Sygn. akt I CZ 30/16
POSTANOWIENIE
Dnia 12 maja 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Władysław Pawlak
SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Województwa M.
przeciwko K. R.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 maja 2016 r.,
zażalenia strony powodowej na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 15 października 2015 r.,
oddala zażalenie, pozostawiając rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania zażaleniowego orzeczeniu kończącemu
postępowanie w sprawie.
2
UZASADNIENIE
W dniu 10 marca 2006 r. Samorząd Województwa M. (Instytucja Wdrażająca)
oraz pozwana K. R. prowadząca działalność gospodarczą –A. (Beneficjent) zawarli
umowę o dofinansowanie ze środków unijnych projektu o nazwie „Wyposażenie
Akademii […] w niezbędne środki techniczne i pomoce dydaktyczne” w kwocie nie
większej niż 197 540 zł. Pozwana zobowiązała się poddawać kontroli w zakresie
prawidłowości realizacji projektu, przeprowadzanej przez uprawnione podmioty.
Zgodnie z umową powód był uprawniony do rozwiązania umowy z zachowaniem
jednomiesięcznego terminu wypowiedzenia w przypadku zaniechania przez
pozwaną realizacji projektu lub jego realizacji niezgodnie z umową oraz do
domagania się zwrotu udzielonego dofinansowania z odsetkami ustawowymi.
Pozwana kupiła za przekazane środki finansowe wyposażenie Akademii, służące
do prowadzenia działalności tej placówki. Przeprowadzona przez powoda kontrola
wykazała, że wbrew umowie, pozwana nie prowadziła odrębnej ewidencji księgowej
dla projektu, zmieniła miejsce wykonywania działalności bez powiadomienia
powoda oraz nie zachowała trwałości projektu. Z tych przyczyn powód pismem z
dnia 20 marca 2009 r. rozwiązał umowę z dniem 30 kwietnia 2009 r. i wezwał
pozwaną do zwrotu dofinansowania w kwocie dochodzonej pozwem.
Wyrokiem z dnia 2 lipca 2014 r. Sąd Okręgowy w W. zasądził od pozwanej
K. R. na rzecz powoda-Województwa M. kwotę 221 350,56 zł z ustawowymi
odsetkami od dnia 20 października 2010 r. do dnia zapłaty oraz koszty
postępowania. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko powoda, że pozwana
realizowała projekt niezgodnie z umową, co uzasadniało żądanie zwrotu
przekazanych środków finansowych z odsetkami ustawowymi.
Po rozpoznaniu apelacji pozwanej, Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 15
października 2015 r. uchylił zaskarżony wyrok z uwagi na nie rozpoznanie istoty
sprawy i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania. W
zażaleniu na to orzeczenie, powód zarzucił naruszenie art. 386 § 4 k.p.c. i wniósł o
uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu do
ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
3
Nie rozpoznanie istoty sprawy w rozumieniu art.386 § 4 k.p.c. zachodzi
w sytuacji, w której sąd pierwszej instancji zaniechał zbadania materialnej
podstawy żądania powoda lub nie odniósł się do zarzutów pozwanego, przez co
orzeczenie stwarza jedynie pozór merytorycznego rozstrzygnięcia sporu. O ile
zgodzić się należy z powodem, że -co do zasady- braki w zakresie ustaleń
faktycznych i postępowania dowodowego mogą i powinny być uzupełnione
w postępowaniu apelacyjnym, to jednak w określonych sytuacjach lepszym
z punktu widzenia gwarancji procesowych stron rozwiązaniem jest jednak wydanie
orzeczenia kasatoryjnego. Taka sytuacja ma miejsce w rozpatrywanej sprawie,
skoro zdecydowanie należy podzielić stanowisko Sądu Apelacyjnego co do nie
poczynienia przez Sąd pierwszej instancji niezbędnych ustaleń faktycznych
z uwagi na powielenie w istocie przez Sąd twierdzeń faktycznych powoda
wynikających z przedłożonych przez niego dowodów i oparciu na nich wyroku przy
nieuwzględnieniu wniosków dowodowych pozwanej zmierzających do celowej
obrony przed roszczeniami powoda. Z tych względów orzeczono jak w sentencji
(art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 11
i § 3 k.p.c.).
kc
db