II CSK 622/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:04-12-2015
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CSK 622/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Karol Weitz
w sprawie z powództwa B. S.
przeciwko Instytutowi Centrum […] w Ł.
o zadośćuczynienie i rentę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 2 października 2015 r.,
skargi kasacyjnej powódki
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 grudnia 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 27 grudnia 2013 r. oddalił apelację powódki
od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 6 maja 2013 r., którym oddalono jej
powództwo przeciwko Instytutowi Centrum […] w Ł. o zapłatę 250000 zł
„zadośćuczynienia za szkodę jakiej doznała wskutek błędnego działania lekarzy
pozwanego" oraz 2000 zł miesięcznej renty. Uznał, że w działaniu lekarzy, którzy
przeprowadzili zabieg usunięcia całej tarczycy niepodobna dopatrzyć się braku
należytej staranności ani błędu; w szczególności, że porażenie nerwu krtaniowego
wstecznego zalicza się do specyficznych powikłań tego zabiegu. Poza tym, nie
dopatrzył się uchybień lekarzy w spoczywającym na nich obowiązku wyjaśnienia
powódce skutków zabiegu operacyjnego.
Skarga kasacyjna powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego - oparta na obu
podstawach z art. 3983
k.p.c. - zawiera zarzut naruszenia art. 34 ust. 2 w zw. z art.
31 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i dentysty jedn. tekst:
Dz.U. 2015, poz. 464), art. 217 w zw. z art. 286 k.p.c., i zmierza do uchylenia
tego wyroku oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Istota zarzutu wyartykułowana w ramach drugiej podstawy kasacyjnej
sprowadza się do twierdzenia, że Sąd Apelacyjny w ślad za Sądem pierwszej
instancji mimo zgłaszania przez skarżącą zastrzeżeń co do opinii
wydanej przez biegłego S. J., nie tylko nie uwzględnił wniosku
o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego chirurga endokrynologa z innego
terenu kraju, jak i w sposób nieprzekonywujący uznał wystarczającą moc
dowodową opinii wymienionego biegłego. Zgodnie zaś z art. 286 k.p.c. w razie
potrzeby sąd może zażądać dodatkowej opinii innego biegłego.
Skarżąca prócz zastrzeżeń, odnośnie do treści opinii biegłego S. J. także
kwestionowała jego bezstronność z uwagi na znajomość z konferencji naukowych z
dr N., uczestnikiem zespołu operującego.
W procesach lekarskich rola biegłego jest szczególna. Niepodobna w tych
procesach przechodzić do porządku nad możliwymi wpływami solidarności
3
zawodowej. Wynikiem jej nie musi być zamknięcie opinii wnioskami korzystnymi dla
pozwanego zatrudniającego lekarza, który, jak w sprawie, wykonał zabieg
operacyjny. Wpływ tej solidarności może się bowiem ograniczyć jedynie
do odbarwienia wyrazistości opinii, pewnej jej nieokreśloności, uchylenia się od
zdecydowanego, jednoznacznego stanowiska itd. Wszystko to w wysokim stopniu
osłabia podstawy wyroku sądowego.
W świetle tych założeń trafny jest zarzut skarżącej, że Sądy niższej instancji
powinny były uwzględnić jej wniosek o zażądanie dodatkowej opinii od zakładu
naukowego (nie od indywidualnego biegłego chirurga endokrynologa),
znajdującego się poza terenem działalności pozwanego Instytutu zatrudniającego
lekarza (personel medyczny), któremu zarzucała popełnienie błędu w sztuce, jak
i uchybienia w poinformowaniu o skutkach zabiegu. Wniosek taki powinien być
uwzględniony już choćby zgodnie z powszechnie stosowaną praktyką, a polegającą
na tym, że ilekroć chodzi o odpowiedzialność lekarza, a wypadek jest wątpliwy,
należy żądać opinii od specjalistów z innego terenu. Taką praktykę uzasadnia
zarówno konieczność uniknięcia ewentualnej - nieraz nawet podświadomej
przychylności lekarzy biegłych, jak i - a nawet przede wszystkim konieczność
uniknięcia jakichkolwiek, nawet niesłusznych, podejrzeń osób zainteresowanych
co do stronniczości biegłego. W szczególności w sytuacji, gdy w wyniku zabiegu
operacyjnego stan pacjenta uległ, w jego ocenie, istotnemu pogorszeniu zamiast
poprawie. W sprawie skarżąca, jak twierdzi, stała się osobą niepełnosprawną,
straciła pracę i widoki na przyszłość.
