Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie złożonym 11 sierpnia 2015 roku powód T. D. żądał zasą­dzenia w postępowaniu nakazowym od pozwanego W. K. kwoty 136.345,50 zł, z ustawowymi odsetkami od kwoty 56.580 zł od dnia 24 listopada 2014 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 79.765,50 zł od dnia 13 grudnia 2014 roku do dnia zapłaty, a nadto zasądzenia od pozwanego kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że roszczenie powoda wynika z umowy sprze­daży towarów objętych wystawionymi przez niego fakturami VAT, które pozwany zaakcep­tował, jednak że nie uregulował wynikających z nich należności (pozew k. 4-7).

W dniu 26 sierpnia 2015 roku przeciwko pozwanemu wydany został nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym (nakaz zapłaty k. 19).

W dniu 14 września 2015 roku pozwany złożył zarzuty od powyższego nakazu zapłaty, podnosząc zarzut niewykonania umowy wzajemnej, braku wymagalności roszczenia, niewydania rzeczy sprzedanych, a nadto potrącenia wzajemnych wierzytelności pozwanego oraz naruszenia przepisu art. 481 k.c. w związku z art. 455 k.c. poprzez błędne określenie terminu początkowego naliczania odsetek od zasądzonych na rzecz strony powodowej należ­ności. W uzasadnieniu zarzutów pozwany argumentował, że nie otrzymał towaru zgodnego ze złożonym zamówieniem albowiem forma objęta fakturą VAT nr (...) była pęknięta i w związku z powyższym została zwrócona powodowi do poprawy, podobnie jak wkładki objęte fakturą VAT nr (...). Wobec powyższego, zdaniem pozwanego, powód nie wykonał własnego świadczenia zatem jego roszczenie o zapłatę ceny nie jest wymagalne. Ponadto, w ocenie pozwanego, nawet w przypadku przyjęcia, że powód swoje świadczenie spełnił, to uznać należy, że spełnił je nienależycie, przez co pozwanemu przysługuje roszcze­nie wzajemne z tytułu odszkodowania, oparte na art. 471 k.c. Poza tym pozwany podniósł, iż niewłaściwie obliczony został termin odsetek za opóźnienie, gdyż porozumieniem z dnia 21 maja 2015 roku strony ustaliły, że zapłata kwoty 31.980 zł z faktury VAT nr (...) nastąpi do dnia 31 lipca 2015 roku, zaś zapłata kwoty 35.670 zł z faktury VAT nr (...) nastąpi do dnia 30 września 2015 roku, natomiast zapłata kwoty 44.095,50 zł z faktury nr (...) nastąpi niezwłocznie po akceptacji wykonanej formy przez końco­wego odbiorcę (zarzuty od nakazu zapłaty k. 24‐27).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód T. D. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą F. T. D., w miejscowości C. (bezsporne − wydruk (...) k. 16).

Pozwany W. K. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą W. O. (...) w K. (bezsporne − wydruk (...) k. 17).

Na początku 2014 roku pozwany zawarł z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością umowę, na podstawie której zobowiązał się do wykonania wkładki na formę dedykowanej dla wykonania odlewu o nazwie F. (...), z terminem oddania goto­wego produktu do dnia 7 czerwca 2015 roku. W kwietniu 2014 roku pozwany nawiązał współpracę z powodem, zlecając mu wykonanie owej wkładki na formę z dostarczonych powodowi surowców oraz zgodnie z dostarczoną przez pozwanego z dokumentacją projek­tową. W ramach owej umowy, powód oddał pozwanemu gotowy produkt w czerwcu 2014 roku. Produkt ten składał się z dwóch części − stałej oraz ruchomej. Część stała została przez pozwanego zaakceptowana i odebrana bez uwag, natomiast część ruchoma wkładki dotknięta była usterkami, które miały być przez powoda usunięte (bezsporne).

