Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 26-04-2016 r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Kinga Śliwińska – Buśkiewicz

Protokolant:Katarzyna Kamińska

po rozpoznaniu w dniu 12-04-2016 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa Miasta K.

przeciwko A. M.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.328,40 zł (sześć tysięcy trzysta dwadzieścia osiem złotych czterdzieści groszy) z odsetkami ustawowymi za okres od dnia 05.05.2015 r. do dnia 31.12.2015r. oraz z odsetkami ustawowymi w wysokości równej sumie stopy referencyjnej NBP i 3,5 punktów procentowych za okres od 01.01.2016r. do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 934,60 zł (dziewięćset trzydzieści cztery złote sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Kinga Śliwińska – Buśkiewicz

Sygn. akt I C 2020/15

UZASADNIENIE

Powód Miasto K. wniósł przeciwko pozwanemu A. M. pozew o zapłatę kwoty 10.048,56 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 05.05.2015 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa prawnego wg norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu powód wywodził, że strony postępowania zawarły umowę na dostawę sprzętu komputerowego i oprogramowania dla Urzędu (...)w K.. Umowa przewidywała w swej treści postanowienia na wypadek niewywiązania się przez wykonawcę z terminu realizacji umowy. Przewidziano na taki wpadek karę umowną w wysokości 0,1% wartości przedmiotu umowy za każdy dzień zwłoki. Umowa przewidywała zobowiązanie wykonawcy do sprawowania serwisu gwarancyjnego i określała maksymalny czas reakcji od chwili zgłoszenia awarii na przybycie serwisanta, przywrócenie zdolności do pracy stanowiska komputerowego i usunięcie awarii. Przewidziano także kary umowne za przekroczenie czasów reakcji wskazanych w umowie w wysokości 1% wartości brutto niesprawnego sprzętu za każdą godzinę zwłoki. Już w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia pozwany popadł w zwłokę z terminową dostawą sprzętu i zamawiający odstąpił od umowy naliczając mu kary umowne. Ze względu na liczne prośby pozwanego nie odstąpiono finalnie od umowy, a ponadto odstąpiono od egzekwowania kar umownych z tytułu zwłoki w dostarczeniu sprzętu. W trakcie eksploatowania sprzętu komputerowego dostarczonego przez pozwanego dochodziło do sytuacji, w których nie działał on prawidłowo, ze względu na brak autentyczności oprogramowania. Zgodnie z przepisami umownymi te sytuacje były zgłaszane do pozwanego przez zastępcę kierownika wydziału informatyki (...)w K.. Wobec faktu, iż od chwili zgłoszenia do chwili usunięcia awarii minęło więcej niż umowne 24 godziny, to w oparciu o treść § 8 umowy powód dokonał naliczenia kar umownych, które to kwoty są dochodzone pozwem.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty od udzielonego pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Pozwany podniósł, że gwarancja nie została udzielona na samo oprogramowanie, a jedynie na sprzęt, zatem sprawowanie serwisu gwarancyjnego, o którym mowa w § 8 ust. 1 umowy ma dotyczyć jedynie sprzętu komputerowego. Z uwagi na to brak jest podstaw prawnych do naliczania kar umownych z tytułu istnienia nieprawidłowego oprogramowania. Ponadto wskazano, iż cytowany paragraf dotyczy serwisu gwarancyjnego dostarczonego sprzętu, nie zaś dostarczania sprzętu nowego. W przepisie wskazano, że możliwa jest tymczasowa podmiana sprzętu do czasu usunięcia awarii. Co do zasady nie przewidziano zatem możliwości dokonywania wymian sprzętu na wolny od wad w przypadkach określonych w pozwie. Finalnie pozwany podniósł, że spełnienie zobowiązania mogło nastąpić jedynie w godzinach pracy Urzędu (...)w K., gdzie oprogramowanie było zainstalowane, zatem od 7:30- 15:30. Trzeba bowiem odróżnić zastrzeganie kary umownej za każdy dzień zwłoki, gdzie kara jest liczona z rozpoczęciem każdego dnia kalendarzowego, od jej godzinowego naliczania, gdzie o zwłoce można mówić jedynie w czasie pracy Urzędu, a więc w godzinach, gdy świadczenie mogłoby być faktycznie spełnione. Z ostrożności procesowej pozwany wniósł o miarkowanie kary umownej.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwany prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...) z/s w R..

