Sygn. akt III ZS 5/15
POSTANOWIENIE
Dnia 6 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Halina Kiryło (przewodniczący)
SSN Dawid Miąsik (sprawozdawca)
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
Protokolant Grażyna Niedziałkowska
w sprawie ze skargi Ministra Sprawiedliwości
na uchwałę Rady Izby Notarialnej w K., Nr […] z dnia … 2015 r., w przedmiocie
dokonania podziału czynności między Członków Rady Izby Notarialnej w K. IX
kadencji powołanej na lata 2015 - 2018 oraz uchwalenia Regulaminu
Wewnętrznego Urzędowania Rady,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 6 października 2015 r.,
umarza postępowanie.
UZASADNIENIE
Rada Izby Notarialnej w K. (Rada) podjęła … 2015 r. uchwałę nr […] w
przedmiocie dokonania podziału czynności między Członków Rady Izby Notarialnej
w K. IX kadencji powołanej na lata 2015-2018 oraz uchwalenia Regulaminu
Wewnętrznego Urzędowania Rady (Regulamin). Jako podstawę wymienionej
uchwały Rada podała art. 33 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie
(Dz.U. z 2014 r., poz. 164 ze zm.).
Minister Sprawiedliwości zaskarżył uchwałę Rady jako sprzeczną z prawem.
Zaskarżonej uchwale zarzucił naruszenie art. 17 Konstytucji RP oraz art. 34 § 1
ustawy Prawo o notariacie przez postanowienie § 9 Regulaminu, stanowiącego
2
załącznik do uchwały Rady, zgodnie z którym „Prezes Rady może zlecić
wykonywanie poszczególnym członkom Rady obowiązków Prezesa w określonym
zakresie lub powierzyć im wykonywanie poszczególnych zadań nie objętych
podziałem czynności dokonanym na podstawie art. 33 Prawa o notariacie”.
Zdaniem Ministra Sprawiedliwości postanowienie to dopuszcza możliwość zlecenia
przez Prezesa Rady wykonywanie poszczególnym członkom Rady obowiązków
Prezesa.
Minister Sprawiedliwości wniósł o uchylenie ww. postanowienia Regulaminu i
przekazanie sprawy Radzie do ponownego rozpoznania.
Zdaniem Ministra Sprawiedliwości postanowienie to jest sprzeczna z art. 17
Konstytucji RP oraz z art. 34 § 1 Prawa o notariacie. Ten ostatni przepis określa
kompetencje prezesa rady izby notarialnej, do których należy reprezentacja rady,
kierowanie jej pracami, przewodniczenie na posiedzeniach i wykonywanie uchwał
rady. Kompetencja, powierzona organowi na mocy prawa, nie może być przez
organ w drodze własnego działania ani zwiększona, ani zmniejszona, ani też
przeniesiona na inny organ lub jednostkę (chyba, że uprawnienie takie wynika z
przepisów prawa). Prawo o notariacie nie przyznaje prezesowi rady izby notarialnej
uprawnienia do delegowania nałożonych na niego obowiązków czy uprawnień na
innego członka rady. Takiego uprawnienia nie może również skutecznie przyznać
rada izby notarialnej. Rada nie była zatem uprawniona do przyznania Prezesowi
uprawnienia do zlecania poszczególnym członkom Rady obowiązków Prezesa.
W odpowiedzi na skargę Rada Izby Notarialnej w K. wniosła o jej oddalenie.
Rada podniosła, że nie budzi wątpliwości fakt, iż kompetencje prezesa rady izby
notarialnej wyznacza treść art. 34 Prawa o notariacie. Są jednak także inne
przepisy Prawa o notariacie, wskazujące na autonomiczne prawa i obowiązki
prezesa, odmienne niż powołane w przepisie ogólnym. Rada podniosła, że istnieją
takie prawa i obowiązki Prezesa, które nie mieszczą się w dyspozycji treści art. 34,
gdyż prezes rady nie działa wówczas jako organ i takich właśnie sytuacji dotyczy
zaskarżone przez Ministra Sprawiedliwości postanowienie regulaminu. Zaskarżony
przepis regulaminu zawsze był rozumiany w ten sposób, że nie dotyczy on spraw,
które wymagają udzielenia pełnomocnictwa, bądź dotyczą obowiązków prezesa
jako organu administracyjnego. Rada podkreśliła ponadto, że zaskarżony przepis
3
był tradycyjnie stosowany w uchwałach Rady Izby Notarialnej w K. w kolejnych
kadencjach i nie został wcześniej zaskarżony jako sprzeczny z prawem.
Na rozprawie Minister Sprawiedliwości cofnął skargę i wniósł o umorzenie
postępowania, ponieważ uchwałą nr […] z … 2015 r. Rada uchyliła § 9 Regulaminu
w zaskarżonym brzmieniu. Pełnomocnik Rady poparł wniosek Ministra
Sprawiedliwości.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wobec bezprzedmiotowości postępowania i zgodnego wniosku stron, na
podstawie art. 39821
w związku z art. 391 § 2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.
eb