WO 9/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-09-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III KO 67/94 V Ko 25/06
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: WO 9/15
POSTANOWIENIE
Dnia 17 września 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Bogdan Rychlicki (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marek Pietruszyński
SSN Andrzej Tomczyk
bez udziału stron, w sprawie kmdr. por. rez. Z. D. oskarżonego z art. 270 § 1 k.k. i
innych, po rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na posiedzeniu w dniu 17 września 2015
r., wniosku pełnomocnika wnioskodawcy Z. P. o wznowienie postępowania
sądowego zakończonego prawomocnym wyrokiem Wojskowego Sądu Okręgowego
w P. z dnia 12 lipca 2010 r.
p o s t a n o w i ł :
1. wniosek oddalić,
2. kosztami sądowymi postępowania o wznowienie obciążyć
wnioskodawcę Z. P.
UZASADNIENIE
Kmdr. por. rez. Z. D. oskarżony został o to, że:
„ w dniu 24 kwietnia 1978 roku w […]., pełniąc obowiązku starszego oficera
kontrwywiadu wojskowego Wojskowej Służby Wewnętrznej w […] w stopniu
porucznika marynarki, dopuścił się popełnienia zbrodni komunistycznej polegającej
na tym, że podrobił oświadczenie o zaprzestaniu współpracy z kontrwywiadem
przez Z. P., w ten sposób, iż wypełnił je osobiście wpisując dane Z. P. oraz
2
podpisał je nazwiskiem „P.”, a także będąc uprawnionym do wystawienia
dokumentu poświadczył w nim nieprawdę, stwierdzając, że oświadczenie o
zaprzestaniu współpracy przyjął osobiście od Z. P., czym działał na szkodę wyżej
wymienionego, a sfałszowania dokumentu dokonał w celu użycia go jako
autentycznego w teczce personalnej nr […] dotyczącej tajnego współpracownika o
kryptonimie „J.”, tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 270 § 1 k.k. i art.
271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 18
grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko
Narodowi Polskiemu (Dz. U. Nr 155, poz. 1016 z późn. zm.)”.
Wojskowy Sąd Garnizonowy w G. wyrokiem z dnia 25 marca 2010 r., sygn.
akt […], przyjmując, że zarzucany oskarżonemu czyn nie stanowi zbrodni
komunistycznej określonej w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1988 r. o
Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi
Polskiemu na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 105 § 1 k.k. z 1969 r., w
zw. z art. 15 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. przepisy wprowadzające Kodeks
karny (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 554 ze zm.) umorzył wobec niego postępowanie
(pkt I wyroku).
Wojskowy Sąd Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 12 lipca 2010 r., sygn. akt
[…], po rozpoznaniu apelacji prokuratora Instytutu Pamięci Narodowej Oddziałowej
Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu wniesionej na niekorzyść
oskarżonego oraz apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego Z. P. zmienił
zaskarżony wyrok w pkt. I w ten sposób, że uzupełnił podstawę prawną umorzenia
o art. 105 § 1 pkt 3 k.k. i umorzył postępowanie, a w pozostałym zakresie wyrok
utrzymał w mocy.
W dniu 13 maja 2015 r. pełnomocnik wnioskodawcy Z. P., na podstawie art.
art. 540 § 1 pkt 1, 542 § 1 i 547 § 2 k.p.k. złożył wniosek o wznowienie
postępowania zakończonego powołanym wyżej prawomocnym wyrokiem sądu
odwoławczego. Skarżący wniósł o uchylenie obu zaskarżonych wyroków i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi odwoławczemu. W
uzasadnieniu wniosku podniesiono, że oba orzekające sądy ustaliły, iż oskarżony
dopuścił się przerobienia lub podrobienia dokumentów, a zatem według oceny
3
skarżącego w związku z postępowaniem „dopuszczono się przestępstwa” (jakiego ?
– nie wskazano uwaga SN). Ponadto autor wniosku wskazał też, że wnioskodawca
samodzielnie ustalił, że z teczki personalnej o numerze […] usunięto znaczną część
dokumentów dotyczących prowadzenia wobec wnioskodawcy czynności
operacyjnych. W związku z tym, zdaniem skarżącego, zaistniała określona w art.
541 § 1 pkt 1 k.p.k. podstawa do wznowienia postępowania poprzez popełnienie
przestępstwa ukrycia i zniszczenia dokumentacji, mogącej dowodzić, że doszło do
dokonania zbrodni komunistycznej.
Sąd Najwyższy rozważył.
Wniosek nie jest zasadny.
Jakkolwiek został on sporządzony przez podmiot fachowy (radcę prawnego),
to jego treść jednoznacznie wskazuje na to, że jego autor całkowicie zignorował
ratio legis art. 541 § 1 k.p.k., skoro za podstawę wniosku przyjęto art. 540 § 1 pkt 1
k.p.k. Art. 541 § 1 k.p.k. stanowi, że czyn o którym mowa w art. 540 § 1 pkt 1 musi
być ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że orzeczenie takie nie
może zapaść z powodu przyczyn wymienionych w art. 17 § 1 pkt 3 -11 lub w art. 22.
