III KK 426/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:23-03-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:IV KK 408/08 IV KK 461/06 V KK 18/09 V KK 238/08
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KK 426/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Dołhy (przewodniczący)
SSN Rafał Malarski
SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka
przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Jerzego Engelkinga
w sprawie K. A. i A. Ś. oskarżonych z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb.
z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 10 marca 2016 r.,
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść oskarżonych
od wyroku Sądu Rejonowego w Ł.
z dnia 19 maja 2015 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w Ł. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Prokurator Prokuratury Rejonowej w Ł. oskarżył K. A. i A. Ś. o popełnienie
przestępstw z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. w zw.
z art. 11 § 2 k.k.
Wyrokiem z dnia 19 maja 2015 r., w sprawie II K …/14, Sąd Rejonowy w Ł.
uznał obydwie oskarżone winnymi zarzuconych im czynów przyjmując, iż stanowią
2
one wypadki mniejszej wagi w rozumieniu art. 270 § 2a k.k. i art. 286 § 3 k.k. Na
podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. i art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie
wobec oskarżonych na okres próby wynoszący 2 lata, a na podstawie art. 67 § 3
k.k. orzekł od nich świadczenia pieniężne w kwocie po 300 zł na rzecz Funduszu
Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Orzeczenie zawiera
także stosowne rozstrzygnięcia odnośnie kosztów postępowania.
Wyrok nie został zaskarżony przez żadną ze stron i uprawomocnił się w dniu
27 maja 2015 r. (k. 319 -320).
Kasację od tego wyroku na niekorzyść oskarżonych wniósł Prokurator
Generalny, który na podstawie art. 523 § 1 k.p.k. zarzucił rażące i mające istotny
wpływ na treść wyroku naruszenie prawa karnego materialnego, a mianowicie art.
66 § 1 k.k., polegające na warunkowym umorzeniu postępowania karnego
przeciwko K. A. i A. Ś., pomimo braku określonej w tym przepisie przesłanki
uprzedniej niekaralności za przestępstwo umyślne, w sytuacji, gdy obydwie
oskarżone były wcześniej prawomocnie skazane.
W konkluzji autor kasacji wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy
Sądowi Rejonowemu w Ł. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego jest zasadna i należało ją uwzględnić.
Trafnie zarzucono, że wyrok Sądu Rejonowego w Ł. jest wadliwy, gdyż zapadł z
rażącym naruszeniem przepisu art. 66 § 1 k.k. Przepis ten wymienia przesłanki
warunkowego umorzenia postępowania, a jedną z nich jest ustalenie, iż sprawca
nie był uprzednio karany za jakiekolwiek przestępstwo umyślne, bez względu na
jego podobieństwo do aktualnie rozpoznawanego czynu i bez względu na rodzaj
wcześniej wymierzonej kary. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że Sąd orzekając
warunkowe umorzenie postępowania nie dysponował w aktach aktualnymi danymi
informującymi o uprzedniej karalności oskarżonego. Warunek wcześniejszej
niekaralności za przestępstwo umyślne należy do stanu obiektywnego, ma
charakter bezwzględny i dlatego takie uchybienie nie jest zależne od wiedzy sądu
rozpoznającego sprawę. Wyrok warunkowo umarzający postępowanie, przy braku
spełnienia warunku niekaralności za przestępstwo umyślne, rażąco narusza przepis
art. 66 k.k., chociażby orzekający sąd w dacie wyrokowania, nie miał podstaw do
3
przyjęcia takiego ustalenia, a wręcz nawet ustalił trafnie, na podstawie prawidłowo
przeprowadzonych dowodów, że oskarżony nie był karany (por. wyroki Sądu
Najwyższego: z dnia 18 marca 2009 r., V KK 18/09, Prok. i Pr. 2009/Nr 10, poz. 4; z
dnia 8 kwietnia 2009 r., IV KK 408/08, Lex Nr 495310; z dnia 1 października 2008
r., V KK 238/08, Lex Nr 457948; z dnia 2 lutego 2007 r., IV KK 461/06, Prok. i Pr.
2007/Nr 5, poz. 26).
