Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 1746/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lipca 2016r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

Przewodniczący: SSR Aleksandra Konkel

Protokolant: Judyta Pukownik

po rozpoznaniu w dniu 21 lipca 2016 r. G.

na rozprawie

sprawy z powództwa W. K.

przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej w P.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  odstępuje od obciążenia powódki kosztami procesu.

I C 1746/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 lipca 2014 r., wniesionym do Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, a sprecyzowanym pismem z dnia 22 kwietnia 2015 r., powódka W. K. domagała się od pozwanej (...) sp. z o. o. sp. k. w P. zapłaty 10.000 zł tytułem odszkodowania w kwocie stanowiącej równowartość nieuzyskanego zasiłku chorobowego za okres od 1 lutego 2013r. do 7 czerwca 2013r. oraz zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazała, iż pracując dla pozwanej spółki na podstawie umowy zlecenia, zgłosiła chęć opłacania dobrowolnych składek chorobowych od października 2012 r. Uzyskała zapewnienie o zgłoszeniu do ubezpieczenia od listopada 2012r. Od 1 lutego 2013 r. do 9 czerwca 2013 r. powódka, będąc w ciąży, przebywała na zwolnieniu lekarskim, jednak – na skutek nieopłacenia składek przez pozwaną – ZUS odmówił powódce wypłaty należnego zasiłku chorobowego. Dochodzona przez powódkę kwota stanowi równowartość należnego jej zasiłku chorobowego od dnia 1 lutego 2013 r. do dnia porodu (7 czerwca 2013 r.) oraz zadośćuczynienia za poniesione straty.

W odpowiedzi na pozew, pozwana podniosła zarzut niewłaściwości miejscowej, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że – niezależnie od faktu, iż powodowa spółka w rzeczywistości odprowadzała za pozwaną należne składki – fakt ich opłacania pozostawał, w myśl przepisu art. 14 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, bez związku z objęciem powódki ubezpieczeniem chorobowym. Zdaniem pozwanej powódka w żaden sposób nie udowodniła faktu poniesienia przez siebie szkody, a także związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem pozwanej, a powstałą po stronie powódki szkodą.

Postanowieniem z dnia 21 października 2014 r., Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi stwierdził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka W. K., w dniu 1 października 2012 r., zawarła z pozwaną (...) sp. z o. o. sp. k. w P. umowę o świadczenie usług. W kolejnych miesiącach umowy były ponawiane.

/okoliczność bezsporna, nadto: umowa – k. 30-31; przesłuchanie powódki W. K., k.95-97/

Wobec zgłoszenia pracodawcy chęci opłacania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, w dniu 26 października 2012 r. W. K. została zgłoszona przez płatnika składek (pozwaną) do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

/okoliczność bezsporna, nadto: zgłoszenie do ubezpieczenia, k. 3; kartoteka wynagrodzeń, k.32, k.47, k.50; (...), k.49; zestawienie składek na ubezpieczenie społeczne, k.51/

Składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe powódki odprowadzone zostały po terminie. Pozwana zapłaciła składkę za listopad 2012 r. w dniu 18 grudnia 2013 r., podczas gdy termin do odprowadzenia składki upłynął z dniem 15 listopada 2012 r.

/ dowód: pisma pozwanej z 18 grudnia i 24 października 2013 r., k. 10, 11; pismo ZUS z dnia 28 stycznia 2014 r., k. 13/

Od 1 lutego 2013 r. powódka stała się niezdolna do pracy w związku z ciążą. Skorzystanie ze zwolnienia lekarskiego powódka uzależniała od upływu wymaganego 90-dniowego okresu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, celem zapewnienia sobie wypłaty zasiłku chorobowego. Z tych względów pod koniec stycznia 2013r. dowiadywała się u pracodawcy, czy okres karencji minął i czy odprowadzone zostały należne składki. Uzyskawszy odpowiedź pozytywną powódka od dnia 1 lutego 2013r. skorzystała ze zwolnienia lekarskiego.

