Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 30 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Jerzy P. Naworski (spr.)

Sędziowie: SO Danuta Jarosz-Czarcińska, SO Jakub Rusiński

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2013 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa S. W.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie o kosztach procesu zawarte w pkt III (trzecim) wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 04 września 2013r., sygn. akt V GC 975/12

postanawia

1. zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zasądzić od powoda S. W. na rzecz pozwanego (...) S.A. w S. kwotę 660,32 zł (sześćset sześćdziesiąt 32/100) złotych,

2. oddalić zażalenie w pozostałej części,

3. zasądzić od powoda na rzecz pozwanego kwotę 57,54 zł (pięćdziesiąt siedem 54/100) złotych tytułem kosztów postępowania zażaleniowego

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 04 września 2013 r., w sprawie z powództwa S. W. przeciwko (...) S.A. w S. o zapłatę 2.261,50 zł, Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 400,00 zł, oddalił powództwo w pozostałej części i zniósł wzajemnie koszty procesu. Uzasadniając rozstrzygniecie o kosztach zawarte w pkt III wyroku Sąd ten stwierdził, że powód wygrał sprawę w znacznie mniejszej części niż pozwany, co przemawiałoby, w świetle art. 100 k.p.c., za stosunkowym rozdzieleniem kosztów, ale z drugiej strony powód poniósł większe koszty, a wnosząc pozew działał w dobrej wierze opierając się na opinii rzeczoznawcy, która wskazywała na znacznie większy ubytek wartości pojazdu niż wycenił to pozwany (k. 122-125).

Pozwany w zażalenie na postanowienie o kosztach procesu zawarte w pkt III wyroku zarzucił mu naruszenie:

1. art. 102 k.p.c. przez błędne przyjęcie, że zachodzą przesłanki do jego zastosowania i nieobciążenie powoda kosztami postępowania w sytuacji, gdy powód wygrał sprawę jedynie w 18%,

2. art. 100 k.p.c. poprzez uznanie, że w sprawie uzasadnione jest wzajemne zniesienie kosztów zamiast ich stosunkowego rozdzielenia stosownie do procentu wygranej każdej ze stron, tj. zasądzenie na rzecz pozwanego tytułem kosztów kwoty 1.011,09 zł.

Wskazując na te postawy żalący się wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kwoty 1.011,09 zł oraz zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego. W uzasadnieniu apelacji skarżący przedstawił wyliczenie żądanych od powoda kosztów procesu podkreślając, że powód poniósł koszty w wysokości 731,00 zł, na które składa się: opłata od pozwu (114,00 zł), wynagrodzenie pełnomocnika (600,00 zł) i opłata od pełnomocnictwa (17,00 zł), natomiast pozwany w wysokości 1.393,50 zł, na którą składa się: wynagrodzenie pełnomocnika (600,00 zł), opłata od pełnomocnictwa (17,00 zł) oraz koszty opinii biegłego (776,50 zł). Biorąc pod uwagę procent wygrania sprawy powodowi należy się 131,58 zł, natomiast pozwanemu 1.142,67 zł. Różnica wynosi 1.011,09 zł (k. 132-133).

Powód w odpowiedzi na zażalenie wniósł o jego oddalenie i o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania zażaleniowego podnosząc, że dokonane przez skarżącego rozliczenie kosztów oparte jest na błędnym założeniu, że powód poniósł koszty jedynie w wysokości 731,00 zł, a pozwany 1.393,50 zł, podczas gdy wynagrodzenie biegłego (775,67 zł) i koszty jego stawiennictwa na rozprawie (117,97 zł), zostały pokryte po połowie przez każdą ze stron. Niezależnie od tego powód podkreślił, że wytaczając powództwo opierał się na opinii rzeczoznawcy (k. 1139).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zarzut naruszenia art. 100 zd. 1 k.p.c. jest zasadny. Zgodnie z tym przepisem, w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Wzajemne zniesienie kosztów wchodzi w rachubę, gdy po ich rozliczeniu stosownie do wyniku sprawy okaże się, że przypadające na każdą ze stron koszty odpowiadają w przybliżeniu kwotom, które zostały w rzeczywistości przez nie wydatkowane. Zgodzić trzeba się z tezą, że w przypadku częściowego uwzględnienia powództwa podstawy do wzajemnego zniesienia kosztów procesu zachodzą wówczas, gdy żądanie zostało uwzględnione w około połowie, przy mniej więcej równej wysokości kosztów procesu poniesionych przez każdą ze stron. Brak jest natomiast podstaw do wzajemnego zniesienia kosztów procesu w oparciu o art. 100 zd. 1 k.p.c. w wypadku istnienia znacznej różnicy kosztów poniesionych przez każdą ze stron oraz różnicy w kosztach, jaką powinna każda ze stron ponieść wskutek ostatecznego wyniku procesu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 13 marca 2013 r., I ACa 799/12, Lex nr 1293653).

