Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Grażyna Tokarczyk

Sędziowie SSO Krzysztof Ficek

SSO Marcin Schoenborn (spr.)

Protokolant Aleksandra Studniarz

przy udziale Marka Kasieczko Prokuratora Prokuratury Rejonowego G. w G.

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2016 r.

sprawy K. K. syna Z. i J.,

ur. (...) w K.

oskarżonego z art. 18§3 kk w zw. z art. 286§1 kk i art. 270§1 kk i art. 297§1 kk przy zast. art. 11§2 kk, art. 286§1 kk i art. 270§1 kk i art. 297§1 kk przy zast. art. 11§2 kk, art. 13§1 kk w zw. z art. 286§1 kk przy zast. art. 11§2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 26 stycznia 2016 r. sygnatura akt IX K 741/14

na mocy art. 437 § 1 kpk, art. 624 § 1 kpk

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

sygn. akt VI Ka 565/16

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 15 lipca 2016 r. w całości

W dniu 26 stycznia 2016 r. w sprawie o sygn. akt IX K 741/14 w Sądzie Rejonowym w Gliwicach zapadł wyrok dotyczący ośmiorga oskarżonych, w tym K. K., co do którego sąd ten orzekł następująco:

1.  w pkt 12 uniewinnił tego oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w pkt. XVIII i na podstawie at. 632 pkt 2 kpk kosztami procesu w tej części obciążył Skarb Państwa;

2.  w pkt 13 w miejsce czynu zarzucanego i opisanego w pkt XIX oskarżonego K. K. uznał za winnego tego, że w okresie od 21 do 27 sierpnia 2012 roku w G., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i uzyskania od (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. kredytu, w celu użycia za autentyczny podrobił dokument w postaci zaświadczenia z dnia 21 sierpnia 2012 roku o zatrudnieniu i zarobkach R. Z. w firmie (...) Sp. z o. o. w T. w ten sposób, że podpisał się na nim za R. Z., następnie w procedurze kredytowej przedłożył tak podrobiony dokument, z którego to dokumentu wynikało niezgodnie z rzeczywistością, że osoba ta pracuje w tej firmie i otrzymuje wynagrodzenie za pracę, które to dane miały istotne znaczenie dla uzyskania kredytu i w ten sposób poprzez wprowadzenie w błąd przedstawicieli (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., co do zatrudnienia i zarobków kredytobiorcy oraz zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania i poprzez zawarcie umowy kredytowej nr (...) na zakup w systemie sprzedaży ratalnej: telewizora marki P. (...) o wartości 1.499 złotych, smartfona (...) o wartości 1049,55 złotych oraz smartfona marki H. o wartości 889,55 złotych, doprowadził tenże bank do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 4.289,30 złotych poprzez udzielenie kredytu w tej wysokości, to jest występku z art. 270 § 1 kk, art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk w związku z art. 12 kk i przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk – wszystkie w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku i za to na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk – oba w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku wymierzył oskarżonemu karę 9 miesięcy pozbawienia wolności;

3.  w pkt 14 w miejsce czynów zarzuconych i opisanych w punktach XX i XXI oskarżonego K. K. uznał za winnego tego, że:

-

w dniu 27 sierpnia 2012 roku w G. działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej posłużył się podrobionym dokumentem w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu i zarobkach R. Z. w firmie (...) Sp. z o.o. w T. poprzez jego przedłożenie w salonie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. i poprzez wprowadzenie w błąd pracownika tego salonu, co do zatrudnienia oraz osiągania stałych dochodów przez wnioskującego o zawarcie umowy i woli wywiązania się ze zobowiązania, poprzez zawarcie przez R. Z. umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, w wykonaniu której otrzymał ofertę na świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz telefon komórkowy marki N. (...), doprowadził (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości co najmniej 1.603,77 złotych poprzez uzyskanie w cenie promocyjnej 1 złotego aparatu telefonicznego o wartości 1.469 złotych oraz świadczenie usług telekomunikacyjnych o wartości 135,77 złotych, to jest występku z art. 270 § 1 kk i art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk – wszystkie w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku,

