Sygn. akt V ACa 675/15
Dnia 17 lutego 2016 r.
Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział V Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Jacek Grela (spr.) |
Sędziowie: |
SA Teresa Sobolewska SO del. Anna Daniszewska |
Protokolant: |
stażysta Anna Kowalewska |
po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2016 r. w Gdańsku na rozprawie
sprawy z powództwa P. B.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę
na skutek apelacji powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w T.
z dnia 20 maja 2015 r. sygn. akt I C 2329/14
I. zmienia zaskarżony wyrok:
a) w punkcie 2 (drugim) w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 30.000 (trzydzieści tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 29 sierpnia 2014r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie,
b) w punkcie 3 (trzecim) w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 4.624,20 zł (cztery tysiące sześćset dwadzieścia cztery złote dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;
II. zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Na oryginale właściwe podpisy.
Sygn. akt V ACa 675/15
Uzasadnienie w trybie art. 387 § 2 1 k.p.c.
Powódka P. B. domagała się w pozwie zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 115 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 29 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. oraz zasądzenia kwoty 40 000 zł wraz z odsetkami od dnia 29 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty tytułem pogorszenia sytuacji życiowej zgodnie z art. 446 § 3 k.c. po śmierci córki oraz zasądzenia kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 7200 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.
W odpowiedzi na pozew (...)SA w W. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.
Wyrokiem z dnia 20 maja 2015 r. Sąd Okręgowy w T.:
1. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 55.000 zł (pięćdziesiąt pięć tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 29 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty,
2. oddalił powództwo w pozostałym zakresie,
3. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1702 zł (tysiąc siedemset dwa złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Argumentację Sąd pierwszej instancji przedstawił w pisemnym uzasadnieniu (k. 225-241 akt).
Powyższe orzeczenie w części oddalającej powództwo co do kwoty 30.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 29.08.2014 r. do dnia zapłaty oraz w części orzekającej o kosztach postępowania, zaskarżyła apelacją powódka i zarzucając naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § l k.c., polegającą na przyjęciu, że przyznane na rzecz powódki zadośćuczynienie w łącznej kwocie 70.000 zł jest w okolicznościach faktycznych sprawy adekwatne do jej krzywdy, jaką wywołała śmierć jedynej córki I. B.;
wniosła o:
l. zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki dalszej kwoty 30.000 zł (trzydzieści tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 29.08.2014 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia zgodnie z art. 448 § k.c. w zw. z art. 24 § l k.c.,
2. zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję według norm przepisanych.
Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:
Apelacja powódki zasługiwała na uwzględnienie.
Sąd Apelacyjny podziela i przyjmuje za swoje wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia ustalenia Sądu pierwszej instancji oraz dokonaną ocenę prawną, opisane szczegółowo w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, o ile poniżej nie uznał odmiennie.
Apelująca, nie kwestionując poczynionych przez Sąd a quo ustaleń faktycznych, zarzuciła naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § l k.c.
Przypomnieć należy, że zgodnie z art. 448 k.c. w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.
W świetle powyższego, rozważenia wymagała kwestia czy zasądzona od pozwanego na rzecz powódki kwota tytułem zadośćuczynienia spełniała warunek „odpowiedniej sumy” w rozumieniu art. 448 k.c.
W ocenie Sądu ad quem w okolicznościach rozpoznawanej sprawy należało przyjąć, że zasądzona przez Sąd pierwszej instancji suma tytułem zadośćuczynienia za krzywdę związaną ze śmiercią córki powódki, była niewspółmierna. Zdaniem Sądu drugiej instancji kwota ta okazała się rażąca zaniżona.
W postępowaniu likwidacyjnym pozwany wypłacił powódce kwotę 15 000 zł. Sąd a quo zasądził ponad tę sumę kwotę 55 000 zł. Z kolei powódka domagała się dosądzenia dodatkowo 30 000 zł. W rezultacie, jej zdaniem kwotą adekwatną do okoliczności sprawy, byłaby suma 100 000 zł.
Sąd Apelacyjny podziela stanowisko skarżącej. Trudno sobie wyobrazić większą tragedię od utraty jedynego dziecka. I. B. wkraczała dopiero w dorosłe, samodzielne życie. Używając kolokwializmu rodzice odchowali ją i musieli zmierzyć się z jej utratą. Nie bez znaczenia są relacje, które córka utrzymywała z rodzicami pomimo, że była już osobą dorosłą i od pewnego czasu nie zamieszkiwała z nimi. Wspólnie spędzali urlopy, wyjeżdżali nad morze. Tragiczna śmierć córki pozbawiła powódkę możliwości wydania I. za mąż, radości z wnuków, możliwości oparcia, pomocy, opieki, zwłaszcza w podeszłym wieku.
Nie istnieją sposoby arytmetycznego pomiaru krzywdy ludzkiej. Bezspornie jednak, utrata przez rodzica dziecka należy do najbardziej tragicznych wydarzeń w życiu człowieka, w szczególności gdy wzajemne relacje pomiędzy nimi są normalne, ciepłe i zażyłe.
W ocenie Sądu odwoławczego żądana łączna kwota 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia, ze wszech miar jest adekwatna do okoliczności sprawy i dlatego też uzasadnione okazało się roszczenie o dosądzenie dodatkowej kwoty 30 000 zł.
Mając powyższe na względzie Sąd ad quem orzekł jak w punkcie I (pierwszym) sentencji na podstawie art. 386 § 1 k.p.c.
O kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego rozstrzygnięto na podstawie art. 108 § 1 i 100 k.p.c. w zw. z w zw. z § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 490).
Mając na uwadze wartość dochodzonych roszczeń (155 000 zł) i wartość uwzględnionych żądań (85 000 zł), powódka wygrała sprawę w 55%, a pozwany w 45%.
Koszty powódki to: oplata od pozwu w kwocie 7750 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 3617 zł. Łącznie dało to sumę 11 367 zł. Koszty pozwanego obejmowały z kolei wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 3617 zł. Zatem, pozwany winien zapłacić powódce 55% z 11 367 zł, czyli kwotę 6251,85 zł, a powódka pozwanemu 45% z 3617 zł, czyli kwotę 1627,65 zł. Po potrąceniu, zasądzono od pozwanego na rzecz powódki kwotę 4624,20 zł.
O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto na podstawie art. 108 § 1, 98 i 99 k.p.c. w zw. z § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 6 pkt 5 w zw. z § 12 ust. 1 pkt. 2 cyt. powyżej rozporządzenia Składało się na nie wynagrodzenie pełnomocnika powódki w kwocie 1800 zł. Pozwany bowiem przegrał apelację w całości.