Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KO 113/15
POSTANOWIENIE
Dnia 16 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Cesarz (przewodniczący)
SSN Andrzej Stępka
SSN Dorota Rysińska (sprawozdawca)
po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 16 marca 2016 r.
w sprawie K. O.
skazanego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k.
wniosku obrońcy skazanego
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu
Okręgowego w O. z dnia 31 stycznia 2005 r.,
utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego
z dnia 19 maja 2005 r.,
na podstawie art. 544 § 2 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
1. oddalić wniosek;
2. zasądzić od skazanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 150
zł (sto pięćdziesiąt złotych) z tytułu częściowych kosztów
procesu za postępowanie wznowieniowe, zwalniając go od ich
ponoszenia w pozostałym zakresie.
3. zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. R. D. –
Kancelaria Adwokacka– kwotę 442,80 zł, w tym 23% podatku
VAT, tytułem wynagrodzenia za sporządzenie i złożenie wniosku
o wznowienie postępowania.
2
UZASADNIENIE
We wskazanym na wstępie, prawomocnie zakończonym postępowaniu K. O.
został skazany na karę 9 lat pozbawienia wolności za usiłowanie dokonania w dniu
18 sierpnia 2003 r., wspólnie i w porozumieniu z T. K., zabójstwa J. K. Sąd
Najwyższy, postanowieniem z 20 września 2006 r., oddalił złożoną przez obrońcę
kasację w trybie określonym w art. 535 § 3 k.p.k.
Obecnie, obrońca skazanego, wnosząc na podstawie art. 540 § 1 pkt 2 lit. a
k.p.k. o wznowienie tego postępowania oraz o uchylenie wyroków Sądów obu
instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu,
podał, że „nowym faktem i dowodem w sprawie” wskazującym, iż K. O. nie popełnił
przypisanego mu czynu, mogą stanowić zeznania R. T., którego oświadczenie
pisemne z dnia 29 sierpnia 2015 r., zostało dołączone do wniosku, i o którego
przesłuchanie w tym charakterze wniósł w trybie określonym przepisem art. 97
k.p.k. Według obrońcy przeprowadzenie tego dowodu pozwoliłoby na stwierdzenie,
że zeznania pokrzywdzonego J.K., obciążające w procesie swojego brata T. K.
oraz K. O., nie są wiarygodne.
Prokurator Prokuratury Generalnej wniósł na piśmie o oddalenie wniosku o
wznowienie postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.
Wprawdzie oświadczenie podpisane nazwiskiem R. T. można uznać za
nowy fakt, a przy tym informację o nieznanym przedtem sądowi źródle
dowodowym, w rozumieniu art. 540 § 1 pkt 2 lit. a k.p.k., ale fakt ten nie stanowi
wystarczającej podstawy do uznania, że chodzi o taki dowód, który z dostatecznym
stopniem prawdopodobieństwa byłby zdolny podważyć przyjęte w prawomocnie
zakończonym postępowaniu ustalenie o sprawstwie skazanego K. O.
Poza drugorzędnym szczegółami, z oświadczenia wynika, iż pokrzywdzony
J. K. miał wypowiadać się do R. T., że „tak naprawdę nie wie kto go pobił, a
swojego brata i tego drugiego K. O. oskarżył o ten napad, bo miał z bratem jakieś
zatargi. Natomiast K. O. widział kiedyś, jak przyjechał do jego brata T., to i jego
oskarżył, bo mu pasowało”. Ponadto w oświadczeniu podano, że J.K. miał bać się
zemsty skazanego T. K. za jego niesłuszne oskarżenie; stąd pokrzywdzony miał
interesować się tym, czy R.T. spotkał w zakładzie karnym jego brata.
3
Dla przyjęcia oceny co do nieprzydatności i braku znaczenia dowodu z
zeznań R. T. dla rozstrzygnięcia wniosku o wznowienie nie jest więc nawet
niezbędne prowadzenie tak wnikliwej analizy treści dołączonego do akt
oświadczenia, o jaką pokusił się prokurator w odpowiedzi na rozważany wniosek.
