Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie-Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Perdion-Kalicka

Protokolant: sekretarz sądowy Jadwiga Skrzyńska

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2014 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy odwołania (...) Sp. z o.o. w S.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem zainteresowanego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P.

o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 2 sierpnia 2013 r., Nr (...) (...) (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) Sp. z o.o. w S. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  zasądza od (...) Sp. z o.o. w S. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka

Sygn. akt XVII AmE 105/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 sierpnia 2013 r. o Nr (...) (...) (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki orzekł, iż na (...) Sp.z o.o. z siedzibą w P. nie ciąży publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej (...).

W uzasadnieniu decyzji wskazano mając na względzie treść art. 7 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne, iż nie istnieją warunki przyłączenia inwestycji. Stwierdzono bowiem, iż wydana ekspertyza wskazuje na negatywny wpływ przyłączenia do sieci elektroenergetycznej (...) na pracę i parametry Krajowego Systemu E.. Możliwość przyłączenia farmy nie istnieje zatem ze względu na bezpieczeństwo funkcjonowania tej sieci na danym obszarze. (...) Sp. z o.o. nie posiada rzeczywistych możliwości przyłączenia mocy 66 MW dla źródła w podanej lokalizacji bez konieczności dokonania licznych kosztownych prac umożliwiających funkcjonowanie systemu elektroenergetycznego oraz jej bezpieczeństwa. Jak wskazano w ekspertyzie niezbędne inwestycje wykonane byłyby jedynie dla potrzeb inwestora dotyczących wytwarzania energii elektrycznej, co dodatkowo znacznie wykraczałoby poza uzgodnione P. (...) energetycznego działającego zgodnie z koncesją na dystrybucję energii elektrycznej. Wystąpiła techniczna przeszkoda dla przyłączenia (...) w postaci braku wystarczającej infrastruktury technicznej dla jej technicznego podłączenia i funkcjonowania. Również stwierdzono brak w długiej perspektywie środków finansowych na prace związane z przyłączeniem obiektu. Prezes URE przyjął zatem, że jest to równoznaczne z brakiem warunków technicznych i ekonomicznych przyłączenia o czym mowa w art. 7 ust. A ustawy – Prawo energetyczne jako przesłankami niezbędnymi do stwierdzenia istnienia publicznoprawnego obowiązku spoczywającego na przedsiębiorstwie energetycznym.

Odwołanie od decyzji złożył (...) Sp. z o.o. zaskarżając ją w całości, wnosząc o jej uchylenie i przekazanie sprawy Prezesowi URE do ponownego rozpoznania, ewentualnie zmianę zaskarżonej decyzji poprzez ukształtowanie treści stosunku zobowiązaniowego (...) Sp. z o.o. względem (...) Sp. z o.o. do wykonania świadczenia polegającego na realizacji przyłączenia (...) do sieci elektroenergetycznej (...) Sp. z o.o. z możliwie najkrótszym terminem realizacji przyłączenia. Odwołujący wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Odwołujący zarzucił:

1. zaniechanie rozpoznania istoty sprawy i wydanie decyzji bez przeprowadze¬nia postępowania dowodowego w istotnej części, a w rezultacie wydanie de¬cyzji bez ustalenia relewantnego stanu faktycznego, w szczególności zanie¬chanie ustalenia okoliczności faktycznych niezbędnych do przeprowadzenia analizy ekonomicznej, która powinna leżeć u podstaw oceny spełnienia przesłanki ekonomicznych warunków przyłączenia oraz zaniechanie ustale¬nia okoliczności faktycznych niezbędnych do oceny poszanowania zasady równouprawnienia podmiotów ubiegających się o przyłączenie;

2. naruszenie art. 7 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne (dalej „p.e.") poprzez niewłaściwą wykładnię pojęcia technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie art. 7 ust. 1 p.e. polegające na uznaniu, że nie istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia (...);

3. naruszenie art. 7 ust. 1 p.e. polegające na jego niewłaściwym zastosowaniu polegającym na zaniechaniu oceny poszanowania zasady równouprawnienia podmiotów ubiegających się o przyłączenie.

(...) Sp. z o.o. wniósł ponadto o zobowiązanie (...) Sp. z o.o. do przedłożenia dokumentów znajdujących się w jej posiadaniu, tj.:

- warunków przyłączenia wydanych przez (...) sp. z o.o. dla osoby prawnej z siedzibą w S. w dniu 22 maja 2013 r. mających za przedmiot przyłączenie do sieci farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 45.000 kW z lokalizacją przyłączenia w Gminie K. (zgodnie z I.¬cją publikowaną przez (...) sp. z o.o. na podstawie art. 7 ust. 81 pkt 1 p.e.);

- umowy o przyłączenie do sieci zawartej przez (...) sp. z o.o. z osobą prawną z siedzibą w S. w dniu 22 maja 2013 r. mających za przedmiot przyłączenie do sieci farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 45.000 kW z lokalizacją przyłączenia w Gminie K. (zgodnie z informacją publikowaną przez (...) sp. z o.o. na podstawie art. 7 ust. 81 pkt 1 p.e.);

