I CZ 127/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:04-04-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 127/15
POSTANOWIENIE
Dnia 10 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Antoni Górski
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie ze skargi A. G. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego
z dnia 23 września 2010 r., wydanym w sprawie
z powództwa B.Spółki z o.o. w likwidacji z siedzibą w W.
przeciwko A. o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 lutego 2016 r.,
zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 8 października 2015 r.
uchyla zaskarżone postanowienie w części odrzucającej
skargę o wznowienie postępowania.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 8 października 2015 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
skargę A. G. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 23 września 2010 r., jako nie opartą na ustawowej
podstawie wznowienia. Wskazał, że okoliczności podniesione przez skarżącą nie
uzasadniają wznowienia postępowania, albowiem wobec prawomocnego
rozstrzygnięcia, że przedmiotem umowy było świadczenie usług, bez znaczenia
pozostaje powoływana przez skarżącą okoliczność, czy prezes zarządu powodowej
spółki posiadał licencję pośrednika w obrocie nieruchomościami.
W zażaleniu na to postanowienie skarżąca wniosła o jego uchylenie,
zarzucając naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., art. 403 § 2 w zw. z art. 410 § 1 k.p.c., art.
412 § 1 w zw. z art. 410 § 1 k.p.c. oraz art. 328 § 2 w zw. z art. 361 i art. 227 k.p.c.
Podniosła także, że postanowienie o odrzuceniu skargi o wznowienie jest błędne,
albowiem Sąd Apelacyjny w istocie dokonał merytorycznej oceny podstaw skargi,
co na etapie badania dopuszczalności skargi jest nieuzasadnione.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie. Argumentacja podniesiona przez
skarżącą jest trafna, mimo że ocena, czy skarga opiera się na ustawowej podstawie
wznowienia nie ogranicza się do badania, czy okoliczności wskazane przez
skarżącego podpadają pod wskazaną podstawę wznowienia, lecz obejmuje także
badanie, czy podstawa wznowienia rzeczywiście istnieje (por. m.in.: postanowienie
SN z dnia 23 października 2013 r., IV CZ 66/13, niepubl.).Skarżąca jako podstawę
wznowienia wskazała art. 403 § 2 k.p.c.
Nowe okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, które mogą mieć wpływ
na wynik sprawy, to takie fakty, z których strona nie mogła skorzystać
w postępowaniu prawomocnie zakończonym. „Wykrycie”, o którym mowa w art. 403
§ 2 k.p.c., odnosi się do okoliczności i dowodów w poprzednim postępowaniu
w ogóle nieujawnionych i wówczas nieujawnialnych, bo nieznanych stronie i dla niej
niedostępnych. Nie odnosi się więc do okoliczności i dowodów wcześniej
istniejących, a tylko niedostrzeżonych przez stronę (por. postanowienie SN
z 15 maja 1968 r., I Co 1/68, OSNCP 1969 nr 2, poz. 36, postanowienie SN
3
z 17 stycznia 2001 r., IV CKN 1515/00, niepubl., postanowienie SN z 19 stycznia
2006 r., IV CZ 143/05, niepubl.). Nie dotyczy również takich okoliczności, które
strona mogła powołać w prawomocnie zakończonym postępowaniu, mając ku temu
obiektywnie istniejącą możliwość.
Powołana przez skarżącą okoliczność, że B. K. nie posiadał licencji
pośrednika w obrocie nieruchomościami, co w konsekwencji - w jej ocenie -
spowodowało nieważność umowy z nim zawartej, została zgodnie z twierdzeniem
skarżącej ujawniona po zakończeniu postępowania w sprawie.
W zażaleniu zasadnie podniesiono, że Sąd Apelacyjny nie stwierdził, aby ta
okoliczność powoływana przez skarżącą nie stanowiła podstawy restytucyjnej
skargi o wznowienie postępowania, objętej treścią art. 403 § 2 k.p.c., zaś
odrzucenie skargi może nastąpić wyłącznie z przyczyn wskazanych w art. 410 § 1
k.p.c., które nie obejmują merytorycznej zasadności skargi. Sąd Apelacyjny dokonał
faktycznie takiej oceny stwierdzając, że dla oceny ważności umowy zawartej przez
B. K. i T. G. nie miało znaczenia ustalenie, czy B. K. posiadał licencję pośrednika w
obrocie nieruchomościami. Taki charakter miało również rozważanie, jaki rodzaj
umowy stanowił podstawę stosunku zobowiązaniowego i czy ta ocena sprzeciwiała
się możliwości jej skutecznego kwestionowania przez skarżącą. Tego rodzaju
rozważania wykraczały poza ramy postępowania związanego z oceną, czy istnieje
podstawa wznowienia postępowania.