Wystarczy powiedzieć, że nawet założenie, iż podawane w nim fakty odpowiadają
rzeczywistości, w ogóle nie prowadzi do podważenia przyjętej w zakończonym
prawomocnie postępowaniu oceny wiarygodności zeznań J. K., jako zasadniczej
(choć nie jedynej) podstawy ustalenia, że współsprawcą popełnionego na nim
przestępstwa był skazany K. O. Przede wszystkim nie podważa, a wręcz utwierdza
ustalenie, że w czasie przestępstwa (w dniu 18 sierpnia 2003 r.) oraz w toku
prowadzonego postępowania pokrzywdzony nie miał żadnych zatargów z K. O., a
co za tym idzie, nie miał też żadnych powodów do bezpodstawnego przypisania mu
współdziałania ze swoim bratem, z którym rzeczywiście – co ustaliły i oceniały Sądy
– pokrzywdzony był skonfliktowany. Wyjawiana w piśmie okoliczność, że
pokrzywdzonemu tak miało „pasować” (bo sprawców, według jego zeznań, było
dwóch) nie jest więc w najmniejszym stopniu przekonująca, w żadnym więc razie
nie wiedzie do postawionej we wniosku tezy o nietrafności prawomocnego skazania
właśnie K. O. Uznanie natomiast za przekonujące wynikającego z oświadczenia
stwierdzenia, że J. K. żywić miał obawy o zemstę ze strony brata, gdy opuści on
zakład karny, świadczy zarazem o możliwości składania przez niego różnych
oświadczeń podważających własne zeznania do osób, które mogły mieć styczność
z T. K. i przekazać mu taką postawę pokrzywdzonego. Charakterystyczne jednak
jest to, że – jak wynika z ustaleń Sądu Najwyższego – T. K. nie występował z
wnioskiem o wznowienie postępowania.
W nawiązaniu do tego ostatniego można natomiast zauważyć, na co
wskazuje prokurator, że niniejszy wniosek jest z kolei czwartym wnioskiem o
wznowienie postępowania, złożonym w imieniu K. O. Wnioski w sprawach III KO
76/06, III KO 85/09 oraz III KO 112/11 – oddalane kolejnymi postanowieniami Sądu
Najwyższego – oparte były bądź na żądaniu ponowienia przeprowadzonych już w
prawomocnie zakończonym postępowaniu dowodów lub ponownej ich oceny, bądź
na wskazaniu nowych faktów - oświadczeń, które okazywały się nieautentyczne.
4
Już tylko na marginesie wypada zaakcentować, że będące przedmiotem
rozważań oświadczenie znalazło się w dyspozycji przebywającego w zakładzie
karnym skazanego O., jego treść zaś nie została ujawniona przez jego autora
organom ścigania, i to bezzwłocznie po uzyskaniu wiedzy o rzekomej fałszywości
zeznań złożonych przez pokrzywdzonego w procesie.
Z tych zatem wszystkich względów Sąd Najwyższy stwierdził, że w sprawie
nie zachodzą podstawy do wznowienia postępowania, wskazane we wniosku, a
więc, że nie przedstawiono w nim dowodu o takiej wymowie, który mógłby w
ostatecznym rozrachunku wieść, z graniczącym z pewnością
prawdopodobieństwem, do uniewinnienia K. O. Dlatego też wniosek ten oddalił.
Mając na uwadze fakt uiszczenia przez skazanego opłaty od wniosku w
kwocie 150 zł z jego środków depozytowych, ustalonych na październik 2015 r. w
rozmiarze 225 zł (k. 12), Sąd Najwyższy tylko w części obciążył go kosztami
postępowania wznowieniowego do wskazanej kwoty opłaty, uznając, że poniesienie
przez skazanego tych kosztów w całości nie byłoby możliwe. Wysokość
wynagrodzenia obrońcy z urzędu za sporządzenie i wniesienie wniosku o
wznowienie ustalono na podstawie § 14 ust. 4 pkt. 1 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
kc