- ekspertyzy wpływu przyłączenia farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 45.000 kW z lokalizacją przyłączenia w Gminie K. na pracę Krajowego Systemu Elektroenergetycznego sporządzoną na potrzeby wydania warunków przyłączenia i zawarcia umowy o przyłączenie do siedzi farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 45.000 kW z lokalizacją przyłączenia w Gminie K.;

- warunków przyłączenia wydanych przez (...) sp. z o.o. dla osoby prawnej z siedzibą w S. w dniu 22 maja 2013 r. mających za przedmiot przyłączenie do sieci farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 45.000 kW z lokalizacją przyłączenia w Gminie Ś. (zgodnie z informacją publikowaną przez (...) sp. z o.o. na podstawie art. 7 ust. 81 pkt 1 p.e.);

- umowy o przyłączenie do sieci zawartej przez (...) sp. z o.o. z osobą prawną z siedzibą w S. w dniu 22 maja 2013 r. mających za przedmiot przyłączenie do sieci farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 45.000 kW z lokalizacją przyłączenia w Gminie Ś. (zgodnie z informacją publikowaną przez (...) sp. z o.o. na podstawie art. 7 ust. 81 pkt 1 p.e.);

- ekspertyzy wpływu przyłączenia farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 45.000 kW z lokalizacją przyłączenia w Gminie Ś. na pracę Krajowego Systemu Elektroenergetycznego sporządzoną na potrzeby wydania warunków przyłączenia I zawarcia umowy o przyłączenie do siedzi powyższej farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 45.000 kW z lokalizacją przyłączenia w Gminie Ś..

Odwołujący wniósł także o zwrócenie się do Wójta Gminy K. oraz Wójta Gminy Ś., a także wójtów i burmistrzów pozostałych gmin, w których zgodnie z informacją publikowaną przez (...) sp. z o.o. na podstawie art. 7 ust. 81 pkt 1 p.e. zlokalizowane są przyłączenia do sieci, dla których (...) sp. z o.o. wydała warunki przyłączenia oraz zawarła umowę o przyłączenie do sieci, celem udzielenia przez powyższych wójtów i burmistrzów informacji, czy gminy te posiadają założenia i plany w rozumieniu art. 7 ust. 5 p.e., w szczególności założenia do gminnego planu zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepła i paliwa gazowe w rozumieniu art. 19 p.e.

Wniósł również o dopuszczenie i przeprowadzenie następujących dowodów na okoliczności wskazane w uzasadnieniu niniejszego odwołania:

-dokumentów znajdujących się w aktach postępowania administracyjnego przeprowadzonego przez Prezesa URE;

- dokumentów zawnioskowanych w pkt 3 i 4 powyżej oraz dokumentów stanowiących załączniki do niniejszego pisma, tj. Stanowiska Prezesa URE (...) z dnia 29 czerwca 2010 r., (...) o łącznej dostępnej mocy przyłączeniowej dla źródeł w sieci dystrybucyjnej (...) Sp. z o.o. – aktualizacja na lipiec 2013 r. z dnia 27 lipca 2013 r. ;

- opinii biegłego lub instytutu naukowo-badawczego.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o oddalenie odwołania oraz oddalenie wszystkich wniosków dowodowych zgłoszonych przez powoda w odwołaniu, za wyjątkiem dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania administracyjnego.

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zainteresowany wniósł o oddalenie wniosków dowodowych zgłoszonych przez powoda. Z ostrożności procesowej wniósł o przeprowadzenie dowodów:

a) dowodu z opinii biegłego z zakresu elektroenergetyki na okoliczność ustalenia, że aktualnie brak warunków technicznych i ekonomicznych przyłączenia Powoda do sieci elektroenergetycznej Zainteresowanego,

b) dowodu z opinii biegłego z zakresu elektroenergetyki, na okoliczność braku istnienia uzasadnionej potrzebami odbiorców konieczności przebudowy i modernizacji sieci dystrybucyjnej (...) Operator w zakresie wymaganym do zawarcia umowy o przyłączenie z Powodem,

c) dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości na okoliczność braku istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia, przy uwzględnieniu zakazu subsydiowania skrośnego, nakazu ochrony odbiorców przed nadmiernym wzrostem stawek opłat za dystrybucję energii oraz brakiem możliwości uznania za koszty uzasadnione działalności (...) Operator przebudowy sieci w zakresie wymaganym dla przyłączenia obiektu Powoda,

d) dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa energetycznego na okoliczność zakresu koniecznych działań w celu stworzenia warunków technicznych przyłączenia oraz na okoliczność koniecznych działań w celu stworzenia ekonomicznych warunków przyłączenia, wysokości kosztów takich działań, z uwzględnieniem wpływu przyłączenia na krajowy system elektroenergetyczny,

