Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt V GC 409/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 07 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Koninie V Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Krzysztof Jaskólski

Protokolant: st. sekr. sąd. Julia Szadek

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2016r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w G.

przeciwko (...) sp. z o.o. w S.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2417zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Krzysztof Jaskólski

Sygn. akt V GC 409/14

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 8 kwietnia 2014r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym powódka (...) S.A. w G. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) sp. z o.o. w S. kwoty 25.963,37 zł. z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazała, iż na podstawie umowy sprzedaży energii elektrycznej dostarczała stronie pozwanej energię elektryczną do lokalu wskazanego w przedmiotowej umowie. W związku z powyższym, powódka wystawiła faktury VAT. Pozwana nie wywiązała się z obowiązku zapłaty.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy Lublin- Zachód w Lublinie w dniu 17 kwietnia 2014r. zasądził roszczenie zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwana wniosła sprzeciw od w/w nakazu zapłaty, w którym wniosła o uchylenie nakazu zapłaty w całości, oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania na jej rzecz. W uzasadnieniu wskazała, iż kwestionuje żądanie pozwu w całości co do zasady jak i wysokości. Zaprzeczyła zawarciu umowy z powódką, zaś powódka w treści pozwu nie wskazała żadnych danych dotyczących rzekomej umowy, choćby daty jej zawarcia i punktu do którego dostarczana miała być energia. Nadto, podkreśliła, iż do jedynego punktu do którego powódka dostarczała energię, w 2012r. zdemontowano licznik poboru. Dodatkowo wskazała, iż z uwagi na okoliczność, iż powódka w treści pozwu nie wskazuje za jakie okresy domaga się zapłaty w niniejszej sprawie podnosi z ostrożności zarzut przedawnienia.

Postanowieniem z dnia 6 czerwca 2014r. w/w Sąd przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Koninie.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

Strony niniejszego postępowania łączyła umowa kompleksowa nr (...) o dostawę energii elektrycznej do obiektu zlokalizowanego w K. przy ulicy (...) – magazyn oraz umowa kompleksowa nr (...) o dostawę energii do obiektu położonego przy ulicy (...) w K.. W § 23 OWU odbiorca mógł rozwiązać umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego. Na ulicy (...) prowadzone było gospodarstwo rolne i praca odbywała się głównie na polach, zaś w okresie zimowym działalność ograniczała się jedynie do przeglądu maszyn rolniczych. Powódka na obiekcie przy ulicy (...) nie zużywała prawie wcale prądu, jedynie jego śladowe ilości, bowiem posiadała zaledwie drobne pracujące elektronarzędzia.

Dowód: umowy o dostawę energii elektrycznej (k. 35-35v,161-162), OWU (k. 132-135v), zeznania świadka N. C. (k. 175—175v), zeznania świadka J. K. (k.175v-176), zeznania świadka M. T. (k.176-176v), zeznania świadka G. W. (k.176v-177).

Przed powstaniem sporu pomiędzy stronami co do należności z tytułu świadczonych usług dostaw energii elektrycznej do dwóch w/w obiektów pozwana regulowała należności wobec pozwanej opiewające średnio na kwotę 1200 zł., co było związane z wysoką opłatą stałą;

I tak pozwana uregulowała należności z faktury VAT z dnia 7 lutego 2012r., która opiewała na kwotę 1.219,00 zł., gdzie zużycie dla punktu przy ulicy (...) wynosiło 0, zaś dla punku przy ulicy (...) wyniosło 657, z faktury VAT z dnia 12 kwietnia 2012r. na kwotę 1.136,36 zł. – zużycie dla ulicy (...) wynosiło 0, zaś dla ulicy (...) - 515, z faktury VAT z dnia 28 czerwca 2012r. na kwotę 804,55 zł. – zużycie dla punku G. 0, zaś dla punktu (...) 427.

Dowód: faktury VAT (k. 98- 106)

Problemy z wysokimi rachunkami za dostawę prądu rozpoczęły się począwszy od sierpnia 2012r., gdzie wystawiono w dniu 27 sierpnia 2012r. rachunek opiewający na kwotę 13.646,32 zł., w którym wskazano, iż zużycie prądu dla ulicy (...) wyniosło O kWh, zaś dla punktu przy ulicy (...) wyniosło 17.600 KWh. Powyższa faktura VAT została skorygowana w dniu 12 kwietnia 2012r. do kwoty 7.456,19 zł., przy uwzględnieniu mniejszego zużycia dla ulicy (...) które wyniosło 7.414 KWh.

