IV KK 189/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-10-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I KZP 21/14
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV KK 189/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący)
SSN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca)
SSA del. do SN Stanisław Stankiewicz
Protokolant Jolanta Grabowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Krzysztofa Parchimowicza
w sprawie P.D.
obwinionego z art. 90 k.w.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 27 października 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w G.
z dnia 1 kwietnia 2015 r.
uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia
o karze i w tym zakresie przekazuje sprawę obwinionego P. D.
Sądowi Rejonowemu w G. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
P. D. został obwiniony o to, że w dniu 10 stycznia 2015 r., około godziny
20.10, w miejscowości R., na wysokości sklepu spożywczego „A.”, będąc w stanie
nietrzeźwości, pieszo poruszał się środkiem jezdni po drodze publicznej K-28,
2
powodując tym samym utrudnienie w ruchu drogowym, tj. o wykroczenie z art. 90
k.w.
Sąd Rejonowy w G., po rozpoznaniu sprawy obwinionego P. D. wyrokiem
nakazowym wydanym na posiedzeniu w dniu 1 kwietnia 2015 r., uznał obwinionego
P. D. za winnego popełnienia zarzucanego mu wykroczenia z art. 90 k.w., ale nie
orzekł o karze za przypisany mu czyn. Jednocześnie, na zasadzie art. 119 kp.s.w.
w zw. z art. 624 § 1 k.p.k., zwolnił obwinionego od obowiązku zapłaty na rzecz
Skarbu Państwa kosztów postępowania.
Od powyższego orzeczenia żadna ze stron procesu nie wniosła sprzeciwu i
wyrok ten uprawomocnił się w dniu 16 kwietnia 2015 roku, tj. wraz z upływem
terminu do jego wniesienia.
Obecnie, na podstawie art. 110 § 1 k.p.s.w., Prokurator Generalny wniósł
kasację od powyższego wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w G., zaskarżając
go w całości - na niekorzyść obwinionego P. D.
Na podstawie art. 111 k.p.s.w., art. 526 § 1 k.p.k. i art. 537 § 1 i 2 k.p.k. w
zw. z art. 112 k.p.s.w., Autor kasacji zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść
wyroku naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 504 § 1 pkt 5 k.p.k. w zw. z
art. 94 § 1 k.p.s.w., polegające na zaniechaniu zawarcia rozstrzygnięcia co do kary
w wyroku nakazowym, którym przypisano obwinionemu popełnienie czynu
zakwalifikowanego jako wykroczenie o znamionach opisanych w art. 90 k.w.
W konkluzji, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
W całej rozciągłości należało podzielić zarzut podniesiony w tej sprawie
przez Autora nadzwyczajnego środka zaskarżenia. Wyrok Sądu Rejonowego w G.
z dnia 1 kwietnia 2015 r., wydany w niniejszej sprawie, jest wadliwy albowiem
rzeczywiście został wydany z rażącym naruszeniem przepisu prawa wskazanego w
zarzucie kasacji.
Zgodnie z art. 94 § 1 k.p.s.w. w postępowaniu w sprawach o wykroczenia
stosuje się odpowiednio m.in. przepis art. 504 § 1 k.p.k., określający niezbędne
elementy wyroku nakazowego. Stosownie do wymagań określonych w tym ostatnim
przepisie wyrok nakazowy powinien zawierać:
3
1/ oznaczenie sądu i sędziego, który go wydał, 2/ datę wydania wyroku, 3/ imię i
nazwisko oraz inne dane określające tożsamość oskarżonego, 4/ dokładne
określenie czynu przypisanego przez sąd oskarżonemu ze wskazaniem
zastosowanych przepisów ustawy karnej oraz 5/ wymiar kary i inne niezbędne
rozstrzygnięcia.