e) dowodu z opinii biegłego z zakresu budownictwa energetycznego, na okoliczność czasu niezbędnego dla realizacji bezpiecznego przyłączenia Powoda do sieci z uwzględnieniem konieczności uzyskania decyzji administracyjnych koniecznych do realizacji inwestycji, konieczności przeprowadzenia procedur zamówień publicznych, możliwości wykonywania robót budowlanych z uwzględnieniem czasu i sekwencji wyłączeń elementów sieci oraz wysokości nakładów koniecznych dla przyłączenia Powoda do sieci bez uszczerbku dla funkcjonowania sieci dystrybucyjnej,

f) dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach postępowania administracyjnego, wymienionych w treści niniejszego pisma, na okoliczności tam wskazane, w tym w szczególności dowodu z:

i. wniosku Powoda z dnia 25.08.2011 r. - na okoliczność ubiegania się przez Powoda o przyłączenie obiektu (...) (...) MW

ii. decyzji środowiskowej z dnia 02.08.2011 r. — na okoliczność braku możliwości wybudowania przez Powoda obiektu FW (...) MW

(...). ekspertyzy (...).J. - na okoliczność braku technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia

iv. pisma (...) S.A. znak (...) - (...)410-2-PW/ll z dnia 9 listopada 2011 r. - na okoliczność ustalenia zakresu i warunków wykonania ekspertyzy z operatorem sieci przesyłowej

v. pisma burmistrza gminy Ł. z dnia 29.12.2012 r. - na okoliczność braku publicznoprawnego obowiązku przebudowy sieci na potrzeby przyłączenia FW (...) MW

g) dowodu z przesłuchania stron na okoliczność: braku istnienia obiektu przyłączanego, niespełnienia przez Powoda warunków przyłączenia do sieci i odbioru, braku po stronie Powoda koncesji lub promesy koncesji, nieprowadzenia przez Powoda działalności gospodarczej jako przedsiębiorca energetyczny - wytwórca, braku technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia Powoda do sieci (...) Operator, wpływu przyłączenia Powoda na działalność (...) Operator (w tym na realizacje innych inwestycji oraz na obciążenia finansowe odbiorców).

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w S. jest spółką polskiego prawa handlowego, wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...) w dniu 19 października 2010 r. /k. 3 – 5 akt adm./ Spółka nie posiada koncesji ani promesy koncesji na prowadzenie, na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, działalności polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej. /okoliczność bezsporna/

Z kolei (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. jest spółką polskiego prawa handlowego, wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem: (...). /k. 60 – 68 akt adm./ Spółka wykonuje zadania operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego od dnia 1 lipca 2007 r. na podstawie decyzji Prezesa URE: decyzja z dnia 30 czerwca 2007 r. Nr (...) (...) (...)/ (...) w sprawie wyznaczenia operatorem systemu dystrybucyjnego, oraz, decyzja z dnia 28 czerwca 2007 r. Nr (...)/ (...), udzielająca koncesji na dystrybucję energii elektrycznej (okoliczność bezsporna).

Pismem z dnia 25 sierpnia 2011 r. (...) Sp. z o.o. w S. złożyła do (...) Sp. z o.o. w P. wniosek o przyłączenie projektowanej (...). Przedmiotowa farma miała posiadać moc (...) MW i składać się z 22 turbin wiatrowych marki (...) o mocy 3 MW każda. /k. 69 – 71, k. 248 - 250 akt adm./

Operator systemu przesyłowego (...) S.A. ( (...) S.A.) uzgodnił zakres i warunki wykonania ekspertyzy wpływu przyłączenia (...) na pracę (...). Planowanym miejscem przyłączenia projektowanej (...) miała być rozdzielnia 110 kV w istniejącej stacji 110 kV/SN Ł.. /okoliczność bezsporna/

Przedsiębiorstwo energetyczne stwierdziło kompletność wniosku o przyłączenie do sieci (...) oraz wpłatę przez (...) Sp. z o.o. wymaganej ustawą zaliczki. /k. 284 – 285 akt adm./

Pismem z dnia 27 stycznia 2012 r. przedsiębiorstwo energetyczne poinformowało wnioskodawcę o odmowie wydania warunków przyłączeni do sieci elektroenergetycznej dla (...) o mocy przyłączeniowej (...) MW ze względu na brak warunków technicznych i ekonomicznych dla planowanej inwestycji. W dniu 2 lutego 2012 r. o powyższym poinformowano Prezesa URE. /k. 6 – 11 akt adm./ Przedsiębiorstwo energetyczne argumentowało, że w celu umożliwienia przyłączenia (...) należałoby zastosować grubsze przewody, które są typowe dla sieci przesyłowej, a nie dystrybucyjnej, której jest operatorem. Ponadto inwestycja nie została przewidziana w Planie (...) energetycznego na lata 2011 - 2015. Koszt finansowy przyłączenia oszacowano na ponad 150 milionów złotych, których to środków Przedsiębiorstwo energetyczne nie ma zagwarantowanych w taryfie.

