Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 106/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2013 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: Joanna Otto

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2013 r. w Warszawie

sprawy Z. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o emeryturę

na skutek odwołania Z. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 14 listopada 2012 roku znak: (...) oraz

z dnia 16 stycznia 2013 roku znak: (...)

1.  Umarza postępowanie w zakresie odwołania od decyzji z dnia 14 listopada 2012 roku, znak: (...),

2.  Zmienia decyzję z dnia 16 stycznia 2013 r., znak: (...), w ten sposób, że przyznaje odwołującemu prawo do emerytury, od dnia

24 lutego 2011 roku.

Sygn. akt VII U 106/13

UZASADNIENIE

W. Z. w dniu 19 grudnia 2012 r., za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., odwołał się do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji wyżej wymienionego organu rentowego z 14 listopada 2012 r. znak: (...) dotyczącej odmowy przyznania emerytury. Ubezpieczony w uzasadnieniu odwołania wskazał, że nie zgadza się z powyższą decyzją organu rentowego w zakresie nieuwzględnienia okresu składkowego za pracę w gospodarstwie rolnym w okresie 1 roku tj. od 1969 r. do 1970 r. (odwołanie k.2-9 as.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie złożonej do tutejszego Sądu Okręgowego w dniu 16 stycznia 2013 roku wniósł o umorzenie postępowania odwoławczego z uwagi na jego bezprzedmiotowość na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w stosunku do decyzji organu rentowego z dnia 14 listopada 2012 r., znak: (...), albowiem została ona uchylona decyzją z dnia 16 stycznia 2013 r., znak, (...), ponadto organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, jeśli odwołujący rozszerzy w postępowaniu sądowym, odwołanie na decyzję z dnia 16 stycznia 2013 r. znak: (...).

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podkreślił, że odwołujący nie spełnił kryterium stażu pracy w wymiarze 35 lat okresów składkowych i nieskładkowych, a jedynie 34 lata i 28 dni. Do stażu tego nie została zaliczona przez organ rentowy praca w gospodarstwie rolnym, ponieważ odwołujący zamieszkiwał poza gospodarstwem rolnym i nie pozostawał we wspólnym gospodarstwie domowym a tym samym nie spełnił wszystkich warunków wymaganego emerytalnego określonego przepisami ustawy o emeryturach i rentach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998r. Dz.U.2009.153.1227 j.t. W ocenie organu rentowego odwołujący nie spełnił także kryterium wymaganego wieku emerytalnego.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony Z. W. (urodzony w dniu 24 lutego1951 roku) w dniu 28 lutego 2011 roku złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniosek o emeryturę (k. 1-5 ar.). Do wniosku dołączył zeznania świadka potwierdzającego okres wykonywanej przez odwołującego pracy w gospodarstwie rolnym oraz dokumentację zatrudnienia (k. 11- 14 a.r.).

Organ rentowy po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego ustalił, że ubezpieczony udowodnił 20 lat 3 miesięc3 i 9 dni okresów składkowych oraz 5 lat, 2 miesiące i 3 dni okresów nieskładkowych. Jednocześnie organ rentowy nie zaliczył odwołującemu do stażu pracy jako okresu uzupełniającego, pracy w gospodarstwie rolnym, ponieważ ubezpieczony zamieszkiwał poza gospodarstwem rolnym i nie pozostawał we wspólnym gospodarstwie domowym oraz pracował dorywczo w czasie wakacji, co nie stanowi przesłanek do uznania go za domownika. Ponadto w postępowaniu wyjaśniającym organ rentowy ustalił, iż do dnia 31 grudnia 2008 r. ubezpieczony nie osiągnął wieku emerytalnego co najmniej 60 lat.

W oparciu o powyższe ustalenia, organ rentowy decyzją z dnia 14 listopada 2012 r. znak: (...) odmówił odwołującemu prawa do emerytury.

Z. W. od niekorzystnej dla niego decyzji organu rentowego odwołał się do sądu inicjując tym samym niniejsze postępowanie.

