Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 sierpnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Magdalena Balion - Hajduk

Protokolant Justyna Chojecka

po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2016 r. w Gliwicach na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w R.

przeciwko K. M., B. M.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 8 grudnia 2015 r., sygn. akt I C 1967/14

uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 1 i 3 i w tym zakresie sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Rudzie Śląskiej, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSO Magdalena Balion – Hajduk

Sygn. III Ca 640/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej wyrokiem z dnia 8 grudnia 2015 roku zasądził solidarnie od pozwanych K. M. i B. M. na rzecz powódki (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w R. kwotę 1 742,76 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 12 grudnia 2012 roku, oddalił powództwo w części i zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 647 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił, że pozwani w dniu 4 maja 1993r. otrzymali przydział lokalu mieszkalnego położonego w R. przy ul. (...) na warunkach lokatorskiego prawa do lokalu. Powódka sporządziła dokument - wykaz zaległości, wskazując, że pozwani zalegają z zapłatą za mieszkanie w kwocie 1816,95 zł oraz z zapłatą odsetek za zwłokę w wysokości 17,79 zł. Uchwałą nr 244/2011 z dnia 7 grudnia 2011 r. Rady Nadzorczej powódki zatwierdzono plany ekonomiczno- finansowe powódki na rok 2012. Plany te obejmowały plany kosztów administrowania, kosztów i przychodów gospodarki nieruchomościami, eksploatacji i utrzymania nieruchomości, planowane stawki opłat lokali mieszkalnych, plany odpisów na fundusz remontowy. Zaległości pozwanych dochodzone przez powódkę obejmują kwotę 426,25 zł oraz kwotę 179,40 zł z tytułu opłat za fundusz remontowy za 3 miesiące od września do listopada 2012 roku. Zgodnie z kalkulacją stawki opłat na wysokość dochodzonego czynszu składają się następujące składniki: utrzymanie zasobów mieszkaniowych (pkt 3 - kwota 2,70 zł za m ², przy uwzględnieniu powierzchni mieszkania 69m ² – stanowi to kwotę 186,33 zł), usługi sanitarne, wywóz nieczystości (pkt 2 kwota 7,72 zł za osobę przy uwzględnieniu, iż w okresie od września do listopada 2012 roku mieszkanie zajmowało 6 osób – kwota 46,32 zł), działalność społeczno-kulturalna (pkt 3 tabeli 69m ²x 0,12zł = 8,28 zł), opłata za domofon (tabela 1b pkt 1 – kwota 1,81 zł), podatki (pkt 1b pkt 3 – opłata za użytkowanie wieczyste i podatek od nieruchomości, jest to kwota 0,16 zł za m ², przy uwzględnieniu metrażu mieszkania stanowi to kwotę 11,04 zł), zaliczka na centralne ogrzewanie (kwota 172,50 zł). Sumując poszczególne składniki daje to kwotę 426,25 zł. W punkcie 1a pkt 3 opłata na fundusz remontowy wynosi 2,60 zł za m ², co przy przemnożeniu przez metraż mieszkania wynosi 179,40 zł. Powódka sumując 3 miesiące zaległości w opłatach eksploatacyjnych i 3 miesiące zaległości w opłatach na fundusz remontowy wyliczyła należności pozwanych na kwotę 1 816,95 zł. Razem z odsetkami skapitalizowanymi zadłużenie pozwanych wyliczone przez powódkę stanowi kwotę 1 834,74 zł.

Uchwałą Rady Nadzorczej nr (...) wprowadzono planowane stawki czynszu i opłat eksploatacyjnych na rok 2011. Utrzymanie zasobów mieszkaniowych ustalono na kwotę 2,53 zł za m ², co przy uwzględnieniu metrażu mieszkania pozwanych daje kwotę 174,57 zł. Stawka za usługi sanitarne została określona 6,87 zł za osobę, co przy uwzględnieniu zamieszkiwania przez 6 osób stanowi kwotę 41,22 zł. Z kolei stawka za działalność społeczno-kulturalną wynosiła 0,11 zł razy metraż mieszkania - 7,59 zł. Natomiast opłata za domofon ustalona była na kwotę 1,50 zł. Kwota podatku i zaliczki na centralne ogrzewanie pozostawała taka sama jak w 2012 roku. W przypadku stawek z 2011 r. miesięczna opłata eksploatacyjna wynosiła więc 408,42 zł. Z kolei opłata na fundusz remontowy wynosiła 2,50 zł, co przemnożone przez 69 m ² , stanowi kwotę 172,50 zł miesięcznie.

