Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 sierpnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2016 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Z. - (...)

przeciwko D. W. i K. W.

o zapłatę

1. zasądza od pozwanych D. W. i K. W. solidarnie na rzecz powoda (...) Funduszu Inwestycyjnego (...) - (...) :

- kwotę 78.129,95 zł ( siedemdziesiąt osiem tysięcy sto dwadzieścia dziewięć złotych 95/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 kwietnia 2016 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 11.937 zł (jedenaście tysięcy dziewięćset trzydzieści siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

z zastrzeżeniem pozwanym prawa powoływania się w postępowaniu egzekucyjnym na ograniczenie ich odpowiedzialności do nieruchomości położonej w T. dla której prowadzona jest księga wieczysta KW nr (...)

2. w pozostałym zakresie postępowanie umarza.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt I C 202/16

UZASADNIENIE

Powód (...) Fundusz Inwestycyjny (...) pozwem wniesionym w dniu 4 kwietnia 2016 r. wniósł o zasądzenie solidarnie na swoją rzecz od pozwanych D. W., K. W. kwoty 25.338,59 USD wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia 26 października 2014 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał iż powyższej kwoty domaga się na podstawie umowy kredytu na indywidualne budownictwo mieszkaniowe zawartej w dniu 9 marca 2001 roku pomiędzy Bankiem (...) S.A. a pozwanymi. W dniu 29 października 2009 r. Bank (...) S.A. Wystawił przeciwko pozwanym (...), który opatrzony został następnie przez Sąd Rejonowym w Miastku klauzulą wykonalności. Powód nabył na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 29 października 2014 r. wierzytelność przysługującą pierwotnie Bankowi (...) S.A. względem pozwanych.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym uwzględniono żądanie pozwu w całości.

Pozwani sprzeciwami zaskarżyli nakaz zapłaty w całości i wnieśli o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu. Oboje podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia. K. W. dodatkowo zarzucił brak legitymacji czynnej powoda, brak wymagalności przedmiotowego zobowiązania, częściowej spłaty zobowiązania po wydaniu (...), brak dowodu istnienia przedmiotowego zobowiązania w wysokości objętej treścią pozwu, powagę rzeczy osądzonej.

W odpowiedzi na powyższe strona powodowa ograniczyła żądanie wnosząc o zasądzenie od pozwanych solidarnie kwoty 78.129,95 zł (stanowiącej równowartość należności z tytułu wymagalnego kapitału w wysokości 20.972,23 USD) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanych do nieruchomości położonej w T., dla której Sąd Rejonowy w Miastku prowadzi księgę wieczystą KW nr (...), na której to nieruchomości ustanowiono na rzecz powoda hipotekę umowną zwykłą w kwocie 160.000 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9 marca 2001 r. pozwani D. W. i K. W. zawarli z Bankiem (...) z siedzibą w W. umowę kredytu Nr (...) na indywidualne budownictwo mieszkaniowe.

Na mocy tej umowy Bank udzielił pozwanym, na warunkach szczegółowo określonych w umowie, kredytu w wysokości 160.000 zł.

Aneksem Nr (...) do powyższej umowy zadłużenie przewalutowane zostało na USD. Kwota kredytu po przewalutowaniu wynosiła 37.867,24 USD. Kredytobiorcy zobowiązali się dokonać całkowitej spłaty kredytu do dnia 30 września 2016 r.

Na zabezpieczenie wierzytelności Banku ustanowiona została m.in. hipoteka zwykła na nieruchomości położonej w T..

(dowód: umowa kredytu z dnia 9 marca 2001r. k. 6-10, aneks do umowy k. 11-12)

W dniu 29 października 2009 r. Bank (...) S.A. wystawił przeciwko dłużnikom D. W., K. W. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) z którego wynika, że na płatne i wymagalne zadłużenie w wysokości 21.678,85 USD składają się: kapitał wymagalny - 20.972,23 USD i odsetki od kredytu naliczone za okres od 31 marca do 30 września 2009 r. -706,62 USD.

(dowód: bankowy tytuł egzekucyjny k. 13)

Postanowieniem z dnia 4 maja 2010 r. Sąd Rejonowy w Miastku nadał powyższemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności.

(dowód: postanowienie SR w Miastku z dnia 4 maja 2010 r., sygn.. akt (...) k. 1-16)

W dniu 29 października 2014 r. Bank (...) S.A. zawarł skutecznie z powodem umowę przelewu wierzytelności.

W załączniku nr 1 do Oświadczenia Banku z dnia 28 kwietnia 2015 r. wskazano, że przedmiotem sprzedaży wierzytelności banku jest m.in. wierzytelność wobec W. K., W. D. z tytułu umowy (...) z 9 marca 2001 r. w zakresie kapitału w wysokości 20.972,23 USD zł.

Cena za cały pakiet wierzytelności została uiszczona w dniu 29 października 2014r.