Tymczasem, w niniejszej sprawie, analiza treści wyroku nakazowego
wydanego w dniu 1 kwietnia 2015 r. – w odniesieniu do obwinionego P. D.,
jednoznacznie wskazuje na to, że orzeczenie to nie zawiera rozstrzygnięcia ani co
do rodzaju zastosowanej represji, ani co do wymiaru tej kary. Ogranicza się ono do
przypisania winy i zwolnienia od kosztów postępowania, a nie zawiera nawet
stwierdzenia o skazaniu obwinionego. Ponadto, wykroczenie z art. 90 k.w.
zagrożone jest alternatywnie karą grzywny albo karą nagany, co obligowało do
dokonania wyboru rodzaju kary. Jakkolwiek Sąd jako podstawę prawną wymiaru
kary wskazał art. 90 k.w., to jednak w dalszej kolejności nie określił czy obwiniony
został ukarany naganą czy też grzywną w odpowiedniej wysokości. Obowiązujące
przepisy nie dopuszczają takiej formy odstąpienia od wymierzenia kary, kiedy z
jednej strony sąd deklaruje zamiar wydania orzeczenia skazującego i
określającego rozmiar represji karnej, a z drugiej – nie zamieszcza w wyroku
rozstrzygnięcia w tej części. Prowadzi to do wniosku, że zaskarżony wyrok Sądu
Rejonowego zapadł z rażącym naruszeniem przepisów prawa wskazanych w
kasacji, a uchybienie to miało istotny wpływ na treść tego rozstrzygnięcia.
Trafnie zauważył też skarżący, że tak zredagowane orzeczenie, niezależnie
od powodów zaistnienia braku rozstrzygnięcia co do kary, czyni je niewykonalnym i
w związku z tym także rażąco i w sposób istotny obraża art. 504 § 1 pkt 5 k.p.k.,
który to przepis, zgodnie z art. 94 § 1 k.p.s.w., winien być odpowiednio stosowany
w postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
Na obecnym etapie postępowania tego rodzaju uchybienie nie może być
konwalidowane w innym trybie, w tym również w toku postępowania
wykonawczego.
W związku z treścią uchwały pełnego składu Izby Karnej Sądu Najwyższego
z dnia 28 października 2015 r., I KZP 21/14, dopuszczającej możliwość uchylenia
nieistniejącej części orzeczenia, sąd kasacyjny ograniczył zakres uchylenia w
4
zaskarżonego wyroku jedynie do części rozstrzygnięcia dotyczącej kary.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy obwinionego P. D. Sąd Rejonowy w G.
będzie orzekał z zachowaniem przepisów obowiązujących przy wyrokowaniu w
sprawach tego rodzaju.
Mając to wszystko na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak w wyroku.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 października 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Kozielewicz (przewodniczący)
SSN Przemysław Kalinowski (sprawozdawca)
SSA del. do SN Stanisław Stankiewicz
Protokolant Jolanta Grabowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Krzysztofa Parchimowicza
w sprawie P.D.
obwinionego z art. 90 k.w.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 27 października 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w G.
z dnia 1 kwietnia 2015 r.
uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia
o karze i w tym zakresie przekazuje sprawę obwinionego P. D.
Sądowi Rejonowemu w G. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
P. D. został obwiniony o to, że w dniu 10 stycznia 2015 r., około godziny
20.10, w miejscowości R., na wysokości sklepu spożywczego „A.”, będąc w stanie
nietrzeźwości, pieszo poruszał się środkiem jezdni po drodze publicznej K-28,
2
powodując tym samym utrudnienie w ruchu drogowym, tj. o wykroczenie z art. 90
k.w.
Sąd Rejonowy w G., po rozpoznaniu sprawy obwinionego P. D. wyrokiem
nakazowym wydanym na posiedzeniu w dniu 1 kwietnia 2015 r., uznał obwinionego
P. D. za winnego popełnienia zarzucanego mu wykroczenia z art. 90 k.w., ale nie
orzekł o karze za przypisany mu czyn. Jednocześnie, na zasadzie art. 119 kp.s.w.
w zw. z art. 624 § 1 k.p.k., zwolnił obwinionego od obowiązku zapłaty na rzecz
Skarbu Państwa kosztów postępowania.
Od powyższego orzeczenia żadna ze stron procesu nie wniosła sprzeciwu i
wyrok ten uprawomocnił się w dniu 16 kwietnia 2015 roku, tj. wraz z upływem
terminu do jego wniesienia.
Obecnie, na podstawie art. 110 § 1 k.p.s.w., Prokurator Generalny wniósł
kasację od powyższego wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w G., zaskarżając
go w całości - na niekorzyść obwinionego P. D.