-

w dniu 3 września 2012 roku w G., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej posłużył się podrobionym dokumentem w postaci zaświadczenia o swoim zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...) Sp. z o.o. w T. poprzez jego przedłożenie w salonie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. i poprzez wprowadzenie w błąd pracownika tego salonu, co do zatrudnienia oraz osiągania stałych dochodów i woli wywiązania się ze zobowiązania, poprzez zawarcie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych numer (...), w wykonaniu której otrzymał ofertę na świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz telefon komórkowy marki N. (...) B., doprowadził (...) Sp. z o.o. w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej wysokości 1.290,72 złotych, to jest występku z art. 270 § 1 kk i art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk – wszystkie w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku

i za to na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk oraz przy zastosowaniu art. 91 § 1 kk - wszystkie w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku wymierzył oskarżonemu jedną karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

3.  w pkt 15 w miejsce czynów zarzuconych i opisanych w punktach XXII oraz XXIII oskarżonego K. K. uznał za winnego tego, że:

-

w dniu 3 września 2012 roku w G., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i uzyskania od (...) Bank S.A. z siedzibą we W. kredytu, w procedurze kredytowej przedłożył podrobiony dokument w postaci zaświadczenia z dnia 31 sierpnia 2012 roku o swoim zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...) Sp. z o.o. w T., z którego to dokumentu wynikało także niezgodnie z rzeczywistością, że pracuje w tej firmie i otrzymuje wynagrodzenie za pracę, które to dane miały istotne znaczenie dla uzyskania kredytu i w ten sposób poprzez wprowadzenie w błąd przedstawicieli (...) Bank S.A. z siedzibą we W., co do zatrudnienia i zarobków kredytobiorcy oraz zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania i poprzez zawarcie umowy kredytowej nr (...) na zakup w systemie sprzedaży ratalnej tableta marki A. o wartości 2.199 złotych, doprowadził tenże bank do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 2.357,33 złotych poprzez udzielenie kredytu w tej wysokości, to jest występku z art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk – wszystkie w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku,

-

w dniu 7 września 2012 roku w G., działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i uzyskania od (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. kredytu w systemie sprzedaży ratalnej, w procedurze kredytowej przedłożył podrobiony dokument w postaci zaświadczenia z dnia 3 września 2012 roku o swoim zatrudnieniu i zarobkach w firmie (...) Sp. z o.o. w T., z którego to dokumentu wynikało niezgodnie z rzeczywistością, że pracuje w tej firmie i otrzymuje wynagrodzenie za pracę, które to dane miały istotne znaczenie dla uzyskania kredytu i w ten sposób poprzez wprowadzenie w błąd przedstawicieli (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., co do zatrudnienia i zarobków kredytobiorcy oraz zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania i poprzez zawarcie umowy kredytowej nr (...) na zakupy w systemie sprzedaży ratalnej: telefonu marki N. o wartości 1.749,55 złotych oraz smartfona (...) o wartości 999,99 złotych, doprowadził tenże bank do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 3.054,01 złotych poprzez udzielenie kredytu w tej wysokości, to jest występku z art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 2 kk oraz – wszystkie w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku

i za to na mocy art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 11 § 3 kk oraz przy zastosowaniu art. 91 § 1 kk – wszystkie w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku wymierzył oskarżonemu jedną karę 1 roku pozbawienia wolności;

4.  w pkt 16 w miejsce czynów zarzuconych i opisanych w punktach XXIV, XXV i XVI oskarżonego K. K. uznał za winnego tego, że:

-

w dniu 7 września 2012 roku w G., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, po uprzednim wprowadzeniu w błąd upoważnionego przedstawiciela (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., co do woli i możliwości wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania usiłował doprowadzić ten bank do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w nieustalonej wysokości poprzez udzielenie mu kredytu, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na odmowną decyzję banku z uwagi na brak odpowiedniej oferty, to jest występku z art. 13 § 1 kk w związku z art. 286 § 1 kk – oba w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku,

-

w dniu 11 września 2012 roku w M., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, po uprzednim wprowadzeniu w błąd upoważnionego przedstawiciela (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., co do woli i możliwości wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania usiłował doprowadzić ten bank do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w nieustalonej wysokości poprzez udzielenie mu kredytu, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na odrzucenie wniosku przez bank, to jest występku z art. 13 § 1 kk w związku z art. 286 § 1 kk – oba w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku,

