Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Adam Zarzycki

Sędziowie: SO Bogna Kuczyńska

SO Tomasz Nowak (spr.)

Protokolant: st.sekr.sądowy Iwona Stefańska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Jerzego Kraski

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2013 roku

sprawy S. B.

oskarżonego o przestępstwo z art. 270 § 1 k.k.; art. 276 k.k.

G. J.

oskarżonej o przestępstwo z art. 270 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżoną G. J. i obrońcę oskarżonego S. B.

od wyroku Sądu Rejonowego w Jędrzejowie

z dnia 5 grudnia 2012 roku sygn. akt II K 868/11

I.  zmienia zaskarżony wyrok co do oskarżonego S. B. w ten sposób, że:

1.  uniewinnia oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu;

2.  na podstawie art. 17 § 1 pkt 9 kpk umarza postępowanie karne co do oskarżonego w zakresie przypisanego czynu z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 231 § 1 kk i art. 271 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk;

3.  kosztami procesu za obie instancje obciąża Skarb Państwa;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego S. B. kwotę (...) (tysiąc siedemset sześćdziesiąt osiem) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego w sprawie;

III.  zmienia zaskarżony wyrok co do oskarżonej G. J. w ten sposób, że:

1.  w ramach zarzucanego jej aktem oskarżenia czynu uznaje ją za winną tego , że w dacie bliżej nieustalonej pomiędzy październikiem 2002 r. a grudniem 2004 r w M. woj. (...) posłużyła się w Urzędzie Miasta i Gminy M. jako autentycznym uprzednio podrobionym podaniem do Zarządu Wspólnoty Leśnej w M. dotyczącym przekazania jej udziału po J. B. w celu uzyskania na tym dokumencie potwierdzenia własnoręczności podpisu J. B., tj. popełnienia przestępstwa z art. 270 § 1 kk i za to na podstawie art. 270 § 1 kk skazuje ją na karę 8(osiem) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt. 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej G. J. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 2(dwa) lata;

3.  na podstawie art. 71 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk orzeka wobec oskarżonej G. J. karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesiąt) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

4.  zasądza od oskarżonej G. J. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 280(dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty za obie instancje;

5.  wydatki w postępowaniu przed Sądem I instancji co do G. J. ustala na kwotę (...), 91 (tysiąc trzysta osiemdziesiąt trzy 91/ 100) złotych;

IV.  zasądza od oskarżonej G. J. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 10 (dziesięć) złotych tytułem wydatków za II instancję.

IX Ka 606/ 13

UZASADNIENIE

Prokurator Rejonowy w Jędrzejowie oskarżył:

S. B. o to, że:

I.  nieustalonej daty pomiędzy październikiem 2002 roku a grudniem 2004 roku w M., woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z G. J. posłużył się w Urzędzie Miasta i Gminy M. jako autentycznym uprzednio podrobionym podaniem do Zarządu Wspólnoty Leśnej w M., dotyczącym przekazania udziału po J. B. na rzecz G. J. , w celu uzyskania na tym dokumencie potwierdzenia własnoręczności podpisu J. B.;

tj. o przestępstwo z art. 270 § 1 kk

II.  nieustalonej daty pomiędzy październikiem 2002 roku a 4 kwietnia 2004 roku w M., woj. (...) usunął z dokumentów Wspólnoty Gruntowo- Leśnej w M. podanie do Zarządu Wspólnoty Leśnej w M. dotyczące przekazania udziału po J. B. na rzecz G. J., którym to dokumentem nie miał prawa wyłącznie rozporządzać, czym działał na szkodę Wspólnoty Gruntowo – Leśnej (...),

tj. o przestępstwo z art. 276 kk.

G. J. o to, że :

III.  nieustalonej daty pomiędzy październikiem 2002 roku a grudniem 2004 roku w M., woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu ze S. B. posłużyła się w Urzędzie Miasta i Gminy M. jako autentycznym uprzednio podrobionym podaniem do Zarządu Wspólnoty Leśnej w M., dotyczącym przekazania udziału po J. B. na rzecz G. J., w celu uzyskania na tym dokumencie potwierdzenia własnoręczności podpisu J. B.;

tj. o przestępstwo z art. 270 § 1 kk

Sąd Rejonowy w Jędrzejowie wyrokiem z dnia 5. XII. 2012 r. w sprawie IIK 868/ 11 orzekł, co następuje:

I.  w ramach czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku uznał oskarżonego S. B. za winnego tego, że w dacie bliżej nieustalonej pomiędzy październikiem 2002 roku a grudniem 2004 roku w M., woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z G. J. nakłonił zastępcę Burmistrza Miasta i Gminy M. J. L. (1) do przekroczenia uprawnień służbowych w ten sposób, że J. L. (1) będąc uprawnionym do potwierdzenia własnoręczności podpisów złożonych w jego obecności poświadczył nieprawdę w dokumencie podania adresowanym do Zarządu wspólnoty Leśnej w M. dotyczącym przekazania udziału po J. B. na rzecz G. J. poprzez potwierdzenie na w/w dokumencie własnoręczności złożenia podpisu J. B. w jego obecności, podczas gdy podpis ten w rzeczywistości w jego obecności złożony nie został, czym J. L. (1) działał na szkodę w/w Wspólnoty i spadkobierców J. B., tj. popełnienia przestępstwa z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 231 § 1 kk i art. 271 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 19 § 1 kk w zw. z art. 271 § 1 kk w zw. z art. 11§ 3 kk wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt. 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego S. B. w punkcie I wyroku kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2(dwa) lata;