Sąd Rejonowy, powołując się na regulację art. 4 ust. 1 i 5 i art. 9 uznał, że ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych też pozwani są zobowiązani do ponoszenia kosztów eksploatacyjnych. Strona powodowa wykazała za pomocą dokumentu w postaci wykazu zaległości, iż w okresie objętym roszczeniem pozwu pozwani nie dokonali opłat na rzecz powódki. Pozwani nie przedstawili jakiegokolwiek dowodu, który wskazywałby, że pokryli te koszty chociażby częściowo. W toku postępowania pozwani słusznie podnosili, iż uchwała nr (...)Walnego Zgromadzenia Członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej, którą m.in. wybrano członków Rady Nadzorczej została uznana za nieważną. Jej nieważność skutkowała zatem tym, iż uchwała nr 244/2011 z dnia 7 grudnia 2011 r. Rady Nadzorczej powódki, którą zatwierdzono plany ekonomiczno- finansowe powódki na rok 2012 wraz z kalkulacją stawek opłat została podjęta przez osoby, które na skutek orzeczenia sądowego nie zostały ważnie wybrane na członków Rady Nadzorczej powódki. Zgodnie z art. 4 ust. 8 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych członkowie spółdzielni mogą kwestionować zmiany wysokości opłat bezpośrednio na drodze sądowej. Jednakże w przypadku wystąpienia na drogę sądową ponoszą oni opłaty w dotychczasowej wysokości. Powódka dochodziła opłat za okres 3 miesięcy, należna jej kwota wynosiła 1 742,76 zł.

Pozwani wnieśli apelację, której zaskarżyli wyrok w punktach 1 i 3 wnosząc o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa w cności i obciążenie powoda kosztami w całości. Zaskarżonemu wyrokowi pozwani zarzucili błąd w ustaleniach faktycznych polegający m.in. na stwierdzeniu, że roszczenie zgłoszone w pozwie przez powoda ma podstawy i zostało udowodnione, naruszenie przepisów postępowania w sposób mający istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, a to artykułów: 193 § 2 ¹; 203 § 1; 321 § 1 i 505 ⁴ § 1 k.p.c. poprzez ich niezastosowanie, sprzeczność ustaleń sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, polegającą m.in. na stwierdzeniu, że w mieszkaniu, z którym związane jest roszczenie, w okresie spornym zamieszkiwało 6 osób, naruszenie przepisów postępowania w sposób mający wpływ na treść rozstrzygnięcia, a to artykułów: 128 § 1; 207 § 3, 6 i 7; 217 § 2 i 3; 227; 233 § 1; 245; 247; 266 § 3; 267 in fine i 505 ² k.p.c., naruszenie prawa materialnego a to art. 74 § 2 k.c. poprzez jego niezastosowanie.

Powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja musiała odnieść skutek albowiem ustalenia Sądu I instancji zostały poczynione w oparciu o postępowanie dowodowe przeprowadzone z naruszeniem przepisów procesowych tj. art. 505 ² k.p.c. oraz art. 130 ¹ § 1 ¹ k.p.c., co miało wpływ na wynik postępowania.

