Sygn. akt I KZP 16/15
UCHWAŁA
składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego
Dnia 28 stycznia 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Sobczak (przewodniczący)
SSN Józef Dołhy (sprawozdawca)
SSN Tomasz Grzegorczyk
SSN Dorota Rysińska
SSN Barbara Skoczkowska
SSN Andrzej Stępka
SSN Eugeniusz Wildowicz
Protokolant Ewa Sokołowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Aleksandra Herzoga
oraz przedstawiciela Rzecznika Praw Obywatelskich Marty Kolendowskiej –
Matejczuk oraz Zuzanny Rudzińskiej - Bluszcz
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 28 stycznia 2016 r.,
przedstawionego na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r.
o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 2014 r., poz. 1648 ze zm.) oraz art. 60 §
2 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2013 r., poz.
499 ze zm.), wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 16 października 2015
r. o rozstrzygnięcie przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego rozbieżności
w wykładni prawa występujących w orzecznictwie sądów powszechnych w zakresie
dotyczącym następującego zagadnienia prawnego:
„Czy wydatki związane z oskarżeniem, o których mowa
w art. 630 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks
postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) obejmują
również wydatki poniesione przez oskarżonego na obrońcę z
2
wyboru w wypadku uniewinnienia go od części zarzucanych mu
czynów lub częściowego umorzenia postępowania ?”
podjął uchwałę:
Wydatki związane z oskarżeniem, o których mowa w art. 630
k.p.k. to także wydatki poniesione przez oskarżonego
w związku z ustanowieniem w sprawie jednego obrońcy
z wyboru. W wypadku częściowego uniewinnienia oskarżonego
lub częściowego umorzenia prowadzonego przeciwko niemu
postępowania może on zatem domagać się od Skarbu Państwa w
tej części zwrotu tych kosztów.
UZASADNIENIE
Rzecznik Praw Obywatelskich – działając na podstawie art. 16 ust. 2 pkt 4
ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Dz. U. z 2014 r.,
poz. 1648 ze zm.) oraz art. 60 § 2 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie
Najwyższym (Dz. U. z 2013 r., poz. 499 ze zm.), powołując jako przesłankę swego
wystąpienia ujawnione rozbieżności w orzecznictwie sądowym – zwrócił się o
rozstrzygnięcie przez powiększony skład Sądu Najwyższego zagadnienia
prawnego, które zostało sformułowane w sposób następujący:
„Czy wydatki związane z oskarżeniem, o których mowa w art. 630 ustawy z
dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze
zm.) obejmują również wydatki poniesione przez oskarżonego na obrońcę z wyboru
w wypadku uniewinnienia go od części zarzucanych mu czynów lub częściowego
umorzenia postępowania?”
W uzasadnieniu wniosku Rzecznik Praw Obywatelskich w obszerny sposób
przedstawił wyniki przeprowadzonego przez jego urząd badania orzecznictwa
sądowego w poszczególnych okręgach apelacyjnych. Wyniki te dowodzą istnienia
rozbieżności w orzecznictwie sądowym dotyczącym wykładni art. 630 k.p.k., nawet
w orzecznictwie sądów działających w ramach tego samego okręgu apelacyjnego.
3
W zakresie wykładni art. 630 k.p.k. z jednej strony prezentowane jest
stanowisko, że jeżeli oskarżony został uniewinniony jedynie od części zarzutów lub
częściowo umorzono wobec niego postępowanie, nie przysługuje mu zwrot od
Skarbu Państwa poniesionych przez niego wydatków na obrońcę z wyboru. W
grupie orzeczeń, w których sądy zajęły takie stanowisko, wymienić należy
postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 20 października 2010 r., II
AKa 104/10 (OSASz 2011/3/44 – 46) oraz postanowienie Sądu Apelacyjnego w
Katowicach z dnia 14 września 2011 r., II AKz 613/11(Lex nr 1102938).