III.  na podstawie art. 71 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk wymierzył oskarżonemu S. B. karę grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

IV.  w ramach czynu opisanego w punkcie III części wstępnej wyroku uznał oskarżoną G. J. za winną tego, że w dacie bliżej nieustalonej pomiędzy październikiem 2002 roku a grudniem 2004 roku w M., woj. (...) posłużyła się w Urzędzie Miasta i Gminy M. jako autentycznym uprzednio podrobionym podaniem do Zarządu Wspólnoty Leśnej w M., dotyczącym przekazania udziału po J. B. na rzecz G. J., w celu uzyskania na tym dokumencie potwierdzenia własnoręczności podpisu J. B. oraz działając wspólnie i w porozumieniu ze S. B. nakłoniła zastępcę Burmistrza Miasta i Gminy M. J. L. (1) do przekroczenia uprawnień służbowych w ten sposób, że J. L. (1) będąc uprawnionym do potwierdzenia własnoręczności podpisów złożonych w jego obecności poświadczył nieprawdę w dokumencie podania adresowanym do Zarządu Wspólnoty Leśnej w M. dotyczącym przekazania udziału po J. B. na rzecz G. J. poprzez potwierdzenie na w/w dokumencie własnoręczności złożenia podpisu J. B. w jego obecności, podczas gdy podpis ten w rzeczywistości w jego obecności złożony nie został, czym J. L. (1) działał na szkodę w/w Wspólnoty i spadkobierców J. B., tj. popełnienia przestępstwa z art. 270 § 1 kk i art. 18 § 2 kk w zw. z art. 231 § 1 kk i art. 271 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 19 § 1 kk w zw. z art. 271 § 1 kk w zw. z art. 11§ 3 kk wymierzył jej karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

V.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt. 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej G. J. w punkcie IV wyroku kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2(dwa) lata;

VI.  na podstawie art. 71 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk wymierzył oskarżonej G. J. karę grzywny w wysokości 70 (siedemdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych;

VII.  uniewinnił oskarżonego S. B. od zarzutu popełnienia przestępstwa opisanego w punkcie II części wstępnej wyroku i na podstawie art. 630 kpk kosztami postępowania w tej części obciążył Skarb Państwa;

VIII.  na podstawie art. 627 kpk zasądził od oskarżonych S. B. kwotę 310 (trzysta dziesięć) złotych i G. J. kwotę (...), 91 (tysiąc siedemset trzy złote i 91/ 100) – na rzecz Skarbu Państwa tytułem kosztów procesu.

Powyższy wyrok zaskarżyli w części co do czynu opisanego w pkt. I wyroku w całości na korzyść oskarżonego S. B. jego obrońca oraz oskarżona G. J. w całości na swoja korzyść.

I tak obrońca oskarżonego S. B. wyrokowi zarzucił:

- mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania mianowicie art. 399 § 1 w zw. z art. 14 § 1 kpk polegającą na przekroczeniu granic oskarżenia i przypisanie oskarżonemu popełnienia czynu zupełnie innego niż określonego w akcie oskarżenia;

- 7 i 424 kpk, polegającą na fragmentarycznej, dowolnej, jednostronnej analizie i ocenie dowodów, zwłaszcza zeznań J. L. (2), rozstrzygnięcia wszelkich wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, bez należytego uzasadnienia takiego stanowiska.

Stawiając ten zarzut, na podstawie art. 427 § 1 , 437 § 2 kpk wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania.

Oskarżona G. J. wyrokowi zarzuciła:

- mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania mianowicie art. 399 § 1 w zw. z art. 14 § 1 kpk polegająca na przekroczeniu granic oskarżenia i przypisanie jej popełnienia czynu zupełnie innego nić określonego w akcie oskarżenia,

Stawiając ten zarzut na podstawie art. 427 § 1, 437 § 2 kpk wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego S. B. jest zasadna w całości natomiast apelacja oskarżonej G. J. jest zasadna częściowo i w efekcie obydwie wskazane apelacje doprowadziły do zmiany zaskarżonego wyroku w sposób zaprezentowany w niniejszym orzeczeniu.