Następnie organ rentowy wydał decyzję z dnia 16 stycznia 2013 r., znak: (...), którą ponownie odmówił ubezpieczonemu Z. W. prawa do emerytury i zmienił decyzję z dnia 14 listopada 2012 r.
w części dotyczącej podstawy prawnej oraz wymiaru okresów składkowych i nieskładkowych stażu pracy odwołującego. W decyzji z dnia 16 stycznia 2013r. organ rentowy stwierdził bowiem, iż ubezpieczony udowodnił 27 lat, 8 miesięcy i 13 dni okresów składkowych oraz 6 lat 4 miesiące i 15 dni okresów nieskładkowych. ZUS (...) oddział w W. stwierdził jednakże ponownie w decyzji z dnia 16 stycznia 2013 r., iż odwołujący nie pozostawał we wspólnym gospodarstwie domowym oraz pracował dorywczo w czasie wakacji, co nie stanowi przesłanek do uznania go za domownika.

W piśmie procesowym z dnia 4 lutego 2013 r., odwołujący rozszerzył odwołanie, na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 16 stycznia 2013 r., znak: (...) (k. 95 a.s).

W toku postępowania organ rentowy konsekwentnie wnosił o oddalenie odwołania od decyzji z dnia 16 stycznia 2013 r. i w związku z tym o umorzenie postępowania od decyzji z dnia 14 listopada 2012 r. (k. 104, 119 a.s).

W toku postępowania Sąd ustalił, że Z. W. w okresie od 1969 r. do 1970 r., pracował stałe w gospodarstwie rolnym swojego wujka J. D. w miejscowości T., a także w gospodarstwie swojej matki, na powierzchni około 10 hektarów. Odwołujący miał wówczas około 16 lat i wykonywał prace w gospodarstwie, ponieważ nie dostał się do szkoły. W powyższym okresie J. D. obejmował swoim zarządem zarówno swoje gospodarstwo, jak i gospodarstwo matki odwołującego, natomiast odwołujący pracował jako pomoc przy wszelkich porach gospodarczych takich jak, sprzątanie, prace na polu, a także brał udział w żniwach.(na podstawie pisemnych zeznań świadka J. O. k. 124 a.s, na podstawie zeznań świadka J. O. złożonych na rozprawie w dniu 3 października 2013 r. k. 138 a.s),

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach sprawy w tym w aktach rentowych oraz zeznań świadka J. O.. Zdaniem Sądu dokumenty oraz powyższe zeznania świadka są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny.

Zeznania świadka J. O., Sąd uznał za wiarygodne w zakresie, w jakim stwierdzili wykonywanie przez odwołującego pracy w gospodarstwie rolnym w okresie od 1969 r. do 1970 r.

Mając na uwadze całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, iż stanowi on wystarczającą podstawę do wydania orzeczenia.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie zważył, co następuje:

Odwołanie Z. W. od decyzji organu rentowego z 16 stycznia 2013 r. znak: (...) jest zasadne i podlega uwzględnieniu.

Rozpoznając okoliczność, iż w toku postępowania organ rentowy wnosił o umorzenie postępowania odnośnie odwołania od decyzji z dnia 14 listopada 2012 r. znak: (...), albowiem decyzja ta została zmieniona w części dotyczącej podstawy prawnej i uzasadnienia decyzją z dnia 16 stycznia 2013 r., znak: (...). Sąd w oparciu o przepis., art. 477 ( 13) k.p.c. zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c. umorzył w punkcie 1 sentencji postępowanie w sprawie odwołania Z. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 14 listopada 2012 r., znak: (...),

Zgodnie bowiem z treścią art. 355. § 1 k.p.c. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Jednocześnie art. 47713 k.p.c. wskazuje, iż zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez Sąd - przez wydanie decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Podkreślić należy, iż w sytuacji, kiedy nowa decyzja nie zadowala w całości roszczenia ubezpieczonego, stosując ww. przepisy a contracio należy sprawę skierować do rozpoznania przez Sąd.