Odmowa przyłączenia powoda do sieci elektroenergetycznej zasadzała się w znacznej mierze na parametrach technicznych wynikających – z opracowanej na zlecenie przedsiębiorstwa energetycznego przez (...).J. w P. – „Ekspertyzy wpływu przyłączenia (...) o mocy 66 MW do sieci dystrybucyjnej 110 (...) Sp. z o.o. na pracę Krajowego Systemu Elektroenergetycznego” z grudnia 2011r (ekspertyza k. 72-210 akt adm). Celem ekspertyzy była ocena wpływu ewentualnego przyłączenia przedmiotowej (...) na pracę i parametry sieci elektroenergetycznej Krajowego Systemu Elektroenergetycznego ( (...)). Zasadniczo ekspertyza wskazywała, że przyłączenie FW K. spowoduje wzrost obciążenia (powyżej progu 3%) w 24 liniach 110 kV w stanach pracy normalnej oraz 58 liniach w stanach poawaryjnych (n-1) i to po uwzględnieniu modernizacji sieci znajdujących się w planach rozwoju sieci E. (k. 100-104 Ekspertyzy k.121-123 akt adm.). Ze względu na stwierdzone przeciążenia elementów sieciowych w Ekspertyzie stwierdzono, że nie istnieją warunki techniczne przyłączenia obiektu FW K. (k.104 ekspertyzy).

W szczególności w Ekspertyzie przebadane zostały wielowariantowe obliczenia symulacyjne zakładające:

- wariant podstawowy: realizacja przez (...) Sp. z o.o. wszystkich inwestycji związanych z przyłączeniem do sieci odnawialnych źródeł energii ujętych w Planie (...) na lata 2011-2015,

- wariant rozszerzony: realizacja przez (...) Sp. z o.o. oprócz inwestycji wskazanych w punkcie powyżej, także innych inwestycji sieciowych ujętych w Planie (...) na lata 2011-2015, których realizacja jest wymagana dla bezpieczeństwa funkcjonowania sieci dystrybucyjnej oraz zapewnienia dostarczania energii elektrycznej odbiorcom.

Ekspertyza wykorzystując wskazany powyżej dwuwariantowy sposób oceny inwestycji wskazywała, że sieć elektroenergetyczna jest przeciążona, a źródłem tych przeciążeń jest także generacja z innych ujętych wcześniej do przyłączenia farm wiatrowych uwzględnionych w obliczeniach. Ekspertyza w układzie normalnym pracy sieci wskazywała kilka linii, które wykazują przeciążenia, a ich modernizacja lub rozbudowa nie zostały ujęte w Planie (...) na lata 2011-2015 (...) Sp. z o.o. Są to: linia 110 kV T. - (...), linia 110 kV M. - S., linia 110 kV M. - Z., linia 110 kV M. - C., linia 110 kV C. - C., linia 110 kV S. P., linia 110 kV M. – (...).

Przeciążenia charakterystycznych linii 110 kV w omawianym wariancie wynoszą

przykładowo 32 % dla linii 110 kV M. - C..

Wykonana ekspertyza również wskazywała kilkadziesiąt linii, które wykazują przeciążenia w zasymulowanym stanie awaryjnymi n-1, a dodatkowo nie zostały one ujęte w Planie (...) na lata 2011 – 2015 przedsiębiorstwa energetycznego. Są to następujące linie: (...). linia 110 kV M. - C.,(...). linia 110 kV T. - (...),(...) linia 110 kV C. - W., (...). linia 110 kV G. - T., (...). linia 110 kV W. - Ł., (...). linia 110 kV C. – C., (...) linia 110 kV S. P., (...). linia 110 kV M. - Z.,(...) linia 110 kV W. - Ś., (...). linia 110 kV ZE1 - L. G., (...) linia 110 kV M. - S., (...)linia 110 kV M. - (...), (...) Linia 110 kV (...), (...) linia 110 kV W. - K., (...) linia 110 kV J. - Ż., (...) linia 110 kV S. - W., (...) linia 110 kV W.- M., (...) linia 110 kV B. - W.,(...) linia 110 kV (...) D.,(...)linia 110 kV CS2 ( (...)) - C., (...)linia 110 kV (...) (...). linia 110 kV CS2 ( (...)) – K..

Ekspertyza wskazywała również, że przeciążenia charakterystycznych linii 110 kV w omawianym wariancie n-1 sięgają rzędu przykładowo 69 % dla linii 110 kV M. - C., a nawet 89 % w przypadku linii 110 kV W.-Ś.. Ekspertyza wskazywała również linie, które wykazują przeciąża lecz ich modernizacje zostały z różnych przyczyn wstrzymane bądź zaniechane w Planie (...) na lata (...) (...) Sp. z o.o. Jest to linia 110 kV C. P. - C., w przypadku której, jak wskazuje Ekspertyza, przeciążenia wynoszą 4%.

