Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 119/15
POSTANOWIENIE
Dnia 10 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Antoni Górski
SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku M. M.
przy uczestnictwie J. M. i innych,
o stwierdzenie nabycia spadku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 lutego 2016 r.,
zażalenia uczestnika postępowania J. M.
na postanowienie Sądu Okręgowego w P.
z dnia 17 czerwca 2015 r.,
odrzuca zażalenie w części dotyczącej rozstrzygnięcia
zawartego w punkcie pierwszym zaskarżonego postanowienia,
a w pozostałym zakresie oddala je.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 17 czerwca 2015 r. Sąd Okręgowy w P. oddalił
wniosek uczestnika postępowania J. M. o przywrócenie terminu do wniesienia
skargi kasacyjnej i odrzucił tę skargę.
Z uzasadnienia tego orzeczenia wynika, że postanowieniem z dnia
22 grudnia 2014 r. wymieniony Sąd Okręgowy odrzucił skargę kasacyjną J. M.,
która została wniesiona od postanowienie tego Sądu z dnia 24 marca 2014 r.
oddalającego apelację uczestnika postępowania, z powodu nieusunięcia jej braków
formalnych przez dołączenie dodatkowych odpisów skargi.
J. M. złożył wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej.
Nie kwestionując nieusunięcia braku formalnego skargi kasacyjnej, wyjaśnił, że na
skutek omyłki wysłał do Sądu - zamiast odpisów skargi kasacyjnej - odpisy apelacji.
Sąd odwoławczy uznał, powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego,
że nie ma podstaw do przyjęcia, iż uchybienie terminowi do wniesienia skargi
kasacyjnej nastąpiło w rozumieniu art. 168 § 1 k.p.c. bez winy skarżącego.
Wniosek o przywrócenie terminu podlegał oddaleniu, a skarga kasacyjna -
w konsekwencji - odrzuceniu na podstawie art. 398 § 2 k.p.c., z powodu
nieusunięcia jej braków formalnych.
Postanowienie z dnia 17 czerwca 2015 r. zaskarżył zażaleniem pełnomocnik
uczestnika postępowania. Zarzucając wydanie go z naruszeniem art. 168 i art. 3986
§ 2 k.p.c., wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie w części dotyczącej rozstrzygnięcia oddalającego wniosek
o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej podlega odrzuceniu
jako niedopuszczalne. W doktrynie i w orzecznictwie zostało bowiem wyjaśnione,
że postanowienie o oddaleniu wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi
kasacyjnej nie podlega zaskarżeniu zażaleniem, ponieważ nie należy do kategorii
wymienionych w art. 3941
§ 2 k.p.c. postanowień kończących postępowanie
sprawie (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia
31 maja 2000 r., III ZP 1/2000, OSNC 2001, nr 1, poz. 1, oraz postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 r., I CKN 367/99, OSNC 2000, nr 3, poz. 48,
i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2001 r., IV CZ 197/01,
3
nie publ.). U podstawy stanowiska, że postanowienie o przywrócenie terminu
do wniesienia skargi kasacyjnej nie jest postanowieniem kończącym postępowanie
w sprawie leży założenie, iż strona z powołaniem się na art. 380 k.p.c. będzie
mogła zakwestionować stanowisko sądu drugiej instancji w zażaleniu na
odrzucenie skargi kasacyjnej.
Rozpoznawanie na podstawie art. 380 k.p.c. niezaskarżalnych orzeczeń nie
następuje jednak automatycznie, wymaga ono bowiem zamieszczenia w środku
zaskarżenia stosowanego wniosku. W wypadku środków zaskarżenia wnoszonych
przez profesjonalnych pełnomocników wniosek ten powinien być jednoznacznie
sformułowany (zob. m.in. postanowienie SN z dnia 7 listopada 2006 r., I CZ 53/06,
nie publ.). W zażaleniu nie ma jednak takiego wniosku.
Mając na względzie powyższe, zażalenie w części dotyczącej
rozstrzygnięcia zawartego w punkcie pierwszym zaskarżonego postanowienia
należało odrzucić jako niedopuszczalne.
Ubocznie należy zauważyć, że gdyby nawet uznać, że zażalenie,
zważywszy na jego treść, zawiera implicite wniosek o dokonanie kontroli
postanowienia w przedmiocie rozstrzygnięcia dotyczącego przywrócenia terminu,
to jej przeprowadzenie nie mogłoby doprowadzić do oczekiwanego przez
skarżącego rezultatu. Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi
kasacyjnej, złożony osobiście przez J. M., podległ bowiem - co uszło uwagi Sądu -
zwrotowi na podstawie art. 130 § 5 k.p.c. - z powodu niezachowania
przewidzianego w art. 871
§ 1 k.p.c. przymusu adwokacko-radcowskiego,
obejmującego także wymieniony wniosek (por. postanowienie Sądu Najwyższego
z 6 kwietnia 2006 r., IV CZ 30/06, nie publ.).
Ze względu na nieskuteczne zakwestionowanie przez skarżącego
postanowienia oddalającego wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi
kasacyjnej, należało uznać, że odrzucenie skargi z powodu nieusunięcia jej braków
formalnych jest uzasadnione (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
Z przedstawionych Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji postanowienia
(art. 39814
i art. 373 w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
4
eb