( dowód: oświadczenia Banku (...) k. 44 i 45 wraz z załącznikami k.47-49)

Pozwani są właścicielami nieruchomości położonej w miejscowości T., dla której prowadzona jest księga wieczysta KW nr (...). W powyższej księdze wieczystej ujawniona jest hipoteka umowna zwykła zabezpieczająca wierzytelność wynikającą z kredytu mieszkaniowego na rzecz wierzyciela (...) Funduszu (...) w W. do kwoty 160.000,00 zł.

( dowód: treść księgi wieczystej (...) k. 201-302)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo w całości zasługuje na uwzględnienie.

Niniejszy spór wyznaczony treścią sprzeciwów pozwanych od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, sprowadzał się do rozważenia kwestii związanych z podniesionym przez obu pozwanych zarzutem przedawnienia roszczenia, a nadto z brakiem legitymacji czynnej po stronie powodowej, brakiem wymagalności przedmiotowego zobowiązania, wysokością roszczenia, respektowaniem zasady ne bis in idem – podnoszonych przez pozwanego K. W..

Wskazać jeszcze należy, iż w związku z podniesionym przez obu pozwanych zarzutem przedawnienia, strona powodowa ograniczyła swoje żądanie do kwoty 78.129,95 zł stanowiącej równowartość należności z tytułu wymagalnego kapitału w wysokości 20.972,23 USD, wnosząc jednocześnie o ograniczenie odpowiedzialności pozwanych do nieruchomości położonej w T. dla której prowadzana jest księga wieczysta KW nr (...). Tym samym, strona powodowa żądanie swoje oparła na podstawie art. 65 ustawy o księgach wieczystych i hipotece tj. na odpowiedzialności rzeczowej pozwanych, wynikających z faktu, że na nieruchomości pozwanych położonej w miejscowości T., ustanowiona jest hipoteka zwykła.

Powyższe jest o tyle istotne w kontekście zgłoszonego przez pozwanych zarzutu przedawnienia roszczenia, że w niniejszej sprawie pozwani są zarówno dłużnikami osobistymi jak i rzeczowymi. Zarzutem przedawnienia (jeżeli chodzi o należność główną) może skutecznie bronić się dłużnik osobisty jeżeli nie jest jednocześnie dłużnikiem rzeczowym. W sytuacji pozwanych tj. gdy są oni również dłużnikami rzeczowymi (jako właściciele nieruchomości obciążonej hipoteką) nie przysługuje im zarzut przedawnienia co do należności głównej. Zarzut przedawnienia mógłby odnieść skutek jedynie co do należności ubocznych, niemniej w tym zakresie strona powodowa cofnęła pozew zrzekając się roszczenia w tym zakresie. Reguła ta wynika z art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, zgodnie z którym przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej, nie dotyczy to jednak roszczenia o odsetki.

Zarzut przedawnienia nie może więc w okolicznościach niniejszej sprawy tj. odpowiedzialności rzeczowej pozwanych, odnieść skutku.

Strona powodowa wykazała też, zdaniem Sądu, legitymację czynną w niniejszej sprawie, wynikającą z art. 509 k.c. Legitymację tę opierała na umowie cesji z dnia 29 października 2014 r. zawartej z Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W.. Na wykazanie skuteczności umowy cesji – gdyż wokół tego koncentrował się sprzeciw pozwanego – strona powodowa przedłożyła umowę sprzedaży wierzytelności z dnia 29 października 2014 r., oświadczenie Banku z dnia 28 kwietnia 2015 r załącznik nr 1 do tego oświadczenia, przy czym, co istotne, dokumenty te mają formę wyciągów sporządzonych przez notariusza. Wierzytelność Banku wobec pozwanych została ujęta w załączniku nr 1 do oświadczenia Banku z dnia 28 kwietnia 2015 r. Skonkretyzowana ona została poprzez wskazanie danych osobowych dłużników, nr umowy kredytowej, wysokości i waluty zadłużenia, wskazanie należności ubocznych, zabezpieczenia hipotecznego i numeru właściwej księgi wieczystej.

Strona powodowa wykazała również – za pomocą pełnomocnictw szczególnych, że przedmiotowa umowa została podpisana przez osoby uprawnione do reprezentacji stron.

Pozbawiony podstaw jest także zarzut nieskuteczności przelewu wobec niewykazania przez powoda, że dokonał zapłaty za nabyte wierzytelności. Uszło uwadze pozwanego, że jednym z dokumentów załączonych do pozwu jest poświadczone notarialnie oświadczenie Banku o zapłacie ceny sprzedaży ustalonej w umowie przelewu wierzytelności z dnia 29 października 2014 r. Na dowód ten zwróciła uwagę strona powodowa w treści odpowiedzi na sprzeciw. Pozwany nie zakwestionował tego dowodu, co pozwala stwierdzić, iż okoliczność ta przestała być w istocie sporna.

W konsekwencji, należało uznać, że strona powodowa wykazała legitymację czynną w niniejszym procesie.