Zgodnie z drugim stanowiskiem, w razie częściowego uniewinnienia lub
umorzenia postępowania w sprawach z oskarżenia publicznego, podstawę do
zasądzenia od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego poniesionych wydatków
stanowi art. 630 k.p.k. Do wydatków tych zaliczyć należy również koszty
ustanowienia jednego obrońcy. W tej grupie orzeczeń wskazano na m.in.
postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 16 grudnia 2011 r., II AKz
523/11 (Prok. i Pr. – wkł. 2013/9/36), postanowienia Sądu Apelacyjnego w
Szczecinie: z dnia 23 lutego 2015 r., II AKa 134/12 oraz dnia 20 maja 2015 r., II
AKz 163/15. Rzecznik Praw Obywatelskich wyraził pogląd, że zarówno wykładnia
językowa , systemowa, jak i wzgląd na zasady konstytucyjne wynikające z art. 2,
art. 32 ust. 1 i art. 42 ust. 2 Konstytucji, przemawiają za stanowiskiem, iż wydatki
związane z oskarżeniem, o których mowa w art. 630 k.p.k., obejmują również
wydatki poniesione przez oskarżonego na obrońcę z wyboru w wypadku
uniewinnienia go od części zarzucanych mu czynów lub częściowego umorzenia
postępowania.
Prokurator Prokuratury Generalnej, odnosząc się do wniosku Rzecznika
Praw Obywatelskich (dalej RPO), w pierwszej kolejności wskazał na spełnienie
wymaganych przez ustawę przesłanek przedstawienia zagadnienia prawnego,
przewidzianych w art. 60 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym
– dostatecznie wykazano, iż w orzecznictwie sądów powszechnych ujawniły się
rozbieżności w wykładni przepisu art. 630 k.p.k. Podkreślił przy tym, że warunkiem
udzielenia przez Sąd Najwyższy odpowiedzi w formie uchwały nie jest wykazanie
rozbieżności w tym przedmiocie w praktyce orzeczniczej sądów, lecz w wykładni
prawa, przedstawionej w konkretnych orzeczeniach. Stąd nie mogą mieć w tym
4
przedmiocie znaczenia pisma prezesów poszczególnych sądów, prezentujących
poglądy wyrażone przez sędziów danego okręgu czy apelacji. Dostatecznie jednak
dowodzą istnienia rozbieżności w wykładni prawa załączone do wniosku RPO
odpisy orzeczeń poszczególnych sądów, w których przedstawiono różne
stanowiska w tym przedmiocie i argumenty mające za nimi przemawiać. Po
wyrażeniu przekonania, że w tej sprawie zostały spełnione warunki do podjęcia
uchwały przez powiększony skład Sądu Najwyższego, prokurator zaproponował
sformułowanie następującego poglądu prawnego:
„W wypadku częściowego uniewinnienia oskarżonego lub częściowego umorzenia
prowadzonego przeciwko niemu postępowania może on domagać się od Skarbu
Państwa w tej części proporcjonalnego zwrotu kosztów ustanowienia obrońcy z
wyboru.”
Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów zważył, co następuje:
Należy zgodzić się ze stanowiskiem prokuratora, że Rzecznik Praw
Obywatelskich w swoim wniosku wykazał, iż w orzecznictwie sądów powszechnych
występują zasadnicze rozbieżności w wykładni prawa, i to dokładnie w tym
zakresie, jaki wskazano we wniosku. Uzasadnienie wniosku RPO wskazuje na dwa
przeciwstawne stanowiska w zakresie wykładni art. 630 k.p.k.
Stanowisko pierwsze najpełniej zostało wyrażone w postanowieniu Sądu
Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 20 października 2010 r. II AKa 104/10.
Stwierdzono w nim, że „Sytuacja procesowa oskarżonego skazanego za jeden z
kilku zarzuconych czynów nie jest tożsama z sytuacją w jakiej znalazłby się
oskarżony, który zostałby całkowicie uniewinniony lub gdyby co do niego umorzono
postępowanie w całości. Żaden przepis Kodeksu postępowania karnego nie
przewiduje możliwości częściowego zwrotu wydatków poniesionych przez
oskarżonego z tytułu ustanowienia w sprawie obrońcy, w sytuacji, gdy oskarżony
od części czynów został uniewinniony.”
