Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2016r.

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie IV Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Sylwia Słowiok-Janus

Protokolant: Anna Frydrychowska, Agata Chruścińska, Urszula Grzanka, Patrycja Mrowiec

przy udziale Prokuratorów: Ewy Dmitruk, Katarzyna Podlodowska, Anna Sieradzka – Kośla, Iwona Biernacka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 10 czerwca 2015 r., 29 października 2015 r. , 29 stycznia 2016r. , 27 kwietnia 2016r., 24 maja 2016r.

sprawy:

I.  G. F., córki T. i W. z domu P., ur. (...) w W., oskarżonej o to, że:

1.  w okresie 26.03.2001r. – 18.05.2001r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu z D. A. oraz z nieustaloną dotychczas osobą w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 4.186,40 zł Skarb Państwa poprzez przedłożenie w Urzędzie Skarbowym (...) jako autentycznego sfałszowanego zeznania podatkowego PIT 37 wraz z korektą za 2000r. poprzez podrobienie podpisu oraz podając w nim nieprawdziwe dane odnośnie osiągniętych dochodów i przysługujących odliczeń, tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

2.  w dniu 19.02.2002r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu z D. A. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłowała doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 4.838,80 zł Skarb Państwa poprzez przedłożenie w Urzędzie Skarbowym (...) jako autentycznego sfałszowanego zeznania podatkowego PIT 37 za 2001r. poprzez podrobienie podpisu oraz podając w nim nieprawdziwe dane odnośnie osiągniętych dochodów i przysługujących odliczeń, tj. o czyn z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. ,

II.  J. P. , syna J. i Z. z domu K., ur. (...) w W., oskarżonego o to, że:

w dniu 21.03.2000r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu z D. A. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 2.890,23 zł Skarb Państwa poprzez przedłożenie w Urzędzie Skarbowym (...) jako autentycznego sfałszowanego zeznania podatkowego PIT-30 za 1999r. poprzez podrobienie podpisu oraz podając w nim nieprawdziwe dane odnośnie osiągniętych dochodów i przysługujących odliczeń, tj. o czyn art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.,

orzeka

1.  oskarżoną G. F. w ramach czynu zarzucanego jej w pkt I.1 części wstępnej wyroku uznaje za winną tego, że w okresie od 17.05.2001 r. do dnia 18.05.2001r. w W., działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru wspólnie i w porozumieniu z inną nieustaloną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 4.186,40 zł Skarb Państwa poprzez wprowadzenie w błąd pracownika Urzędu Skarbowego (...) w ten sposób, że podpisała zeznania podatkowe PIT 37 za 2000 r., zawierające nieprawdziwe dane dotyczące wysokości zobowiązania podatkowego, które to zeznania zostały następnie złożone w Urzędzie Skarbowym (...) w dniach 17 maja 2001r., 18 maja 2001r. i stanowiły podstawę do wypłaty na jej rzecz nienależnego zwrotu podatku w w/w wysokości i tak opisany czyn kwalifikuje z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na mocy art. 286 § 1 k.k. wymierza jej karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym na dzień 18 maja 2001r. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej G. F. w pkt 1 kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata;

3.  oskarżoną G. F. uniewinnia od popełnienia czynu zarzuconego jej w pkt I.2 części wstępnej wyroku;

4.  ustalając, że czyn zarzucany oskarżonemu J. P. polegał tym, że w nieustalonej bliżej dacie ale nie wcześniej niż 21 marca 2000r. i nie później niż 21 czerwca 2000r. w W. dokonał przywłaszczeniu cudzej rzeczy ruchomej w postaci środków pieniężnych w kwocie 2.890,23 zł stanowiących własność Skarbu Państwa i kwalifikując go z art. 284 § 1 kk na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpk postępowanie wobec oskarżonego J. P. w zakresie tego czynu umarza

5.  na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. K. (1) kwotę 1092 zł (tysiąc dziewięćdziesiąt dwa złote) powiększoną o podatek VAT tytułem pomocy prawnej udzielonej oskarżonej G. F. z urzędu;

6.  na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. P. kwotę 1176 zł ( tysiąc sto siedemdziesiąt sześć złotych) powiększoną o podatek VAT tytułem pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu J. P. z urzędu;

7.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżoną G. F. od ponoszenia kosztów postępowania w zakresie czynu z pkt I. 1 części wstępnej wyroku, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

8.  na podstawie art. 632 pkt 2 kpk koszty procesu w zakresie czynu zarzucanego oskarżonej G. F. w pkt I. 2. części wstępnej wyroku i czynu zarzucanego oskarżonemu J. P. ponosi Skarb Państwa

Sygn. akt IV K 111/15

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2000 r. do J. P. przyszedł Z. J. (1), który zaproponował mu, iż J. P. otrzyma nieokreśloną wówczas ilość pieniędzy, jeśli poda mu swoje dane. Z. J. (1) powiedział również, że pieniądze otrzyma pocztą. Z. J. (1) nie odpowiedział J. P., z jakiego tytułu otrzyma on pieniądze informując jedynie, że w zamian zobowiązany będzie zapłacić Z. J. (1) kwotę stanowiącą „końcówkę” otrzymanej sumy. Ponadto Z. J. (1) wskazał J. P., że nie będzie żadnego ciągania i nie będzie miał nic do płacenia. Następnie D. A. na prośbę Z. J. (1) wypełnił zeznanie podatkowe PIT-30 za 1999 r. oraz podpisał się za J. P.. W zeznaniu tym podane były nieprawdziwe dane odnośnie osiągniętych przez J. P. dochodów i przysługujących mu odliczeń. Tak wypełnione zeznanie podatkowe Z. J. (1) złożył w Urzędzie Skarbowym (...). Na skutek powyższego J. P. nie później niż 21 czerwca 2000r. otrzymał z Urzędu Skarbowego zwrot podatku w wysokości 2.890,23 zł, z której to kwoty 890,23 zł oddał Z. J. (1).