W dniu 24 października 2014 roku powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...), dotyczącą wykonania wkładów formujących F. Maxi, na kwotę 56.580 zł brutto, z terminem zapłaty do dnia 23 listopada 2014 roku. Faktura ta została podpisana przez obie strony umowy (dowód: poświadczona kopia faktury k. 11).

W dniu 12 listopada 2014 roku powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...), dotyczącą wykonania wstawek korka DN 65, wykonania wkładów i dopaso­wania do istniejących obudów korka DN 100 oraz wykonania elementów dodatkowych i montażu wózka szerokiego, na kwotę 79.765,50 zł brutto, z terminem zapłaty do dnia 12 grudnia 2014 roku. Faktura ta została podpisana przez obie strony umowy (dowód: poświad­czona kopia faktury k. 13).

W styczniu 2015 roku spółka (...) zgłosiła pozwanemu, że dostar­czona przez niego forma ciśnieniowa Flower M. z uwagi na pęknięcie nie nadaje się do stałej i ciągłej eksploatacji. Informacje tę pozwany przekazał powodowi (dowód: poświad­czone wydruki korespondencji elektronicznej k. 32-33).

W marcu 2015 roku pozwany otrzymał od swojego kontrahenta wiadomość, że wzory korków DN 100 oraz DN 65 zostały odrzucone jako wadliwe. Wiadomość tę pozwany przekazał powodowi wraz z informacją, że do czasu załatwienia tego zgłoszenia pozwany nie może realizować dalszych płatności wobec powoda (dowód: poświadczone wydruki kore­spondencji elektronicznej k. 34).

W dniu 4 marca 2015 r. pozwany zawarł porozumienie z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W., w którym spółka ta zobowiązała się do wykonania we własnym zakresie i na swój koszt stałej połówki formy, zrzekła się dochodze­nia roszczeń wynikających z wykonania umowy z 7 lutego 2014 roku na wykonanie i sprze­daż formy odlewu (...) Flower Maxi, zaś pozwany zobowiązał się wystawić korektę faktury ograniczającą kwotę należną wymienionej spółce z kwoty 30.135 zł brutto do kwoty 10.000 zł brutto (dowód: poświadczona kopia porozumienia k. 28).

Wobec zgłoszonych przez kontrahentów pozwanego wad produktów wykonanych przez powoda, powód zgodził się przyjąć z powrotem wykonane produkty celem wykonania dodatkowych prac by dopasować je do potrzeb klienta pozwanego (bezsporne).

W dniu 21 maja 2015 roku powód wraz z osobami reprezentującymi pozwanego zawarli porozumienie, w myśl którego pozwany zobowiązał się do zapłaty na rzecz powoda następujących kwot:

-

27.810 zł brutto z faktury VAT nr (...), płatnej w 2 ratach po 13.905 zł brutto, w terminie do 25 maja 2015 roku, 2 w terminie do 3 czerwca 2015 roku

-

31.980 zł brutto z faktury VAT nr (...) płatnej w ratach „po ok. 4000 − 5000 zł brutto co tydzień do dnia 31 lipca 2015 r.”

-

35.670 zł brutto z faktury VAT nr (...), płatnej w ratach „po ok. 4000 − 5000 zł brutto co tydzień do dnia 30 września 2015 r.”,

-

44.095,50 zł brutto z faktury VAT nr (...), płatnej „niezwłocznie po akceptacji wykonanej formy przez końcowego odbiorcę”.

Ponadto w porozumieniu tym powód zobowiązał się do wydania w terminie do 28 maja 2015 roku na rzecz pozwanego jednej poprawionej wkładki zaś do dnia 3 czerwca 2015 roku drugiej poprawionej wkładki, których dotyczy faktura VAT nr (...), pod warunkiem dokonania wpłat należności przez pozwanego określonych wyżej w punkcie a). Ponadto powód zobowiązał się do skorygowania faktury VAT nr (...) do kwoty 31980 zł brutto, w terminie 3 dni po dokonaniu spłaty przez pozwanego niespornej należności określonej wyżej punkcie b). Strony uzgodniły też, że dokonanie spłat należności przez pozwanego na rzecz powoda w sposób określony w porozumieniu powoduje „umorzenie odsetek od należności tam wymienionych za okres od dni płatności wskazanych w fakturach VAT do dnia zapłaty” (dowód: poświadczona kopia notatki k. 14).