Uzasadniając to stanowisko Sąd Apelacyjny w Szczecinie podniósł, że
żaden przepis nie przewiduje możliwości częściowego rozdzielenia wydatków
poniesionych przez oskarżonego z tytułu ustanowienia w sprawie obrońcy w
sytuacji, gdy od części czynów został uniewinniony. Zdaniem Sądu nie jest możliwe
5
sprecyzowanie finansowo nakładu pracy obrończej przypadającej na poszczególne
zarzucane oskarżonemu czyny.
Poza tym, znaczenie miał dla Sądu Apelacyjnego argument, że wydatki
związane z oskarżeniem to wydatki, o których mowa w art. 616 § 2 pkt 2 k.p.k. W
przepisie tym mowa jest o wydatkach poniesionych przez Skarb Państwa. Jeśli
chodzi o wydatki związane z ustanowieniem w sprawie obrońcy to, zdaniem Sądu
Apelacyjnego, nie są one objęte tym pojęciem. Nie zostały one bowiem wymienione
w art. 618 k.p.k.
Identyczne stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Katowicach w postanowieniu
z dnia 14 września 2011 r., II AKz 613/11. Sąd ten stwierdził, że:
„W sytuacji gdy doszło do skazania za co najmniej jeden z czynów, zaś co
do pozostałych nastąpiło uniewinnienie lub umorzenie postępowania, rację ma Sąd
I instancji, że nie uzasadnia to zasądzenia na rzecz skazanego kosztów przez
niego wyłożonych tytułem wynagrodzenia obrońcy za postępowanie
przygotowawcze i postępowanie przed sądem I instancji. Obrońca podejmował
bowiem działania co do wszystkich zarzucanych przestępstw, a więc także i tych,
za które oskarżony został skazany w całym postępowaniu i obecnie nie sposób
ocenić, jakiego nakładu pracy wymagała obrona w zakresie poszczególnych
zarzutów."
W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd Apelacyjny powołał się na
stanowisko zajęte we wcześniej przywołanym orzeczeniu Sądu Apelacyjnego w
Szczecinie i w zasadzie powtórzył argumenty tam przytoczone.
Odmienny pogląd przedstawiono w postanowieniu Sądu Apelacyjnego we
Wrocławiu z dnia 16 grudnia 2011 r., II AKz 523/11. W postanowieniu tym
stwierdzono, że:
„Zgodnie z dyspozycją art. 626 § 1 k.p.k. w orzeczeniu kończącym
postępowanie w sprawie sąd określa, kto, w jakiej części i zakresie ponosi koszty
procesu. Podstawę obciążenia Skarbu Państwa kosztami procesu w razie
uniewinnia oskarżonego lub umorzenia postępowania, w sprawach z oskarżenia
publicznego, stanowi art. 632 pkt 2 k.p.k. W wypadku natomiast uniewinnienia
oskarżonego od części z zarzucanych mu przestępstw lub częściowego umorzenia
postępowania, w sprawach z oskarżenia publicznego, podstawę do zasądzania od
6
Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego poniesionych przez niego uzasadnionych
wydatków, w tym z tytułu ustanowienia jednego obrońcy z urzędu, stanowi art. 630
k.p.k."
Wprawdzie w zacytowanym fragmencie tego orzeczenia, podawanym w
publikatorach jako jego teza, znajduje się odniesienie do kosztów obrony z urzędu,
jednak stanowisko Sądu Apelacyjnego, argumenty przedstawione w jego
uzasadnieniu, odnoszą się do ustanowienia obrońcy z wyboru.