/dowód: wyjaśnienia oskarżonego J. P. – k. 384 akt IV K 844/06, k. 363,k. 831 akt IV K 111/15, wyjaśnienia i zeznania świadka D. A. – k. 132-133, k. 135v-136, k.305, k.307 akt IV K 844/06, k. 496-497,k. 892-894 akt IV K 111/15, pisemna opinia biegłego sądowego – k. 413-424 akt IV K 2905/06, k. 914 akt IV K 111/15, zeznanie podatkowe – k. 38 akt IV K 844/06, /

G. F. w latach 2001r.-2002r. mieszkała z A. S., z którym pozostawała w nieformalnym związku. W 2001r. A. S. dane G. F. podał Z. J. (1). Następnie D. A. na prośbę Z. J. (1), wypełnił zeznanie podatkowe PIT-37 za 2000 r. i podpisał się za G. F.. W zeznaniu tym podane były nieprawdziwe dane odnośnie osiągniętych przez nią dochodów i przysługujących jej odliczeń. Tak wypełnione zeznanie podatkowe zostało złożone w Urzędzie Skarbowym (...) w dniu 26 marca 2001r. bez zgody i wiedzy G. F..

/dowody: wyjaśnienia i zeznania świadka D. A. – k. 496-497, 892-896 akt IV K 111/15, k. 132-137, 305-307 akt IV K 844/06 i k. 1496 z akt IV K 2905/06, zeznanie podatkowe – k. 44 akt IV K 844/06, wyjaśnienia i zeznania świadka A. S. –k. 364, k. 834-835 akt IV K 111/16,, k. 143 akt IV K 844/06, częściowo wyjaśnienia oskarżonej G. F. k. 829-831akt IV K 111/15, k. 374 akt IV K 844/06/

W dniu 17 maja 2001 r. oraz w dniu 18 maja 2001 r. zostały złożone w Urzędzie Skarbowym (...) korekty zeznania podatkowego PIT 37 złożonego w dniu 26 marca 2001 r., które to korekty zawierały nieprawdziwe dane dotyczące wysokości zobowiązania podatkowego. Zeznania te zostały podpisane przez G. F.. Zeznania te nie zostały wypisane przez G. F. i nie ustalono osoby wypisującej w/w zeznania. Na podstawie tych zeznań G. F. otrzymała z Urzędu Skarbowego zwrot podatku w kwocie 4.186,40 zł.

/dowody: częściowo wyjaśnienia oskarżonej – k. 374 akt IV K 844/06, k. 363, k. 829-831 akt IV K 111/15, zeznania i wyjaśnienia świadka D. A. – k. 496-497, k. 892 -896 akt IV K 111/15, korekty zeznania podatkowego – k. 44 akt IV K 844/06, wyjaśnienia i zeznania świadka A. S. – k. 833, k. 143 i 381 akt IV K 844/06 , pisemna opinia biegłego sądowego – k. 914, pisemna opinia uzupełniająca k. 988-1002, k. 1027-1037 akt IV K 111/15/

W 2002 r. D. A. bez wiedzy i zgody G. F. podpisał i wypełnił zeznanie podatkowe PIT 37 za 2001 r. na dane G. F. zawierające nieprawdziwe dane dotyczące wysokości zobowiązania podatkowego G. F.. Następnie tak wypełnione zeznanie podatkowe zostało złożone do Urzędu Skarbowego (...) w dniu 19 lutego 2002r. Kwota wynikająca z tego zeznania podatkowego nie została jednak G. F. wypłacona.

/dowód: wyjaśnienia oskarżonej – k. 374 akt IV K 844/06, k. 363, k. 829-831 akt IV K 111/15, wyjaśnienia i zeznania świadka D. A. – k. 496-497, k. 892 -896 akt IV K 111/15, zeznanie podatkowe – k. 44 akt IV K 844/06, pisemna opinia biegłego sądowego – k. 914 akt IV K 111/15, k. 413-424 opinia biegłego akt IV K 844/06, k. 1-5 zawiadomienie akt IV K 844/06 /

Oskarżony J. P. w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów (k. 384-385 akt IV K 844/06) oraz wyjaśnił, że w 2000 r. Z. J. (1) zaproponował mu zarobienie pieniędzy nie mówiąc w jaki sposób, a oskarżony miał mu tylko podać swoje dane. Wskazał, że następnie otrzymał pocztą nienależną mu kwotę, nie dzielił się z nikim tymi pieniędzmi, a jedynie w zamian za propozycję Z. J. (1) wypił z nim alkohol. Wyjaśnił, że nie wiedział skąd pochodzą wskazane pieniądze. Dopiero po śmierci Z. J. (1) oskarżony spotkał się z D. A., który zaproponował mu wypełnienie zeznania podatkowego, w zamian za co oskarżony miał otrzymać kolejne pieniądze.

W postępowaniu przed Sądem oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu oraz podtrzymał swoje dotychczasowe wyjaśnienia wskazując jednak, że w zamian za skorzystanie z propozycji Z. J. (1) oddał mu kwotę stanowiącą „końcówkę” otrzymanej sumy w wysokości około 600 zł ( k. 363, k. 831-832 akt IV K 111/15).

Oskarżona G. F. przesłuchana w postępowaniu przygotowawczym (k. 374 akt IV K 844/06) przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów oraz wyjaśniła, że myślała, iż otrzymana przez nią kwota stanowi wyrównanie z ZUS, zaś jej dane najprawdopodobniej zostały przekazane D. A. przez jej byłego konkubenta A. S.. Otrzymaną kwotę wydała na zaległe opłaty. Jednocześnie podała, że wiedziała, że otrzymane przez nią pieniądze się jej nie należały.

Przed Sądem G. F. nie przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów podtrzymując wyjaśnienia złożone w postępowaniu przygotowawczym oraz wskazując, że nie wypełniała PIT-u i nic nie dawała. Wskazała również, że nie zanosiła PIT-ów do Urzędu Skarbowego. Zaprzeczyła również aby podrabiała podpisy (k. 363, 829-830 akt IV K 111/15).

Sąd zważył, co następuje:

Sąd dał wiarę w całości wyjaśnieniom oskarżonego J. P., albowiem były one spójne i logiczne. Wyjaśnienia te znalazły ponadto potwierdzenie w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie, w szczególności w zeznaniach świadka D. A., który podał, że wypełniał PIT-y na prośbę Z. J. (1), który dawał mu dane personalne innych osób a następnie Z. J. (1) składał te zeznania w Urzędzie Skarbowym. Nadto D. A. podał, że podpisał się po w/w zeznaniem podatkowym. Zeznania świadka D. A. w tym zakresie Sąd uznał za wiarygodne albowiem znalazły one potwierdzenie w pisemnych opiniach biegłych sądowych, z których wynika, że podpis pod zeznaniem podatkowym z dnia 21 marca 2000r. najprawdopodobniej został nakreślony przez D. A. oraz, że to on wypełnił przedmiotowe zeznanie podatkowe. Z uwagi na zgon Z. J. (1) w dniu 23 lipca 2001r. nie został on przesłuchany na etapie postępowania przygotowawczego i w konsekwencji brak jest możliwości zweryfikowania wyjaśnień oskarżanego J. P. i relacji D. A.. W sprawie brak jest dowodów przeciwnych mogących zaprzeczyć wersji oskarżonego, że Z. J. (1) zaproponował mu, iż otrzyma nieokreśloną wówczas ilość pieniędzy, jeśli poda mu swoje dane osobowe oraz że wtedy J. P. nie wiedział, z jakiego tytułu otrzyma on pieniądze. Zaś z opinii biegłych wynika, że to nie on wypełnił i podpisał PIT na jego dane osobowe, który został złożony w Urzędzie Skarbowym (...)w dniu 21 marca 2000r .

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonej G. F. jedynie w części. I tak Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonej, że o niczym nie wiedziała jedynie w zakresie zeznań podatkowych złożonych w dniu 26 marca 2001 r. oraz w dniu 19 lutego 2002 r. Wyjaśnieniom oskarżonej, i tylko w zakresie zeznania podatkowego złożonego dnia 19 lutego 2002r. przeczą jedynie pierwsze wyjaśnienia składane przez świadka D. A. (k. 137 akt IV K 844/06 ), w których podał, że po śmierci J. ( 23.07.2001r. – akt zgonu k. 428 akt IV K 2905/06) sam wypełnił dla G. F. PIT na jej prośbę za 2001r. Kolejne depozycje składane już przez D. A. przed sądem są coraz mniej spójne. I tak D. A. składając kolejne wyjaśnienia podał już odmiennie, wskazując, że w 2002r. też dane oskarżonej G. F. podał mu chyba S. ( k. 307v akt IV K 844/06). W zeznaniach złożonych przed sądem w dniu 25 września 2013r. świadek podał, że to S. przyniósł mu PIT żeby go wypełnił za G. F. i ona chyba nawet nie wiedziała o tym ( k. 497 akt IV K 111/15). Zaś w zeznaniach składanych w dniu 29 października 2015r. świadek D. A. był pewien, że danych nie dawała mu oskarżona F. ( k. 892 akt IV k 111/15). Mając na uwadze niejednolite stanowisko D. A. co do tego czy oskarżona F. miała wiedzę co do tego, że wypełniał on PIT na prośbę oskarżonej czy też na prośbę jej konkubenta oraz zeznania świadka A. S., który konsekwentnie podawał, że jego konkubina – oskarżona F. nic nie wiedziała o tym, że przekazał jej dane J. celem uzyskania pieniędzy a także konsekwentne wyjaśnienia oskarżonej, w których zaprzeczyła by proponowano jej zarobek w ten sposób, sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonej w tym zakresie jednakże poza tym, że podpisała korektę zeznań podatkowych złożonych w dniach 17 i 18 maja 2001r. o czym opisano niżej, z uwagi na sprzeczność z opinią biegłego. W ocenie sądu w sytuacji gdy oskarżona konsekwentnie zaprzeczała aby dawała swoje dane celem uzyskania pieniędzy z Urzędu Skarbowego a jej wersję konsekwentnie popierał A. S. oraz w sytuacji gdy D. A. tylko raz wskazał, że PIT za 2001r. wypełnił na jej prośbę a w kolejnych swoich relacjach z powyższego się wycofał nie można było dokonać innej oceny wyjaśnień oskarżonej w tym zakresie. Odnosząc się bardziej szczegółowo do relacji D. A. trzeba wskazać, że składając swoje pierwsze wyjaśnienia podawał imiona i nazwiska znacznej liczny osób, z którymi „współpracował”- tj. osób, dla których wypełniał PIT-y. Nie można zatem wykluczyć, że w przypadku oskarżonej G. F. i to tylko co do PIT-u za 2001r. się pomylił, zwłaszcza, że wypełniał on dla niej więcej niż jeden PIT. Przy czym odmiennie niż w przypadku korekty zeznań PIT składanych w dniach 17 i 18 maja 2001r. z opinii biegłych nie wynika aby oskarżona PIT złożony w dniu 26 marca 2001r. i w dniu 19 lutego 2002r. wypełniła czy podpisała. W świetle powyższego w ocenie sądu brak jest podstaw do odmowy przyznania waloru wiarogodności wyjaśnieniom oskarżonej co do braku wiedzy o złożeniu w jej imieniu nieprawdziwych zeznań podatkowych składanych w dniu 26 marca 2001r. i w dniu 19 lutego 2002r.