Strony w wyniku przeprowadzenia postępowania przetargowego na podstawie przepisów ustawy z dnia 29.01.2004 r. Prawo zamówień publicznych zawarły pisemną umowę nr (...) z dnia 24.07.2014 r. na dostawę sprzętu komputerowego i oprogramowania dla Urzędu (...)w K.. Wartość przedmiotu umowy wyniosła 143.519,14 zł brutto. Zgodnie z treścią § 1 umowy termin dostawy przedmiotu umowy został określony na 14 dni od dnia podpisania umowy. Zgodnie z § 6 umowy w wypadku zawinionego przez wykonawcę nie wywiązania się z terminu realizacji dostawy zamawiający ma prawo obciążyć wykonawcę karami umownymi w wysokości 0,1% wartości przedmiotu umowy za każdy dzień zwłoki. W § 8 wskazano z kolei, iż wykonawca zobowiązał się do sprawowania serwisu gwarancyjnego i określono maksymalny czas reakcji liczony od chwili zgłoszenia awarii: do chwili przybycia serwisanta - 12 godzin, do chwili przywrócenia zdolności do pracy stanowiska komputerowego (możliwa tymczasowa podmiana sprzętu do czasu usunięcia awarii) - 24 godziny. W przypadku przekroczenia czasów określonych powyżej ustalono, że wykonawca zapłaci zamawiającemu karę w wysokości 1% wartości brutto niesprawnego sprzętu za każdą godzinę zwłoki. (dowód: umowa z 24.07.2014 r. z załącznikami k. 8- 12, faktura Nr (...) k. 16)

W trakcie realizacji przedmiotu zamówienia pozwany popadł w zwłokę z terminową dostawą sprzętu i w związku z tym powód odstąpił od umowy. W dniu 19.08.2014 r. wystawiono notę księgową nr (...), w której obciążono pozwanego kwotą 7.175,96 zł z tytułu kar umownych naliczonych w związku z odstąpieniem od umowy zgodnie z § 4, 5 umowy (dowód: nota księgowa k. 14).

W dniu 01.09.2014 r. pozwany skierował do powoda pismo z prośbą o nierozwiązywanie umowy oraz anulowanie noty księgowej (...). W piśmie wskazano, że pozwany chce zrealizować przedmiot umowy. Brakująca część zamówienia, tj. pakiety biurowe (...) dostarczone miały być do siedziby powoda do dnia 10.09.2014 r. Powód finalnie nie rozwiązał z pozwanym umowy. (dowód: pismo z dnia 01.09.2014 r. k. 13, zeznania świadka D. R. k. 76- 77v).

W dniu 10.09.2014 r. pozwany skierował do powoda pismo, w którym wniósł o anulowanie kary umownej wynikającej z opóźnienia dostawy brakującego przedmiotu zamówienia (pakiety biurowe (...)). (dowód: pismo z 10.09.2014r. k. 17).

W dniu 15.09.2014 r. wystawiono notę księgową nr (...), w której obciążono pozwanego kwotą 4.879,68 zł z tytułu kar umownych naliczonych w związku z niewywiązywaniem się z terminu dostawy sprzętu komputerowego i oprogramowania dla powoda (dowód: nota księgowa nr (...) k. 15).

Obie w/w noty księgowe anulowano (dowód: zeznania świadka D. R. k. 76- 77v).

W dniu 02.03.2015 r. o godz. 9:29 za pośrednictwem e- maili zgłoszono pozwanemu 5 sztuk niedziałających kluczy (...) (stanowiska komputerowe były w tym czasie uruchomione). Tego samego dnia zgłoszono dodatkowo dwa niedziałające pakiety (...) Pakiety te pochodziły z tych samych stanowisk, co niedziałające klucze (...). W dniu 05.03.2015 r. o godz. 14:07 za pośrednictwem e- maili otrzymano od pozwanego 5 sztuk kluczy (...)Klucze te zostały wprowadzone do komputerów i stacje zostały uruchomione. W dalszym ciągu nie działały 2 stacje, gdyż powód nie posiadał poprawnie działających pakietów (...). Dnia 13.03.2015 r. o godz. 10:00 dostarczono kurierem do powoda te dwa pakiety (...). Brak możliwości korzystania z komputerów blokował pracę Urzędu (...).