Chybiony jest także zarzut, iż powód nie udowodnił wysokości dochodzonej wierzytelności. Pomijając już, że wobec modyfikacji powództwa przedmiot niniejszego sporu stanowi jedynie należność główna, a zatem wszelkie argumenty odnoszące się do należności ubocznych są pozbawione znaczenia, wskazać należy, iż strona powodowa poprzez przedłożenie dokumentów w postaci umowy kredytu, bankowego tytułu wykonawczego, załącznika nr 1 do świadczenia Banku wykazał wysokość dochodzonej wierzytelności. Powyższego nie podważa twierdzenie pozwanego K. W., że po wystawieniu bankowego tytułu egzekucyjnego w części spłacił swoje zobowiązanie wobec pierwotnego wierzyciela. K. W. nie przedstawił bowiem na powyższą okoliczność żadnego dowodu, nie podał też w jakiej konkretnie wysokości zadłużenie spłacił. Tak ogólnikowe twierdzenia pozwanego nie mogą stanowić skutecznej obrony w sytuacji, gdy powód poprzez złożenie wyżej wskazanych dokumentów, a w szczególności załącznika nr 1 do oświadczenia Banku z dnia 28 kwietnia 2015 r. wykazała, chociażby pośrednio, wysokość zadłużenia.

Nie można też zgodzić się za stanowiskiem pozwanego, co do braku wymagalności wierzytelności, będącej przedmiotem umowy przelewu. W ocenie Sądu, wbrew twierdzeniom pozwanego, dla uwzględnienia roszczenia nie zachodziła konieczność przedłożenia przez powoda dowodu wypowiedzenia umowy kredytowej. Twierdzenia co do braku wymagalności obala przede wszystkim fakt, że obejmujący dochodzoną niniejszym pozwem wierzytelność bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 29 października 2009 r., został opatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Miastku z dnia 4 maja 2010 r. i jako taki był podstawą egzekucji. Jedną z przesłanek nadania bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności było wykazanie kwoty roszczenia oraz terminu jego wymagalności (art. 96 ustawy Prawo bankowe). Co więcej, pozwany ani w czasie wydania bankowego tytułu egzekucyjnego, ani w czasie postępowania o nadanie klauzuli wykonalności, ani nawet później w czasie postępowania egzekucyjnego nie korzystał z przysługujących mu środków zaskarżenia – nie podważał wypowiedzenia umowy kredytowej z dnia 9 marca 2001 r. Zwrócić wreszcie należy uwagę, na co i wskazywała strona powodowa, że pozwany podnosząc w treści swego sprzeciwu zarzut przedawnienia uznał, że roszczenie było wymagalne. Tym samym Sąd nie miał żadnych wątpliwości, iż umowa kredytu została pozwanemu skutecznie wypowiedziana, a roszczenie stało się wymagalne i taką wierzytelność nabył powód.

Istnienie bankowego tytułu egzekucyjnego, obejmującego wierzytelność z umowy kredytowej z dnia 9 marca 2001 r., opatrzonego klauzulą wykonalności, także nie stanowi przeszkody do wydania wyroku w tej sprawie. Bezsprzecznie bowiem postępowanie o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, nie było postępowaniem rozpoznawczym lecz miało jedynie na celu sprawdzenie formalnych cech nadania klauzuli wykonalności. Sąd nie badał w nim merytorycznie zasadności roszczenia powoda tj. czy dochodzona przez bank wierzytelność rzeczywiście istnieje i czy została wskazana w bankowym tytule egzekucyjnym we właściwej wysokości, a jedynie sprawdzał czy dłużnik poddał się egzekucji oraz czy roszczenie objęte tytułem wynika z czynności bankowej dokonanej bezpośrednio z bankiem lub z zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z tej czynności. Tego typu czynności nie można określić jako osądzenie sprawy (tak chociażby Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 lipca 2003 roku, (...)LEX nr(...)).

Podsumowując, z omówionych względów, pozwanym nie udało się skutecznie podważyć niniejszego powództwa.

Z uwagi na powyższe, Sąd na podstawie art. 65 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece w zw. z art. 509 k.p.c. orzekł, jak w punkcie 1 sentencji, przy czym stosownie do treści art. 319 k.p.c., odpowiedzialność pozwanych - jako dłużników rzeczowych, ograniczył do nieruchomości położonej w T. dla której prowadzona jest księga wieczysta KW nr SL! (...). O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c.

W punkcie 2 wyroku Sąd na podstawie art. 355 k.p.c. wobec stanowiska powoda wyrażonego w odpowiedzi na sprzeciw umorzył postępowanie w zakresie żądania ponad kwotę 78.129,95 zł, czyli ponad dochodzoną należność główną, a stanowiącą odsetki umowne i karne naliczone przez pierwotnego wierzyciela.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić stronie przeciwnej na jej żądanie poniesione przez nią koszty procesu niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W niniejszej sprawie pozwani przegrali sprawę w całości, w konsekwencji czego Sąd zasądził od nich solidarnie na rzecz powoda poniesione przez niego koszty procesu w wysokości 11.937 zł. Na kwotę tę składają się: opłata od pozwu – 4.720 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17.00 zł i koszty zastępstwa procesowego - 7.200 zł.