Należy nadto wskazać, że żaden z dowodów przeprowadzonych w sprawie nie świadczy, o tym, że oskarżona wiedziała o złożeniu w jej imieniu zeznań podatkowych w dniu 26 marca 2001r. i w dniu 19 lutego 2002r. W ocenie Sądu, co do zeznania podatkowego złożonego w dniu 26 marca 2001 r., nie można tego faktu domniemywać w oparciu o to, że oskarżona podpisała korekty zeznań podatkowych złożonych w dniach 17 maja 2001 r. i 18 maja 2001 r. Podpisanie w późniejszym czasie korekty zeznania podatkowego nie świadczy jednoznacznie o wiedzy przed dniem złożenia podpisu pod korektą co do złożenia zeznania w dniu 26 marca 2001 r. Nie można bowiem wykluczyć, że oskarżona przystąpiła do opisanego wyżej procederu dopiero na etapie podpisywania korekt zeznań podatkowych. Dodatkowo nie można pominąć faktu, że w 2001r-2002 r. oskarżona pozostawała w konkubinacie z A. S. i jak wynika z zeznań tego świadka to on bez wiedzy i zgody oskarżonej skorzystał z jej danych. Nie można więc wykluczyć, że w zakresie zeznania podatkowego złożonego w dniu 26 marca 2001 r. posłużono się danymi oskarżonej bez jej wiedzy. W ocenie sądu podpisanie przez oskarżoną korekt zeznania podatkowego złożonych w dniach 17 maja 2001 r. i 18 maja 2001 r. nie świadczy również o tym, że oskarżona wiedziała o złożeniu zeznania podatkowego w dniu 19 lutego 2002 r. Po pierwsze wskazane zeznanie podatkowe złożone w dniu 19 lutego 2002r. nie zostało podpisane przez oskarżoną, jak również nie zostało przez nią wypisane. Po drugie, co szczegółowo opisano wyżej, brak jest dowodów pozwalających ustalić, iż oskarżona brała udział w złożeniu tego zeznania w Urzędzie Skarbowym. Wreszcie nie można wykluczyć, że D. A. posiadający jej dane osobowe z racji wypełniania PIT-u za 2000r., wypełniając i podpisując się pod zeznaniem podatkowym za 2001r. złożonym w dniu 19 lutego 2002 r. uczynił to bez jej zgody i zgody.

Niewiarygodne okazały się wyjaśnienia oskarżonej, w zakresie w którym podała, że o niczym nie wiedziała w zakresie korekty zeznań podatkowych złożonych w dniu 17 i 18 maja 2001r. Wyjaśnienia oskarżonej w tym zakresie pozostają w sprzeczności z pisemną opinią biegłego sądowego, z której wynika, że korekty zeznań podatkowych złożone w dniach 17 maja 2001 r. i 18 maja 2001 r. zostały podpisane przez G. F.. Opinię tę Sąd uznał za rzetelną i wyczerpującą. W świetle powyższej opinii wyjaśnienia oskarżonej w tym zakresie tj. co do korekt zeznań podatkowych złożone w dniach 17 maja 2001 r. i 18 maja 2001 r trzeba uznać za niewiarygodne. Co prawda słuchany w charakterze świadka D. A. po okazaniu mu zeznań podatkowych wypełnionych na dane oskarżonej G. F. zeznał, że podpisał się pod tymi zeznaniami ( k. 893 akt IV K 111/15) jednakże wobec kategorycznej opinii w tym zakresie, którą w całości i obdarzył walorem wiarygodności oraz wobec niespójnych i niekonsekwentnych zeznań świadka D. A. w tym zakresie, są nie dał wiary w tym zakresie wyjaśnieniom oskarżonej. I tak D. A. w pierwszych swoich wyjaśnieniach podał, że tylko wypisywał zeznania podatkowe i nie wspominał nic o podpisywaniu się pod nimi a co do zeznania podatkowego złożonego za 2001r. na dane G. F. podał, że nie wie czy na okazanym mu PIT-cie się podpisał ( k. 137 akt IV k 844/06). Składając zeznania w sprawie IV K 127/11 podał, że wypisywał PIT-y i tylko na niektórych stawiał podpis, po czym dodał, że podpisał się na 2-3 PIT-ach ale za kogo to trudno mu powiedzieć ( k. 496 akt IV K 111/15). Zaś będąc słuchany ponownie w sprawie IV 111/15 zeznał, że podpisał się pod zeznaniami podatkowymi złożonymi w dniach 17 maja 2001 r. i 18 maja 2001 r. ( k. 843 akt IV K 111/15). O ile zeznania D. A. co do tego czy wypisywał i podpisywał PIT na dane J. P. znajdują oparcie w opinii biegłego ( k. 423 akt IV K 844/06 i k. 914 akt IV K 111/15) o tyle jego zeznania co do tego czy podpisał się pod PIT-ami złożonymi w dniach 17 maja 2001 r. i 18 maja 2001 r. pozostają w sprzeczności z w/w opiniami. Z tych też względów sąd nie obdarzył zeznań świadka D. A. walorem wiarygodności co do tego, że podpisał się pod zeznaniami podatkowymi złożonymi w dniach 17 maja 2001 r. i 18 maja 2001 r.