Pismem z dnia 29 lipca 2015 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty należności m.in. objętych fakturami VAT nr (...), wraz z odsetkami ustawowymi z tytułu opóźnienia, do dnia 5 sierpnia 2015 r., na wskazany rachunek bankowy (poświadczona kopia wezwania wraz z dowodem nadania k. 15).

W dniu 30 marca 2016 roku pozwany ponownie odebrał produkty wykonane przez powoda − korek DN 100 wkładki oraz wózek szeroki (bezsporne − poświadczona kopia dokumentu wydania WZ k. 170 ).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 627 k.c., przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

W niniejszej sprawie strony w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarły umowę o dzieło, zgodnie z którą powód zobowiązał się do wykonania oznaczonych w umowie przedmiotów – wkładów formujących F. Maxi, korka DN 65, wkładów i dopasowania korka DN 100 oraz elementów i montażu wózka szerokiego, zaś pozwany zobowiązał się do zapłaty na jego rzecz ustalonego wynagrodzenia, którego wysokość nie była sporna między stronami.

Terminy zapłaty owego wynagrodzenia zostały określone w fakturach VAT wysta­wionych przez powoda − nr (...) i nr (...), przyjętych przez pozwanego. Bezspornie pozwany wynagrodzenia tego nie zapłacił.

W myśl art. 491 § 1 k.c., w przypadku gdy jedna ze stron umowy wzajemnej dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania, druga strona może również bez wyznacze­nia terminu dodatkowego m.in. żądać wykonania zobowiązania. Stąd też żądanie pozwu dotyczące spełnienia przez pozwanego świadczenia pieniężnego z zawartej przez strony umowy o dzieło znajduje podstawy w przytoczonym przepisie prawa.

Przeciwko żądaniu pozwu strona pozwana odniosła zarzut braku wymagalności, a nadto zarzut potrącenia wzajemnego roszczenia pozwanego z tytułu szkody poniesionej przez niego wskutek nienależycie wykonanej przez powoda umowy.

Zarzut braku wymagalności (czy też przedwczesności) roszczenia pozwu jest nieuza­sadniony. Zgodnie z art. 488 § 1 k.c., świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo z orze­czenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia.

W rozpoznanej sprawie doszło do wykonania dzieła objętego umową stron i jego przekazania stronie pozwanej. Z tym związane było wystawienie przez powoda faktur VAT dotyczących zapłaty wynagrodzenia za wykonane rzeczy, pozwany zaś zaakceptował terminy płatności wynagrodzenia określone w owych fakturach, składając na nich swój podpis. Wyni­kły już w późniejszym czasie spór pomiędzy stronami odnośnie zarzucanych powodowi wad wykonanych przez niego produktów nie ma wpływu na kwestię wymagalności roszczenia powoda o wynagrodzenie za wykonane dzieło. Zamawiającemu przysługują natomiast ewen­tualnie stosowne roszczenia z tytułu rękojmi za wady fizyczne lub roszczenia odszkodowaw­cze w razie poniesienia szkody w wyniku nienależytego wykonania zobowiązania przez przyjmującego zamówienie.