Ponadto część przeciążonych linii ujętych wprawdzie w planie rozwoju przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. na lata (...) nie uzyska wskutek zakładanej modernizacji sprawności, która jest wymagana dla tych linii w Ekspertyzie, są to m.in.: linia 110 kV G. - Jedwabie, linia 110 kV Jedwabie - (...), linia 110 kV (...) B., linia 110 kV S. - T., linia 110 kV S. - W., linia 110 kV K. - R. tor 1, linia 110 kV C. II - C.. /k. 226 – 247 akt adm./

(...) Sp. z o.o. przedłożył dokumenty związane z tytułami prawnymi do nieruchomości na terenie gminy Ł., na których planuje realizację (...) (umowy o korzystanie z nieruchomości, odpisy z ksiąg wieczystych, wypisy z ewidencji gruntów). Przedmiotowa inwestycja posiada decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, zgody na realizację przedsięwzięcia, z tym, że decyzja ta on=dnosi się do farmy wiatrowej o mocy przyłączeniowej 57 MW. /k. 307 i nast., k. 24 i nast. t. I akt adm./

Dla terenu planowanej inwestycji został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, który zezwala na przeznaczenie tego terenu pod lokalizację wież elektrowni wiatrowych o mocy do 3,5 MW każda. /k. 390 – 404 t. II akt adm./ Gmina Ł. nie posiada natomiast aktualnych założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe. /k. 451 akt adm./

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w toku postępowania administracyjnego w szczególności „Ekspertyzę wpływu przyłączenia (...) o mocy 66 MW do sieci elektroenergetycznej na pracę i parametry Krajowego Systemu Elektroenergetycznego”.

Sąd oddalił natomiast wnioski dowodowe powoda dotyczące zobowiązania zainteresowanego do przedłożenia dokumentów dotyczących przyłączenia FW K. i FW Ś., gdyż okolicznością znaną Sądowi z urzędu, o czym Sąd poinformował stronę na rozprawie w dniu 13.10.2014, był fakt zawarcia pomiędzy zainteresowanym a podmiotem wnioskującym o przyłączenie tych farm do sieci umów o przyłączenia na warunkach komercyjnych na co wskazują uzasadnienia orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie w sprawach VI ACa 1209/12 i VI Aca 135/11 a także dokumenty zawarte w aktach tych spraw. Tym samym okoliczność, że powód zawarł umowy na warunkach komercyjnych a więc takich w których strona przyłączana partycypuje w kosztach przyłączenia nie mogą stanowić dowodu w sprawie niniejszej na nierówne traktowanie przyłączanych podmiotów, skoro przedmiotem badania w niniejszej jest publicznoprawny obowiązek przyłączenia w którym podmiot przyłączany ponosi jedynie koszty przyłącza rozumianego jako faktyczne połączenie obiekty z siecią dystrybucyjną. Przy czym nie bez znaczenia dla oceny zachowania przedsiębiorstwa energetycznego w kontekście równego traktowania podmiotów przyłączanych był fakt, że dla tamtych FW powód wydał warunki przyłączenia a zarówno Prezes URE jak i Sąd I instancji uznały istnienie publicznoprawnego obowiązku po stronie powoda przyłączenia FW do sieci oraz, że rozbudowa sieci dystrybucyjnej jak był konieczna dla przyłączenia nie była tak rozległa jak w sprawie niniejszej. Ponadto, jak wynika z Ekspertyzy sporządzonej dla FW K. dla symulacji przeciążeń sieci były brane pod uwagę również te (...), dla których zostały wydane warunki przyłączenia i co do których organ regulacyjny uznał publicznoprawny obowiązek (...) przyłączenia do sieci.

Sąd oddalił także wnioski powoda odnoszące się do żądania aby Sąd zwrócił się do Wójta Gminy K. i Ś. o udzielenie informacji o posiadanych planach zaopatrzenia w energię elektryczną, skoro to powód zgodnie z zasadą kontradyktoryjności powinien samodzielnie przedstawić dowody na poparcie swoich twierdzeń, a nie udowodnił, że sam takich dowodów uzyskać z Gminy nie może.

Natomiast wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego także wnioskowany przez powoda został przez niego cofnięty po tym, jak Sąd zobligował stronę do uiszczenia zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego. Jednocześnie Sąd stojąc na stanowisku, że to strona jest dysponentem procesu oraz, że na niej ciąży obowiązek udowodnienia faktów z których wywodzi skutki prawne nie znalazł podstaw do dopuszczenia tego dowodu z urzędu, gdyż prowadziłoby to do zachwiania zasady równego traktowania stron procesu. Wszak Sąd musiałby działać na korzyść jednej z nich, przy czym strona ta nie wymagała od Sądu takiego traktowania, gdyż jako profesjonalista w obrocie gospodarczym dodatkowo reprezentowany w toku procesu sądowego przez zawodowego pełnomocnika, musiał mieć świadomość skutków swoich zaniechań procesowych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Odwołanie powoda jest niezasadne.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że podstawę działania Prezesa URE w niniejszej sprawie stanowił przepis art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego. Zgodnie z jego treścią Prezes Urzędu Regulacji Energetyki jest właściwy do rozstrzygania sporów w sprawach dotyczących odmowy zawarcia umowy o przyłączenie do sieci, co w niniejszej sprawie miało miejsce, gdyż odnowę wydania warunków przyłączenia stanowiących warunek zawarcia umowy należy właśnie traktować jako odmowę zawarcia umowy.

