Sygn. akt III SW 82/15
POSTANOWIENIE
Dnia 6 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Halina Kiryło (przewodniczący)
SSN Dawid Miąsik (sprawozdawca)
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z protestu K. Ł.
z udziałem:
1. Prokuratora Generalnego,
2. Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej
przeciwko ważności referendum,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 6 października 2015 r.,
postanawia:
pozostawić protest bez dalszego biegu.
UZASADNIENIE
K. Ł. (skarżąca) wniosła protest przeciwko ważności wyników referendum
przeprowadzonego w dniu 6 września 2015 r.
Skarżąca kwestionuje ogłoszony wynik referendum w całości oraz wnosi o
jego unieważnienie oraz ponowne przeliczenie ręczne wszystkich kart do
głosowania, a także zobowiązanie Państwowej Komisji Wyborczej do
niezwłocznego wprowadzenia aktów wykonawczych oraz podjęcia działań
zapewniających należytą kontrolę, rzetelność i uczciwość wyborów. Skarżąca
zarzuca referendum naruszenie prawa, nieprawidłowości systemowe oraz
2
zaniedbania Państwowej Komisji Wyborczej i Krajowego Biura Wyborczego
skutkujące ogłoszeniem wyniku referendum niezgodnego ze stanem faktycznym.
Skarżąca zarzuca naruszenie: 1) art. 52 Kodeksu wyborczego w pkt 24
Wytycznych (uchwała PKW z 27 lipca 2015 r.) poprzez dopuszczenie odmowy
złożenia podpisu przez głosującego przy odbiorze kary do głosowania; 2) art. 61
Konstytucji RP oraz art. 160 § 1 pkt 1 Kodeksu wyborczego przez brak należytej
staranności polegający na braku działań prowadzących do publikowania w
Internecie skanów wszystkich protokołów obwodowych komisji wyborczych; 3) brak
weryfikacji przez Komisarzy Wyborczych wyników głosowania uzyskanych z
wykorzystaniem systemu informatycznego innymi metodami; 4) art. 160 § 1 pkt 2
Kodeksu wyborczego przez nienależyte wykonanie przez Państwową Komisję
Wyborczą oraz inne organy wyborcze obowiązków określonych w tym przepisie w
celu eliminacji licznych błędów w spisach wyborczych; 5) art. 160 § 1 pkt 6 Kodeksu
wyborczego przez ignorowanie propozycji ustalenia wzoru karty do głosowania jako
druku.
Prokurator Generalny przedstawił stanowisko w sprawie zasadności protestu
skarżącej, w którym wyraził pogląd, iż protest powinien zostać pozostawiony bez
dalszego biegu. Państwowa Komisja Wyborcza również wniosła o pozostawienie
protestu bez dalszego biegu, ewentualnie o jego oddalenie.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Zarzuty protestu wykraczały poza jego przedmiot. Zgodnie z art. 33 ust. 1
ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym (jednolity tekst:
Dz.U. z 2015 r., poz. 318, powoływanej dalej jako ustawa o referendum), protest
przeciwko ważności referendum może być wniesiony ze względu na dopuszczenie
się przestępstwa przeciwko referendum lub naruszenia przepisów tej ustawy
dotyczących glosowania, ustalenia wyników glosowania lub wyników referendum.
Z kolei zgodnie z art. 34 ust. 2 ustawy o referendum do warunków protestu stosuje
się odpowiednio przepisy Kodeksu wyborczego. Zgodnie z art. 243 § 1 Kodeksu
wyborczego Sąd Najwyższy pozostawia bez dalszego biegu protest niespełniający
warunków określonych w art. 241 Kodeksu wyborczego. Zgodnie z art. 241 § 3
3
kodeksu wyborczego wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty.
Zarzuty te muszą odnosić się do podstaw protestu określonych w art. 33 ust. 1
ustawy o referendum.
Zarzuty protestu wniesionego w niniejszej sprawie nie odnoszą się do
przesłanek protestu przeciwko ważności referendum określonych w art. 33 ust. 1
ustawy o referendum. Wydanie przez Państwową Komisję Wyborczą Wytycznych
(uchwała PKW z 27 lipca 2015 r.), które w pkt 24 dopuszczają odmowę złożenia
podpisu przez głosującego przy odbiorze kary do głosowania nie narusza
przepisów ustawy o referendum dotyczących głosowania. Z kolei oparte na art. 160
Kodeksu wyborczego zarzuty mają charakter organizacyjny i odnoszą się do
działalności Państwowej Komisji Wyborczej w sprawach związanych z
przeprowadzaniem wyborów, a nie z organizacją i przeprowadzaniem referendum.
Ogólnie sformułowane zarzuty odnoszące się do braku działań prowadzących do
publikowania w Internecie skanów wszystkich protokołów, braku weryfikacji
wyników głosowania innymi metodami, uchybień w prowadzeniu spisów
wyborczych, ignorowaniu propozycji ustalenia wzoru karty do głosowania jako
druku ścisłego zarachowania, nie są w ocenie Sądu Najwyższego zarzutami
dotyczącymi naruszenia przepisów ustawy o referendum dotyczących głosowania,
ustalenia jego wyników oraz wyników samego referendum.
Mając powyższe na względzie Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
kc