W niniejszej sprawie nie mógł być natomiast przedmiotem rozpoznania Sądu złożony przez pozwanego zarzut potrącenia. Jak bowiem stanowi przepis art. 493 § 3 k.p.c., w postępowaniu nakazowym do potrącenia mogą być przedstawione tylko wierzytelności udowodnione dokumentami, których mowa w art. 485 k.p.c., tj. dokumentem urzędowym, zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem, wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu, zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym, a także wekslem, czekiem, warrantem lub rewersem należycie wypełnionym, ewentualnie umową, dowodem spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego, dowodem doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku ­­­- jeżeli uprawniony dochodzi należności zapłaty świadcze­nia pieniężnego i odsetek w transakcjach handlowych określonych w ustawie z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

Podkreślić należy, że oświadczenie woli o potrąceniu wierzytelności przez pozwa­nego zostało złożone już w toku postępowania w niniejszej sprawie, a zatem podlegało regu­lacji zawartej w przytoczonym art. 493 § 3 k.p.c.

Pozwany przedstawił do potrącenia wierzytelność z tytułu poniesionej szkody wyni­kającej z nienależytego wykonania zobowiązania przez powoda. Wierzytelność ta nie została jednak udowodniona opisanymi wyżej dokumentami. W szczególności wymogu tego nie spełnia dokument wezwania powoda do zapłaty kwoty 109.298,75 zł z dnia 1 czerwca 2016 roku. Jako dokument prywatny, stanowi on bowiem jedynie dowód na złożenie przez pozwa­nego zawartego w nim oświadczenia, nie zaś dowód istnienia opisanej w nim wierzytelności (art. 245 k.p.c.).

Wobec niezłożenia przez pozwanego wymaganych dokumentów potwierdzających istnienie i wysokość przedstawionej do potrącenia wierzytelności, zbędne było przeprowa­dzanie dowodów z zeznań wnioskowanych przez pozwanego świadków oraz przesłuchania stron, albowiem na dowodach tych pozwany nie mógł oprzeć swojego zarzutu. Z tej przy­czyny wnioski dowodowe strony pozwanej, dotyczące osobowych źródeł dowodów, nie zostały przez sąd uwzględnione.

W zakresie odsetek ustawowych za opóźnienie sąd uznał żądanie pozwu za uzasad­nione na gruncie art. 481 § 1 i 2 k.c. Pozwany dopuścił się opóźnienia w zapłacie świadczenia pieniężnego postaci wynagrodzenia za wykonane przez powoda dzieła, gdyż nie spełnił swo­jego świadczenia w terminie określonym w przedstawionych mu fakturach VAT, które sam zaakceptował. Jak zaś stanowi przepis art. 476 k.c., dłużnik dopuszcza się zwłoki (w przy­padku świadczenia pieniężnego − opóźnienia), gdy nie spełnia świadczenia w terminie.

W kwestii terminu zapłaty wynagrodzenia objętego pozwem, pozwany powoływał się ponadto na porozumienie zawarte z powodem na spotkaniu w dniu 21 maja 2015 r., zgod­nie z którym płatności poszczególnych części należnego powodowi wynagrodzenia zostały pozwanemu rozłożone na raty z określonymi, późniejszymi terminami płatności. Zwrócić jednak należy uwagę, że porozumienie to miało charakter warunkowy w rozumieniu art. 89 k.c. i jego realizacja miała zależeć od dokonania przez pozwanego wpłat określonych w nim części wynagrodzenia w uzgodnionych terminach. Bezspornie jednak do zapłaty uzgodnio­nych należności ze strony pozwanego nie doszło, przez co nie może on obecnie powoływać się na terminy i kwoty wynikające z owego porozumienia, skoro warunek jego realizacji nie został spełniony.

W związku z powyższym, na podstawie art. 496 k.p.c., sąd utrzymał w mocy nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, uznając wniesione przeciwko niemu zarzuty za nieuza­sadnione.

Podstawę prawną orzeczonych w nakazie zapłaty kosztów postępowania stanowi przepis art. 98 k.p.c. i zawarta w nim zasada odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty poniesione przez stronę powodową złożyła się opłata od pozwu oraz opłata za czynności re­prezentującego powoda radcę prawnego i opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego.

ZARZĄDZENIE

doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi pozwanego