-

w dniu 9 października 2012 roku w M., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, po uprzednim wprowadzeniu w błąd upoważnionego przedstawiciela (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W., co do woli i możliwości wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania usiłował doprowadzić ten bank do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w nieustalonej wysokości poprzez udzielenie mu kredytu, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na odmowną decyzję banku z uwagi na brak odpowiedniej oferty, to jest występku z art. 13 § 1 kk w związku z art. 286 § 1 kk – oba w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku

i za to na mocy art. 14 § 1 kk w związku z art. 286 § 1 kk przy zastosowaniu art. 91 § 1 kk – wszystkie w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku wymierzył oskarżonemu jedną karę 7 miesięcy pozbawienia wolności;

5.  w pkt 17 na mocy art. 86 § 1 kk i art. 91 § 2 kk – oba w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku połączy wyżej orzeczone wobec oskarżonego K. K. kary pozbawienia wolności i wymierzył mu karę łączną 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności;

6.  w pkt 18 na mocy art. 46 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym w dniu 30 czerwca 2015 roku orzekł wobec oskarżonego K. K. środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody poprzez:

-

zapłatę na rzecz (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. kwoty 4.027,47 zł z tytułu umowy nr (...), solidarnie z S. G., R. P., A. M.,

-

zapłatę na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwoty 1.603,77 zł solidarnie z R. Z., R. P., A. M.,

7.  w pkt 39 przyznał stosowną kwotę adw. J. J. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu,

8.  w pkt 40 na mocy art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego K. K. od ponoszenia kosztów.

Apelację od tego wyroku złożył jedynie obrońca oskarżonego K. K.. Zaskarżając orzeczenie na korzyść oskarżonego co do kary z pkt 17 i środka karnego z pkt 18 wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez warunkowe zawieszenie wykonania wymierzonej oskarżonemu kary łącznej pozbawienia wolności oraz uchylenie rozstrzygnięcia o obowiązku naprawienia szkody. Z wywodów zawartych w uzasadnieniu środka odwoławczego wynika, iż obrońca zarzuca wyrokowi:

-

rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary łącznej bezwzględnego pozbawienia wolności wyrażającą się niezasadnym niezastosowaniem względem tej kary instytucji warunkowego zawieszenia jej wykonania,

-

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia o środku karnym i mający wpływ na jego treść wyrażający się niezasadnym przyjęciem, iż szkoda pokrzywdzonym nie została w całości naprawiona.

Sąd Okręgowy w Gliwicach zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy jako niezasadna nie zasługiwała na uwzględnienie.

Ponieważ skarżący zaaprobował przypisanie oskarżonemu sprawstwa i winy, wypada jedynie ogólnie wskazać, że sąd merytoryczny starannie i w prawidłowy sposób przeprowadził postępowanie dowodowe, a zgromadzony materiał dowodowy poddał następnie rzetelnej ocenie, wyprowadzając z niego trafne wnioski końcowe. Tok rozumowania i sposób wnioskowania Sądu Rejonowego przedstawiony w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku jest prawidłowy pod względem logicznym i zgodny ze wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia życiowego. Sąd odwoławczy nie doszukał się najmniejszych podstaw do odmiennej od dokonanej przez Sąd pierwszej instancji oceny dowodów, ani też do zakwestionowania trafności jego istotnych dla rozstrzygnięcia ustaleń faktycznych. Sąd Rejonowy dochodząc do ostatecznych wniosków nie przekroczył bowiem ram swobodnej oceny dowodów, jak i nie popełnił innych uchybień prawa procesowego, które mogłyby rzutować na treść wydanego przez niego merytorycznego rozstrzygnięcia. Zarówno wyjaśnienia oskarżonego, jak i relacje współoskarżonych P. i Z., nie wyłączając wniosków płynących z uzyskanych w sprawie opinii biegłego z zakresu pisma ręcznego, ewidentnie wskazywały na to, że oskarżony we współsprawstwie z innymi ustalonymi osobami dopuścił się wszystkich przypisanych mu czynów, w tym również tych, które polegały na wyłudzeniu kredytu od (...) Bank (...) S.A. na sfinansowanie zakupu ratalnego sprzętu elektronicznego oraz wyłudzeniu telefonu i usług telekomunikacyjnych od operatora telekomunikacyjnego (...) Sp. z o. o.. każdorazowo na dane R. Z. (odpowiednio pkt 13 i 14 wyroku), nawet jeśli nie był już osobiście i bezpośrednio zaangażowany we wprowadzanie pokrzywdzonych w błąd. Zawsze bowiem korzystał z owoców przestępstwa, a także wtedy, gdy to nie on był stroną zawieranych umów, w celu uzyskania korzyści majątkowych, co było uprzednio zaplanowane z osobami, z którymi współdziałał, służył realną pomocą wykonawcom czynu zabronionego (zapewniał transport, osobiście uczestniczył w wyrobieniu pieczątek służących do fałszowania zaświadczeń o zatrudnieniu). W przypadku kredytu na dane R. Z. nawet odpowiada za wykreowanie nieautentycznego tego rodzaju dokumentu niezgodnie z prawdą potwierdzającego zatrudnienie w/w osoby w (...) Sp. z o. o. z/s w T..