W związku z problemami związanymi z aktywacją (...) i (...) pracownicy wydziału informatyki powoda dzwonili do firmy (...) i pod numery telefonów wskazane odnośnie aktywacji. Istniały różne formy atrybutów legalności oprogramowania w zależności od tego, czy było to (...) i (...). (...) miało być w pudełku z naklejką, a (...) w formie wydruku kluczy służących do aktywacji. Powód powziął wątpliwości co do legalności dostarczonego oprogramowania, gdyż nie otrzymano pudełek do wersji (...) tylko wycięte pierwsze strony pudełek. Firma (...) prowadzi politykę, że można kilkakrotnie aktywować dane oprogramowanie, ale jeżeli zostanie przekroczona przyjęta ilość, to dalsze aktywacje są blokowane. Powód w związku z tym powziął przekonanie, co potwierdziła firma (...), że ktoś uprzednio aktywował oprogramowanie wyczerpującą ilość razy i dlatego aktywacja została zablokowana, a (...) i (...) z tego powodu nie mogły zostać uruchomione.

(dowód: zeznania świadka D. R. k.76-77v, zeznania świadka M. Ł. k. 77v- 78 v).

Prokuratura Rejonowa w K.prowadziła postępowanie w sprawie doprowadzenia w okresie od 24.07.2014 r. do 10.09.2014 r. w K. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej Urzędu (...)w K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 21.600 zł przez wprowadzenie pracowników Urzędu (...)w błąd co do autentyczności oprogramowania komputerowego (...) zakupionego od firmy (...), tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk. Postanowieniem z dnia 29.04.2015 r. zatwierdzonym przez prokuratora w dniu 30.04.2015 r. w sprawie (...) umorzono dochodzenie w sprawie wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego.(dowód: postanowienie z dnia 29.04.2015 r. k. 18- 21).

W dniu 18.03.2015 r. wystawiono pozwanemu notę księgową nr (...) na kwotę 10.048,56 zł z tytułu kar umownych naliczonych w związku z niedotrzymaniem terminów przywrócenia stanowisk komputerowych do użytku zgodnie z umową z 24.07.2014 r. (dowód: nota księgowa nr (...) k. 24).

W dniu 24.04.2015 r. wezwano pozwanego do zapłaty kwoty wynikającej z noty księgowej nr (...) w terminie 10 dni od daty otrzymania wezwania. Wezwanie pozwany otrzymał 27.04.2015 r. (dowód: wezwanie k. 25- 26).

Pozwany nie uznał w/w obciążenia (dowód: pismo z dnia 26.03.2015 r. k. 27- 28).

Powód ponownie wezwał pozwanego do uregulowania zadłużenia w dniu 20.05.2015 r. w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania. Pozwany otrzymał wezwanie w dniu 26.05.2015 r. (dowód: wezwanie z 20.05.2015 r. k. 29- 30.)

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadków D. R. i M. Ł., gdyż korespondowały one ze sobą, były szczere, spójne i logiczne.

Za częściowo niewiarygodne Sąd uznał zeznania pozwanego w zakresie w jakim twierdził, że zapisy godzinowe dotyczyły godzin pracy Urzędu (...)i że 12 godzin traktował jako 1,5 dniówki. Mając na uwadze okoliczności, że naprawa awarii jakie miały miejsce w siedzibie powoda nastąpiła bez fizycznej obecności pozwanego w siedzibie, tylko za pomocą wysłanych e- maili i kuriera, trudno uznać, by w świetle zawartej między stronami umowy czas reakcji na awarię liczono tylko w godzinach pracy Urzędu (...).

Dokumenty, na podstawie których poczyniono ustalenia faktyczne nie budziły, w ocenie Sądu, wątpliwości co do autentyczności, jak i wiarygodności, a co istotne, nie zostały zakwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda zasługiwało na uwzględnienie w części. Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej (kara umowna).

Stosownie do treści art. 484 § 1 i 2 k.c. w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły. Jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane, dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej; to samo dotyczy wypadku, gdy kara umowna jest rażąco wygórowana ( § 2).