Jest faktem, że w chwili orzekania przez Sąd Rejonowy w Ł., z danych o
karalności, którymi dysponował wynikało, że obydwie oskarżone nie były wcześniej
karane (k. 76, 89). Tego rodzaju zapewnienia złożyły na rozprawie również same
oskarżone (k. 287v). Należy jednak zauważyć, że informacje o karalności
oskarżonych K. A. i A. Ś., nadesłane z Krajowego Rejestru Karnego Ministerstwa
Sprawiedliwości nie były aktualne, gdyż pochodziły odpowiednio - z dnia 31 marca
2014 r. oraz 4 kwietnia 2014 r., a Sąd do dnia 19 maja 2015 r., kiedy to zapadł
wyrok, nie dokonał ich aktualizacji.
Trafnie podniesiono w kasacji, że w tym czasie obydwie oskarżone były już
uprzednio karane za przestępstwa umyślne, a mianowicie:
- wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 5 listopada 2014 r., w sprawie II K
…/13, za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 §
2 k.k., skazano K. A. i A. Ś. na kary po 6 miesięcy pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem ich wykonania na okres próby wynoszący 2 lata oraz
grzywny w wysokości 100 stawek dziennych, po 10 zł każda. Wyrok uprawomocnił
się w dniu 26 marca 2015 r.;
- dodatkowo K. A. została skazana wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia
19 maja 2014 r., w sprawie II K …/14, za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z
art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat oraz na grzywnę w
wysokości 50 stawek dziennych, po 10 zł każda. Wyrok ten stał się prawomocny w
dniu 27 maja 2014 r. (dokumentacja, k. 7 – 19 akt Sądu Najwyższego).
Przedstawione powyżej okoliczności przesądzają o słuszności wniesionej
kasacji i konieczności uchylenia zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego, gdyż
wyrok ten, w sposób rażący i mający oczywisty wpływ na jego treść, rażąco
4
naruszał przepis art. 66 § 1 k.k. Z tego też powodu uchylono wyrok Sądu
Rejonowego w Ł. i sprawę przekazano temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
eb
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Dołhy (przewodniczący)
SSN Rafał Malarski
SSN Andrzej Stępka (sprawozdawca)
Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka
przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Jerzego Engelkinga
w sprawie K. A. i A. Ś. oskarżonych z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb.
z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 10 marca 2016 r.,
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść oskarżonych
od wyroku Sądu Rejonowego w Ł.
z dnia 19 maja 2015 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi
Rejonowemu w Ł. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Prokurator Prokuratury Rejonowej w Ł. oskarżył K. A. i A. Ś. o popełnienie
przestępstw z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. w zw.
z art. 11 § 2 k.k.
Wyrokiem z dnia 19 maja 2015 r., w sprawie II K …/14, Sąd Rejonowy w Ł.
uznał obydwie oskarżone winnymi zarzuconych im czynów przyjmując, iż stanowią
2
one wypadki mniejszej wagi w rozumieniu art. 270 § 2a k.k. i art. 286 § 3 k.k. Na
podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. i art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie
wobec oskarżonych na okres próby wynoszący 2 lata, a na podstawie art. 67 § 3
k.k. orzekł od nich świadczenia pieniężne w kwocie po 300 zł na rzecz Funduszu
Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Orzeczenie zawiera
także stosowne rozstrzygnięcia odnośnie kosztów postępowania.
Wyrok nie został zaskarżony przez żadną ze stron i uprawomocnił się w dniu
27 maja 2015 r. (k. 319 -320).
Kasację od tego wyroku na niekorzyść oskarżonych wniósł Prokurator
Generalny, który na podstawie art. 523 § 1 k.p.k. zarzucił rażące i mające istotny
wpływ na treść wyroku naruszenie prawa karnego materialnego, a mianowicie art.
66 § 1 k.k., polegające na warunkowym umorzeniu postępowania karnego
przeciwko K. A. i A. Ś., pomimo braku określonej w tym przepisie przesłanki
uprzedniej niekaralności za przestępstwo umyślne, w sytuacji, gdy obydwie
oskarżone były wcześniej prawomocnie skazane.