Ponadto w myśl § 2 art. 541 k.p.k. wniosek o wznowienie postępowania powinien
wskazywać wyrok skazujący lub orzeczenie zapadłe w postępowaniu karnym
stwierdzające niemożność wydania wyroku skazującego. Pełnomocnik
wnioskodawcy nie wskazał tegoż orzeczenia, ponieważ w niniejszej sprawie, poza
dwoma powołanymi wyżej wyrokami sądu pierwszej instancji oraz sądu
odwoławczego nie zapadło żadne inne orzeczenie. Odnosząc się do argumentacji
skarżącego, że w niniejszej sprawie popełniono przestępstwo zniszczenia lub
ukrycia dokumentacji „mogącej dowodzić, że doszło do zbrodni komunistycznej”
przypomnieć należało, że przedmiotem zaskarżenia w postępowaniu o wznowienie
nie jest kwestia odpowiedzialności karnej sprawcy, którego dotyczy prawomocne
orzeczenie kończące postępowanie lecz kwestia istnienia podstaw do wznowienia
postępowania – in concreto – art. 540 § 1 pkt 1 k.p.k. Autor wniosku w jego
uzasadnieniu, w rzeczy samej kwestionuje ustalenia faktyczne przyjęte za
podstawę prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie. Okoliczności
podniesione we wniosku stanowiły zarzuty apelacji pełnomocnika wnioskodawcy
4
(wówczas oskarżyciela posiłkowego k. 488-489) i były przedmiotem oceny sądu
odwoławczego (k. 519-531). Należy zaakcentować, że w postępowaniu o
wznowienie nie jest dopuszczalne badanie prawidłowości oceny materiału
dowodowego dokonanej przez sądy orzekające w sprawie (por. post. SN z dnia 24
listopada 1994 r., , III KO 67/94, Wok. 1995, nr 2, s. 12, post. SN z 4 lipca 2006 r.,
V Ko 25/06, OSNwSK 2006, nr 1, poz. 1302). Skarżący nie wskazał też nowych
faktów lub dowodów mogących stanowić podstawę do wznowienia postępowania,
zaś podnoszone przez niego okoliczności są tego rodzaju, że uniemożliwiają ich
sprawdzenie w trybie art. 97 k.p.k.
W związku z tym, na podstawie art. 547 § 1 k.p.k. należało wniosek oddalić.
O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 639 k.p.k.
POSTANOWIENIE
Dnia 17 września 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Bogdan Rychlicki (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marek Pietruszyński
SSN Andrzej Tomczyk
bez udziału stron, w sprawie kmdr. por. rez. Z. D. oskarżonego z art. 270 § 1 k.k. i
innych, po rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na posiedzeniu w dniu 17 września 2015
r., wniosku pełnomocnika wnioskodawcy Z. P. o wznowienie postępowania
sądowego zakończonego prawomocnym wyrokiem Wojskowego Sądu Okręgowego
w P. z dnia 12 lipca 2010 r.
p o s t a n o w i ł :
1. wniosek oddalić,
2. kosztami sądowymi postępowania o wznowienie obciążyć
wnioskodawcę Z. P.
UZASADNIENIE
Kmdr. por. rez. Z. D. oskarżony został o to, że:
„ w dniu 24 kwietnia 1978 roku w […]., pełniąc obowiązku starszego oficera
kontrwywiadu wojskowego Wojskowej Służby Wewnętrznej w […] w stopniu
porucznika marynarki, dopuścił się popełnienia zbrodni komunistycznej polegającej
na tym, że podrobił oświadczenie o zaprzestaniu współpracy z kontrwywiadem
przez Z. P., w ten sposób, iż wypełnił je osobiście wpisując dane Z. P. oraz
2
podpisał je nazwiskiem „P.”, a także będąc uprawnionym do wystawienia
dokumentu poświadczył w nim nieprawdę, stwierdzając, że oświadczenie o
zaprzestaniu współpracy przyjął osobiście od Z. P., czym działał na szkodę wyżej
wymienionego, a sfałszowania dokumentu dokonał w celu użycia go jako
autentycznego w teczce personalnej nr […] dotyczącej tajnego współpracownika o
kryptonimie „J.”, tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 270 § 1 k.k. i art.
271 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz w zw. z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 18
grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko
Narodowi Polskiemu (Dz. U. Nr 155, poz. 1016 z późn. zm.)”.
Wojskowy Sąd Garnizonowy w G. wyrokiem z dnia 25 marca 2010 r., sygn.
akt […], przyjmując, że zarzucany oskarżonemu czyn nie stanowi zbrodni
komunistycznej określonej w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1988 r. o
Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi
Polskiemu na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 105 § 1 k.k. z 1969 r., w
zw. z art. 15 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. przepisy wprowadzające Kodeks
karny (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 554 ze zm.) umorzył wobec niego postępowanie
(pkt I wyroku).