W związku z powyższym nie do podważenia była też ocena prawna czynów przypisanych oskarżonemu przez Sąd pierwszej instancji.

W końcu też wskazać należy, iż Sąd Rejonowy ustrzegł się takich uchybień, które stanowiłyby bezwzględne przyczyny odwoławcze z art. 439 § 1 kpk. W szczególności nie mogło być mowy o tym, że rozpoznano sprawę podczas nieobecności oskarżonego, którego obecność była obowiązkowa. Od 1 lipca 2015 r. zasadą jest fakultatywny udział oskarżonego w rozprawie, chyba że Przewodniczący lub sąd uznają jego obecność za obowiązkową (art. 374 § 1 kpk). Nic takiego w niniejszej sprawie nie miało jednak miejsca. Doręczenie oskarżonemu wezwania do osobistego stawiennictwa na termin rozprawy w dniu 22 września 2015 r. nastąpiło wbrew decyzji Przewodniczącego składu orzekającego (k. 1819), który polecił go o nim jedynie zawiadomić (k. 1416). Nie mniej oskarżonemu przesyłka sądowa została doręczona do rąk własnych już w dniu 4 sierpnia 2015 r. (k. 1455) wraz z pouczeniem m.in. o treści zmienionych z dniem 1 lipca 2015 r. art. 75 § 1 kpk i art. 377 § 3 kpk (k. 1820-1825). Z tego pouczenia oskarżony mógł się dowiedzieć, że jest obowiązany zawiadamiać organ prowadzący postępowanie o każdej zmianie miejsca swego zamieszkania lub pobytu trwającego dłużej niż 7 dni, w tym także z powodu pozbawienia wolności w innej sprawie, a także o tym, że sąd będzie mógł prowadzić postępowanie również pod jego nieobecność, nawet jeśli jego obecność na rozprawie zostanie uznana za obowiązkową, kiedy zawiadomiony o niej osobiście nie stawi się bez usprawiedliwienia. Niewątpliwie oskarżony na rozprawę w dniu 22 września 2015 r. nie stawił się bez usprawiedliwienia, a o jej terminie został powiadomiony osobiście. Znając od 4 sierpnia 2015 r. jej termin nie raczył zawiadomić o tym, że w dniu 18 września 2015 r. został pozbawiony wolności (k. 1486), a miał po temu możliwość, z której na pewno nie skorzystał, skoro w aktach sprawy brak jakiegokolwiek jego pisma z tego rodzaju informacją. Nawet ojciec oskarżonego obecny w sądzie w charakterze świadka w dniu 22 września 2015 r. nie zakomunikował o tym sądowi do czasu, aż nie zostały tego dnia wykonane wszystkie możliwe czynności postępowania (k. 1484v). Nie mogło być zatem również mowy o uniemożliwieniu oskarżonemu wzięcia udziału w rozprawie w okresie, w którym był on faktycznie pozbawionym wolności, czy też wykorzystaniu na jego niekorzyść treści błędnie zredagowanego pisma procesowego i wprowadzeniu w błąd co do konieczności jego osobistego udziału w postępowaniu, bez którego rozprawa nie będzie mogła się odbyć, co należałoby rozpatrywać w kategorii naruszenia prawa do obrony i obrazy art. 6 kpk.