Zdaniem Sądu należy zgodzić się z Prezesem URE, że po stronie E. Operator nie istniał publicznoprawny obowiązek, o jakim mowa w art. 7 p.e., przyłączenia (...) do sieci elektroenergetycznej.

Zgodnie z art.7 ust.3a ustawy Prawo energetyczne podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci występuje do przedsiębiorstwa energetycznego o wydanie warunków przyłączenia. Po otrzymaniu wniosku z wymaganymi dokumentami przedsiębiorstwo energetyczne dokonuje oceny, czy istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci. Stosownie do okoliczności występujących w konkretnym przypadku warunki te określają techniczne aspekty przyłączenia. Jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci i odbioru, a żądający zawarcia umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru, to stosownie do art.7 ust.1 ustawy przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii obowiązane jest do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania. O odmowie zawarcia umowy o przyłączenie przedsiębiorstwo energetyczne obowiązane jest niezwłocznie powiadomić pisemnie Prezesa URE wraz z podaniem przyczyn tej odmowy.

W rozpoznawanej sprawie zainteresowany podmiot po złożeniu wniosku o przyłączenie farmy wiatrowej do sieci nie otrzymał od przedsiębiorstwa energetycznego warunków przyłączenia, gdyż w ocenie przedsiębiorstwa brak było technicznych możliwości przyłączenia FW do sieci dystrybucyjnej.

Stanowisko zainteresowanego przedsiębiorstwa było zdaniem Sądu uzasadnione, na co wskazywała jednoznacznie Ekspertyza wpływu przyłączenia FW na pracę Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Z Ekspertyzy tej wypływał niedwuznaczny wniosek, że ewentualne przyłączenie FW K. wpłynie negatywnie na pracę i parametry sieci elektroenergetycznej, która już w dacie sporządzania Ekspertyzy była przeciążona.

Ekspertyza wariantowo odnosiła się do realizacji wszystkich inwestycji związanych z przyłączeniem do sieci odnawialnych źródeł energii ujętych w planie rozwoju na lata 2011 -2015 oraz do tych inwestycji i łącznie z nimi realizowanych także innych sieciowych inwestycji ujętych w planie rozwoju na te same lata.

Z ekspertyzy jasno wynika, że sieć zainteresowanego w razie przyłączenia FW K. byłaby nadmiernie przeciążona. Przy czym zdaniem Sądu prawidłowo w ekspertyzie uwzględniono także projektowane obciążenia związane z wcześniej wydanymi warunkami przyłączenie dla odnawialnych źródeł energii. Wydanie takich warunków dla podmiotów ubiegających się o przyłączenie oznacza bowiem zobowiązanie się przedsiębiorstwa energetycznego do przyłączenia (...) (odnawialnego źródła energii) w okresie ważności warunków do faktycznego przyłączenia na zasadach określonych w umowie i winno skutkować swoistą „rezerwacją” mocy przyłączeniowych na ten czas dla tego podmiotu. Podobnie należało uwzględnić w stanie istniejących „obciążeń” linii te, które wynikają z decyzji Prezesa URE stwierdzających obowiązek powoda zawarcia umowy o przyłączenie a co do których toczą się jeszcze procesy sądowe, nawet wówczas gdy z formalnego punktu widzenia warunki przyłączenia straciły ważność (gdyż nie wpływa to na ocenę istnienia publicznoprawnego obowiązku przyłączenia (...) do sieci dystrybucyjnej powoda).

Skoro więc według ekspertyzy w normalnym układzie pracy sieci istniałyby po przyłączeniu FW K. na bardzo wielu liniach 110 kV niedopuszczalne, długotrwałe przeciążenia powyżej dopuszczalnej obciążalności, to z całą pewnością nie istniały warunki techniczne do przyłączenia FW K. do sieci dystrybucyjnej powoda. Przyłączenie farmy wiatrowej w chwili obecnej do sieci miałoby negatywny wpływ na już obecnie przeciążoną sieć dystrybucyjną 110 kV - czyli na pracę Krajowego Systemu Elektroenergetycznego, a w szczególności na pracę sieci elektroenergetycznych 110 kV należących do zainteresowanego wskutek wzrostu nawarstwienia się przeciążeń wielu linii 110 kV, co w konsekwencji mogłoby doprowadzić do wzrostu awaryjności sieci dystrybucyjnej 110 kV, a tym samym do niezapewnienia przez zainteresowanego gwarantowanego bezpieczeństwa zasilania odbiorców w energię elektryczną.

