Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SW 105/15
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Romualda Spyt (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Krzysztof Staryk
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z protestu wyborczego R. T.
przeciwko ważności wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej,
przy udziale:
1) Prokuratora Generalnego,
2) Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej,
3) Przewodniczącego Okręgowej Komisji Wyborczej w K.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 26 listopada 2015 r.,
postanawia:
wydać opinię, że zarzut pominięcia przez Obwodową Komisję
Wyborczą nr […] w K. 1 głosu oddanego na H. Ż., kandydatkę do
Sejmu RP, umieszczoną na liście nr […] jest zasadny, jednakże
naruszenie to nie miało wpływu na wynik wyborów.
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 27 października 2015 r., zatytułowanym „Skarga wyborcza w
związku z pominięciem ważnie oddanego głosu na kandydatkę do Sejmu RP przez
Obwodową Komisję Wyborczą nr […]”, R. T. zawiadomił Komisarza Wyborczego w
K. o: „konieczności przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w związku z
pominięciem mojego ważnie oddanego głosu na Panią H. Ż. - kandydatki do Sejmu
2
RP, miejsce na liście nr […]w Okręgu wyborczym nr […] (obejmującym miasto K.
oraz powiaty […])” w Obwodowej Komisji Wyborczej nr […].
W uzasadnieniu wnoszący protest wskazał, że „Pani H. Ż. we wskazanej
przeze mnie Obwodowej Komisji Wyborczej otrzymała zero głosów, a powinna
uzyskać jeden (mój). Zatem należy zasadnie podejrzewać, że ważnie oddane głosy
zostały policzone nierzetelnie. Nie po to poświęciłem swój czas i skorzystałem z
uprawnienia do wyboru władz ustawodawczych, żeby oddany przeze mnie głos
został zmarnowany przez kogoś nieuwagę, co pozbawiło mnie w oczywisty sposób
możliwości wyrażenia własnej wyborczej woli. W tej sytuacji podstawą wniesienia
skargi jest naruszenie przepisów Kodeksu wyborczego dotyczącego ustalenia
wyników wyborów.”
Przedstawiając swoje stanowisko, Państwowa Komisja Wyborcza, w piśmie
z dnia 6 listopada 2015 r., stwierdziła, że ustalenie stanu faktycznego wymagałoby
przeprowadzenia postępowania dowodowego, do czego Komisja nie jest
uprawniona. Jednocześnie Państwowa Komisja Wyborcza zauważyła, że nawet w
przypadku nieprawidłowej kwalifikacji przez Obwodową Komisję Wyborczą głosu
oddanego przez wnoszącego protest, uchybienie to nie miało wpływu na wynik
wyborów. Podkreśliła, że na listy nr […] zgłoszone przez Komitet Wyborczy […]
oddano łącznie w skali kraju 4.852 głosy, to jest 0,03%. Komitet ten nie spełnił
zatem warunku określonego w art. 196 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. -
Kodeks wyborczy (Dz.U. Nr 21, poz. 112 ze zm., dalej jako Kodeks wyborczy) i nie
uczestniczył w podziale mandatów. W związku z powyższym Państwowa Komisja
Wyborcza wyraziła opinię, że nawet gdyby zarzut okazał się zasadny, to nie miało
to wpływu na wynik wyborów.
Prokurator Generalny, pismem z dnia 9 listopada 2015 r., wniósł o wydanie
postanowienia wyrażającego opinię, że zarzut protestu jest zasadny, lecz
naruszenie przepisów Kodeksu wyborczego nie miało wpływu na wynik wyborów.
W uzasadnieniu wskazał, że wprawdzie wnoszący protest nie udowodnił
bezpośrednio, że faktycznie doszło do naruszenia przepisów Kodeksu wyborczego
(art. 228 § 1 pkt 8 tej ustawy), nie można jednak wykluczyć, że w wyniku
uwzględnienia wskazanego przez niego wniosku dowodowego, zostanie ustalone,
iż wymieniona w protokole głosowania Obwodowej Komisji Wyborczej nr […] w K.
3
liczba głosów oddanych na H. Ż., kandydatkę do Sejmu, umieszczoną pod pozycją
[…], na liście nr […] zgłoszonej przez Komitet Wyborczy […], może być obarczona
błędem. Kierując się treścią obwieszczenia Państwowej Komisji Wyborczej z dnia
27 października 2015 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
przeprowadzonych w dniu 25 października 2015 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 1731),
wyraził pogląd, że wskazane przez wnoszącego protest naruszenie przepisów
Kodeksu wyborczego nie miało wpływu na ostateczny wynik wyborów. Kandydatka
do Sejmu, H, Ż,, w całym okręgu wyborczym nr […] otrzymała 58 głosów, zaś lista
nr […] zgłoszona przez Komitet Wyborczy […], nie brała udziału w podziale
mandatów, ponieważ nie spełniła warunków określonych w art. 196 § 1 Kodeksu
wyborczego.
Okręgowa Komisja Wyborcza w K., w piśmie z dnia 12 listopada 2015 r.,
wyjaśniła, że nie jest w stanie ustalić, czy wśród głosów oddanych w Obwodowej
Komisji Wyborczej nr […]w K. oddano głos lub głosy na wyżej wymienioną
kandydatkę. Zdaniem Komisji, o ile by nawet doszło do zarzucanego w proteście
uchybienia, nie miałoby one wpływ na wynik wyborów.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 101 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wyborcy
przysługuje prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności
wyborów do Sejmu i Senatu na zasadach określonych w ustawie. Kodeks wyborczy
stanowi, że wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz
przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty (art. 241 § 3).
Przedmiotem zarzutów może być dopuszczenie się przestępstwa przeciwko
wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na
przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów lub
naruszenie przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników
głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów (art. 82 § 1).
Z twierdzeń wnoszącego protest wynika, że kwestionuje oni ważność
wyborów w okręgu wyborczym nr […] z uwagi na naruszenie przez Obwodową
Komisję Wyborczą nr […] w K. przepisów dotyczących ustalenia wyników
4
głosowania w tym obwodzie, przez nieprawidłowe obliczenie liczby głosów ważnych
oddanych na kandydatkę z listy kandydatów zgłoszonych przez Komitet Wyborczy
[…].
Nieuwzględnienie głosu wnoszącego protest oddanego na H. Ż. kandydatkę
do Sejmu RP, umieszczoną pod pozycją nr […] na liście nr […] zgłoszonej przez
Komitet Wyborczy […] w protokole Obwodowej Komisji Wyborczej stanowi o
naruszeniu art. 228 § 1 pkt 8 Kodeksu wyborczego. Należy jednak mieć na
względzie, że na listy nr […] zgłoszone przez Komitet Wyborczy […]oddano łącznie
w całym kraju 4.852 głosy, to jest 0,03% ważnie oddanych głosów w skali kraju. Z
tego względu Komitet ten nie spełnił warunku określonego w art. 196 § 1 Kodeksu
wyborczego (5% ważnie oddanych głosów w skali kraju) i nie uczestniczył w
podziale mandatów. Skoro Komitet Wyborczy […] w ogóle nie uczestniczył w
podziale mandatów do Sejmu RP, prawidłowe ustalenie wyników głosowania w
Obwodowej Komisji Wyborczej nr […] w K. nie zmieniłoby wyników wyborów.
W konsekwencji stwierdzone naruszenie nie mogło mieć i nie miało wpływu na
wynik wyborów.
Z powyższych względów wydano opinię jak w sentencji postanowienia
(art. 242 § 2 Kodeksu wyborczego).
kc