Uzasadniając swoje stanowisko Sąd Apelacyjny we Wrocławiu odwołał się
do wykładni historycznej art. 632 k.p.k. Przepis ten, przed nowelizacją z 2007 r.,
przewidywał w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania, w
sprawach z oskarżenia publicznego, możliwość zwrotu całości lub części
wynagrodzenia jednego obrońcy jedynie w „uzasadnionych wypadkach". W wyroku
Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 lipca 2006 r., SK 21/04, to ograniczenie
uznane zostało za niezgodne z zasadą demokratycznego państwa, zasadą
równego traktowania obywateli oraz zasadą prawa do obrony. Jego konsekwencją
była zmiana tego przepisu, prowadząca do powinności zasądzenia wynagrodzenia,
co wynika z wykreślenia części tego przepisu umieszczonej poprzednio w art. 632
pkt 2 k.p.k. in fine. W związku z tym, że w przepisie brak obecnie zastrzeżenia, iż
dotyczy on tylko sytuacji, gdy oskarżonego uniewinniono od wszystkich czynów,
przyjąć należy, że nie ogranicza się do takiej sytuacji. „Nie można przecież
zapominać, że wyrok sądu rozstrzygający w przedmiocie winy, w sprawie złożonej
przedmiotowo, zawiera orzeczenia dotyczące odrębnie każdego z czynów
zarzucanych, zarówno wtedy, gdy ich treścią jest uniewinnienie od jednego lub kilku
przestępstw, jak również wtedy, gdy sąd uniewinnia oskarżonego od popełnienia
każdego z przestępstw objętych zarzutami aktu oskarżenia.”
Za tym stanowiskiem przemawiają również względy wynikające z wykładni
funkcjonalnej. Sąd podkreślił, że skoro oskarżony został uniewinniony choćby od
jednego zarzutu, to zarzut ten był bezzasadny, a postępowanie godziło w
konstytucyjnie gwarantowane prawa człowieka. Inaczej niż sądy apelacyjne,
których orzeczenia zostały wcześniej przytoczone, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu
położył nacisk na to, że takie postępowanie nie było zasadne „w całości".
Przeciwne stanowisko uzasadniane jest twierdzeniem, że w sytuacji, o której mowa
7
w art. 630 k.p.k. całe postępowanie nie było bezzasadne, skoro oskarżony nie
został uniewinniony od wszystkich zarzutów, czy też nie zostało w całości
umorzone. Tym samym, Sąd Apelacyjny inaczej rozłożył ciężar znaczenia
okoliczności częściowej zasadności i niezasadności zarzutów w postępowaniu
złożonym przedmiotowo. Tymczasem wysokość wynagrodzenia obrońcy byłaby
niższa, gdyby obok zarzutów, które okazały się zasadne, nie postawiono
oskarżonemu zarzutów niezasadnych. Nie chodzi przy tym jedynie o wielość
zarzutów, ale także o to, że wykazanie niewinności wymaga zwiększonego nakładu
pracy.
Przeciwne zapatrywanie oznaczałoby, że prawo do obrony nie doznaje
pełnej ochrony, rodzi poczucie pokrzywdzenia przez organy państwa. Po
bezzasadnym oskarżeniu oskarżony pozostałby jedynie z satysfakcją wynikającą z
wyroku uniewinniającego i świadomością, że władza państwowa całkowicie
ignoruje koszty, jakie poniósł on, aby wykazać niesłuszność prowadzonego
przeciwko niemu postępowania.
Sąd Apelacyjny we Wrocławiu odniósł się również do argumentu
sformułowanego w postanowieniu Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 20
października 2010 r., II AKa 104/10. Wbrew poglądom tego Sądu, w art. 630 k.p.k.
brak odniesienia jedynie do wydatków Skarbu Państwa. Zawarte tam
sformułowanie „wydatki związane z oskarżeniem" nie zawiera ograniczeń.