W rozpoznawanej sprawie strony poniosły podobne co do wysokości koszty procesu. Wynagrodzenie biegłego (775,67 zł oraz koszty jego stawiennictwa na rozprawę (117,97 zł), jak trafnie podkreślił pełnomocnik powoda w odpowiedzi na zażalenie, obciążają obie strony po połowie, skoro przewodniczący polecił w takim stosunku ich wypłacenie z zaliczek obu stron (k. 110 i 114). W konsekwencji powód, poza kosztami wskazanymi przez pozwanego w uzasadnieniu zażalenia (731,00 zł), poniósł dalsze koszty w kwocie 387,83 zł i 58,98 zł, a więc ogółem 1.177,81 zł, natomiast poniesione przez pozwanego koszty zamykają się kwotą 1.063,81 zł (617,00 zł plus 387,83 i 58,98 zł).

Mimo przybliżonych kosztów poniesionych przez strony ich wzajemne zniesienie, na podstawie art. 100 zd. 1 in fine k.p.c., wyklucza jednak zasadnicza różnica stosunku, w którym każda z nich wygrała sprawę (18% powód i 82% pozwany). Trafnie judykatura przyjmuje, że zasada słuszności jest przeszkodą dla wzajemnego zniesienia kosztów postępowania na podstawie tergo przepisu w przypadku istnienia znacznej dysproporcji pomiędzy kosztami poniesionymi przez każdą ze stron oraz kosztami, które każda ze stron powinna ponieść wskutek ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy (postanowienie SN z dnia 28 lutego 1985 r., II CZ 21/85, Lex nr 8690; postanowienie SN z dnia 10 maja 1985 r., II CZ 56/86, Lex nr 8716).

Mając to na uwadze należy stwierdzić, że in concreto koszty powinny być stosunkowo rozdzielone w myśl art. 100 zd. 1 in fine k.p.c.

Sąd a quo w uzasadnieniu rozstrzygnięcia o kosztach procesu nie odwołał się wprawdzie do art. 102 k.p.c. zezwalającego sądowi w szczególnie uzasadnionych przypadkach na zasądzenie od strony przegrywającej tylko część kosztów, ale zarówno wskazanie na działanie przez powoda w dobrej wierze, jak skutek odstąpienia sądu od obciążania strony przegrywającej proces kosztami identyczny z wzajemnym zniesieniem kosztów postępowania (wyrok SN z dnia 19 lutego 1974 r., I CR 848/73, Lex nr 7410), powoduje konieczność rozważenia sformułowanego przez skarżącego zarzutu naruszenia tego przepisu.

Rację ma skarżący, że nie ma podstaw do obciążania pozwanego ryzykiem błędnej oceny przysługującego powodowi roszczenia. Przekonanie powoda, nawet oparte o opracowaną na jego zlecenie przez procesem opinię rzeczoznawcy o wielkości przysługującego mu roszczenia wobec ubezpieczyciela, nie stanowi samo przez się szczególnie uzasadnionego przypadku, o którym mowa w art. 102 k.p.c.

Z przedstawionych względów zaskarżone postanowienie zapadło z naruszeniem art. 100 zd. 1 k.p.c. W związku z tym należało je zmienić na podstawie art. 386 § 1 w zw. z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c.) i, stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu za pierwszą instancję, zasądzić od pozwanego na rzecz powoda tytułem kosztów kwotę 660,32 zł, stanowiącą różnicę miedzy należnymi powodowi kosztami w kwocie 212,00 zł (18% z 1.177,81 zł) a kosztami przysługującymi pozwanemu w kwocie 872,32 zł (82% z 1.063,81 zł). W pozostałej części zażalenie jako bezzasadne podlega oddaleniu (art. 385 w zw. z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c.).

Skarżący wygrał zażalenie w 65,30 %, a powód w 34,70%. Koszty postępowania zażaleniowego poniesione przez powoda wynoszą 90,00 zł (opłata od zażalenia - 30,00 zł i wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości określonej w taryfie radcowskiej -60,00 zł), natomiast przez pozwanego 60,00 zł. Skarżącemu należy się zwrot kosztów postępowania zażaleniowego w kwocie 78,36 zł, a powodowi 20,82 zł. Różnicę w kwocie 57,54 zł należało zasądzić od powoda na rzecz pozwanego (art. 108 § 1 zd. 1 w zw. z art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99, art. 100 zd. 1, art. 391 § 1 zd. 1 i art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c.).

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)