I CZ 129/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:08-04-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III CZ 4/06 IV CKN 1804/00
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 129/15
POSTANOWIENIE
Dnia 24 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Wojciech Katner
SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku L. K.
przy uczestnictwie A. F.
o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek
oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika
w spółce handlowej, w przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub
stowarzyszeniu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 lutego 2016 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 3 lipca 2015 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania
i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 28 maja 2014 roku Sąd Rejonowy oddalił wniosek L.
K. o orzeczenie wobec uczestnika postępowania A. F. zakazu prowadzenia
działalności, o którym mowa w art. 373 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo
upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 233 ze zm.). W
ramach kontroli wstępnej apelacji wniesionej przez wnioskodawcę, przewodniczący
w sądzie pierwszej instancji wezwał jego pełnomocnika do uiszczenia opłaty od
apelacji. Po stwierdzeniu, że opłata ta nie wpłynęła w zakreślonym terminie, Sąd
Rejonowy postanowieniem z dnia 16 października 2014 roku, doręczonym
pełnomocnikowi wnioskodawcy w dniu 21 października 2012 roku, odrzucił
apelację jako nieopłaconą. Postanowienie to uprawomocniło się wobec nie
wniesienia zażalenia przez wnioskodawcę. Na skutek pisma pełnomocnika
wnioskodawcy z dnia 12 grudnia 2014 roku o reasumpcję postanowienia o
odrzuceniu apelacji, wskazującego, że została ona prawidłowo opłacona, Sąd
pierwszej instancji postanowieniem z dnia 16 grudnia 2014 roku, wydanym na
podstawie art. 359 § 1 w związku z art. 13 § 2 k.p.c. i art. 376 ust. 1 p.u.n., uchylił
swoje prawomocne postanowienie z dnia 16 października 2014 roku o odrzuceniu
apelacji i przekazał ją do Sądu Okręgowego celem merytorycznego rozpoznania.
Postanowieniem z dnia 3 lipca 2014 roku, Sąd Okręgowy umorzył
postępowanie apelacyjne na podstawie art. 355 § 1 w związku z art. 391 § 1 k.p.c.,
podnosząc, że Sąd Rejonowy naruszył art. 359 § 1 k.p.c., stąd postępowanie
apelacyjne podlegało umorzeniu.
W zażaleniu wnioskodawca zarzucił naruszenie art. 355 § 1 w związku z art.
391 § 1 k.p.c. oraz art. 373 k.p.c. i wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie ulega wątpliwości, że Sąd Rejonowy uchylając postanowieniem z dnia
16 grudnia 2014 roku swoje wcześniejsze prawomocne postanowienie z dnia
16 października 2014 roku o odrzuceniu apelacji, naruszył art. 359 § 1 k.p.c.
stanowiący, że postanowienia niekończące postępowania w sprawie mogą być
uchylane i zmieniane wskutek zmiany okoliczności sprawy, chociażby były
zaskarżone, a nawet prawomocne. Postanowienie o odrzuceniu apelacji jest
postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, tak więc Sąd Rejonowy
3
pozostawał nim związany zgodnie z art. 365 § 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 22 lutego 2006 roku, III CZ 4/06, nie publ. i z dnia 21 grudnia
2000 roku, IV CKN 1804/00, nie publ.). Mogło ono podlegać uchyleniu jedynie
w wyniku uwzględnienia zażalenia, którego w rozpoznawanej sprawie
wnioskodawca nie złożył.
W rozpoznawanej sprawie Sąd drugiej instancji umorzył postępowanie
apelacyjne na podstawie art. 355 § 1 w związku z art. 391 § 1 k.p.c., nie wskazując
jednak jednoznacznie, z jakich przyczyn wydanie orzeczenia apelacyjnego przez
ten sąd stało się niedopuszczalne lub zbędne. Tymczasem w świetle art. 373 k.p.c.
konsekwencją ujemnego wyniku przeprowadzonej przez sąd drugiej instancji
ponownej kontroli prawidłowości przekazanej apelacji, w tym jej niedopuszczalności,
która zaistniała w okolicznościach rozpoznawanej sprawy, jest postanowienie
o odrzuceniu apelacji, a nie umorzeniu postępowania apelacyjnego.
W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji (art. 3941
§ 3 w związku z art.
