Sygn. akt IV KK 128/16
POSTANOWIENIE
Dnia 5 maja 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Dołhy
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 kpk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 5 maja 2016r.,
sprawy J. R.
oskarżonego z art. 177 § 2 kk
z powodu kasacji, wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego S. M.
na niekorzyść oskarżonego,
od wyroku Sądu Okręgowego w K.
z dnia 9 czerwca 2015 r.
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w K.
z dnia 22 stycznia 2015 r.;
p o s t a n o w i ł:
1. oddala kasację jako oczywiście bezzasadną;
2. kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciąża
oskarżyciela posiłkowego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 22 stycznia 2015 roku ( VIII K …/12/N) Sąd Rejonowy w K.
uniewinnił J. R. od zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu z art. 177 § 2 k.k.
Apelację od tego orzeczenia wnieśli oskarżyciele posiłkowi zarzucając
zaskarżonemu wyrokowi obrazę prawa procesowego w postaci art. 193 k.p.k. oraz
błąd w ustaleniach faktycznych prowadzący do uniewinnienia J. R.
Wyrokiem z dnia 9 czerwca 2015 roku (IV Ka …/15) Sąd Okręgowy w K.
utrzymał w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.
2
Kasację od powyższego orzeczenia wniósł pełnomocnik oskarżycieli
posiłkowych. W kasacji wskazano na:
,,rażące naruszenie prawa procesowego w postaci art. 193 k.p.k. mającą
wpływ na treść wyroku Sądu I i II instancji poprzez nie powołanie biegłych celem
wykonania opinii zespołowej z zakresu rekonstrukcji wypadków oraz z zakresu
mechanoskopii celem weryfikacji pokolizyjnego stanu motocykla pokrzywdzonego
na okoliczność zamontowania na nim reflektora i jego wyrwania w czasie
przedmiotowego zdarzenia drogowego i co za tym idzie możliwości dostrzeżenia
pokrzywdzonego przez oskarżonego i ustalenia jego sprawstwa, co w konsekwencji
powodowało jego uniewinnieniem”
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie w całości wyroku Sądu I i II instancji,
i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w K. celem ponownego rozpoznania.
W odpowiedzi na kasację prokurator Prokuratury Okręgowej w K. wniósł o
oddalenie kasacji jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Kasacja jest bezzasadna w rozumieniu art. 535 § 3 k.p.k.
Uniewinniając oskarżonego J. R. od zarzutu popełnienia czynu z art. 177 § 2
k.k. Sąd Rejonowy w K. miał głównie na względzie treść opinii biegłych (P. P., P. C.
oraz biegłych z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych Instytutu Pojazdów
Samochodowych i Silników Spalinowych Politechniki […] ), którzy w sposób
jednoznaczny wypowiedzieli się, że przyczyną nieustąpienia pierwszeństwa przez
kierowcę Opla Astra i zajechanie drogi motocykliście było znaczne utrudnienie w
jego zauważeniu. Tym samym Sąd był uprawniony do przyjęcia, że brak jest
podstaw do uznania, iż oskarżony wyczerpał znamiona czynu, o którym mowa w
art. 177 § 2 k.k. Do zarzutu nieprzeprowadzenia kolejnej opinii biegłego odniósł się
na str. 3-6 uzasadnienia Sąd Okręgowy w K., wskazując, że wątpliwości odnośnie
przebiegu inkryminowanego zdarzenia należało, wobec reguł z art. 5 § 2 k.p.k. oraz
art. 7 k.p.k. rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego.
Lektura nadzwyczajnego środka zaskarżenia sporządzonego przez
pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych wskazuje, że autor kasacji nie wykazał
żadnych podstaw, które uzasadniałyby uchylenie orzeczeń I i II instancji. Zarzut
naruszenia art. 193 k.p.k. oceniony łącznie z argumentacją zawartą w uzasadnieniu
3
prowadzi do konstatacji, że autor kasacji w istocie kwestionuje ustalenia faktyczne
przyjęte za podstawę wyroku Sądu I instancji. Zarzut kasacji ma charakter
deklaracji zmierzającej do wykazania pozornej realizacji wymogów określonych w
art. 523 k.p.k. i art. 519 k.p.k. Materiał dowodowy, którego ocena przeprowadzona
przez Sąd Rejonowy została zaaprobowana przez Sąd odwoławczy, doprowadził
Sąd I instancji do wniosku, że wypadek komunikacyjny w którym uczestniczył
oskarżony oraz P.M., był efektem nieszczęśliwego wypadku, na który złożyło się
szereg czynników przedstawionych w uzasadnieniu Sądu Rejonowego.
