Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 57/15
POSTANOWIENIE
Dnia 14 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa M. K.
przeciwko B. sp. z o.o. w Ś.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 14 października 2015 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 29 maja 2015 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie pozostawiając Sądowi
Apelacyjnemu rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.
2
UZASADNIENIE
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny na podstawie art. 391 § 2 w
zw. z art. 203 § 2 k.p.c. umorzył postępowanie apelacyjne wywołane apelacją
strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w L. z dnia 8 lipca 2014 r.
Ustalił, że dwaj pełnomocnicy pozwanej spółki L. K. i A. K. złożyli w tym
samym dniu (18 sierpnia 2014 r.) dwa pisma procesowe zatytułowane „apelacja".
Pełnomocnik r. pr. L. K. pismem z dnia 19 sierpnia 2014 r. cofnął złożoną w dniu
18 sierpnia 2014 r. apelację, wskutek czego Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia
25 sierpnia 2014 r. umorzył postępowanie apelacyjne. Po uprawomocnieniu się
postanowienia pozwana wniosła o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia
uzasadniając wniosek błędem pełnomocnika L. K. co do treści postanowienia,
działał on bowiem w przekonaniu, że dotyczy ono umorzenia postępowania
wywołanego apelacją złożoną osobiście przez niego. Sąd Okręgowy przywrócił
pozwanej termin do złożenia zażalenia i postanowieniem z dnia 19 listopada 2014 r.
umorzył postępowanie wywołane apelacją wniesioną przez pełnomocnika
pozwanej L. K., a następnie nadał bieg apelacji wniesionej przez pełnomocnika A.
K. Po przekazaniu sprawy Sądowi Apelacyjnemu apelacja pozwanej została
odrzucona wymienionym na wstępie postanowieniem wobec skutecznego jej
cofnięcia przez pełnomocnika pozwanej; apelacja strony może być bowiem tylko
jedna, niezależnie od ilości złożonych pism procesowych. Sąd ten wskazał, że nie
ma podstaw do przyjęcia, że pełnomocnik nie znał konsekwencji złożenia
oświadczenia o cofnięciu apelacji, jak również przyjął, iż nie można potraktować
stanowiska drugiego pełnomocnika jako cofnięcia oświadczenia o cofnięciu
apelacji, bowiem dopuszczalność jego złożenia jest ograniczona w czasie do
wydania postanowienia o umorzeniu postępowania, a w tym okresie oświadczenie
takie nie zostało złożone. Dodatkowo przyjął, że nie było podstaw do przywrócenia
terminu do złożenia zażalenia na podstawie art. 168 § 1 k.p.c. W zażaleniu na
powyższe postanowienie pozwana zarzucając naruszenie art. 365 § 1 i art. 391 § 2
zd. 2 k.p.c., wniosła o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu
do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Sąd Apelacyjny wyraził prawidłowy pogląd, że niezależnie od ilości
złożonych pism procesowych przez pełnomocników jednej strony, stanowiących
środek odwoławczy od wyroku sądu pierwszej instancji, strona wnosi jedną
apelację. Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach apelacji wyznaczonych
treścią wszystkich złożonych pism procesowych noszących charakter tego środka
procesowego. Co do zasady złożenie oświadczenia o cofnięciu apelacji wywołuje
więc skutek umorzenia postępowania apelacyjnego. W sytuacji jednak, gdy dwóch
pełnomocników składa dwa różne pisma procesowe zatytułowane „ apelacja” w tej
samej dacie i jeden z nich cofa środek zaskarżenia wskazując na datę jego
wniesienia, wyjaśnienia wymaga cel złożenia takiego oświadczenia, a zwłaszcza,
czy intencją jest cofnięcie wniosków zawartych w jednym z pism, czy cofnięcie
środka zaskarżenia. Mieć bowiem należy na uwadze, że czynności procesowe
dokonywane przez pełnomocnika wprawdzie wywołują taki skutek, jak gdyby
dokonała ich strona, ale nie mogą prowadzić do skutku sprzecznego z jej wolą.
Z treści pism procesowych złożonych w toku postępowania o przywrócenie
terminu do złożenia zażalenia wynika, że wolą strony było złożenie apelacji przez
tego z pełnomocników, który nie złożył oświadczenia o cofnięciu apelacji i nie miał
wiedzy o jego złożeniu przez drugiego pełnomocnika. Nieprawidłowe
i nieprecyzyjne sformułowanie oświadczenia przez jednego z pełnomocników oraz
wadliwe czynności Sądu Okręgowego przy kwalifikowaniu oświadczenia
zawartego w piśmie z dnia 19 sierpnia 2014 r. doprowadziły do pozbawienia strony
prawa do rozpoznania sprawy przez sąd drugiej instancji. W tej konkretnej sytuacji
faktycznej oświadczenie o cofnięciu apelacji podlegało kwalifikacji jako
oświadczenie o cofnięciu wniosków zawartych w jednym z pism procesowych,
a nie cofnięcie apelacji jako środka zaskarżenia.
Na marginesie jedynie trzeba wskazać, że nie byłoby uzasadnione
twierdzenie skarżącej o naruszeniu przez Sąd Apelacyjny art. 365 § 1 k.p.c.,
bo postanowieniem z dnia 25 sierpnia 2014 r. Sąd Okręgowy uchylił
postanowienie w przedmiocie odrzucenia apelacji, zaś postanowienie z dnia
14 listopada 2014 r. umarzające postępowanie wywołane apelacją
wniesioną przez pełnomocnika L. K. jako odnoszące się tylko do jednego z pism
4
procesowych składających się na apelację, nie wywołało żadnego skutku
prawnego w zakresie umorzenia postępowania apelacyjnego.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39815
§ 1 w zw.
z art. 3941
§ 3 k.p.c.
kc