Sąd nie dał również wiary wyjaśnieniom oskarżonej G. F. w zakresie, w którym podała, że myślała iż w chwili otrzymania kwoty 4.186,40 zł kwota ta stanowi wyrównanie z renty z ZUS. Uznanie tych wyjaśnień za wiarygodne pozostawałaby w sprzeczności z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Oskarżona bowiem podpisując PIT-y, które zostały złożone w dniu 17 i 18 maja 2001r. musiała albo widzieć kwotę wpisaną jako zwrot podatku, albo też – jeśli korekty te w chwili podpisania nie były jeszcze wypełnione, podpisując je in blanco a następnie otrzymując tak znaczną kwotę- ponad 4.000 zł musiała wiedzieć na jakiej podstawie tę kwotę otrzymała. Trudno w takim wypadku uznać za zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, że osoba, która otrzymuje tak znaczną kwotę pieniędzy, po tym jak podpisała się wcześniej pod zeznaniami PIT, w sytuacji gdy nie wypełniała wcześniej zenań podatkowych PIT z racji tego, że nie pracowała i pozostawała na rencie, nie wiedziała, że otrzymana przez nią kwota w takiej wysokości nie jest powiązana z podpisanymi przez nią wcześniej zeznaniami PIT. Tym samym po otrzymaniu kwoty 4.186,40 zł wiedząc, iż otrzymała ją po uprzednim podpisaniu korekty zeznania podatkowego, którego przecież zwykle nie składała albowiem jak sama podała nie pracowała i otrzymywała rentę, oraz mając na uwadze fakt, że w chwili otrzymania pieniędzy z łatwością mogła ustalić, kto jest nadawcą wskazanej kwoty, niewiarygodne są wyjaśnienia oskarżonej, iż myślała że to zwrot z ZUS, w szczególności że – jak wyjaśniła – poprzednie zwroty z ZUS oscylowały w granicach kwoty 100 zł ( k. 830 akt IV K 111/15). Za taką a nie inną oceną wyjaśnień oskarżonej przemawia też fakt, że sama przyznała, że pieniądze te jej się nie należały ( k. 374 akt IV K 844/06).

Sąd uznał za wiarygodne wyjaśnienia i zeznania świadków D. A. i A. S. jedynie omówionym wyżej zakresie, gdyż znalazły one potwierdzenie w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. W pozostałym zakresie wyjaśnienia i zeznania te były sprzeczne z pisemną opinią biegłego, stąd też należało je uznać za niewiarygodne.

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się również na pisemnych opiniach biegłych sądowych – H. K. i E. K. (2), w których jednoznacznie wskazano, że zeznania PIT złożone 17 maja 2001 r. i 18 maja 2001 r. zostały podpisane przez G. F., natomiast zeznania podatkowe na jej dane osobowe złożone w dniach 26 marca 2001 r. i 19 lutego 2002 r. zostały wypisane i podpisane przez D. A. zaś zeznanie podatkowe na dane J. P. złożone 21 marca 2000 r. zostało wypisane przez D. A. i prawdopodobnie zostało ono podpisane przez D. A.. Sąd oparł się też na pisemnych opiniach uzupełniających z dnia 4 kwietnia 2016 r. i 05 maja 2016r, w których biegły stwierdził, iż zeznania podatkowe złożone dnia 17 maja 2001r. i 18 maja 2001 r. nie zostały wypełnione przez G. F., J. P. i D. A.. Opinie te były rzetelne, logiczne i wyczerpujące. Biegli sądowi wskazali w treści opinii sposób badania pisma ręcznego, zastosowane metody badań i wyjaśnili przedstawione wyniki. Tym samym Sąd opinie te uznał za wiarygodne. W związku z brakiem informacji o osobie wypełniającej zeznania podatkowe złożone dnia 17 maja 2001r. i 18 maja 2001 r., które to zeznania nie zostały wypisane przez oskarżoną oraz brakiem informacji kto je złożył do Urzędu Skarbowego sąd poczynił ustalenia o działaniu oskarżonej wspólnie i w porozumieniu z inną nieustaloną osobą.

Sąd nie oparł ustaleń faktycznych na pisemnej opinii uzupełniającej z dnia 23 marca 2016 r., albowiem została ona sporządzona niezgodnie z tezą dowodową i została skorygowana dopiero opiniami z dnia 4 kwietnia 2016 r. i 05 maja 2016r.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd oparł się również na dowodach z dokumentów w postaci zeznań podatkowych wypełnionych na dane J. P. i zeznań podatkowych i korekt wypełnionych na dane G. F.. Fakt złożenia tych dokumentów w Urzędzie Skarbowym i otrzymania na ich podstawie odpowiednich kwot pieniędzy nie był kwestionowany przez żadną ze stron postępowania, a i Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu. Z kolei okoliczności wypełnienia i podpisania tych dokumentów oraz związane z ich złożeniem w Urzędzie Skarbowym Sąd ustalił za pomocą opinii biegłego sądowego oraz częściowo na podstawie zeznań świadków.

Sąd dał również w pełni wiarę słuchanym w charakterze świadków - pracownicom Urzędu Skarbowego (...) – E. M. i M. K. na okoliczność sposobu działania oskarżonych i okoliczności ujawnienia prowadzonego przez nich przez procederu. Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich zeznań i żadna ze stron nie podważała ich wiarygodności.

W oparciu o zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa sąd ustalił fakt, otrzymania przez oskarżonego J. P. i G. F. zwrotu nadpłaty podatku oraz ich wysokość a także fakt wstrzymania wypłaty dla G. F. ( k. 1-5 akt IV K 844/06) . Zaś w oparciu o informację z Urzędu Skarbowego (...) sąd ustalił datę do której winna zostać zwrócona oskarżonemu J. P. nadpłata podatku wykazana w jego zeznaniu za 1999r. ( k. 1042 akt IV K 111/16). Dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania, a Sąd nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu

W świetle powyższego wina oskarżonej w zakresie pierwszego czynu opisanego w części wstępnej wyroku nie budzi wątpliwości. W tym miejscu wskazać trzeba, że odpowiedzialność za przestępstwo z 286 § 1 k.k. ponosi ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Istota tego przestępstwa polega na posłużeniu się fałszem jako czynnikiem sprawczym, który ma doprowadzić pokrzywdzonego do podjęcia niekorzystnej decyzji majątkowej. Przestępstwo oszustwa ma charakter materialny, przy czym skutkiem jest niekorzystne rozporządzenie mieniem własnym lub cudzym przez osobę wprowadzoną w błąd lub której błąd został przez sprawcę wyzyskany. Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy, nie budzi wątpliwości Sądu, że oskarżona swoim zachowaniem wypełniła dyspozycję wskazanego przepisu. Oskarżona podpisała zeznania podatkowe- korekty złożone w dniu 17 maja 2001 r. oraz 18 maja 2001 r. w Urzędzie Skarbowym (...), zawierające nieprawdziwe dane co do wysokości zobowiązania podatkowego celem uzyskania zwrotu nienależnej kwoty podatku. Oskarżona co prawda w swoich wyjaśnieniach zaprzeczyła, że w ogóle wiedziała o złożeniu w jej imieniu korekt zeznań podatkowych, co wobec treści opinii biegłej sądowej okazało się nieprawdą, nie mniej jednak jak ustalił sąd oskarżona podpisała te korekty. Zatem oskarżona podpisując korekty zeznania podatkowego zrobiła to w celu złożenia ich w Urzędzie Skarbowym. Sąd nie znalazł bowiem innego wytłumaczenia dla podpisania się pod korektami zeznania podatkowego jak tylko celem złożenia ich do Urzędu Skarbowego. Przy czym oskarżona podpisując się pod korektą zeznań podatkowych, przy przejęciu, że zostały one wcześniej wypełnione musiała wiedzieć, że zawierają one nieprawdę zaś podpisując się pod w/w korektami, które nie zostały wypełnione także musiała wiedzieć, że po wypełnieniu nie będą one zawierały prawdy ponieważ, co wykazano wyżej oskarżona nie pracowała i otrzymywała rentę w związku z powyższym nie wypełniała PIT-ów. Zatem oskarżona wiedząc, iż korekty te w chwili ich złożenia będą zawierały nieprawdziwe dane podpisała się pod nimi celem wprowadzenia Skarbu Państwa w błąd co do prawdziwości danych zawartych w podpisanych przez nią korektach zeznań podatkowych. Przepis art. 286 § 1 k.k. określa odpowiedzialność za oszustwo, które jest motywowane celem osiągnięcia korzyści majątkowej i w ocenie Sądu oskarżona podpisując w/w korekty działała w tym właśnie celu. Skoro oskarżona podpisała dwie korekty, to jak wskazano wyżej wiedziała w jakim celu te korekty zostały przez nią podpisane oraz w jakim celu zostaną następnie wykorzystane. Podpisane przez nią zeznania podatkowe złożone w dniach 17 i 18 maja 2001r. wskazywały na konieczność zwrotu przez Urząd Skarbowy na jej rzecz podatku w wysokości 4.186,40 zł. Oskarżona jako osoba dorosła i nie przejawiająca jakichkolwiek zaburzeń psychicznych ( k. 387-390 akt IV K 844/06 - opinia sądowo-psychiatryczna ) podpisując się zatem pod takimi zeznaniami musiała wiedzieć, że po złożeniu ich w Urzędzie Skarbowym otrzyma zwrot w/w kwoty. Zatem zasadnie można przyjąć, że oskarżona podpisała się pod w/w korektami zeznań podatkowych w celu osiągnięcia korzyści majątkowej tj. uzyskania nienależnego zwrotu podatku. Przy czym bezspornym i oczywistym jest, że kwota 4.186,40 zł, która została jej przekazana nie była jej należna i była wynikiem złożenia właśnie korekt zeznania podatkowego zawierających nieprawdziwe dane. Oskarżona nie pracowała, zatem nie mogła nie wiedzieć, że nie musi wypełniać zeznań podatkowych i w konsekwencji, że należy się jej zwrot podatku z Urzędu Skarbowego. Ponadto wysokość kwoty zwróconego podatku – kwota ponad 4.000 zł w 2001r. w sytuacji gdy oskarżona otrzymywała jedynie niewysoką rentę i otrzymywała wyrównania z tego tytułu w kwocie najwyżej o wysokości 100 zł świadczy o tym, że wiedziała ona, że otrzymana przez nią kwota jest jej nienależna i musiała wiedzieć, że kwota ta ma związek z podpisanymi przez nią zeznaniami podatkowymi. Mimo to jak sama wskazała, po otrzymaniu tej kwoty rozporządziła nią zgodnie ze swoją wolą i swoimi potrzebami.

Oskarżona podpisała dwie korekty zeznań podatkowych złożonych w dniach 17 maja 2001 r. oraz 18 maja 2001 r., a więc w krótkich odstępach czasu działając przy tym w wykonaniu tego samego celu, a więc w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, dlatego też jej zachowania należało uznać za jeden czyn w rozumieniu art. 12 k.k. Z uwagi na fakt, że nie ustalono osoby wypełniającej w/w korekty ani osoby, która korekty te złożyła do Urzędu Skarbowego a korekty te nie zostały wypisane przez oskarżoną sąd przyjął, że oskarżona działała wspólnie i w porozumieniu z inną nieustalona osobą.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie wykazał natomiast, że oskarżona G. F. brała udział w złożeniu zeznania podatkowego z dnia 26 marca 2001 r. Z tych przyczyn powyższe zachowanie Sąd wyeliminował z opisu czynu oskarżonej.

Nie można też zgodzić się z kwalifikacją czynu zarzucanego oskarżonej a opisanego w pkt 1. części wstępnej wyroku. W ocenie sądu oskarżona swoim zachowaniem nie wyczerpała znamion przestępstwa z art. 270§ 1 k.k. Istota podrobienia dokumentu sprowadza się bowiem do sporządzenia takiego zapisu informacji, któremu nadaje się pozory autentyczności, w szczególności pozory, iż pochodzi od określonego wystawcy. Realizuje znamiona przestępstwa fałszerstwa także zachowanie polegające na podpisaniu się cudzym imieniem i nazwiskiem, nawet jeżeli jest to dokonywane za zgodą takiej osoby. Dokumenty w postaci korekt zeznań podatkowych złożonych dnia 17 i 18 maja 2001r. zostały natomiast sporządzone na dane oskarżonej oraz zostały przez nią podpisane jej imieniem i nazwiskiem. Tym samym nie można uznać, że oskarżona podrobiła te dokumenty albo takich dokumentów użyła.