Niekontrastowy kolor stroju motocyklisty oraz motoru jadącego na tle ciężarówki
oraz jego nadmierna prędkość (100 km/h) spotęgowane były brakiem oświetlenia
motocykla. Ustalenie Sądu, że motocykl nie był wyposażony w reflektor,
pełnomocnik podważał zarówno w apelacji, jak i na obecnym etapie w kasacji.
Kwestia oświetlenia motocykla była już przedmiotem kontroli odwoławczej i Sąd
zaaprobował procedowania Sądu I instancji w tym zakresie (k. 5 uzasadnienia SO).
Wbrew wywodom skarżącego dowiedziono, że motocykl przeszedł liczne przeróbki
do jazdy wyczynowej i akrobacji, w efekcie czego był pozbawiony reflektora
(brakowało stelaża i owiewki, a z materiału dowodowego wynika, że brak ten nie był
efektem oderwania w chwili wypadku, tylko świadomego odkręcenia tych części).
Sąd Okręgowy w wyniku kontroli apelacyjnej stwierdził, że prawidłowo ustalono, że
motocykl nie posiadał w ogóle reflektora.
Uzasadniając wniesiony nadzwyczajny środek zaskarżenia pełnomocnik
oskarżycieli posiłkowych powołał się na archiwalne przepisy o Prawie ruchu
drogowego, wywodząc, że dawniej obowiązywała ustawa, według której w okresie
od 1 marca do 30 września nie było obowiązku używania świateł zewnętrznych
(Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym, Dz. U
2005.108.908). Nie można zgodzić się z argumentacją skarżącego, który próbuje
wykazać, że oświetlenie pojazdu w letni dzień nie ma znaczenia. Zmiana
powołanego w kasacji przepisu wynikała właśnie z tego, że jeżeli dostrzeżenie
pojazdu może być utrudnione, tak jak było w omawianej sprawie, przy piętrzących
się niesprzyjających okolicznościach, właśnie jego oświetlenie może zapobiec
wypadkowi. Dlatego obecnie w polskim prawie obowiązuje przepis art. 51 Ustawy z
dnia 20 czerwca 1997 roku (Dz.U.2012.1137) nakazujący używania świateł
4
zewnętrznych przez cały rok. W świetle aktualnego stanu prawnego wywody
kasacji dotyczące poprzednich uregulowań w Prawie o ruchu drogowym oraz
przepisów obowiązujących za granicą nie wnoszą nic do sprawy, a z punktu
widzenia etapu postępowania ocenić należy je, jako niekasacyjne.
W dalszej części skargi autor podważa teorię zastosowaną przez Sąd
,,looked but failed to see”. W dosłownym tłumaczeniu to określenie znaczy że
,,patrzył, ale nie zauważył”, i jak potwierdzają ekspertyzy biegłych taka sytuacja
zaistniała w omawianej sprawie. Sąd Okręgowy odniósł się do adekwatnego
zarzutu na stronie 4 uzasadnienia.
Kasacja pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych jest bezzasadna w stopniu
oczywistym. Sformułowany w kasacji zarzut skierowany został przeciwko
prawidłowo procedującemu Sądowi I instancji, nie zaś, jak wymaga tego art. 519
k.p.k., przeciwko Sądowi odwoławczemu. Skarżący w kasacji nie wykazał żadnych
błędów w procedowaniu Sądu odwoławczego. Zawarty w kasacji zarzut rażącego
naruszenia art. 193 k.p.k. jest powieleniem zarzutu apelacyjnego, do którego
wyczerpująco i dokładnie odniósł się Sąd Okręgowy, zgodnie z regułami
określonymi w art. 433 § 2 k.p.k. oraz art. 457 § 3 k.p.k.
Z tych powodów orzeczono, jak na wstępie.
eb