Z tych przyczyn orzeczono, jak w wyroku.
eb
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
SSN Karol Weitz
w sprawie z powództwa B. S.
przeciwko Instytutowi Centrum […] w Ł.
o zadośćuczynienie i rentę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 2 października 2015 r.,
skargi kasacyjnej powódki
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 27 grudnia 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 27 grudnia 2013 r. oddalił apelację powódki
od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 6 maja 2013 r., którym oddalono jej
powództwo przeciwko Instytutowi Centrum […] w Ł. o zapłatę 250000 zł
„zadośćuczynienia za szkodę jakiej doznała wskutek błędnego działania lekarzy
pozwanego" oraz 2000 zł miesięcznej renty. Uznał, że w działaniu lekarzy, którzy
przeprowadzili zabieg usunięcia całej tarczycy niepodobna dopatrzyć się braku
należytej staranności ani błędu; w szczególności, że porażenie nerwu krtaniowego
wstecznego zalicza się do specyficznych powikłań tego zabiegu. Poza tym, nie
dopatrzył się uchybień lekarzy w spoczywającym na nich obowiązku wyjaśnienia
powódce skutków zabiegu operacyjnego.
Skarga kasacyjna powódki od wyroku Sądu Apelacyjnego - oparta na obu
podstawach z art. 3983
k.p.c. - zawiera zarzut naruszenia art. 34 ust. 2 w zw. z art.
31 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i dentysty jedn. tekst:
Dz.U. 2015, poz. 464), art. 217 w zw. z art. 286 k.p.c., i zmierza do uchylenia
tego wyroku oraz przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Istota zarzutu wyartykułowana w ramach drugiej podstawy kasacyjnej
sprowadza się do twierdzenia, że Sąd Apelacyjny w ślad za Sądem pierwszej
instancji mimo zgłaszania przez skarżącą zastrzeżeń co do opinii
wydanej przez biegłego S. J., nie tylko nie uwzględnił wniosku
o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego chirurga endokrynologa z innego
terenu kraju, jak i w sposób nieprzekonywujący uznał wystarczającą moc
dowodową opinii wymienionego biegłego. Zgodnie zaś z art. 286 k.p.c. w razie
potrzeby sąd może zażądać dodatkowej opinii innego biegłego.
Skarżąca prócz zastrzeżeń, odnośnie do treści opinii biegłego S. J. także
kwestionowała jego bezstronność z uwagi na znajomość z konferencji naukowych z
dr N., uczestnikiem zespołu operującego.
W procesach lekarskich rola biegłego jest szczególna. Niepodobna w tych
procesach przechodzić do porządku nad możliwymi wpływami solidarności
3
zawodowej. Wynikiem jej nie musi być zamknięcie opinii wnioskami korzystnymi dla
pozwanego zatrudniającego lekarza, który, jak w sprawie, wykonał zabieg
operacyjny. Wpływ tej solidarności może się bowiem ograniczyć jedynie
do odbarwienia wyrazistości opinii, pewnej jej nieokreśloności, uchylenia się od
zdecydowanego, jednoznacznego stanowiska itd. Wszystko to w wysokim stopniu
osłabia podstawy wyroku sądowego.
W świetle tych założeń trafny jest zarzut skarżącej, że Sądy niższej instancji
powinny były uwzględnić jej wniosek o zażądanie dodatkowej opinii od zakładu
naukowego (nie od indywidualnego biegłego chirurga endokrynologa),
znajdującego się poza terenem działalności pozwanego Instytutu zatrudniającego
lekarza (personel medyczny), któremu zarzucała popełnienie błędu w sztuce, jak
i uchybienia w poinformowaniu o skutkach zabiegu. Wniosek taki powinien być
uwzględniony już choćby zgodnie z powszechnie stosowaną praktyką, a polegającą
na tym, że ilekroć chodzi o odpowiedzialność lekarza, a wypadek jest wątpliwy,
należy żądać opinii od specjalistów z innego terenu. Taką praktykę uzasadnia
zarówno konieczność uniknięcia ewentualnej - nieraz nawet podświadomej
przychylności lekarzy biegłych, jak i - a nawet przede wszystkim konieczność
uniknięcia jakichkolwiek, nawet niesłusznych, podejrzeń osób zainteresowanych
co do stronniczości biegłego. W szczególności w sytuacji, gdy w wyniku zabiegu
operacyjnego stan pacjenta uległ, w jego ocenie, istotnemu pogorszeniu zamiast
poprawie. W sprawie skarżąca, jak twierdzi, stała się osobą niepełnosprawną,
straciła pracę i widoki na przyszłość.
Z tych przyczyn orzeczono, jak w wyroku.
eb