/dowód: zeznania świadka B. K., k.95, 97; przesłuchanie powódki W. K., k. k.95-97/

Decyzją z dnia 4 kwietnia 2013 r., (...)w Ł. odmówił powódce prawa do zasiłku chorobowego za okres od 1 lutego 2013 r. do 25 kwietnia 2013 r. i ewentualnie nadal za cały okres nieprzerwanej niezdolności do pracy. Swoją decyzję ZUS uzasadnił faktem, iż – pomimo, że powódka zgłoszona została do ubezpieczenia 1.10.2012 r., jednak ubezpieczeniem chorobowym objęta została od 1.12.2012 r. do 30.01.2013 r. z uwagi na brak składek na ubezpieczenie chorobowe za październik i listopad 2012 r., w związku z czym nie spełniła wymogu 90-dniowego okresu ubezpieczenia chorobowego uprawniającego do uzyskania zasiłku chorobowego od 1 lutego 2013 r. Powódka odwołała się od przedmiotowej decyzji, jednak Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi oddalił jej odwołanie wyrokiem z dnia 5 lutego 2014 r. (sygn. akt XI U 619/13), uzasadniając to faktem, iż płatnik (pozwana) uchybił obowiązkowi terminowego zapłacenia składki na ubezpieczenie chorobowe za ubezpieczoną (powódkę) za listopad 2012 r. Nieopłacenie należnej składki w terminie i prawidłowej wysokości skutkuje natomiast ustaniem ubezpieczenia, w myśl art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o sus. Powódka była zatem objęta ubezpieczeniem od dnia 1 grudnia 2012 r., nie nabyła zatem prawa do zasiłku chorobowego od dnia 1 lutego 2013 r.

/okoliczność bezsporna, nadto: wyrok SR dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi XI U 619/13 wraz z uzasadnieniem – k. 52-57

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, iż zgodnie z treścią art. 365 kpc, rozstrzygając niniejszą sprawę Sąd musiał mieć na uwadze treść wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z dnia 5 lutego 2014 r., wydanego w sprawie o sygn. akt XI U 619/13 z powództwa W. K.. Dlatego też ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, Sąd oparł się między innymi o ustalenia poczynione we wskazanym wyroku, mając jednak na uwadze, iż – jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w swoim postanowieniu z dnia 3 czerwca 2009 r. (IV CSK 511/08) – moc wiążąca prawomocnego orzeczenia (tzw. prawomocność materialna w sensie pozytywnym) ograniczona jest jednak co do zasady – zgodnie z poglądem utrwalonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego – tylko do rozstrzygnięcia zawartego w sentencji orzeczenia i nie obejmuje jego motywów (zob. m.in. wyroki SN: z dnia 13. 1. 2000 r., II CKN 655/98, nie publ.; z dnia 23. 5. 2002 r., IV CKN 1073/00, nie publ.; z dnia 15.11.2007 r., II CSK 347/07, nie publ.). Przedmiotem prawomocności materialnej jest jedynie ostateczny rezultat rozstrzygnięcia, a nie przesłanki, które do niego doprowadziły. Sąd nie jest więc związany zarówno ustaleniami faktycznymi poczynionymi w innej sprawie, jak i poglądami prawnymi wyrażonymi w uzasadnieniu zapadłego wyroku.

Ustalając stan faktyczny, w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia, Sąd oparł się ponadto na zaoferowanych przez strony dokumentach i kopiach dokumentów, których prawdziwości i autentyczności nie negowała żadna ze stron, a także na treści zeznań świadka B. K. oraz powódki, uznając je za szczere i spójne a nadto zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd pominął dowód z zeznań świadka S. W., bowiem wnioskująca o dopuszczenie dowodu z jej zeznań powódka nie była w stanie wskazać adresu świadka.

Zeznania świadka M. G. niczego do sprawy nie wniosły bowiem świadek zasadniczo nie pamiętała okoliczności, na które była przesłuchiwana.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie był w przeważającej mierze bezsporny, sporna była jedynie okoliczność, czy pozwana terminowo opłaciła wszystkie składki za ubezpieczenie chorobowe powódki, która to okoliczność nie miała jednak, zdaniem Sądu, znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania.