Przy czym ze względu na fakt, że ekspertyza została opracowana z uwzględnieniem perspektywy planu rozwoju zainteresowanego na lata 2011-2015, to warunki techniczne przyłączenia nie zaistniałyby do roku 2015, gdyż do tej daty nie były przewidziane i możliwe do zrealizowanie bardzo rozległe modernizacje sieci, których należałoby dokonać aby przyłączenie FW K. stało się możliwe do realizacji bez zagrożenia dla bezpieczeństwa pracy sieci. Przyłączenie farmy do sieci przed dokonaniem inwestycji oznaczałoby, że nie zostaną spełnione wymagania jakościowe w zaopatrzeniu w energię elektryczną i nie będzie możliwy do spełnienia przez przedsiębiorstwo wymóg zaopatrywania w energię w sposób ciągły i niezawodny.

Tym bardziej jest to jaskrawe jeśli się weźmie pod uwagę, fakt, że w zasymulowanym stanie awaryjnym, który należy zawsze uwzględnić w analizie wpływu przyłączanego źródła energii, te przeciążenia odnoszą się do jeszcze większego spektrum linii dystrybucyjnych 110 kV i przeciążenia te są jeszcze większe. Skoro więc nie jest ani dopuszczalne ze względu na zasady bezpieczeństwa pracy sieci ani też nie jest celowe ze względów ekonomicznych ograniczanie mocy generowanej przez projektowaną FW w zależności od bieżących przeciążeń – to przyłączenie źródła energii do sieci dystrybucyjnej w aktualnym stanie faktycznym nie jest z powodów technicznych możliwe.

Przedstawiony w ekspertyzie zakres inwestycji niezbędnych dla przyłączenia powoda jest tak rozległy(k 100-104 ekspertyzy), że już prima facie jest oczywiste, że wymaga to znacznych nakładów inwestycyjnych.

Oczywiście należy się zgodzić z powodem, że po stronie przedsiębiorstwa energetycznego istnieje obowiązek rozbudowy sieci, który aktualizuje się w określonych warunkach, o których mowa w art.7 ust.5 ustawy pe, jednakże obowiązek ten korygowany jest m. in. przez obowiązek zapewnienia aby nakłady i koszty nie powodowały w poszczególnych latach nadmiernego wzrostu cen i stawek opłat dla energii elektrycznej, przy zapewnieniu ciągłości, niezawodności i jakości dostaw (art. 16 ust 4 pe) a także konieczność uwzględnienia sposobów finansowania inwestycji i przewidywanych przychodów niezbędnych do realizacji inwestycji (art. 16 ust 3 pkt 4 i 5 pe). Istotne jest również, że z uwagi na treść art. 4 ust 1, art. 9c ust 3 pkt 3 i 4 p.e. przedsiębiorstwo energetyczne nie jest tylko odpowiedzialne za zapewnienie rozbudowy sieci ale także jest zobowiązane utrzymywać zdolność urządzeń, instalacji i sieci do realizacji zaopatrzenia w energię w sposób ciągły i niezawodny, przy zachowaniu obowiązujących wymagań jakościowych.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że plan rozwoju przedsiębiorstwa do roku 2015 zakładał także rozbudowę i modernizację sieci E. Operator a jednocześnie zakładany poziom inwestycji zapewniał zrównoważony wzrost cen dla odbiorców – nie sposób przyjąć aby po stronie powoda istniały także ekonomiczne warunki, które pozwoliłyby na dalszą rozbudowę i modernizację sieci, w realnej perspektywie czasowej, która stworzyłaby techniczne możliwości przyłączenia FW K. do sieci. Zatwierdzony na lata 2011 -2015 plan rozwoju nie pozwalał więc na przyjęcie, że po stronie przedsiębiorstwa energetycznego istnieją ekonomiczne warunki przyłączenia FW K.. Warto w tym miejscu odwołać się także do poglądu Sądu Najwyższego wyrażonego w wyroku z dnia 11 kwietnia 2012r w sprawie III SK 33/11 w którym stwierdzono, że publicznoprawny obowiązek dbałości o stan sieci przesyłowej i dystrybucyjnej nie rozciąga się na inwestycje wymuszone przez przyłączanie kolejnych podmiotów.

Skoro zatem w perspektywie 5 lat do których odnosił się plan nie było ani technicznych ani też ekonomicznych możliwości przyłączenia FW K. to prawidłowe było zarówno stanowisko zainteresowanego jak i Prezesa URE, że po stronie E. Operator nie istnieje publicznoprawny obowiązek przyłączenia inwestycji powoda do sieci o jakim mowa w art. 7 pe.