Znaczenie dla jego wykładni ma również obecna treść art. 632 pkt 2 k.p.k., w której
brak uznaniowości co do określenia podmiotu ponoszącego koszty w razie
uniewinnienia lub umorzenia postępowania. Brak jest przy tym racji
przemawiających za tym, że przepis ten odnosi się do wszystkich kosztów, a
przepis art. 630 k.p.k. do części kosztów, ale przy tym tylko do niektórych kosztów,
tj. bez kosztów ustanowienia obrońcy.
Istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia przedstawionego zagadnienia
prawnego, ma wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 lipca 2006 r., SK 21/04,
(OTK-A 2006 nr 7, poz. 88). W wyroku tym Trybunał przyjął, że art. 632 pkt 2 k.p.k.
w zakresie, w jakim ogranicza możliwość przyznania osobie uniewinnionej w
sprawie z oskarżenia publicznego zwrotu kosztów wynagrodzenia obrońcy jedynie
8
do „uzasadnionych wypadków" jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 i art. 42 ust. 2
Konstytucji.
W uzasadnieniu wyroku stwierdzono m. in., że „(...) zasada
odpowiedzialności za wynik procesu ma szczególne znaczenie w postępowaniu w
sprawach z oskarżenia publicznego, a utrzymanie dotychczasowych zasad zwrotu
kosztów obrony z wyboru prowadziłoby do dalszego obciążania osób niewinnych
kosztami często obiektywnie nieuzasadnionych działań organów władzy."
Z kolei w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18
października 2011 r., SK 39/09 (OTK-A 2011, nr 8, poz. 84), wyrażono pogląd, że
„regulacje prawne nie mogą powodować sytuacji, w której osoba uzyskująca
rozstrzygnięcie zgodne ze stanowiskiem zajmowanym przez siebie w postępowaniu
sądowym, nie mogłaby domagać się uwzględnienia poniesionych przez nią
wydatków. (...) Z przepisów rozdziału 70 k.p.k. wyłania się w sposób niebudzący
wątpliwości reguła, zgodnie z którą koszty procesu ponosi ten, kto je spowodował.”
Jeśli chodzi o wypowiedzi doktryny, to wprost do tego zagadnienia odnieśli
się jedynie S. Steinborn i K. Eichstaedt. Komentujac art. 630 k.p.k. pierwszy z tych
autorów stwierdził, że z przepisu tego wynika, iż oskarżonemu nie przysługuje
zwrot poniesionych wydatków. W judykaturze znaleźć można także inne stanowisko
w tym przedmiocie, ale zdaniem S. Steinborna, brzmienie art. 630 k.p.k. wskazuje,
że chodzi w nim o wydatki poniesione przez Skarb Państwa. Z drugiej strony
podkreślił on, że oskarżenie o kilka czynów może prowadzić do zwiększenia
kosztów obrony, dlatego w razie częściowego umorzenia postępowania lub
uniewinnienia oskarżonego od niektórych zarzutów uzasadnione byłoby orzeczenie
zwrotu wydatków w części odnoszącej się do owych zwiększonych kosztów.
Wymaga to jednak odejścia od wyników wykładni językowej i systemowej na rzecz
argumentów natury konstytucyjnej. Powołując się na wyrok TK z dnia 26 lipca 2006
r. SK 21/04, stwierdził, że nie ma uzasadnienia, aby przywołane w tym wyroku
argumenty odnieść jedynie do uniewinnienia od wszystkich zarzutów (S. Steinborn
w: L. K. Paprzycki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz Tom II,
Warszawa 2013, s. 1532 – 1533). Z kolei K. Eichstaedt w komentarzu do art. 630
k.p.k. powołał się na postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 16
grudnia 2011 r., II AKz 523/11, które zostało wyżej omówione. Z zestawienia art.
9
630 k.p.k. z art. 632 pkt 2 k.p.k. można wnosić, że autor dostrzega między tymi
przepisami różnice jedynie dotyczące przesłanek ich zastosowania, a nie w
odniesieniu do rodzajów kosztów, jakich one dotyczą (K. Eichstaedt w: D. Świecki
(red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2013, s. 1481).