Dowód: faktura VAT wraz z korektą (k. 107- 111).

Z upływem czasu powódka zaczęła wystawiać faktury VAT opiewające na dużo wyższe kwoty aniżeli dotychczasowe zużycie na w/w obiektach, co było konsultowane z powódką. Strona pozwana wyjaśniała powódce, iż nie ma w gospodarstwie poboru prądu na taką skalę.

W dniu 12 października 2012r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 5.078,00 zł. tytułem świadczonej energii elektrycznej na obiekcie położonym w K., ulica (...) za okres od dnia 05.08.2012r. do dnia 02.10.2012r. oraz na obiekcie w K., ulica (...) za okres od dnia 02.08.2012r. do dnia 03.10.2012r. Wskazano, iż zużycie dla punktu przy ulicy (...) wyniosło 0, zaś dla punktu przy ulicy (...) .533. W fakturze wskazano, iż zadłużenie co do pozwanej na dzień 14.10.2012r. wynosi 13.646,32 zł.

Pozwana uregulowała powyższą należność w kwocie 5.078,00 zł. w dniu 25 marca 2013r. (k.96).

W dniu 10 grudnia 2012r. powódka wstawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.781,18 zł. tytułem świadczonej usługi na obiekcie przy ulicy (...) w K. za okres od dnia 04.10.2012r. do dnia 05.12.2012r. Wskazano, iż zużycie dla punktu przy tejże ulicy wyniosło (...).

W dniu 18 grudnia 2012r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.497,86 zł. tytułem świadczonej energii elektrycznej na obiekcie położonym w K., ulica (...) za okres od dnia 03.10.2012r. do dnia 15.12.2012r. Wskazano, iż zużycie na tymże obiekcie wyniosło (...).

W dniu 7 lutego 2013r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.421,03 zł. tytułem świadczonej energii elektrycznej na obiekcie położonym w K., ulica (...) za okres od dnia 16.12.2012r. do dnia 02.02.2013r. Wskazano, iż zużycie na tymże obiekcie wyniosło (...). Pozwana uregulowała powyższą należność w dniu 25 marca 2013r. (k. 97).

W dniu 7 marca 2013r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.654,77 zł. tytułem świadczonej energii elektrycznej na obiekcie położonym w K., ulica (...) za okres od dnia 06.12.2012r. do dnia 28.02.2013r. Wskazano, iż zużycie na tymże obiekcie wyniosło (...). Pozwana w dniu 25 marca 2013r. uregulowała w/w należność w kwocie 2.654,77 zł. (k. 95).

W dniu 27.03.2013r. powódka wystawiła notę odsetkową nr (...) na kwotę 632,49 zł.

W dniu 16.04.2013r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 158,15 zł. tytułem świadczonej energii elektrycznej na obiekcie położonym w K. przy ulicy (...) na kwotę 158,15 zł. za okres 03.02.2013r. do dnia 11.04.2013r. W fakturze wskazano na zużycie 0 KWh.

Dowód: faktury VAT (k. 36-41v, 47-48), nota odsetkowa (k. 42), potwierdzenia przelewów (k. 95-97).

Powódka dokonała kontroli odczytów z liczników. W dniu 12 kwietnia 2013r. powódka wystawiła korektę faktur VAT za łączny okres 2 miesięcy tj. od dnia 01.10.2012r. do dnia 01.12.2012r. na obiekcie przy ulicy (...), wskazując na zużycie 4.563 KWh, dochodząc należności w kwocie 1.094,67 zł. (k. 46-46v).

W dniu 12 kwietnia 2013r. powódka wystawiła korektę faktur VAT za łączny okres 5 miesięcy tj. od dnia 01.12.2012r. do dnia 02.04.2013r. na obiekcie przy ulicy (...), wskazując na zużycie 8.238 KWh, dochodząc należności w kwocie 4.766,74 zł. (k. 43-44).

W dniu 12 kwietnia 2013r. powódka wystawiła korektę faktur VAT za łączny okres 2 miesięcy tj. od dnia 01.04.2012r. do dnia 01.06.2012r. na obiekcie przy ulicy (...), wskazując na zużycie 10.459 KWh, dochodząc należności w kwocie 7.612,99 zł. (k. 45-45v).