Na podstawie art. 111 k.p.s.w., art. 526 § 1 k.p.k. i art. 537 § 1 i 2 k.p.k. w
zw. z art. 112 k.p.s.w., Autor kasacji zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść
wyroku naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 504 § 1 pkt 5 k.p.k. w zw. z
art. 94 § 1 k.p.s.w., polegające na zaniechaniu zawarcia rozstrzygnięcia co do kary
w wyroku nakazowym, którym przypisano obwinionemu popełnienie czynu
zakwalifikowanego jako wykroczenie o znamionach opisanych w art. 90 k.w.
W konkluzji, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
W całej rozciągłości należało podzielić zarzut podniesiony w tej sprawie
przez Autora nadzwyczajnego środka zaskarżenia. Wyrok Sądu Rejonowego w G.
z dnia 1 kwietnia 2015 r., wydany w niniejszej sprawie, jest wadliwy albowiem
rzeczywiście został wydany z rażącym naruszeniem przepisu prawa wskazanego w
zarzucie kasacji.
Zgodnie z art. 94 § 1 k.p.s.w. w postępowaniu w sprawach o wykroczenia
stosuje się odpowiednio m.in. przepis art. 504 § 1 k.p.k., określający niezbędne
elementy wyroku nakazowego. Stosownie do wymagań określonych w tym ostatnim
przepisie wyrok nakazowy powinien zawierać:
3
1/ oznaczenie sądu i sędziego, który go wydał, 2/ datę wydania wyroku, 3/ imię i
nazwisko oraz inne dane określające tożsamość oskarżonego, 4/ dokładne
określenie czynu przypisanego przez sąd oskarżonemu ze wskazaniem
zastosowanych przepisów ustawy karnej oraz 5/ wymiar kary i inne niezbędne
rozstrzygnięcia.
Tymczasem, w niniejszej sprawie, analiza treści wyroku nakazowego
wydanego w dniu 1 kwietnia 2015 r. – w odniesieniu do obwinionego P. D.,
jednoznacznie wskazuje na to, że orzeczenie to nie zawiera rozstrzygnięcia ani co
do rodzaju zastosowanej represji, ani co do wymiaru tej kary. Ogranicza się ono do
przypisania winy i zwolnienia od kosztów postępowania, a nie zawiera nawet
stwierdzenia o skazaniu obwinionego. Ponadto, wykroczenie z art. 90 k.w.
zagrożone jest alternatywnie karą grzywny albo karą nagany, co obligowało do
dokonania wyboru rodzaju kary. Jakkolwiek Sąd jako podstawę prawną wymiaru
kary wskazał art. 90 k.w., to jednak w dalszej kolejności nie określił czy obwiniony
został ukarany naganą czy też grzywną w odpowiedniej wysokości. Obowiązujące
przepisy nie dopuszczają takiej formy odstąpienia od wymierzenia kary, kiedy z
jednej strony sąd deklaruje zamiar wydania orzeczenia skazującego i
określającego rozmiar represji karnej, a z drugiej – nie zamieszcza w wyroku
rozstrzygnięcia w tej części. Prowadzi to do wniosku, że zaskarżony wyrok Sądu
Rejonowego zapadł z rażącym naruszeniem przepisów prawa wskazanych w
kasacji, a uchybienie to miało istotny wpływ na treść tego rozstrzygnięcia.
Trafnie zauważył też skarżący, że tak zredagowane orzeczenie, niezależnie
od powodów zaistnienia braku rozstrzygnięcia co do kary, czyni je niewykonalnym i
w związku z tym także rażąco i w sposób istotny obraża art. 504 § 1 pkt 5 k.p.k.,
który to przepis, zgodnie z art. 94 § 1 k.p.s.w., winien być odpowiednio stosowany
w postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
Na obecnym etapie postępowania tego rodzaju uchybienie nie może być
konwalidowane w innym trybie, w tym również w toku postępowania
wykonawczego.
W związku z treścią uchwały pełnego składu Izby Karnej Sądu Najwyższego
z dnia 28 października 2015 r., I KZP 21/14, dopuszczającej możliwość uchylenia
nieistniejącej części orzeczenia, sąd kasacyjny ograniczył zakres uchylenia w
4
zaskarżonego wyroku jedynie do części rozstrzygnięcia dotyczącej kary.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy obwinionego P. D. Sąd Rejonowy w G.
będzie orzekał z zachowaniem przepisów obowiązujących przy wyrokowaniu w
sprawach tego rodzaju.
Mając to wszystko na uwadze Sąd Najwyższy orzekł, jak w wyroku.