Oczywistym stało się więc, iż należało ograniczyć się w II instancji do rozpoznania sprawy w granicach środka zaskarżenia i podniesionych w nim zarzutów, a tym samym koniecznym było rozważyć wszystkie wnioski i zarzuty w nich wskazane, w niniejszym dokumencie sprawozdawczym stosownie do wymogu określonego w art. 457 § 3 kpk podając też jedynie, czym kierował się Sąd odwoławczy wydając swój wyrok oraz dlaczego zarzuty i wnioski apelacji uznał za zasadne albo niezasadne. Całość uzasadnienia wyroku w rozumieniu art. 422 § 2 kpk mającym w postępowaniu odwoławczym jedynie odpowiednie zastosowanie, o ile przepisy rozdziału 49 zatytułowanego „Apelacja” nie stanowią inaczej, w odniesieniu do wyroku sądu odwoławczego nie może bowiem oznaczać czegoś więcej ponad to, co wynika z art. 457 § 3 kpk. Uzasadnienie wyroku sądu odwoławczego sporządzone w całości to zatem nic innego jak pisemne umotywowanie wszystkich rozstrzygnięć w nim zawartych dokonane z perspektywy rozpoznania sprawy w granicach środka/ów zaskarżenia/ych i podniesionego/ych zarzutu/ów, względnie szerszym, jeśli ustawa tego wymagała, a także wyjaśnienie dlaczego wszystkie zarzuty i wnioski podniesione w rozpoznawanym/ych środku/ach odwoławczym/ych sąd uznał za zasadne albo niezasadne. W układzie procesowym w niniejszej sprawie zaistniałym uzasadnienie zaskarżonego wyroku w całości, którego sporządzenia w istocie domagał się obrońca, oznaczało zatem wytłumaczenie się z rozpoznania sprawy w granicach zaskarżenia i podniesionych zarzutów, co już powyżej nastąpiło, a także wskazania, dlaczego niezasadnym okazał się środek odwoławczy wywiedziony przez obrońcę, co też poniżej następuje.

Sąd Okręgowy nie miał najmniejszych zastrzeżeń do rodzaju i wysokości kar orzeczonych wobec oskarżonego. W żadnym razie z tej perspektywy nie mogły one uchodzić za rażąco niewspółmiernie surowe. Za takowe nie postrzegał ich w tym aspekcie również skarżący, co nie może dziwić, gdy kary jednostkowe były bliskie dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a kara łączna orzeczona została z zastosowaniem korzystnej dla oskarżonego zasady asperacji, czyli w wysokości istotnie zbliżonej do najwyższej z łączonych kar, dalekiej zaś od ich sumy.

Nie akceptował apelujący jedynie charakteru kary łącznej pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu. Uważa, że zasłużył K. K. na dobrodziejstwo jej warunkowego zawieszenia.

Jakkolwiek zastosowany przez Sąd Rejonowy stan prawny obowiązujący w dniu 30 czerwca 2015 r. pozwalał na warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, nie mniej uzależniał tego rodzaju decyzję od przekonania, że zastosowanie instytucji z art. 69 § 1 kk będzie wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Zgodnie z art. 69 § 2 kk zawieszając wykonanie kary bierze się pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa.

Sąd Okręgowy w pełni podziela jednak rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego co do bezwzględnego charakteru orzeczonej wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności.

Warunkowe zawieszenie wykonania kary jest fakultatywne, a jego zastosowanie uzależnione jest od spełnienia przesłanki o charakterze indywidualno-prewencyjnym, mianowicie uznania, że owo zawieszenie jest wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, w szczególności zapobieżenia powrotności do przestępstwa. Podstawową więc przesłanką stosowania omawianej instytucji jest pozytywna prognoza, wyrażająca się w przekonaniu sądu, że sprawca wykona nałożone obowiązki próby i nie powróci do przestępstwa, a zatem wykonanie wymierzonej mu kary nie jest konieczne.

Zgodzić należy się zaś z Sądem Rejonowym w tym, że dotychczasowa karalność oskarżonego nie dawała najmniejszych podstaw do wysnucia względem niego wymaganej przepisem art. 69 § 1 kk pozytywnej prognozy społeczno-kryminologicznej.