39815
§ 1 k.p.c.).
eb
POSTANOWIENIE
Dnia 24 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Wojciech Katner
SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku L. K.
przy uczestnictwie A. F.
o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek
oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika
w spółce handlowej, w przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub
stowarzyszeniu,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 lutego 2016 r.,
zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Okręgowego w W.
z dnia 3 lipca 2015 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu w W. do ponownego rozpoznania
i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania zażaleniowego.
2
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 28 maja 2014 roku Sąd Rejonowy oddalił wniosek L.
K. o orzeczenie wobec uczestnika postępowania A. F. zakazu prowadzenia
działalności, o którym mowa w art. 373 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo
upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 233 ze zm.). W
ramach kontroli wstępnej apelacji wniesionej przez wnioskodawcę, przewodniczący
w sądzie pierwszej instancji wezwał jego pełnomocnika do uiszczenia opłaty od
apelacji. Po stwierdzeniu, że opłata ta nie wpłynęła w zakreślonym terminie, Sąd
Rejonowy postanowieniem z dnia 16 października 2014 roku, doręczonym
pełnomocnikowi wnioskodawcy w dniu 21 października 2012 roku, odrzucił
apelację jako nieopłaconą. Postanowienie to uprawomocniło się wobec nie
wniesienia zażalenia przez wnioskodawcę. Na skutek pisma pełnomocnika
wnioskodawcy z dnia 12 grudnia 2014 roku o reasumpcję postanowienia o
odrzuceniu apelacji, wskazującego, że została ona prawidłowo opłacona, Sąd
pierwszej instancji postanowieniem z dnia 16 grudnia 2014 roku, wydanym na
podstawie art. 359 § 1 w związku z art. 13 § 2 k.p.c. i art. 376 ust. 1 p.u.n., uchylił
swoje prawomocne postanowienie z dnia 16 października 2014 roku o odrzuceniu
apelacji i przekazał ją do Sądu Okręgowego celem merytorycznego rozpoznania.
Postanowieniem z dnia 3 lipca 2014 roku, Sąd Okręgowy umorzył
postępowanie apelacyjne na podstawie art. 355 § 1 w związku z art. 391 § 1 k.p.c.,
podnosząc, że Sąd Rejonowy naruszył art. 359 § 1 k.p.c., stąd postępowanie
apelacyjne podlegało umorzeniu.
W zażaleniu wnioskodawca zarzucił naruszenie art. 355 § 1 w związku z art.
391 § 1 k.p.c. oraz art. 373 k.p.c. i wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie ulega wątpliwości, że Sąd Rejonowy uchylając postanowieniem z dnia
16 grudnia 2014 roku swoje wcześniejsze prawomocne postanowienie z dnia
16 października 2014 roku o odrzuceniu apelacji, naruszył art. 359 § 1 k.p.c.
stanowiący, że postanowienia niekończące postępowania w sprawie mogą być
uchylane i zmieniane wskutek zmiany okoliczności sprawy, chociażby były
zaskarżone, a nawet prawomocne. Postanowienie o odrzuceniu apelacji jest
postanowieniem kończącym postępowanie w sprawie, tak więc Sąd Rejonowy
3
pozostawał nim związany zgodnie z art. 365 § 1 k.p.c. (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 22 lutego 2006 roku, III CZ 4/06, nie publ. i z dnia 21 grudnia
2000 roku, IV CKN 1804/00, nie publ.). Mogło ono podlegać uchyleniu jedynie
w wyniku uwzględnienia zażalenia, którego w rozpoznawanej sprawie
wnioskodawca nie złożył.
W rozpoznawanej sprawie Sąd drugiej instancji umorzył postępowanie
apelacyjne na podstawie art. 355 § 1 w związku z art. 391 § 1 k.p.c., nie wskazując
jednak jednoznacznie, z jakich przyczyn wydanie orzeczenia apelacyjnego przez
ten sąd stało się niedopuszczalne lub zbędne. Tymczasem w świetle art. 373 k.p.c.
konsekwencją ujemnego wyniku przeprowadzonej przez sąd drugiej instancji
ponownej kontroli prawidłowości przekazanej apelacji, w tym jej niedopuszczalności,
która zaistniała w okolicznościach rozpoznawanej sprawy, jest postanowienie
o odrzuceniu apelacji, a nie umorzeniu postępowania apelacyjnego.
W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji (art. 3941
§ 3 w związku z art.
39815
§ 1 k.p.c.).
eb