Niniejsze postępowanie toczyło się zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu uproszczonym (art. 505 ¹ i następne). Zgodnie z art.505 ² k.p.c. pozew, odpowiedź na pozew, sprzeciw od wyroku zaocznego i pismo zawierające wnioski dowodowe wnoszone w postępowaniu uproszczonym powinny być sporządzone na urzędowych formularzach.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy w dniu 20 grudnia 2012 roku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Od nakazu tego pozwani zgodnie z art. 505 ^{( 2 )}k.p.c. wnieśli sprzeciw na urzędowym formularzu. Następnie pełnomocnik powódki wniósł w dniu z dnia 28 maja 2014 roku odpowiedź na sprzeciw pozwanych od nakazu zapłaty, datowana na 27 maja 2014 roku, w której wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów z szeregu dokumentów, a także dowodów z przesłuchania świadków. Następnie na rozprawie w dniu 26 września 2014 roku pozwany wniósł o zwrot lub odrzucenie wniosków do zawartych w piśmie z dnia 27 maja 2014 roku, „gdyż zostały złożone z naruszeniem art. 505 ^{( 2)} k.p.c.”. Rozprawa ta uległa odroczeniu. Na kolejnym terminie rozprawy w dniu 27 lutego 2015 roku Sąd Rejonowy dopuścił dowód z dokumentów wnioskowanych przez powódkę w piśmie zatytułowanym „odpowiedź na sprzeciw pozwanej od nakazu zapłaty” oraz z zeznań świadków zawnioskowanych w tym piśmie. Pozwany na rozprawie wniósł zastrzeżenia do protokołu w trybie art. 162 k.p.c. do postanowień dowodowych sądu, wskazując na uchybienie przepisom art. 207, 217, 227, 245, 505 ^{( 2 )}k.p.c. Sąd I instancji w toku dalszego procedowania swojego postanowienia nie zmienił i przeprowadził dopuszczone dowody. Sąd Okręgowy, analizując tok postępowania stwierdził, iż Sąd Rejonowy naruszył przepis art. 505 ^{( 2 )}k.p.c. oraz 130 ^{( 1)} § 1 ^{( 1)}k.p.c. który stanowi, że jeżeli pismo procesowe, które powinno być wniesione na urzędowym formularzu, nie zostało wniesione na takim formularzu lub nie może otrzymać prawidłowego biegu na skutek niezachowania innych warunków formalnych, przewodniczący wzywa stronę do jego poprawienia lub uzupełnienia w terminie tygodniowym, przesyłając złożone pismo. Wezwanie powinno wskazywać wszystkie braki pisma oraz zawierać pouczenie o treści § 2 - to jest iż w razie bezskutecznego upływu terminu do ponownego złożenia pisma dotkniętego brakami przewodniczący zarządza zwrot pisma. Sąd Rejonowy pomimo zgłoszonych przez pozwanego zastrzeżeń przeprowadził postępowanie dowodowe w oparciu o dowody, które nie zostały skutecznie przez stronę powodową zgłoszone, a tym samym dokonał ustaleń faktycznych w oparciu o przedwcześnie dopuszczone dowody zawnioskowane przez stronę. „Postępowanie uproszczone jest postępowaniem "formularzowym" w tym znaczeniu, że określone pisma procesowe wnoszone w tym postępowaniu muszą być sporządzone przy użyciu urzędowych formularzy pod rygorem wskazanym w art. 130 ^{( 1)} . Na urzędowym formularzu powinny być złożone w postępowaniu uproszczonym przede wszystkim pozew, odpowiedź na pozew, sprzeciw wobec wyroku zaocznego i pismo zawierające wnioski dowodowe. Jeśli sprawa rozpoznawana jest jednocześnie w postępowaniu uproszczonym i postępowaniu nakazowym albo upominawczym, na urzędowym formularzu powinny być wniesione także zarzuty wobec nakazu zapłaty (art. 493 § 2) albo sprzeciw wobec nakazu zapłaty (art. 503 § 2). Zaniechanie wniesienia na urzędowym formularzu pozwu odpowiedzi na pozew i pisma zawierającego wnioski dowodowe skutkuje zwrotem tych pism po wyczerpaniu procedury określonej w art. 130 ^{( 1)} § 1 ^{( 1)} .” [ Małgorzata Manowska, Komentarz do art.505 ^{( 2)} Kodeksu postępowania cywilnego].

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy stwierdził, iż ustalenia sądu zostały przeprowadzane przeprowadzone z istotnym naruszeniem przepisów postępowania cywilnego i wobec takiego uchybienia na obecnym etapie postępowania oraz wobec zarzutów apelacji dotyczących wyżej opisanego naruszenia dowody te należy pominąć. Rezultatem takiej sytuacji jest nierozpoznanie przez Sąd I instancji istoty sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości, co na mocy art. 386 § 4 k.p.c. musiało skutkować uchyleniem zaskarżonego wyroku do ponownego rozpoznania.

Wobec skuteczności zarzutów formalnych ustosunkowywanie się przez Sąd odwoławczy do pozostałych zarzutów apelacji stało się zbędne.

Sąd Rejonowy, ponownie rozpoznając sprawę w pierwszym rzędzie usunie stwierdzone uchybienia i zastosuje regulacje art. 505 ² w związku z art. 130 ¹ § 1 ¹ k.p.c. i w oparciu o wynik tego postępowania wyda stosowne rozstrzygnięcie.