Dowód: korekty faktury dotyczące ulicy (...) (k. 43-46v), protokół wraz z odczytami zamknięcia (k. 127-131).

W dniu 16 kwietnia 2013r. powódka wystawiła korektę faktur VAT za łączny okres 2 miesięcy tj. od dnia 02.02.2013r. do dnia 11.04.2013r. na obiekcie przy ulicy (...), wskazując na zużycie 2.381 kWh, dochodząc należności w kwocie 1.804,91 zł. (k. 49-50).

Dowód: korekta faktury VAT dotycząca ulicy (...) (k. 49-50).

W dniu 14 marca 2013r. wystosowała do pozwanej pismo, w którym wskazała, iż w związku z nieuregulowaniem należności za energię elektryczną wypowiada umowę kompleksową o numerze ewidencyjnym (...) z dnia 13.01.2011r. W/w korekty faktur VAT były wystawione przez powódkę po wystosowaniu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.

Dowód: oświadczenie (k. 80).

W dniu 9 maja 2013r. powódka wystosowała pozwanej wezwanie do zapłaty kwoty 25.963,37 zł. w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania, z zagrożeniem wystąpienia na drogę sądową.

Dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru (k. 51-52v).

W dniu 10 kwietnia 2013r. nastąpił demontaż licznika w procesie windykacyjnym na obiekcie przy ulicy (...) w K.. W protokole z w/w czynności odnotowano, iż umowa wygasa 13 kwietnia 2013r., oraz wskazano, iż licznik miał uszkodzony wyświetlacz. W tym samym dniu zdjęto również licznik na ulicy (...) w K..

Dowód: protokoły z demontażu liczników (k. 72-73).

Strona pozwana kierowała do powódki reklamacje dotyczące pracy układu rozliczeniowo- pomiarowego. Częstokroć w protokołach pokontrolnych odnotowywano uszkodzenie licznika, bądź jego wyświetlacza czy rozdzielni.

Dowód: bezsporne, zgromadzona przez powódkę dokumentacja w związku z reklamacjami pozwanej (k. 182- 193).

Obecnie obiekt przy ulicy (...) od 5 maja 2014r. jest dzierżawiony od pozwanej przez (...) s.c. z K., której działalność polega na produkcji biomasy. Dzierżawca wystąpił do powódki o dostawę prądu, przy czym rachunki jakie otrzymuje za wykonanie umowy na tymże obiekcie są rzędu ok. 1000 zł. do 2000 zł., z uwagi na wysoką stałą opłatę. Początkowo świadczenie usług przez powódkę na rzecz w/w firmy napotykało trudności, co skutkowało licznymi interwencjami, co w konsekwencji doprowadziło do zdemontowania licznika i założenia kolejnego jak i wymianą prawie całego transformatora. Powyższe problemy miały miejsce od czerwca do września 2014r.