Odnośnie kary wymierzonej oskarżonej za przypisany jej czyn, Sąd kierował się dyrektywami ich wymierzenia wskazanymi w art. 53 kk. mając na względzie zarówno okoliczności łagodzące jak i obciążające dla sprawcy. Stwierdzić należy, że wina oskarżonej była znaczna. Oskarżona doskonale zdawała sobie sprawę ze znaczenia przedsiębranych zachowań, zdawała sobie sprawę z ich bezprawności.

Stopień społecznej szkodliwości czynów oskarżonej Sąd oceniał przez pryzmat art. 115 § 2 k.k. Przestępstwo popełnione przez oskarżoną było wymierzone w mienie czyli własność i wszelkie inne prawa o charakterze majątkowym. Mienie jest jednym z najistotniejszych i jednocześnie, jednym z częściej naruszanych dóbr prawnie chronionych. Negatywnie na ocenę stopnia społecznej czynu wpłynęła motywacja oskarżonej mająca charakter czysto majątkowy. Na niekorzyść oskarżonej świadczyła również jej postawa po popełnieniu przestępstwa, kiedy to nie widziała niczego nagannego w swoim zachowaniu. Łagodzący dla oskarżonej jest fakt, że przed popełnieniem przestępstwa i po jego popełnieniu nie była karana.

Mając zatem na względzie stopień winy i społecznej szkodliwości sprawcy oraz dyrektywy wskazane w art. 53 § 1 i 2 k.k. Sąd wymierzył oskarżonej karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Ponieważ w realiach niniejszej sprawy spełnione zostały przesłanki do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności, a także mając na uwadze zakaz z art. 443 k.p.k., Sąd zawiesił wykonanie orzeczonej kary na okres próby wynoszący 2 lata. Jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Oskarżona nie była karana przed popełnieniem czynu przypisanego jej w wyroku. Daje to podstawy do uznania, że w stosunku do oskarżonej istnieje pozytywna prognoza, o jakiej mowa w art. 69 § 1 i 2 kk i że pomimo zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności będzie ona przestrzegała porządku prawnego i nie popełni przestępstwa. W ocenie Sądu dwuletni okres próby - biorąc pod uwagę właściwości osobiste oskarżonej, będzie wystarczający dla zweryfikowania pozytywnej prognozy.

Z uwagi na fakt, że w dacie popełniania przez oskarżoną przypisanego jej czynu i w dacie wydawania wyroku brzmienie ustawy Kodeks Karny różniło się sąd w oparciu o przepis art. 4 § 1 kk zastosował ustawę obowiązującą na dzień 18 maja 2001r., a więc w dacie czynu uznając, że jest ona korzystniejsza dla oskarżonej. Orzekając karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania w oparciu o ustawę Kodeks Karny w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania wyroku sąd zobowiązany byłby do nałożenia na oskarżoną jednego z obowiązków wskazanych w art. 72 § 2 kk. Mając na uwadze fakt, że obowiązek taki nie został wobec oskarżonej orzeczony w uchylonym wyroku, który nie został zaskarżony na jej niekorzyść, sąd nie mógł takiego obowiązku orzec a w konwekcji nie mógł zastosować ustawy obowiązującej w dacie orzekania. Z tego względu ustawa Kodeks Karny w brzmieniu obowiązującym w dacie popełnienia czynu w ocenie sądu jest ustawa względniejszą dla oskarżonej.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie wykazał natomiast, że oskarżona G. F. brała udział zarzucanym jej w pkt 2. części wstępnej wyroku przestępstwie usiłowania popełnienia przestępstwa oszustwa dokonanym poprzez złożenie dnia 19 lutego 2002 r. zeznania podatkowego. Jak wskazano wyżej z opinii biegłych nie wynika aby oskarżona wypisywała treść zeznania podatkowego złożonego dnia 19 lutego 2002r. czy też podpisała się pod nim. Oskarżona zaprzeczyła też aby wypełniała PIT i zaprzeczyła aby o czymkolwiek wiedziała. Wobec treści opinii biegłych brak jest podstaw do negowania wiarygodności wyjaśnień oskarżonej co do tego, że nie wypełniała i nie podpisywała PIT-u złożonego dnia 19 lutego 2002r. Wyjaśnienia oskarżanej w tym zakresie znajdują potwierdzenie w zeznaniach A. S. i D. A., co szczegółowo opisano wyżej. Zatem z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika aby oskarżona wypełniała a czy też podpisała się pod zeznaniem podatkowym złożonym w dniu 19 lutego 2002r, nie wynika również aby zeznanie to złożyła w Urzędzie Skarbowym i wreszcie nie wynika aby w ogóle miła wiedzę, że zeznanie takie zostanie złożone. Nawet gdyby dać wiarę wyjaśnieniom D. A., że wypełnił zeznanie podatkowe dla G. F. na jej prośbę za 2001r. ( k. 137 akt IV K 844/06), czego sąd z przyczyn wskazanych wyżej nie uczynił, to nie można by w oparciu o te zeznania w sposób jednoznaczny ustalić, że wyjaśnienia te dotyczyły tego właśnie zeznania podatkowego złożonego w dniu 19 lutego 2002r. Nie wiadomo bowiem czy D. A. nie wypełnił innego zeznania podatkowego na dane oskarżonej zawierającego inne dane za 2001r. lub też czy nie była sporządzona przez niego korekta zeznań podatkowych za 2001r. jak to miało miejsce w 2001r. Kolejne relacje bowiem składane przez D. A. nie były ani spójne ani konsekwentne. W konsekwencji nie można jednoznacznie stwierdzić, że oskarżona udostępniła komuś swoje dane osobowe w celu złożenia zeznania PIT w dniu 19 lutego 2002r. zawierającego jej nieprawdziwe dane i uczyniła to celem uzyskania z tego tytułu zwrotu podatku. Nie można bowiem wykluczyć, że osoby trzecie dysponujące jej danymi osobowymi z racji wypełniania dla niej wcześniej PIT-ów bez jej wiedzy i zgody wykorzystały jej dane i złożyły w dniu 19 lutego 2002r. PIT na jej dane osobowe do Urzędu Skarbowego. Mając na uwadze fakt, że przestępstwo z art. 286 § 1 kpk może być popełnione tylko i wyłącznie z zamiarem bezpośrednim kierunkowym tj. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie można przypisać oskarżonej usiłowania popełnienia przestępstwa oszustwa poprzez złożenie zeznania podatkowego w dniu 19 lutego 2002r. zawierającego nieprawdziwe dane celem uzyskania nienależnych jej pieniędzy.