Sąd bowiem, uznając – zgodnie z przywołanym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi – że istotnie składki na ubezpieczenie chorobowe zostały zapłacone po terminie, nie podzielił jednak zapatrywania powódki, że stanowi to okoliczność nakładającą na pozwanego obowiązek zrekompensowania powódce poniesionej szkody. Zdaniem Sądu brak jest adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy zaniechaniem pozwanego w zakresie terminowego opłacenia składki a szkodą. Zważyć należy, iż powódka zatrudniona była na umowę o świadczenie usług (do której należy stosować przepisy dotyczące umowy zlecenia). Jakkolwiek art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje skutek w postaci ustania ubezpieczenia chorobowego w sytuacji nieopłacenia należnej składki na to ubezpieczenie w terminie, zawęża jego stosowanie do wskazanej w tym przepisie grupy osób zatrudnionych, do której powódka się nie zalicza. Co więcej, okolicznością, której zaistnienie należy uznać za kluczowe dla rozstrzygnięcia meritum sprawy nie było ustanie ubezpieczenia, ale fakt objęcia nim powódki. Zdaniem Sądu, wbrew stanowisku wyrażonemu w przywołanym orzeczeniu przez Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, skutek w postaci objęcia ubezpieczeniem jest niezależny od terminowości opłacenia pierwszej składki. Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 1 ustawy o sus, objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony. Przepis ten nie uzależnia skutku w postaci objęcia ubezpieczeniem od uiszczenia składki (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 21 grudnia 1999 r., III AUa 769/99), a już zwłaszcza nie sposób tego skutku doszukiwać się w stosunku do osób nieujętych w katalogu z ust. 2 pkt 2.

W związku z powyższym nie można stwierdzić, by na skutek zaniechania pozwanej, powódka nie była objęta ubezpieczeniem chorobowym przez okres 90 dni, bowiem zdaniem Sądu do objęcia jej tym ubezpieczeniem doszło najpóźniej z dniem 1 listopada 2012 r. i okres ten nie uległ przerwaniu aż do 30 stycznia 2013 r.

Tym samym brak jest adekwatnego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zaniechaniem pozwanej, a negatywnym dla powódki skutkiem jakim była odmowa wypłacenia jej zasiłku chorobowego przez (...). W konsekwencji, kolejne niekorzystne dla powódki okoliczności w postaci nieuzyskania zasiłku macierzyńskiego a następnie zasiłku dla bezrobotnych nie mogą obciążać pozwanego a w konsekwencji stanowić podstawy skutecznego żądania przez W. K. rekompensaty poniesionej w związku z tym szkody.

Roszczenie oparte na dyspozycji art.471 kc wymaga od strony powodowej wykazania faktu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, zaistnienia szkody w określonej wysokości oraz związku przyczynowego między faktem niewykonania (nienależytego wykonania) zobowiązania a szkodą. Brak wykazania związku przyczynowego pomiędzy nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą skutkuje niezasadnością żądania pozwu. Tym samym, nieuzasadnione jest całe żądanie określone pozwem. Jakkolwiek powódka wskazywała, że domaga się zadośćuczynienia w związku z utratą możliwości otrzymania zasiłku macierzyńskiego oraz zasiłku dla bezrobotnych żądanie to uznać należy za żądanie odszkodowania a nie zadośćuczynienia. Powódka bowiem nie wskazywała na doznanie, na skutek działania pozwanego, uszkodzenia ciała czy też rozstroju zdrowia.

Mając na uwadze powyższe, powództwo należało oddalić, o czym Sąd orzekł w punkcie 1 wyroku.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 102 kpc odstępując od obciążania powódki kosztami sądowymi i przejmując je na rachunek Skarbu Państwa. Sąd uznał, iż w sprawie zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności uzasadniające odstąpienie od obciążania powódki kosztami postępowania. Mając na uwadze treść przywoływanego wyroku Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, powódka pozostawała w błędnym, acz usprawiedliwionym przekonaniu o słuszności swojego żądania. W konsekwencji subiektywne przekonanie powódki o zasadności powództwa i konieczności dochodzenia swoich praw przed sądem należało uznać za uzasadnione. Sąd odstępując od obciążania powódki kosztami procesu miał również na uwadze jej obecną, bardzo trudną sytuację życiową i majątkową – powódka nie posiada majątku, samotnie wychowuje dwójkę dzieci, utrzymuje się jedynie z alimentów wypłacanych przez ojca dzieci (600 zł) oraz zasiłku rodzinnego (154 zł).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)