Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX U 148/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Mariola Łącka

Protokolant:

Joanna Metera

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2016 r. w Rybniku

sprawy z odwołania J. S. (S.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne

na skutek odwołania J. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 9 grudnia 2015 r. Nr (...)

1.  oddala odwołanie.

2.  przekazuje organowi rentowemu do rozpoznania wniosek ubezpieczonego zawarty w piśmie z dnia 22 września 2015r a sprecyzowany w toku niniejszego postępowania o rozłożenie należności na raty.

3.  przyznaje od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. W. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu wynagrodzenie w kwocie 600 zł (sześćset złotych 00/100) i kwotę 138 zł

(sto trzydzieści osiem złotych 00/100) podatku VAT.

Sędzia

Sygn.akt IX U 148/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9.12.2015r Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

odmówił J. S. umorzenia należności z tytułu składek na

- ubezpieczenie społeczne – za okres od 04/2003 do 07/2003 oraz 07/2008 w łącznej kwocie 3012,32 zł,

- ubezpieczenie zdrowotne – za okres od 05/2003 do 07/2003 oraz 07/2008 w łącznej kwocie 822,64 zł,

- Fundusz Pracy – za okres od 04/2003 do 07/2003 i 07/2008 w łącznej kwocie 376,40 zł

Ponieważ w terminie 12-tu miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji o warunkach umorzenia tj. do dnia 26.09.2015r nie spłacił należności z tytułu składek nie podlegających umorzeniu.

Ubezpieczony odwołał się od tej decyzji i wniósł o jej zmianę. Zarzucił, że w dniu 22.09.2015r złożył wniosek o przedłużenie terminu płatności składek nie podlegających umorzeniu należało potraktować jako wniosek o odroczenie płatności należności z tytułu składek przewidziany w art. 29 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Organ rentowy w żaden sposób nie odniósł się do tego wniosku a o możliwości zawarcia umowy o rozłożenie na raty lub odroczeniu płatności należności podlegających zapłacie powiadomił ubezpieczonego dopiero 4.11.2015r.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

J. S. prowadził działalność gospodarczą w postaci zakładu szewskiego.

W dniu 28.10.2013r złożył wniosek o umorzenie należności z tytułu składek na podstawie przepisów ustawy z dnia 9.11.2012r o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012r poz. 1551).

Decyzją z dnia 23.05.2013r Nr (...) zmieniona decyzją z dnia 21.08.2014r stwierdzono, że według stanu na dzień 28.01.2013r umorzeniu podlegają należności z tytułu składek za okresu od 04/2003 do 07/2003 oraz za miesiąc 07/2008

na ubezpieczenie społeczne w kwocie 3012,32 zł

na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 822,64 zł

na Fundusz Pracy w kwocie 376,40 zł

a warunkiem umorzenia ww należności jest spłata należności niepodlegające umorzeniu w terminie 12-tu miesięcy od dnia uprawomocnienia się tej decyzji co nastąpiło dnia 26.09.2015r.

Pismem z dnia 14.09.2015r organ rentowy zawiadomił ubezpieczonego, iż warunkiem umorzenia nieopłaconych należności jest spłata należności nie podlegających umorzeniu w terminie do dnia 26.09.2015r.

J. S. w dniu 22.09.2015r skierował do organu rentowego pismo, w którym zwrócił się o podanie i wyszczególnienie nieopłaconych składek ZUS w sposób dla niego zrozumiały oraz wskazał, że termin podany do 26.09.2015r jest dla niego raczej nierealny i zwrócił się z prośbą o przedłużenie terminu (akta ZUSu).

Pismem z dnia 20.10.2013r organ rentowy podał ubezpieczonemu zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne istniejące od 04/2003 do 02/2010 i poinformował, że w kwestii dotyczącej wydłużenia terminu opłacenia składek niepodlegających abolicji zostanie zawiadomiony odrębnym pismem (k.68 akt sprawy).

Następnie pismem z dnia 4.11.2015r organ rentowy zawiadomił ubezpieczonego, że brak jest podstaw prawnych do przywrócenia terminu do uregulowania kosztów egzekucyjnych oraz należności niepodlegających abolicji bo 12 miesięczny termin ma charakter terminu zawitego.

Wskazał również, że z wnioskiem formalnym o rozłożenie zapłaty należności składkowych na raty lub odroczenie terminu płatności tych należności należało się zwrócić w terminie umożliwiającym jego rozpatrzenie oraz podpisanie umowy ratalnej w nieprzekraczalnym terminie do dnia 26.09.2015r (akta ZUSu).

Ubezpieczony z uwagi na swoją sytuację rodzinną i fakt, że dopiero od sierpnia 2015r pracuje na cały etat nie miał środków na opłacenie zaległych składek niepodlegających umorzeniu (zezn. ubezp. i św. M. S. (1) i M. S. (2) k. 70-71 akt sprawy).

Na rozprawie w dniu 15.06.2016r ubezpieczony otrzymał pismo organu rentowego z dnia 13.06.2016r zawierające wyliczenie należności niepodlegających abolicji (k.69 akt sprawy).

J. S. do dnia wydania wyroku nie dokonał wpłaty wyliczonych zaległości składkowych niepodlegających umorzeniu (k. 73 akt sprawy).

W oparciu o powyższe, Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 ust. 10 ustawy z dnia 9.11.2012r o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012r, poz. 1551) warunkiem umorzenia należności z tytułu składek za okres od 1.01.1999r do 18.02.2009r jest nieposiadanie na dzień wydania decyzji, o której mowa w ust. 13 pkt 1 niepodlegających umorzeniu składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, FP, FGŚP, FEP za okres od 1.01.1999r, do opłacania których zobowiązana jest osoba prowadząca działalność.