Dowód: umowa dzierżawy (k. 163- 164), zeznania świadka M. T. (k.176-176v) , zeznania świadka G. W. (k.176v – 177).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w dowodów, których autentyczność nie była przez strony kwestionowana. Nie budziła ona również wątpliwości Sądu, dlatego też zostały uznane za autentyczne i wiarygodne. Sąd pominął dowód z wydruków ze strony internetowej (...) (k.171- 174), na okoliczność problemów klientów powódki z zawyżonymi rachunkami, bowiem nie miały one znaczenia dla przedmiotowej sprawy chociażby z uwagi, iż artykuł pochodzi z późniejszego okresu tj. sierpnia 2015r., aniżeli problemy w współpracy pozwanej z powódką.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków N. C., J. K., M. T., G. W. bowiem były spójne, logiczne, konsekwentne oraz korespondowały z materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka wywodzi swoje roszczenie z umowy sprzedaży określonej w art. 535 k.c. Zgodnie z treścią tego przepisu przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Strona powodowa w niniejszym postępowaniu dochodziła należności w kwocie 25.963,37 zł., wynikającej z braku regulowania należności dokonywanych przez pozwaną tytułem zapłaty za dostarczoną energię elektryczną określoną w fakturach VAT. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wskazuje, iż powódka borykała się z trudnościami w rzetelnym odczycie stanu liczników na obiektach pozwanej. Przeprowadzone kontrole tychże liczników na skutek reklamacji pozwanej nie przyniosły rzetelnego efektu w postaci wiarygodnego wskazania poziomu zużycia prądu. Ponowne odczyty dokonane przez inkasentów, które skutkowały korektami faktur VAT należy również uznać za mało wiarygodne, bowiem dokonywane były dalej w oparciu o uszkodzone liczniki i odczyty z nich daleko odbiegały od wcześniejszych rachunków wystawionych pozwanej tytułem zużycia prądu. Z przeprowadzonego materiału dowodowego wynika, iż działalność pozwanej ograniczała się jedynie do pracy na polu, zaś prąd był zużywany jedynie dla podtrzymania pracy drobnych elektronarzędzi. Działalność ta podczas trwania umowy z powódka w żaden sposób się nie zmieniała i nie powodowała zwiększonego zapotrzebowania na prąd. Tym samym mało wiarygodne okazują się odczyty wskazane przez stronę powodową. O powyższych wątpliwościach co do podstaw wystawienia faktur VAT na takie właśnie zużycie świadczy również okoliczność, iż dzierżawcy obiektu od pozwanej również borykali się z problemami z dostawą tamże prądu. Dopiero po wymianie licznika sytuacja unormowała się.

Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu powódka winna w niniejszym postępowaniu wykazać ponad wszelką wątpliwość fakty, z których wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne. Powódka dla wykazania swojego roszczenia przedstawiła faktury VAT, od początku kwestionowane przez stronę pozwaną. Należy przy tym wskazać, iż faktury stanowią jedynie dokument rozliczeniowy. W ocenie Sądu na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie sposób stwierdzić prawidłowego zużycia prądu na obiektach pozwanej, co powoduje iż powódka nie wykazała zasadności swojego roszczenia. Opinia biegłego w niniejszej sprawie również nie odpowiedziałaby na wątpliwości dotyczące poziomu zużycia prądu w spornym okresie z uwagi na znaczny upływ czasu jak i wymianę liczników.

Nadto, należy wyjaśnić, iż sposób zarachowania wpłat dokonywanych przez pozwaną należało ocenić według zasad przewidzianych w art. 451 k.c. Zgodnie z treścią tego przepisu dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne (§1). Jeżeli dłużnik nie wskazał, który z kilku długów chce zaspokoić, a przyjął pokwitowanie, w którym wierzyciel zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z długów, dłużnik nie może już żądać zaliczenia na poczet innego długu (§2). W braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych - na poczet najdawniej wymagalnego (§3). Z powyższego przepisu wynika, że w sytuacji, gdy dłużnik ma kilka długów wobec tego samego wierzyciela, o sposobie zarachowania wpłaty na poczet długu decyduje wola dłużnika, wyrażona przy zapłacie. W tej sytuacji może on spełniając świadczenie wskazać, który z długów zamierza zaspokoić, a wierzyciel jest wówczas zobligowany do zaliczenia dokonanej przez dłużnika wpłaty na poczet konkretnego, wskazanego przez dłużnika długu. Uprawnieniem wierzyciela jest w takiej sytuacji możliwość zaspokojenia z tego, co przypada na poczet danego długu wskazanego przed dłużnika, przede wszystkim zaległych należności ubocznych oraz zalegających świadczeń głównych związanych z tym konkretnym długiem. Wierzyciel nie może wpłaty dłużnika dokonanej na wskazany przez niego dług zaliczyć na inny dług, czy też na należności uboczne związane z innym długiem. Możliwość decydowania o sposobie zarachowania dokonanej przez dłużnika wpłaty na którykolwiek z wielu jego długów przysługuje wierzycielowi dopiero w sytuacji, gdyż dłużnik nie wskaże, który z tych kilku długów chce zaspokoić (art. 451 § 2 k.c.). W piśmiennictwie podkreśla się, że zgodnie z art. 451 § 1 k.c. dłużnik ma pierwszeństwo w wyborze sposobu zarachowania, a jeśli nawet z tego prawa nie skorzysta, może odmówić przyjęcia pokwitowania od wierzyciela (stanowiącego formę wyboru przez wierzyciela sposobu zarachowania) i wskazać własny sposób (zob. H. Izdebski, M. Małek, Kodeks... s. 566). Oświadczenie o zarachowaniu dłużnik złożyć może już przy spełnianiu świadczenia. Sąd Najwyższy przyjął, że próba skorzystania przez wierzyciela z uprawnienia przewidzianego w art. 451 § 2 k.c. ponownie uprawnia dłużnika, tj. daje mu możliwość skutecznego wskazania długu, który chciałby zaspokoić, dłużnik jest jednak uprawniony tego dokonać tylko niezwłocznie po otrzymaniu pokwitowania. Z kolei niedokonanie wyboru przez dłużnika w chwili realizacji świadczenia i bierność wierzyciela w kwestii zarachowania nie uprawnia już dłużnika do dokonywania w dalszym ciągu wyboru, na poczet którego długu chce zaliczyć swoje świadczenie (wyrok SN z dnia 17 stycznia 2007 r., II CSK 412/2006, Biul. SN 2007, nr 5, M. Praw. 2007, nr 4, s. 171, OSNC 2008/A, poz. 15; podobnie wyrok SA w Poznaniu z dnia 11 października 2005 r., I ACa 746/2005, OSA 2006, z. 11, poz. 39, s. 21).