Powyższa konstatacja Sądu oparta jest na analizie dowodów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym jak i sądowym, które nie dały podstaw do odmiennej oceny prawnej stanu faktycznego niniejszej sprawy.

Zgodnie z obowiązującą w polskim procesie cywilnym zasadą kontradyktoryjności, obowiązek dowodzenia faktów ciąży na stronach procesu, które z tych faktów wywodzą skutki prawne. Wynika z tego, że to strony są w pełni odpowiedzialne za wynik procesu. Z tego względu, zgodnie z przepisem art. 232 kpc strony są zobowiązane do wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których chcą wywodzić skutki prawne. Oznacza to, iż gromadzenie materiału dowodowego należy do stron procesu, a związany z tym ciężar procesowy, realizowany jest przez strony w ich własnym interesie. Jeżeli w prowadzonym postępowaniu strona jest bierna, to musi się liczyć z ujemnymi dla niej konsekwencjami w postaci np. oddalenia powództwa. (por. H. Dolecki, „Komentarz do kodeksu postępowania cywilnego”, Lex 2011).

W ocenie Sądu w przeprowadzonym postępowaniu administracyjnym Prezes URE zgromadził wystarczające informacje, głównie wynikające z Ekspertyzy, stanowiące podstawę do przyjęcia, iż po stronie zainteresowanego rzeczywiście nie istnieją techniczne jak ekonomiczne możliwości przyłączenia FW K. do sieci, o których mowa w art. 7 ust.1 ustawy.

Jeśli więc powód kwestionował rzetelność ekspertyzy, to winien zgodnie z regułą rozkładu ciężaru dowodu przeprowadzić dowód przeciwny. W tym też kierunku zmierzał wnioskowany przez powoda dowód z opinii biegłego, jednak wobec cofnięcia go, twierdzenia powoda o niepoprawności wnioskowania ekspertyzy a tym samym o istnieniu technicznych warunków przyłączenia są gołosłowne. Sąd natomiast nie dysponuje odpowiednią wiedzą aby samodzielnie móc ocenić słuszność zarzutów powoda do Ekspertyzy, gdyż dotyczą one kwestii stricte technicznych jak np. nieprawidłowe dobranie w ekspertyzie liczby i parametrów technicznych transformatorów. Podobnie Sąd nie jest władny samodzielnie ocenić, czy istniała techniczna możliwość przyłączenia powoda bezpośrednio do sieci przesyłowej 220/400 kV zamiast dystrybucyjnych, co zdaniem powoda nie wymuszało dokonywania jakichkolwiek inwestycji na sieciach przesyłowych (tj. ich modernizacji czy rozbudowy).

Warto w tym miejscu odnotować orzeczenie Sądu Najwyższego z 22 maja 2014 r. Sygn. akt III SK 51/13 i wyrażony w tym wyroku pogląd, który Sąd w składzie niniejszym podziela, zgodnie z którym „podstawę rozstrzygnięcia Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów orzekającego w pierwszej instancji stanowi materiał dowodowy zawnioskowany przez strony, w tym zebrany w toku postępowania przed Prezesem Urzędu. Postępowanie sądowe otwiera możliwość uzupełniania postępowania dowodowego zarówno przez skarżącego, jak i organ regulacji bądź zainteresowanego, w odpowiedzi na zarzuty odwołania. Ponieważ podstawowy substrat dla tego materiału dowodowego stanowią dowody zgromadzone w postępowaniu administracyjnym to zasadniczy obowiązek zebrania materiału dowodowego ciąży na organie administracyjnym, chociaż w sprawach spornych, takich jak sprawy o odmowę przyłączenia do sieci, aktywność organu administracji może być niższa niż w sprawach prowadzonych z urzędu, niemniej w żaden sposób nie wpływa to na sposób dokonywania oceny zgromadzonego materiału dowodowego przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jeżeli z tego materiału, uzupełnionego ewentualnie przez Prezesa Urzędu i zainteresowanego na etapie postępowania sądowego, nie będzie wynikało, że istnieją podstawy faktyczne dla uznania za udowodnione fakty istotne dla oceny aktualizacji przesłanek publicznoprawnego obowiązku przyłączenia do sieci, Sąd może dojść do uprawnionej merytorycznie konkluzji, że nie było podstaw do nałożenia na przedsiębiorstwo energetyczne obowiązku zawarcia umowy przyłączeniowej z innym przedsiębiorstwem.

W świetle powyższej argumentacji nie sposób przyjąć aby powód obalił oparte na Ekspertyzie ale także doświadczeniu twierdzenie Prezesa URE o braku publicznoprawnego obowiązku po stronie E. Operator przyłączenia FW K. do sieci dystrybucyjnej.

W tym stanie rzeczy należało stwierdzić, iż zaskarżona decyzja odpowiada prawu zaś odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ §1 k.p.c. podlega oddaleniu o czym Sąd orzekł w pkt. I sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art. 98 kpc stosownie do wyniku sporu.

SSO Małgorzata Perdion - Kalicka