Z tych względów zażalenie było uzasadnione i zaskarżone nim
postanowienie w części odrzucającej skargę o wznowienie postępowania podlegało
uchyleniu na podstawie art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c.
kc
POSTANOWIENIE
Dnia 10 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Antoni Górski
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie ze skargi A. G. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego
z dnia 23 września 2010 r., wydanym w sprawie
z powództwa B.Spółki z o.o. w likwidacji z siedzibą w W.
przeciwko A. o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 lutego 2016 r.,
zażalenia skarżącej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 8 października 2015 r.
uchyla zaskarżone postanowienie w części odrzucającej
skargę o wznowienie postępowania.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 8 października 2015 r. Sąd Apelacyjny odrzucił
skargę A. G. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 23 września 2010 r., jako nie opartą na ustawowej
podstawie wznowienia. Wskazał, że okoliczności podniesione przez skarżącą nie
uzasadniają wznowienia postępowania, albowiem wobec prawomocnego
rozstrzygnięcia, że przedmiotem umowy było świadczenie usług, bez znaczenia
pozostaje powoływana przez skarżącą okoliczność, czy prezes zarządu powodowej
spółki posiadał licencję pośrednika w obrocie nieruchomościami.
W zażaleniu na to postanowienie skarżąca wniosła o jego uchylenie,
zarzucając naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., art. 403 § 2 w zw. z art. 410 § 1 k.p.c., art.
412 § 1 w zw. z art. 410 § 1 k.p.c. oraz art. 328 § 2 w zw. z art. 361 i art. 227 k.p.c.
Podniosła także, że postanowienie o odrzuceniu skargi o wznowienie jest błędne,
albowiem Sąd Apelacyjny w istocie dokonał merytorycznej oceny podstaw skargi,
co na etapie badania dopuszczalności skargi jest nieuzasadnione.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie. Argumentacja podniesiona przez
skarżącą jest trafna, mimo że ocena, czy skarga opiera się na ustawowej podstawie
wznowienia nie ogranicza się do badania, czy okoliczności wskazane przez
skarżącego podpadają pod wskazaną podstawę wznowienia, lecz obejmuje także
badanie, czy podstawa wznowienia rzeczywiście istnieje (por. m.in.: postanowienie
SN z dnia 23 października 2013 r., IV CZ 66/13, niepubl.).Skarżąca jako podstawę
wznowienia wskazała art. 403 § 2 k.p.c.
Nowe okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, które mogą mieć wpływ
na wynik sprawy, to takie fakty, z których strona nie mogła skorzystać
w postępowaniu prawomocnie zakończonym. „Wykrycie”, o którym mowa w art. 403
§ 2 k.p.c., odnosi się do okoliczności i dowodów w poprzednim postępowaniu
w ogóle nieujawnionych i wówczas nieujawnialnych, bo nieznanych stronie i dla niej
niedostępnych. Nie odnosi się więc do okoliczności i dowodów wcześniej
istniejących, a tylko niedostrzeżonych przez stronę (por. postanowienie SN
z 15 maja 1968 r., I Co 1/68, OSNCP 1969 nr 2, poz. 36, postanowienie SN
3
z 17 stycznia 2001 r., IV CKN 1515/00, niepubl., postanowienie SN z 19 stycznia
2006 r., IV CZ 143/05, niepubl.). Nie dotyczy również takich okoliczności, które
strona mogła powołać w prawomocnie zakończonym postępowaniu, mając ku temu
obiektywnie istniejącą możliwość.
Powołana przez skarżącą okoliczność, że B. K. nie posiadał licencji
pośrednika w obrocie nieruchomościami, co w konsekwencji - w jej ocenie -
spowodowało nieważność umowy z nim zawartej, została zgodnie z twierdzeniem
skarżącej ujawniona po zakończeniu postępowania w sprawie.
W zażaleniu zasadnie podniesiono, że Sąd Apelacyjny nie stwierdził, aby ta
okoliczność powoływana przez skarżącą nie stanowiła podstawy restytucyjnej
skargi o wznowienie postępowania, objętej treścią art. 403 § 2 k.p.c., zaś
odrzucenie skargi może nastąpić wyłącznie z przyczyn wskazanych w art. 410 § 1
k.p.c., które nie obejmują merytorycznej zasadności skargi. Sąd Apelacyjny dokonał
faktycznie takiej oceny stwierdzając, że dla oceny ważności umowy zawartej przez
B. K. i T. G. nie miało znaczenia ustalenie, czy B. K. posiadał licencję pośrednika w
obrocie nieruchomościami. Taki charakter miało również rozważanie, jaki rodzaj
umowy stanowił podstawę stosunku zobowiązaniowego i czy ta ocena sprzeciwiała
się możliwości jej skutecznego kwestionowania przez skarżącą. Tego rodzaju
rozważania wykraczały poza ramy postępowania związanego z oceną, czy istnieje
podstawa wznowienia postępowania.
Z tych względów zażalenie było uzasadnione i zaskarżone nim
postanowienie w części odrzucającej skargę o wznowienie postępowania podlegało
uchyleniu na podstawie art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39815
§ 1 k.p.c.
kc