Wierzyciel może tylko w pewnych granicach zakwestionować dyspozycje dłużnika co do sposobu zarachowania zapłaty, a mianowicie może zarachować to, co przypada na poczet danego długu na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne. Jeśli dłużnik nie skorzystał z przysługującego mu prawa zarachowania spełnionego świadczenia (art. 451 § 1 k.c.), może uczynić to wierzyciel (art. 451 § 2 k.c.). Oświadczenie o sposobie zarachowania wierzyciel może wyrazić wyłącznie poprzez zamieszczenie go w pokwitowaniu (art. 462 k.c. – por. W. Popiołek (w:) Kodeks..., s. 5; K. Zagrobelny (w:) Kodeks..., s. 821). Jednak dla prawnej skuteczności zarachowania świadczenia wedle uznania wierzyciela wyrażonego w pokwitowaniu konieczne jest przyjęcie takowego pokwitowania przez dłużnika. Dopiero przyjęcie przez dłużnika owego pokwitowania bez zastrzeżeń przesądza o: a) przyjęciu wskazanego przez wierzyciela sposobu zarachowania, b) pozbawia dłużnika możliwości wskazania sposobu zarachowania. Jak słusznie wskazuje się w doktrynie decyzja wierzyciela w tym zakresie „staje się skuteczna dopiero wówczas, gdy dłużnik przyjmie pokwitowanie wierzyciela wskazujące kolejność zarachowania (por. wyr. SN z 24.6.2005 r., V CK 806/04). W doktrynie podkreśla się, że "nie jest wystarczające samo sporządzenie pokwitowania przez wierzyciela i próba jego wręczenia, wskazany skutek nastąpi dopiero w wyniku jego przyjęcia przez dłużnika, co można tłumaczyć jako jego zgodę na przedstawioną propozycję. Spotykane w praktyce sporządzenie i wysłanie przez wierzyciela pokwitowania pocztą, nawet w przypadku jego doręczenia, nie pozbawia per Se dłużnika możliwości, by je odesłał, albo też w inny sposób niezwłocznie powiadomił wierzyciela o tym, iż pokwitowania nie przyjmuje. Tym sposobem, dłużnik zachowa uprawnienie do wskazania sposobu zarachowania." Kodeks cywilny (por. komentarz