Stosownie zaś do przepisu zawartego w art. 1 ust 11 ww ustawy niepodlegające umorzeniu należności, o których mowa w ust. 10 podlegają spłacie w terminie 12-tu miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8.

Ubezpieczonemu ten termin upłynął 26.09.2015r.

Wprawdzie w decyzji określającej warunki umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek nie zostały określone kwoty należności niepodlegających umorzeniu ale w ocenie Sądu nie oznacza to, że jest to wystarczający powód do kwestionowania prawidłowości „innej” decyzji odmawiającej umorzenia należności wskutek niespełnienia warunku, o którym mowa w art. 1 ust. 10 ustawy.

Pogląd taki wyraził Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 8.03.2016r sygn.akt III AUa 1693/15 i tutejszy Sąd go w całości podziela. Ponieważ w decyzji ustalającej warunki umorzenia składek organ rentowy nie wskazał kwoty należności nie podlegających umorzeniu a ubezpieczony w dniu 22.09.2015r zwrócił się o podanie kwoty tych należności czyli przed upływem 12-tu miesięcy od uprawomocnienia się decyzji ustalającej warunki umorzenia to w ocenie Sądu, choć to nie wynika wprost z przepisu, od 22.09.2015r do 15.06.2016r tj. uzyskania odpowiedzi ZUSu o wysokości należności niepodlegających abolicji bieg 12 miesięcznego terminu został przerwany.

Skoro jednak J. S. mimo, iż wie jaka jest kwota należności do zapłaty, jej nie zapłacił i nie zamierza tego zrobić z powodu swojej sytuacji rodzinnej i majątkowej, to przerwanie biegu 12-to miesięcznego terminu nie ma dla niniejszej sprawy istotnego znaczenia.

Stosownie do art. 1 ust. 12 ww ustawy w przypadku gdy w terminie 12-tu miesięcy od uprawomocnienia się decyzji, o której mowa w ust. 8, niepodlegające umorzeniu należności z wyłączenia składek finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek zostaną rozłożone na raty albo zostanie odroczony termin ich płatności, warunek o którym mowa w ust. 10 uważa się za spełniony po ich opłaceniu.

W świetle tego przepisu nie wystarczy aby w terminie 12-tu miesięcy był złożony przez ubezpieczonego wniosek o rozłożenie na raty czy też odroczenie płatności ale konieczne jest rozłożenie na raty lub odroczenie terminu płatności czyli zawarcie umowy, o której mowa w art. 29 ust. 1a ustawy z dnia 13.10.1998r o systemie ubezpieczeń społecznych (D.U. z 2015r, poz. 121 j.t.).

Przyjęcie innego rozumienia tego przepisu prowadziło by do sytuacji, że całkowicie bierny ubezpieczony w ostatnim dniu 12-to miesięcznego terminu składając jedynie wniosek o odroczenie płatności wydłużał by powyższy termin do czasu rozpoznania jego wniosku i zakończenia ewentualnego postępowania odwoławczego w trybie art. 83 ust. 4 ustawy systemowej.

Mija się to całkowicie z celem abolicji polegającym na braku dochodzenia pewnej części zaległych składek w zamian za bieżące ich uiszczanie od marca 2009r.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom ubezpieczonego, że nie wiedział, że warunkiem umorzenia jest zapłata składek niepodlegających abolicji bo wynika to z treści decyzji ustalającej warunki umorzenia.

Mógł nie znać kwoty, które musi zapłacić w terminie 12-to miesięcznym.

Gdyby jednak wykazał należytą staranność przy wypełnianiu warunków koniecznych do zastosowania dobrodziejstwa ustawy to mógłby uzyskać od organu rentowego informację o wykazie kwot do zapłaty i ewentualnie zawrzeć umowę o odroczenie płatności przed upływem 12-tu miesięcy.

Ustawa z dnia 9.11.2012r nie nakłada na organ rentowy obowiązku przypominania ubezpieczonym, że upływa termin do zapłaty składek niepodlegających abolicji i osoba, która pozostaje całkowicie bierna przed długi okres 12-to miesięczny termin nie może być traktowana tak samo lub lepiej niż dłużnik, który aktywnie podejmuje starania o wyjaśnienie i spłatę swoich należności składkowych niepodlegających umorzeniu.

Odnosząc te rozważania do niniejszej sprawy Sąd uznał, że na aprobatę nie zasługuje postawa ubezpieczonego, który nie podjął do 22.09.2015r żadnych kroków by spłacić zaległe składki lub odroczyć ich spłatę choć znajdował się w takiej sytuacji życiowej, że nie miał wówczas środków finansowych na spłatę tych zaległości.

Dlatego też Sąd przyjął, że J. S. składając dopiero w dniu 22.09.2015r wniosek o odroczenie płatności składek niepodlegających abolicji nie dochował minimum staranności aby uczynić zadość warunkowi określonemu w art. 1 ust. 10 ustawy z dnia 9.11.2012r o umorzeniu należności… bo do dnia 26.09.2015r nie było możliwe zawarcie układu ratalnego lub umowy o odroczenie płatności składek.

Z tych też względów Sąd na mocy art. 477 14 § 1 kpc Sąd oddalił odwołanie.

Wobec sprecyzowania na rozprawie przez pełnomocnika ubezpieczonego, że pismo ubezpieczonego z dnia 22.09.2015r stanowi jego wniosek o odroczenie płatności lub rozłożenie na raty nalezności składkowych Sąd na mocy art. 477 10 § 2 kpc przekazał go do rozpoznania organowi rentowemu.

Na mocy przepisów §4, §5, §8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (D. U. z 2015r, poz. 1801) Sąd przyznał pe4łnomocnikowi z urzędu wynagrodzenie w kwocie 600 zł powiększone o podatek VAT.

Sędzia: