IV KK 71/16
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:24-03-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV KK 71/16
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Szewczyk (przewodniczący)
SSN Tomasz Grzegorczyk
SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
Protokolant Danuta Bratkrajc
w sprawie A. B.
oskarżonej o czyn z art. 157 § 2 kk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 kpk
w dniu 23 marca 2016 r.,
kasacji, wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich, na korzyść oskarżonej
od wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 19 sierpnia 2014 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w J.
z dnia 25 marca 2014 r.
uchyla wyrok Sądu Okręgowego w P. i sprawę przekazuje do
ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.
UZASADNIENIE
A. B. została oskarżona prywatnym aktem oskarżenia o popełnienie czynu
polegającego na tym, że: w dniu 30 listopada 2012 r. w R. działając wspólnie i w
porozumieniu z ustalona osobą szarpała oskarżycielkę prywatną E. J., czym
2
spowodowała u niej obrzęk i podbiegnięcie krwawe nadgarstka lewego oraz otarcie
skóry okolicy lędźwiowej lewej, co skutkowało rozstrojem zdrowia trwającym nie
dłużej niż 7 dni, tj. o popełnienie czynu z art. 157 § 2 k.k.
Sąd Rejonowy w J.u wyrokiem z dnia 25 marca 2014 r., na podstawie art. 66
§ 1 i § 2 k.k. i art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie karne przeciwko
oskarżonej A. B. na okres próby 1 roku. Wyrokiem tym rozstrzygnięto także w
przedmiocie kosztów procesu.
Na skutek wywiedzionej od tego orzeczenia apelacji przez oskarżoną, Sąd
Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2014 r., , utrzymał w mocy wyrok Sądu
Rejonowego uznając apelację za oczywiście bezzasadną.
Kasację od tego wyroku - na korzyść oskarżonej - złożył Rzecznik Praw
Obywatelskich podnosząc rażące naruszenie prawa karnego procesowego, tj. art.
29 § 1 k.p.k., polegające na rozpoznaniu sprawy przez Sąd II instancji w składzie
jednego sędziego, podczas gdy Sąd ten zobligowany był do rozpoznania apelacji
na rozprawie w składzie trzech sędziów, co stanowiło bezwzględną przyczynę
odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do
ponownego rozpinania w postępowaniu odwoławczym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja okazała się zasadna w stopniu oczywistym, co obligowało do
rozpoznania jej w oparciu o przepis art. 535 § 5 k.p.k.
W całej rozciągłości należy podzielić ustalenia Rzecznika Praw
Obywatelskich, co do tego, że w przedmiotowej sprawie zaistniała bezwzględna
przyczyna odwoławcza określona w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., ale także doszło do
naruszenia przepisu prawa procesowego, tj. art. 29 § 1 k.p.k.
Skład Sądu Okręgowego w P. był niewłaściwe obsadzony.
W tym miejscu koniecznym jest odnotowanie, że z dniem 1 lipca 2015 r. w
związku z wejściem w życie ustawy z dnia 29 września 2013 r. o zmianie ustawy
Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz.
1247), moc utracił przepis art. 484 k.p.k. Jednakże jak trafnie ustalono w kasacji,
przedmiotowa sprawa zarówno w postępowaniu pierwszoinstancyjnym jak i
3
odwoławczym rozpoznana została w stanie prawnym przed 1 lipca 2015 r., czyli
przed wejściem w życie niniejszej ustawy.
Procedujący w tej sprawie Sąd Rejonowy, jak wynika protokołu rozprawy z
dnia 5 grudnia 2013 r. (k. 192-199, t. I), odroczył termin rozpoznania sprawy do
dnia 20 stycznia 2014 r. Z tego wynika, że przerwa w rozprawie trwała dłużej niż 21
dni. Zgodnie z brzmieniem art. 484 k.p.k. do dnia 1 lipca 2015 r. każda przerwa w
rozprawie może trwać nie dłużej niż 21 dni (§ 1). Jeżeli sprawy nie można
rozpoznać w terminie wskazanym w § 1, sąd rozpoznaje sprawę w dalszym ciągu w
postępowaniu zwyczajnym (§ 2).
W ocenianym stanie stwierdzić należało, iż przedmiotowa sprawa na
rozprawie w dniu 20 stycznia 2014 r. (k. 201, t. II) oraz w dniu 25 marca 2014 r. (k.
237, t. II) rozpoznawana była w trybie zwyczajnym, pomimo braku wyraźnego
zasygnalizowania o zmianie trybu w protokole rozprawy.
Uchwałą Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 27 października
2005 r., I KZP 38/05, której nadano moc zasady prawnej, przesądzono ostatecznie
o interpretacji przepisu art. 476 k.k. w brzmieniu do dnia 1 lipca 2015 r.,
stwierdzając, że sąd odwoławczy, po wydaniu przez prezesa sądu okręgowego
zarządzenia, o którym mowa w art. 476 § 1 zd. 3 k.p.k., może rozpoznać apelację w
składzie jednego sędziego tylko wówczas, gdy sąd pierwszej instancji wydał w
takim składzie wyrok orzekając w postępowaniu uproszczonym (Lex 157030).
Bezspornie w przedmiotowej sprawie przedmiotowa sytuacja nie zaistniała, co
determinowało skład Sądu odwoławczego rozpoznającego apelację od wyroku
Sądu I instancji. Jednoosobowe rozpoznanie sprawy przez Sąd Okręgowy było
sprzeczne z treścią art. 29 § 1 k.p.k. stanowiąc jednocześnie bezwzględną
przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.