W przedmiotowej sprawie strony umówiły się w umowie nr (...) z dnia 24.07.2014 r. w jej § 8, iż wykonawca zobowiązuje się do sprawowania serwisu gwarancyjnego; jednocześnie określono maksymalny czas reakcji liczony od chwili zgłoszenia awarii: do chwili przybycia serwisanta- 12 godzin, do chwili przywrócenia zdolności do pracy stanowiska komputerowego (możliwa tymczasowa podmiana sprzętu do czasu usunięcia awarii)- 24 godziny. W przypadku przekroczenia czasów określonych powyżej ustalono, że wykonawca zapłaci zamawiającemu karę w wysokości 1% wartości brutto niesprawnego sprzętu za każdą godzinę zwłoki. Bezspornym było, iż w dniu 02.03.2015 r. nastąpiła awaria polegająca na niemożności uruchomienia systemu (...) na 5 stanowiskach komputerowych i pakietu (...) na 2 stanowiskach komputerowych. Podkreślić trzeba, że twierdzenia pozwanego, by serwis gwarancyjny nie obejmował sprawności oprogramowania, leczy jedynie sprzętu komputerowego pozostaje zdaniem Sądu w sprzeczności z celem zawartej umowy. Logicznym jest, że skoro pozwany dostarczył powodowi sprzęt komputerowy wraz z oprogramowaniem i taki był przedmiot umowy, to ze względu chociażby na specyfikę pracy przy użyciu komputera przede wszystkim znaczenie ma prawidłowo funkcjonujące oprogramowanie. Zapis § 8 nie ogranicza w żaden sposób serwisu gwarancyjnego do stricte pojmowanego sprzętu komputerowego. W zakresie zwłoki w reakcji na zaistniałą awarię wskazać trzeba, że w odniesieniu do usunięcia wadliwości systemu (...) reakcja pozwanego nastąpiła po 53 godzinach. Błędne jest jednakże liczenie wg wzoru powoda, by tyle wynosiła zwłoka. Pozwany miał bowiem umownie zagwarantowany czas na usunięcie awarii 24 godziny, zatem dopiero począwszy od 25 godziny popadł w zwłokę. W przypadku awarii (...) usunięcie awarii nastąpiło po 191 godzinach, ale odliczyć trzeba umownie przewidziane 24 godziny na usunięcie awarii. W związku z powyższym w przypadku systemu (...), który nie zadziałał na 5 stanowiskach komputerowych zwłoka wyniosła 29 godzin, a w przypadku (...), który nie uruchomił się na 2 stanowiskach zwłoka wyniosła 167 godzin. Wartość systemu (...) wynosi wg załączników do umowy wynosi 2.834,46 zł, a wartość (...) 664,20 zł. W związku z tym wysokość należnej kary umownej wynosi: (5x 2.834,46 zł x 29 godzin x 1%) + (2x 664,20 zł x 167 godzin x 1%)= 4.109,97 zł + 2.218,43 zł= 6.328,40 zł. Taką też kwotę Sąd zasądził w punkcie 1 wyroku, a powództwo ponad w/w kwotę oddalił w punkcie 2 wyroku. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 359 kc.

O kosztach procesu w punkcie 3 wyroku orzeczono na podstawie art. 98 kpc. Pozwany przegrał proces w 67 %, stąd też stosownie do treści art. 100 kpc Sąd stosunkowo rozdzielił koszty procesu. Powód poniósł koszty w postaci opłaty sądowej w wysokości 503 zł, kosztów zastępstwa procesowego w wysokości stawek minimalnych określonych odrębnymi przepisami – 2400 zł. Pozwany z kolei poniósł jedynie koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2400 zł i koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa 17 zł. Koszty całego procesu wyniosły zatem razem 5320 zł. Powód powinien z tego ponieść 37 %, czyli 1968,40 zł, a pozwany pozostałą część. Ponieważ powód poniósł koszty w wysokości 2903 zł, zatem pozwany winien mu zwrócić koszty w wysokości 934,60 zł, którą to kwotę zasądzono w pkt 3 wyroku.

SSR Kinga Śliwińska-Buśkiewicz