Oskarżony pomimo młodego wieku, od 2013 r., z końcem którego ukończył 21 lat, był aż siedmiokrotnie karany za przestępstwa przeciwko mieniu. Ma na swoim koncie przede wszystkim kradzieże lub jej usiłowanie, ale także czyn z art. 288 § 1 kk, ostatnio natomiast usiłowanie kradzieży rozbójniczej. W jednym przypadku wymierzona mu kara pozbawienia wolności została zarządzona do wykonania z powodu niepomyślnego przebiegu okresu próby. Innym razem karę ograniczenia wolności z powodu uchylania się K. K. od jej wykonania trzeba było zamienić na zastępczą karę pozbawienia wolności. W związku z tym został on w dniu 18 września 2015 r. pozbawiony wolności po uprzednim zatrzymaniu i doprowadzeniu do zakładu karnego (k. 1621, 1622). Wcześniej nie pracował, pozostawał na utrzymaniu rodziców, choć ma wyuczony zawód mechanika samochodowego. Zażywał też szkodliwie środki psychoaktywne.

Dotychczasowy tryb życia oskarżonego, uwzględniając również okoliczności popełnienia przestępstw przypisanych mu w niniejszym postępowaniu, świadczyły zatem o nim mocno negatywnie. Nie sposób na ich podstawie wysnuć przekonania, że oskarżony więcej na drogę przestępstwa nie powróci, skoro dotychczas wielokrotnie wkraczał poważnie w konflikt z prawem, nie miał ustabilizowanej sytuacji życiowej, jak też nie wydawał się podejmować realnych działań, które wskazywałyby, że zamierza funkcjonować zgodnie z obowiązującym porządkiem prawnymi i akceptowanymi powszechnie w społeczeństwie normami moralnymi.

Niczego w tym zakresie zmienić nie mogła również postawa oskarżonego w toku postępowania. Przyznanie się do winy, jak też częściowe naprawienie szkody, wystarczająco bowiem zostały uwzględnione na etapie kształtowania rozmiaru kar jednostkowych i dla niego w okolicznościach niniejszej sprawy miały znaczenie.

Bynajmniej do odmiennych wniosków nie mogło doprowadzić zachowanie oskarżonego w warunkach izolacji więziennej. Apelujący twierdzi, iż dotychczasowy pobyt w warunkach zakładu karnego wiele nauczył oskarżonego i dał mu do myślenia, co powinno wystarczyć, aby na wolności żył w zgodzie z prawem. Tego potwierdzeniem ma być ocena zachowania oskarżonego dokonana przez administrację zakładu karnego. Uważa skarżący, iż opinia uzyskana przez Sąd Rejonowy świadczy korzystnie o oskarżonym. Tymczasem, jak zauważył to już Sąd pierwszej instancji, oskarżony w warunkach izolacji nie przejawia zbytniego zaangażowania w proces resocjalizacji. Karę odbywa w systemie zwykłym. Pomimo propozycji ze strony wychowawcy, nie był zainteresowany opracowaniem indywidualnego programu oddziaływania. Ograniczył się do odbycia programu (...) dla osób używających substancji psychoaktywnych. Nie podjął też nawet starań o pracę. Stąd za deklaracjami o krytycznym stosunku do popełnionych przestępstw i dotychczasowego stylu życia, niespecjalnie poszły rzeczywiste działania wzbudzające w nim i utrwalające pożądane postawy względem tych wszystkich sytuacji, które w przeszłości konfliktowały go po wielokroć z obowiązującym porządkiem prawnym. Nie mogło więc dziwić, że z uwagi na konieczność utrwalenia procesu resocjalizacji w warunkach izolacji więziennej w opinii sformułowana została wobec oskarżonego negatywna prognoza społeczno-kryminologiczna.