Z uwagi na fakt, że oskarżona nie otrzymała pieniędzy, które miały być jej przekazane na skutek złożenia w dniu 19 lutego 2002r. PIT-u na jej dane osobowe nie można również rozważać popełnienia przez nią przestępstwa przywłaszczenia.

Zaś z uwagi na fakt, że oskarżona nie podpisała się pod w/w zeznaniem i nie wypełniła w/w zeznania to brak jest podstaw do przypisania jej popełnienia przestępstwa z art. 270 § 1 kk.

Z tych wszystkich względów wobec stwierdzenia braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełniania przez oskarżoną G. F. przestępstwa z pkt 2 części wstępnej wyroku sąd oskarżoną G. F. uniewinnił od popełnienia czynu opisanego w pkt 2 części wstępnej wyroku.

W ocenie sądu brak jest również podstaw do przyjęcia, że oskarżony J. P. brał udział w popełnieniu przestępstwa oszustwa dokonanym poprzez złożenie zeznania podatkowego w dniu 21 marca 2000 r. Jak wskazano i opisano szczegółowo wyżej ani z zeznań świadków, ani też z opinii biegłych sądowych, ani z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy nie wynika aby oskarżony wypełnił i podpisywał w/w zeznanie podatkowe. Z zebranych w sprawie dowodów nie wynika również, aby oskarżony miał świadomość w jaki sposób jego dane osobowe zostaną wykorzystane i co ważne aby mając taką świadomość chciał aby w ten a nie inny sposób jego dane wykorzystać. Zatem mając na uwadze fakt, że przestępstwo z art. 286 § 1 kpk może być popełnione tylko i wyłącznie z zamiarem bezpośrednim kierunkowym tj. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie można przypisać oskarżonemu popełnienia przestępstwa oszustwa poprzez złożenie zeznania podatkowego w dniu 21 marca 2000r. zawierającego nieprawdziwe dane celem uzyskania nienależnych mu pieniędzy. Nie mniej jednak, co ustalono w sposób bezsporny, oskarżony przyjął kwotę 2.890, 23 zł stanowiącą zwrot nadpłaconego podatku co wynika z wyjaśnień oskarżonego, z zawiadomienia Urzędu Skarbowego oraz zeznania PIT złożonego w dniu 21 marca 2000r. Nadto jak sam wyjaśnił kwotą tą rozporządził według swojego uznania. Oczywistym jest, że kwota ta nie była mu należna albowiem oskarżony nie pracował i nie płacił w związku z tym podatku. Tym samym nie należał się mu zwrot podatku. Mając na uwadze powyższe sąd przyjął, że oskarżony wszedł w posiadanie cudzej rzeczy ruchomej w postaci kwoty 2.890, 23 zł. albowiem kwota ta stanowiła własność Skarbu Państwa. Następnie oskarżony rozporządzając tą kwotą postąpił z nią jak właściciel. W świetle powyższego w ocenie sądu zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona przestępstwa określonego w art. 284 § 1 kk. Przy czym przestępstwo z art. 284 § 1 kk zagrożone jest karą pozbawiania wolności do lat pięciu a zatem karalność tego przestępstwa, stosownie do treści art.101 § 1 pkt 3 kk i art. 102 kk przy przyjęciu, że oskarżony wszedł w posiadanie w/w kwoty nie później niż w dniu 21 czerwca 2000r., ustała z dniem 21 czerwca 2015r. czyli przed wejściem ustawy z dnia 11 marca 2016r. o zmianie ustawy Kodeks Karny wydłużającej okres przedawnienia karalności czynów. Z tego też względu sąd na podstawie 17 § 1 pkt 6 kpk postępowanie w tym zakresie umorzył.

Wobec uniewinnienia oskarżanej od popełnienia czynu zarzucanego jej w pkt 2 części wstępnej wyroku oraz wobec umorzenia postępowania wobec oskarżonego J. P. na podstawie art. 632 pkt 2 kpk sąd ustalił, że koszty procesu w tym zakresie ponosi Skarb Państwa.

Zaś stosownie do treści art. 624 § 1 kpk sąd zwolnił oskarżoną G. F. od ponoszenia kosztów sądowych uznając, że nie jest ona ich w stanie ponieść bez uszczerbku dla utrzymania siebie z uwagi na niski dochód miesięczny.

O wysokości wynagrodzenia dla obrońców oskarżonych sąd orzekł na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 kpk i na podstawie § 14 ust. 1 pkt 1 i § 14 ust. 2 pkt 3 oraz § 16 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( Dz. U. Nr 163 poz. 1348 z późn. zm).