IV CZ 32/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-09-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 32/15
POSTANOWIENIE
Dnia 9 września 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Maria Szulc
w sprawie z powództwa A. K.
przeciwko P. F. i K. F.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 września 2015 r.,
zażalenia pozwanych
na wyrok Sądu Okręgowego w G.
z dnia 4 grudnia 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 4 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy w G. uchylił wyrok Sądu
Rejonowego w S. z dnia 9 kwietnia 2014 r. w sprawie z powództwa A. K.
przeciwko P. F. i K. F., o zapłatę.
Orzeczenie zaskarżyli pozwani zarzucając naruszenie art. 386 § 4 k.p.c.
Wnieśli o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 386 § 4 k.p.c., poza wypadkami określonymi w § 2 i 3, sąd
drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego
rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty
sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania
dowodowego w całości. Treść omawianych przepisów wskazuje, że możliwość
uchylenia wyroku przez sąd drugiej instancji została ograniczona wyłącznie do
sytuacji wyczerpująco w tych przepisach wymienionych. Oznacza to, że nie ma
podstawy do dokonywania wykładni rozszerzającej przesłanki „nierozpoznania
istoty sprawy” (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2012 r.,
II CZ 141/12, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2013 r.,
II CZ 193/12, niepubl.).
W sprawie Sąd Okręgowy przyjął, że Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty
sprawy gdyż oddalił powództwo z uwagi na błędne ustalenie, iż zdarzenie
wyrządzające szkodę nastąpiło w innych okolicznościach niż wskazanych w pozwie.
Nietrafne jest stanowisko Sądu Okręgowego bowiem nie można przyjąć, że
w sprawie zachodzą podstawy do uchylenia wyroku na podstawie art. 386 § 4 k.p.c.
Sąd Rejonowy merytorycznie odniósł się do żądania pozwu, przeprowadził
postępowanie dowodowe w tym kierunku oraz dokonał oceny prawnej. Wprawdzie
Sąd Okręgowy na podstawie tego samego materiału dowodowego poczynił inne
ustalenia faktyczne i stąd dokonał odmiennej oceny prawnej żądania pozwu,
to jednak nie oznacza to braku rozpoznania istoty sprawy przez Sąd Rejonowy.
Obecny model postępowania cywilnego zakłada, że druga instancja stanowi
instancję merytoryczną, w ramach której rozpoznanie sprawy powinno nastąpić
ex novo i zakończyć się wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia kończącego
3
spór pomiędzy stronami. Tym samym, ewentualne braki w postępowaniu
dowodowym mogły zostać samodzielnie uzupełnione przez Sąd Okręgowy.
Uznając zarzut naruszenia art. 386 § 4 k.p.c. za uzasadniony Sąd
Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił
zaskarżony wyrok.
POSTANOWIENIE
Dnia 9 września 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Maria Szulc
w sprawie z powództwa A. K.
przeciwko P. F. i K. F.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 9 września 2015 r.,
zażalenia pozwanych
na wyrok Sądu Okręgowego w G.
z dnia 4 grudnia 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok.
2
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 4 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy w G. uchylił wyrok Sądu
Rejonowego w S. z dnia 9 kwietnia 2014 r. w sprawie z powództwa A. K.
przeciwko P. F. i K. F., o zapłatę.
Orzeczenie zaskarżyli pozwani zarzucając naruszenie art. 386 § 4 k.p.c.
Wnieśli o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 386 § 4 k.p.c., poza wypadkami określonymi w § 2 i 3, sąd
drugiej instancji może uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego
rozpoznania tylko w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty
sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania
dowodowego w całości. Treść omawianych przepisów wskazuje, że możliwość
uchylenia wyroku przez sąd drugiej instancji została ograniczona wyłącznie do
sytuacji wyczerpująco w tych przepisach wymienionych. Oznacza to, że nie ma
podstawy do dokonywania wykładni rozszerzającej przesłanki „nierozpoznania
istoty sprawy” (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2012 r.,
II CZ 141/12, niepubl., postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2013 r.,
II CZ 193/12, niepubl.).
W sprawie Sąd Okręgowy przyjął, że Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty
sprawy gdyż oddalił powództwo z uwagi na błędne ustalenie, iż zdarzenie
wyrządzające szkodę nastąpiło w innych okolicznościach niż wskazanych w pozwie.
Nietrafne jest stanowisko Sądu Okręgowego bowiem nie można przyjąć, że
w sprawie zachodzą podstawy do uchylenia wyroku na podstawie art. 386 § 4 k.p.c.
Sąd Rejonowy merytorycznie odniósł się do żądania pozwu, przeprowadził
postępowanie dowodowe w tym kierunku oraz dokonał oceny prawnej. Wprawdzie
Sąd Okręgowy na podstawie tego samego materiału dowodowego poczynił inne
ustalenia faktyczne i stąd dokonał odmiennej oceny prawnej żądania pozwu,
to jednak nie oznacza to braku rozpoznania istoty sprawy przez Sąd Rejonowy.
Obecny model postępowania cywilnego zakłada, że druga instancja stanowi
instancję merytoryczną, w ramach której rozpoznanie sprawy powinno nastąpić
ex novo i zakończyć się wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia kończącego
3
spór pomiędzy stronami. Tym samym, ewentualne braki w postępowaniu
dowodowym mogły zostać samodzielnie uzupełnione przez Sąd Okręgowy.
Uznając zarzut naruszenia art. 386 § 4 k.p.c. za uzasadniony Sąd
Najwyższy na podstawie art. 39815
§ 1 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. uchylił
zaskarżony wyrok.