Oczywiście od jej sporządzenia upłynął okres kolejnych przeszło 6 miesięcy izolacji oskarżonego. Nie ma powodów, by nie wierzyć obrońcy, że oskarżony skorzystał w zakładzie karnym z sakramentu bierzmowania, wykorzystał też ten czas, aby zrzucić zbędne kilogramy. Trudno jednak uznać, iż wielokrotnie karany oskarżony miałby być z powodu dotychczasowego pobytu w warunkach zakładu karnego trwającego niespełna rok, zapewne dolegliwego dla niego, premiowany karą z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, ponieważ źle znosi izolację i chciałby jak najszybciej odzyskać wolność. Nie można zapominać, że kara ma określone cele i funkcje, stanowi reakcje na popełnione przestępstwa, musi być zatem ze swej istoty dolegliwa. Wobec oskarżonego jako młodocianego ma przede wszystkim osiągnąć cel wychowawczy. Oczywiście zbyt długa izolacja temu nie służy. Nie mniej nie można jednocześnie pobłażać, w szczególności po raz kolejny, kiedy już raz oskarżony nie wykorzystał szansy na pobyt w warunkach wolnościowych, jaką dawała mu instytucja probacji, podobnie nie raczył poddać się rygorom kary ograniczenia wolności.

Reasumując oskarżony nie daje gwarancji przestrzegania porządku prawnego. Niczego w tego rodzaju przekonaniu nie mogą również zmienić zapewnienia o wsparciu, na jakie oskarżony może liczyć ze strony rodziców. Ci przecież dotychczas niczego nie zrobili, by zapobiec kolejnym przestępstwom popełnianym przez ich syna.

Wymierzona oskarżonemu kara łączna 1 roku i 5 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności nie może więc uchodzić za dolegliwość ponad miarę i potrzebę determinowaną celami kary.

Prawidłowym było również rozstrzygnięcie oparte o art. 46 § 1 kk. Dziwić musi, że obrońca kwestionując to orzeczenie nie zauważył, iż naprawienie szkody, na które sie powoływał, dotyczyło jedynie tych uszczerbków majątkowych, które wyrządzone zostały częścią przestępstw przypisanych oskarżonemu, konkretnie tymi, które polegały na wyłudzeniach dokonanych na jego dane osobowe. Tyle też wynikało z wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań jego ojca, a także informacji podmiotów pokrzywdzonych w sprawie dołączonych do akt jeszcze na etapie postępowania przygotowawczego. Wyraźnie napisał też o tym Sąd Rejonowy w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku

Nie może natomiast budzić najmniejszych wątpliwości, że tam, gdzie do popełnienia przestępstw posłużyły dane R. Z., szkoda nie została naprawiona, o czym świadczą dane pozyskane przez Sąd Rejonowy, od (...) Sp. z o. o. w dniu 17 sierpnia 2015 r. (k. 1433), a od (...) w dni 24 lipca 2015 r. (k. 1407). Niewątpliwie na ich podstawie zapadło kwestionowane rozstrzygnięcie z pkt 18. Oczywiście uwzględnia ono również prawidłowo, że każdy ze współdziałających w popełnieniu przestępstwa odpowiada solidarnie za całą szkodę, co wynika z art. 441 § 2 kc. Poza tym orzecznictwo jeszcze przed zmianą art. 46 kk obowiązującą od 1 lipca 2015 r. dopuszczało orzeczenie środka karnego, przewidzianego w art. 46 § 1 kk również w postaci solidarnego zobowiązania współsprawców przestępstwa do naprawienia wyrządzonej szkody w całości albo w części ( por. uchwałę SN z dnia 13 grudnia 2000 r., I KZP 40/00, OSNKW 20011-2/2).

Z tych wszystkich względów Sąd odwoławczy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy. Nie dostrzegł bowiem żadnych uchybień, w szczególności takich, które stanowiłyby bezwzględne przyczyny odwoławcze.

Zwalniając z kolei oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie drugoinstancyjne Sąd odwoławczy miał na względzie dotychczasowy oraz przewidywany okres jego izolacji w warunkach zakładu karnego. Ten wskazywał, że ich uiszczenie przez oskarżonego, przy uwzględnieniu rozstrzygnięcia z pkt 18, byłoby znacznie utrudnione. Sąd Okręgowy w wyroku nie orzekł o kosztach obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym, albowiem wyznaczony oskarżonemu obrońca z urzędu nie złożył w tym zakresie wniosku wymaganego przez § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2015 r. poz. 1805). Ten obligatoryjnie musi zawierać oświadczenie, że opłata nie została zapłacona w całości lub w części.