W konkluzji autor kasacji wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy
Sądowi Rejonowemu w Ł. do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego jest zasadna i należało ją uwzględnić.
Trafnie zarzucono, że wyrok Sądu Rejonowego w Ł. jest wadliwy, gdyż zapadł z
rażącym naruszeniem przepisu art. 66 § 1 k.k. Przepis ten wymienia przesłanki
warunkowego umorzenia postępowania, a jedną z nich jest ustalenie, iż sprawca
nie był uprzednio karany za jakiekolwiek przestępstwo umyślne, bez względu na
jego podobieństwo do aktualnie rozpoznawanego czynu i bez względu na rodzaj
wcześniej wymierzonej kary. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że Sąd orzekając
warunkowe umorzenie postępowania nie dysponował w aktach aktualnymi danymi
informującymi o uprzedniej karalności oskarżonego. Warunek wcześniejszej
niekaralności za przestępstwo umyślne należy do stanu obiektywnego, ma
charakter bezwzględny i dlatego takie uchybienie nie jest zależne od wiedzy sądu
rozpoznającego sprawę. Wyrok warunkowo umarzający postępowanie, przy braku
spełnienia warunku niekaralności za przestępstwo umyślne, rażąco narusza przepis
art. 66 k.k., chociażby orzekający sąd w dacie wyrokowania, nie miał podstaw do
3
przyjęcia takiego ustalenia, a wręcz nawet ustalił trafnie, na podstawie prawidłowo
przeprowadzonych dowodów, że oskarżony nie był karany (por. wyroki Sądu
Najwyższego: z dnia 18 marca 2009 r., V KK 18/09, Prok. i Pr. 2009/Nr 10, poz. 4; z
dnia 8 kwietnia 2009 r., IV KK 408/08, Lex Nr 495310; z dnia 1 października 2008
r., V KK 238/08, Lex Nr 457948; z dnia 2 lutego 2007 r., IV KK 461/06, Prok. i Pr.
2007/Nr 5, poz. 26).
Jest faktem, że w chwili orzekania przez Sąd Rejonowy w Ł., z danych o
karalności, którymi dysponował wynikało, że obydwie oskarżone nie były wcześniej
karane (k. 76, 89). Tego rodzaju zapewnienia złożyły na rozprawie również same
oskarżone (k. 287v). Należy jednak zauważyć, że informacje o karalności
oskarżonych K. A. i A. Ś., nadesłane z Krajowego Rejestru Karnego Ministerstwa
Sprawiedliwości nie były aktualne, gdyż pochodziły odpowiednio - z dnia 31 marca
2014 r. oraz 4 kwietnia 2014 r., a Sąd do dnia 19 maja 2015 r., kiedy to zapadł
wyrok, nie dokonał ich aktualizacji.
Trafnie podniesiono w kasacji, że w tym czasie obydwie oskarżone były już
uprzednio karane za przestępstwa umyślne, a mianowicie:
- wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia 5 listopada 2014 r., w sprawie II K
…/13, za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 §
2 k.k., skazano K. A. i A. Ś. na kary po 6 miesięcy pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem ich wykonania na okres próby wynoszący 2 lata oraz
grzywny w wysokości 100 stawek dziennych, po 10 zł każda. Wyrok uprawomocnił
się w dniu 26 marca 2015 r.;
- dodatkowo K. A. została skazana wyrokiem Sądu Rejonowego w Ł. z dnia
19 maja 2014 r., w sprawie II K …/14, za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z
art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat oraz na grzywnę w
wysokości 50 stawek dziennych, po 10 zł każda. Wyrok ten stał się prawomocny w
dniu 27 maja 2014 r. (dokumentacja, k. 7 – 19 akt Sądu Najwyższego).
Przedstawione powyżej okoliczności przesądzają o słuszności wniesionej
kasacji i konieczności uchylenia zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego, gdyż
wyrok ten, w sposób rażący i mający oczywisty wpływ na jego treść, rażąco
4
naruszał przepis art. 66 § 1 k.k. Z tego też powodu uchylono wyrok Sądu
Rejonowego w Ł. i sprawę przekazano temu Sądowi do ponownego rozpoznania.
eb