Wojskowy Sąd Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 12 lipca 2010 r., sygn. akt
[…], po rozpoznaniu apelacji prokuratora Instytutu Pamięci Narodowej Oddziałowej
Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu wniesionej na niekorzyść
oskarżonego oraz apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego Z. P. zmienił
zaskarżony wyrok w pkt. I w ten sposób, że uzupełnił podstawę prawną umorzenia
o art. 105 § 1 pkt 3 k.k. i umorzył postępowanie, a w pozostałym zakresie wyrok
utrzymał w mocy.
W dniu 13 maja 2015 r. pełnomocnik wnioskodawcy Z. P., na podstawie art.
art. 540 § 1 pkt 1, 542 § 1 i 547 § 2 k.p.k. złożył wniosek o wznowienie
postępowania zakończonego powołanym wyżej prawomocnym wyrokiem sądu
odwoławczego. Skarżący wniósł o uchylenie obu zaskarżonych wyroków i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi odwoławczemu. W
uzasadnieniu wniosku podniesiono, że oba orzekające sądy ustaliły, iż oskarżony
dopuścił się przerobienia lub podrobienia dokumentów, a zatem według oceny
3
skarżącego w związku z postępowaniem „dopuszczono się przestępstwa” (jakiego ?
– nie wskazano uwaga SN). Ponadto autor wniosku wskazał też, że wnioskodawca
samodzielnie ustalił, że z teczki personalnej o numerze […] usunięto znaczną część
dokumentów dotyczących prowadzenia wobec wnioskodawcy czynności
operacyjnych. W związku z tym, zdaniem skarżącego, zaistniała określona w art.
541 § 1 pkt 1 k.p.k. podstawa do wznowienia postępowania poprzez popełnienie
przestępstwa ukrycia i zniszczenia dokumentacji, mogącej dowodzić, że doszło do
dokonania zbrodni komunistycznej.
Sąd Najwyższy rozważył.
Wniosek nie jest zasadny.
Jakkolwiek został on sporządzony przez podmiot fachowy (radcę prawnego),
to jego treść jednoznacznie wskazuje na to, że jego autor całkowicie zignorował
ratio legis art. 541 § 1 k.p.k., skoro za podstawę wniosku przyjęto art. 540 § 1 pkt 1
k.p.k. Art. 541 § 1 k.p.k. stanowi, że czyn o którym mowa w art. 540 § 1 pkt 1 musi
być ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że orzeczenie takie nie
może zapaść z powodu przyczyn wymienionych w art. 17 § 1 pkt 3 -11 lub w art. 22.
Ponadto w myśl § 2 art. 541 k.p.k. wniosek o wznowienie postępowania powinien
wskazywać wyrok skazujący lub orzeczenie zapadłe w postępowaniu karnym
stwierdzające niemożność wydania wyroku skazującego. Pełnomocnik
wnioskodawcy nie wskazał tegoż orzeczenia, ponieważ w niniejszej sprawie, poza
dwoma powołanymi wyżej wyrokami sądu pierwszej instancji oraz sądu
odwoławczego nie zapadło żadne inne orzeczenie. Odnosząc się do argumentacji
skarżącego, że w niniejszej sprawie popełniono przestępstwo zniszczenia lub
ukrycia dokumentacji „mogącej dowodzić, że doszło do zbrodni komunistycznej”
przypomnieć należało, że przedmiotem zaskarżenia w postępowaniu o wznowienie
nie jest kwestia odpowiedzialności karnej sprawcy, którego dotyczy prawomocne
orzeczenie kończące postępowanie lecz kwestia istnienia podstaw do wznowienia
postępowania – in concreto – art. 540 § 1 pkt 1 k.p.k. Autor wniosku w jego
uzasadnieniu, w rzeczy samej kwestionuje ustalenia faktyczne przyjęte za
podstawę prawomocnego orzeczenia kończącego postępowanie. Okoliczności
podniesione we wniosku stanowiły zarzuty apelacji pełnomocnika wnioskodawcy
4
(wówczas oskarżyciela posiłkowego k. 488-489) i były przedmiotem oceny sądu
odwoławczego (k. 519-531). Należy zaakcentować, że w postępowaniu o
wznowienie nie jest dopuszczalne badanie prawidłowości oceny materiału
dowodowego dokonanej przez sądy orzekające w sprawie (por. post. SN z dnia 24
listopada 1994 r., , III KO 67/94, Wok. 1995, nr 2, s. 12, post. SN z 4 lipca 2006 r.,
V Ko 25/06, OSNwSK 2006, nr 1, poz. 1302). Skarżący nie wskazał też nowych
faktów lub dowodów mogących stanowić podstawę do wznowienia postępowania,
zaś podnoszone przez niego okoliczności są tego rodzaju, że uniemożliwiają ich
sprawdzenie w trybie art. 97 k.p.k.
W związku z tym, na podstawie art. 547 § 1 k.p.k. należało wniosek oddalić.
O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 639 k.p.k.