W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd II instancji rozważy wskazane
powyżej uwagi i w oparciu o poczynione ustalenia i wyciągnięte wnioski wyda wolne
od wad prawnych rozstrzygnięcie.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
wyroku.
kc
4
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 marca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Szewczyk (przewodniczący)
SSN Tomasz Grzegorczyk
SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
Protokolant Danuta Bratkrajc
w sprawie A. B.
oskarżonej o czyn z art. 157 § 2 kk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 kpk
w dniu 23 marca 2016 r.,
kasacji, wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich, na korzyść oskarżonej
od wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 19 sierpnia 2014 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w J.
z dnia 25 marca 2014 r.
uchyla wyrok Sądu Okręgowego w P. i sprawę przekazuje do
ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.
UZASADNIENIE
A. B. została oskarżona prywatnym aktem oskarżenia o popełnienie czynu
polegającego na tym, że: w dniu 30 listopada 2012 r. w R. działając wspólnie i w
porozumieniu z ustalona osobą szarpała oskarżycielkę prywatną E. J., czym
2
spowodowała u niej obrzęk i podbiegnięcie krwawe nadgarstka lewego oraz otarcie
skóry okolicy lędźwiowej lewej, co skutkowało rozstrojem zdrowia trwającym nie
dłużej niż 7 dni, tj. o popełnienie czynu z art. 157 § 2 k.k.
Sąd Rejonowy w J.u wyrokiem z dnia 25 marca 2014 r., na podstawie art. 66
§ 1 i § 2 k.k. i art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie karne przeciwko
oskarżonej A. B. na okres próby 1 roku. Wyrokiem tym rozstrzygnięto także w
przedmiocie kosztów procesu.
Na skutek wywiedzionej od tego orzeczenia apelacji przez oskarżoną, Sąd
Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2014 r., , utrzymał w mocy wyrok Sądu
Rejonowego uznając apelację za oczywiście bezzasadną.
Kasację od tego wyroku - na korzyść oskarżonej - złożył Rzecznik Praw
Obywatelskich podnosząc rażące naruszenie prawa karnego procesowego, tj. art.
29 § 1 k.p.k., polegające na rozpoznaniu sprawy przez Sąd II instancji w składzie
jednego sędziego, podczas gdy Sąd ten zobligowany był do rozpoznania apelacji
na rozprawie w składzie trzech sędziów, co stanowiło bezwzględną przyczynę
odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do
ponownego rozpinania w postępowaniu odwoławczym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja okazała się zasadna w stopniu oczywistym, co obligowało do
rozpoznania jej w oparciu o przepis art. 535 § 5 k.p.k.
W całej rozciągłości należy podzielić ustalenia Rzecznika Praw
Obywatelskich, co do tego, że w przedmiotowej sprawie zaistniała bezwzględna
przyczyna odwoławcza określona w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., ale także doszło do
naruszenia przepisu prawa procesowego, tj. art. 29 § 1 k.p.k.
Skład Sądu Okręgowego w P. był niewłaściwe obsadzony.
W tym miejscu koniecznym jest odnotowanie, że z dniem 1 lipca 2015 r. w
związku z wejściem w życie ustawy z dnia 29 września 2013 r. o zmianie ustawy
Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz.
1247), moc utracił przepis art. 484 k.p.k. Jednakże jak trafnie ustalono w kasacji,
przedmiotowa sprawa zarówno w postępowaniu pierwszoinstancyjnym jak i
3
odwoławczym rozpoznana została w stanie prawnym przed 1 lipca 2015 r., czyli
przed wejściem w życie niniejszej ustawy.
Procedujący w tej sprawie Sąd Rejonowy, jak wynika protokołu rozprawy z
dnia 5 grudnia 2013 r. (k. 192-199, t. I), odroczył termin rozpoznania sprawy do
dnia 20 stycznia 2014 r. Z tego wynika, że przerwa w rozprawie trwała dłużej niż 21
dni. Zgodnie z brzmieniem art. 484 k.p.k. do dnia 1 lipca 2015 r. każda przerwa w
rozprawie może trwać nie dłużej niż 21 dni (§ 1). Jeżeli sprawy nie można
rozpoznać w terminie wskazanym w § 1, sąd rozpoznaje sprawę w dalszym ciągu w
postępowaniu zwyczajnym (§ 2).
W ocenianym stanie stwierdzić należało, iż przedmiotowa sprawa na
rozprawie w dniu 20 stycznia 2014 r. (k. 201, t. II) oraz w dniu 25 marca 2014 r. (k.
237, t. II) rozpoznawana była w trybie zwyczajnym, pomimo braku wyraźnego
zasygnalizowania o zmianie trybu w protokole rozprawy.
Uchwałą Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 27 października
2005 r., I KZP 38/05, której nadano moc zasady prawnej, przesądzono ostatecznie
o interpretacji przepisu art. 476 k.k. w brzmieniu do dnia 1 lipca 2015 r.,
stwierdzając, że sąd odwoławczy, po wydaniu przez prezesa sądu okręgowego
zarządzenia, o którym mowa w art. 476 § 1 zd. 3 k.p.k., może rozpoznać apelację w
składzie jednego sędziego tylko wówczas, gdy sąd pierwszej instancji wydał w
takim składzie wyrok orzekając w postępowaniu uproszczonym (Lex 157030).
Bezspornie w przedmiotowej sprawie przedmiotowa sytuacja nie zaistniała, co
determinowało skład Sądu odwoławczego rozpoznającego apelację od wyroku
Sądu I instancji. Jednoosobowe rozpoznanie sprawy przez Sąd Okręgowy było
sprzeczne z treścią art. 29 § 1 k.p.k. stanowiąc jednocześnie bezwzględną
przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.
W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd II instancji rozważy wskazane
powyżej uwagi i w oparciu o poczynione ustalenia i wyciągnięte wnioski wyda wolne
od wad prawnych rozstrzygnięcie.
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
wyroku.
kc
4