Co do apelacji obrońcy oskarżonego S. B.:

Ma rację autor apelacji w swym zasadniczym zarzucie, iż wyrok sądu I instancji w zaskarżonej części co do oskarżonego B. dotknięty jest rażącym naruszeniem przepisu postępowania, a to art. 399 § 1 kpk , która niewątpliwie miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Zgodnie bowiem z treścią art. 399 § 1 kpk zmiana kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu jest dopuszczalna tylko w granicach oskarżenia. Słusznie podnosi skarżący, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego i piśmiennictwie przyjmuje się zgodnie, ze za elementy wyznaczające tożsamość zdarzenia będącego przedmiotem rozpoznania w danej sprawie należy przyjąć tożsamość przedmiotu zamachu, identyczność kręgu podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu , tożsamość miejsca i czasu zdarzenia, jak też zachowanie choćby części wspólnych znamion w opisie czynu zarzucanego i przypisanego, które winny się ze sobą pokrywać mając jakiś obszar wspólny.

O jedności czynu, świadczy nadto jedność zamiaru sprawcy przestępstwa. W niniejszej sprawie prokurator oskarżył S. B. o przestępstwo określone w art. 270 § 1 kk polegające na posłużeniu się podrobionym dokumentem. Natomiast Sąd Rejonowy skazał oskarżonego za czyn z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 231 § 1 kk i art. 271 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk polegający na nakłonieniu zastępcy Burmistrza Miasta i Gminy M. do poświadczenia nieprawdy i do przekroczenia swoich obowiązków.

W ocenie sądu odwoławczego ma rację autor apelacji zasadnie podnosząc, iż porównanie opisu czynu z aktu oskarżenia i opisu czynu przyjętego w wyroku prowadzi do jednoznacznego wniosku, że są to zupełnie inne czyny, a to oznacza, że istotnie Sąd I instancji wyszedł w niniejszej sprawie poza granice oskarżenia.

Inny jest bowiem przedmiot ochrony czynu z art. 270 § 1 kk , a inny czynu określonego w art. 231 kk i w art. 271 kk; niewątpliwie inny jest sposób działania i inny jest zamiar sprawcy.

W tej sytuacji sąd odwoławczy zobligowany był do stosownej zmiany zaskarżonego wyroku i umorzenia na podstawie art. 17 § 1 pkt. 9 kpk postępowania karnego co do oskarżonego B. w zakresie przypisanego czynu z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 231 § 1 kk i art. 271 § 1 kk czyli z powodu braku skargi uprawnionego oskarżyciela.

Natomiast w związku z niekwestionowaniem w niniejszej sprawie ustalenia Sądu I instancji co do braku świadomości oskarżonego B. odnośnie posługiwania się przez G. J. podrobionym dokumentem w postaci podania opisanego w pkt. I aktu oskarżenia oraz co do wcześniejszej śmierci J. B., to w związku z tym należało również zmienić zaskarżony wyrok i uniewinnić oskarżonego S. B. od zarzucanego mu aktem oskarżenia w pkt. I czynu.

O kosztach procesu za obie instancje orzeczono w oparciu o przepis art. 632 pkt. 2 kpk, art. 634 kpk.

Co do apelacji oskarżonej G. J.:

Apelacja jest zasadna częściowo, mianowicie w zakresie podniesionego zarzutu obrazy przez sąd I instancji przepisu art. 399 § 1 kpk odnośnie czynu określonego w art. 18 § 2 kk w zw. z art. 231 § 1 kk i art. 271 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i w tym zakresie pozostają w pełni aktualne wywody dotyczące apelacji obrońcy oskarżonego B. z tą jednak różnicą, że brak jest podstaw do umorzenia postępowania co do oskarżonej J. na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 17 § 1 pkt. 9 kpk (jak w przypadku oskarżonego B.).

W odróżnieniu bowiem od sytuacji procesowej oskarżonego B. czyn przypisany oskarżonej G. J. zawierał także opis i kwalifikację prawną czynu zarzucanego jej w akcie oskarżenia i poczynione przez Sąd Rejonowy ustaleni faktyczne potwierdzały w tym zakresie sprawstwo i winę oskarżonej J. i nie były one aktualnie już kwestionowane w niniejszej sprawie.

Wobec tego sad odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok co do oskarżonej G. J. i przypisał jej winę w zakresie zarzucanego jej aktem oskarżenia czynu z art. 270 § 1 kk i na tej podstawie wymierzył oskarżonej karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 2, oraz karę grzywny 50 stawek dziennych ustalając wysokość stawki dziennej na kwotę 20 złotych jako kary adekwatnej do stopnia zawinienia oskarżonej i wagi przypisanego jej czynu.

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 2 kpk zmienił zaskarżony wyrok w sposób jak wyżej.

Orzeczenie o wydatkach i opłacie za obie instancje oraz o kosztach zastępstwa procesowego oskarżonego B. oparto na przepisach art. 626 § 1 kpk, art. 636 § 1 kpk, art. 632 pkt. 2 kpk, art. 635 kpk oraz art. 2 ust. 1 pkt. 3, art. 3 ust. 2, art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r o opłatach w sprawach karnych (Dz U z 1983 r. Nr 49 poz. 223 z późn. zm.).

Z tych względów orzeczono jak wyżej.

(SSO Tomasz Nowak) (SSO Adam Zarzycki) (SSO Bogna Kuczyńska)