Wobec rozszerzenia odwołania przez ubezpieczonego na decyzję zmieniającą decyzje zaskarżoną, tj. na decyzję z dnia 16 stycznia 2013 r. Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe w zakresie prawidłowości wydania ww. decyzji, dokonał analizy prawnej, i zważył, co następuje.

W pierwszej kolejności Sąd podkreśla, iż w razie wszczęcia postępowania sądowego, toczącego się wskutek odwołania ubezpieczonego od odmownej decyzji organu rentowego w sprawie przyznania uprawnień do emerytury dopuszczalne jest przeprowadzanie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności, mających wpływ na prawo do świadczenia. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w r ozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. z 2011 roku, Nr 237, Poz. 1412 z późn.zm.) dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95). W praktyce oznacza to, że w postępowaniu tym dopuszczalne jest wykazanie wszelkimi dowodami okoliczności, od których zależą uprawnienia do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, także wówczas, gdy z dokumentów wynika co innego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 września 1995 roku, II URN 23/95). Powyższe poglądy podziela Sąd Okręgowy w niniejszej

Odnosząc się do sytuacji odwołującego Sąd uznał na podstawie wiarygodnych zeznań świadka J. O., że w okresie pełnego roku od 1969 r., do 1979 r. odwołujący wykonywał pracę w gospodarstwie rolnym w sposób stały, a okres ten można zaliczyć do okresów ubezpieczenia, za który pracodawca miał obowiązek zgłoszenia go do ubezpieczenia społecznego i opłacania składek, albowiem praca wykonywana w sposób stały w gospodarstwie rolnym pozwala w ocenie Sądu na uznanie odwołującego za domownika miejscowości, w której przebywał i pracował. Podkreślenia wymaga, ze zatrudnienie odwołujący wykonywał stale, a nie jak nie jak błędnie twierdził organ rentowy – jedynie sezonowo, w okresie wakacji.

W zaskarżonej decyzji z dnia 16 stycznia 2013 r. organ rentowy wskazał, iż łączny staż sumaryczny okresów składkowych i nieskładkowych wynosił na dzień 31 grudnia 2008 r. 34 lata i 28 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Sąd uznając, iż w okresie roku od 1969 r. do 1970 r. odwołujący podlegał okresom uzupełniającym staż pracy, dokonał łącznego zliczenia wszystkich okresów składkowych i nieskładkowych i uznał, że ubezpieczony udowodnił ponad 35 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Zgodnie z art. 46 w związku z art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 zez zm.) zwana dalej ustawa emerytalną, urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1969 r. przysługuje emerytura po spełnieniu następujących warunków:

1.  osiągnięcia wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla mężczyzn oraz udowodnienia okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego łącznie co najmniej 35 lat albo osiągnięcia wieku emerytalnego (…).

2.  Nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na tym rachunku na dochody budżetu państwa.

W zakresie spełnienia przesłanki wieku emerytalnego Sąd Okręgowy uznał, iż odwołujący urodzony w dniu (...), osiągnął wiek emerytalny 60 lat z dniem 24 lutego 2011 r. Wniosek o emeryturę ubezpieczony złożył natomiast do ZUS w dniu 28 lutego 2011r. Zgodnie natomiast z treścią art. 129. ust 1. ustawy emerytalnej, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Wiek emerytalny odwołujący osiągnął z dniem 24 lutego 2011 r. a zatem data ta sanowi datę początkową świadczeń przyznanych świadczeń emerytalnych.

Odwołujący spełnił także jak wykazało przeprowadzone w toku postępowania sadowego postępowanie dowodowe, warunek 35 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Natomiast warunek nieprzystąpienia przez odwołującego do otwartego funduszu emerytalnego nie był kwestionowany w niniejszym postępowaniu, toteż nie stanowił przedmiotu rozpoznania sądu.

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego, spełnione zostały przesłanki uprawniające odwołującego do przyznania prawa do świadczenia emerytalnego

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

J.D