Przechodząc do rozstrzygnięcia przedstawionego zagadnienia prawnego,
stwierdzić należy, że wykładnia językowa art. 630 k.p.k. nie prowadzi do
jednoznacznego rezultatu. W przepisie tym ustawodawca wskazał, że „w sprawach
z oskarżenia publicznego, jeżeli oskarżonego nie skazano za wszystkie zarzucane
mu przestępstwa, wydatki związane z oskarżeniem w części uniewinniającej lub
umarzającej postępowanie ponosi Skarb Państwa”.
Rozważenia wymaga zatem, jak należy rozumieć określenie „wydatki
związane z oskarżeniem”. Przepisy ogólne działu XIV k.p.k. nie zawierają takiego
pojęcia. Sformułowanie „wydatki” występuje w przepisach art. 616 § 1 pkt 2 i § 2 pkt
2 k.p.k., art. 618 k.p.k., art. 619 § 1 k.p.k., art 620 k.p.k. i art. 621 § 1 k.p.k.
Stosownie do treści art. 616 k.p.k. do kosztów procesu należą koszty sądowe oraz
uzasadnione wydatki stron, w tym z tytułu ustanowienia w sprawie jednego obrońcy
lub pełnomocnika. Z kolei koszty sądowe obejmują opłaty oraz wydatki poniesione
przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania. Rodzaje tych ostatnich
wydatków określone zostały w art. 618 § 1 k.p.k. w sposób otwarty, poprzez użycie
zwrotu „w szczególności”. Wydawać by się mogło prima vista, że do „wydatków
związanych z oskarżeniem” (art. 630 k.p.k.), nie zaliczają się „uzasadnione wydatki
stron” (art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k.), lecz jedynie wydatki określone w art. 618 § 1 k.p.k.
Reguły wykładni systemowej i funkcjonalnej nakazują jednak odwołać się również
do treści art. 632 pkt 2 k.p.k. w aktualnym brzmieniu. Przepis ten określa zasadę
ponoszenia kosztów procesu (a więc kosztów, o których mowa w art. 616 k.p.k.) w
wypadku uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postepowania. W obecnej
postaci przepis ten nakazuje poniesienie kosztów procesu przez Skarb Państwa w
razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania w sprawach z
oskarżenia publicznego, „z wyjątkiem należności z tytułu udziału adwokata lub
radcy prawnego w charakterze pełnomocnika pokrzywdzonego, oskarżyciela
posiłkowego albo innej osoby, a także z tytułu obrony oskarżonego w sprawie, w
której oskarżony skierował przeciwko sobie podejrzenie popełnienia czynu
10
zabronionego.” Zatem a contrario, w pozostałych wypadkach zasada zwrotu
kosztów procesu obejmuje także zwrot wydatków poniesionych przez oskarżonego
z tytułu ustanowienia w sprawie jednego obrońcy.
Zasada odpowiedzialności za wynik procesu wskazuje jednoznacznie, że
określenie „uniewinnienie oskarżonego lub umorzenie postępowania” nie może być
rozumiane inaczej, niż określono to w art. 630 k.p.k., a więc także w odniesieniu do
uniewinnienia lub umorzenia postępowania w części. Zatem pojęcie „wydatki
związane z oskarżeniem” obejmuje poniesione przez oskarżonego koszty obrony
dotyczące zarzutów, co do których umorzono postępowanie, bądź co do których
oskarżony został uniewinniony. Trafnie prokurator wskazuje, że wykładnia
celowościowa prowadzi do przyjęcia, iż w takim wypadku uzasadniony jest zwrot
poniesionych przez oskarżonego kosztów ustanowienia w sprawie jednego obrońcy
tylko w takim zakresie, w jakim doszło do uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia
prowadzonego przeciwko niemu postępowania.
Z przedstawionych wyżej względów Sąd Najwyższy, orzekając w składzie
siedmiu sędziów, udzielił odpowiedzi jak w uchwale.