do art. 451 k.c. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. G., P. M., W. 2016, L.). Jednocześnie dłużnik może „odmówić przyjęcia pokwitowania i skorzystać ze swojego uprawnienia do zarachowania." Ponadto „próba skorzystania przez wierzyciela z uprawnienia przewidzianego w art. 451 § 2 k.c. otwiera dłużnikowi ponownie możliwość wskazania długu, który chciałby zaspokoić." Przyjmuje się, że oświadczenie o sposobie zarachowania wierzyciela ma charakter czynności prawnej, a nie oświadczenia wiedzy, stąd podlegać będzie ocenie z punktu widzenia ogólnych przesłanek ważności czynności prawnych i będzie ono złożone z chwilą, gdy dojdzie do drugiej strony w taki sposób, że mogła się zapoznać z jego treścią (art. 61 § 1 k.c.). Mając też na uwadze zasadę pewności obrotu, należy przyjąć, że wierzyciel winien bez zbędnej zwłoki, w normalnym toku czynności, powiadomić dłużnika o skorzystaniu przez siebie z uprawnienia o którym mowa w art. 451 § 1 i 2 k.c. (por. komentarz do art. 451 k.c. (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2016, Legalis).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy prowadzi do wniosku, że powód nie był uprawniony do zaliczenia wpłat pozwanej dokonanej tytułem spłaty należności wynikających z faktury VAT będących podstawą częściowego roszczenia w niniejszej sprawie na poczet na poczet należności głównych i ubocznych wynikających z innych faktur. Pozwany bowiem spełniając świadczenie każdorazowo w tytule przelewu wskazywał, na jakich faktur wpłata ta dotyczy, tym samym jednoznacznie oświadczył, który dług spełnia, a powód winien zaksięgować te wpłaty zgodnie ze wskazaniem pozwanego tj. na poczet należności głównej i ubocznej z faktur VAT wskazanych w tytule przelewu. Wprawdzie przepis art. 451 k.c. dotyczący zarachowania zapłaty ma charakter dyspozytywny, albowiem znajdzie on zastosowanie wówczas, gdy strony nie umówiły się inaczej (por. wyrok SN z dnia 21 czerwca 2007 r., IV CSK 95/2007, niepubl.). Zawarty w OWU w § 17 ust. 4 OWU. zapis nie wyłącza uprawnienia dłużnika do wyraźnego wskazania, który konkretnie dług zaspokaja. zarachowane wpłaty dokonanej przez dłużnika nie może nastąpić w sposób dowolny, lecz z zachowaniem obowiązujących reguł. Dowolne zaliczanie wpłat bez oświadczenia o sposobie ich zaliczania utrudniałoby dłużnikowi skontrolowanie wysokości zadłużenia wobec wierzyciela. W razie skorzystania z uprawienia z §17 ust. 4 OWU, powód winien złożyć pozwanemu oświadczenia o dokonaniu zarachowania jego wpłat w inny sposób niż wskazano w przelewach, i powinno to się odbyć za pokwitowaniem, o którym mowa w art. 451 § 2 k.c. Powód

nie wykazał, że takie pokwitowanie pozwanemu złożył. Wprawdzie kodeks cywilny nie zawiera wprawdzie definicji legalnej pokwitowania, jednakże orzecznictwo i doktryna wypracowały definicję, zgodnie z którą pokwitowanie jest pisemnym dokumentem zawierającym oświadczenie woli wierzyciela, w zasadzie przez wierzyciela podpisanym, z treści którego wynika potwierdzenie spełnienia przez dłużnika świadczenia oraz wskazanie długu, na poczet którego świadczenie to zostało spełnione (zob. J. Dąbrowa, [w:] System pr. cyw., t. 3, cz. 1, s. 755).

Zasada pewności obrotu wymaga aby wierzyciel bez zbędnej zwłoki w normalnym toku czynności, powiadomił dłużnika o skorzystaniu z uprawnienia dotyczącego innego zarachowania dokonanej przez dłużnika płatności. W niniejszej sprawie nie można mówić o zachowaniu przez powoda tego terminu.

Mając na uwadze powyższe, powódka nie wykazała ponad wszelką wątpliwość zasadności roszczenia we wskazanych kwotach, tym samym powództwo podlegało oddalenia w całości o czym Sąd orzekł w pkt I wyroku.

Rozstrzygnięcie z pkt II wyroku znajduje uzasadnienie w Orzeczenie o kosztach (pkt II wyroku) Sąd oparł na przepisie art. 98, 99 w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i § 6 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. nr 163, poz. 1349 ze zm.), statuującym zasadę zwrotu stronie wygrywającej kosztów procesu przez przegrywającego. Powódka przegrała proces w całości, musi więc zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty. Na koszty poniesione przez stronę pozwaną składają się następujące kwoty: 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i 2417 zł tytułem zastępstwa procesowego. Łącznie koszty poniesione przez stronę pozwaną wyniosły 2417 zł i taką sumę Sąd zasądził od powódki na rzecz strony pozwanej (pkt II wyroku).

SSR Krzysztof Jaskólski