Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: WZ 9/16
POSTANOWIENIE
Dnia 14 czerwca 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Tomczyk
Protokolant : Marcin Szlaga
przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej ppłk. Kazimierza Haładaja
oraz adw. P. Z., w sprawie M. S. podejrzanego o popełnienie przestępstw z art. 258
§ 3 w zw. z art. 258 § 1 i in. k.k., po rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na posiedzeniu
w dniu 14 czerwca 2016 r., zażalenia obrońcy podejrzanego na postanowienie
Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z dnia 18 maja 2016 r., o przedłużeniu
stosowania środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, po
wysłuchaniu Prokuratora oraz obrońcy podejrzanego
p o s t a n o w i ł
utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 18 maja 2016 r. Wojskowy Sąd Okręgowy w W.
przedłużył stosowanie wobec M. S. środka zapobiegawczego w postaci
tymczasowego aresztowania do 24 sierpnia 2016 r.
Postanowienie to zaskarżył obrońca podejrzanego, zarzucając obrazę
przepisów prawa procesowego mającą wpływ na treść orzeczenia:
1. art. 249 § 1 k.p.k. przez nieuzasadnione przyjęcie, że prawidłowy tok
postępowania zabezpieczony może być wyłącznie poprzez zastosowanie
2
najsurowszego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego
aresztowania;
2. art. 258 § 1 k.p.k. poprzez przyjęcie, że podejrzany będzie nakłaniał do
składania fałszywych zeznań lub w inny bezprawny sposób utrudniał
postępowanie;
3. art. 251 § 3 k.p.k. poprzez niewyjaśnienie w uzasadnieniu tego
postanowienia powodów, dla których nie uznano za wystarczające
zastosowanie innego środka zapobiegawczego łagodniejszego rodzaju;
4. art. 257 § 1 k.p.k. poprzez przyjęcie, że stosowanie innego niż tymczasowe
aresztowanie środka zapobiegawczego nie jest wystarczające.
Formułując cytowane zarzuty autor zażalenia wniósł o zmianę zaskarżonego
postanowienia poprzez zastrzeżenie, że tymczasowe aresztowanie ulegnie zmianie
na poręczenie majątkowe w kwocie 80.000 zł.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zarzuty podniesione przez skarżącego nie mogą być uznane za zasadne.
Wojskowy Sąd Okręgowy w W. w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia
wyjaśnił powody, dla których uznał za konieczne uwzględnienie wniosku
prokuratora. Uczynił to wprawdzie lakonicznie, w znacznej części odwołując się do
argumentacji zawartej we wniosku prokuratora o przedłużenie tymczasowego
aresztowania oraz w postanowieniach w przedmiocie stosowania tymczasowego
aresztowania i przydając im walor argumentacji własnej. W tego rodzaju
rozstrzygnięciach incydentalnych jest to zbieg dopuszczalny, tym bardziej że Sąd a
quo podkreślił, iż obawa utrudniania prawidłowego toku postępowania karnego
przez podejrzanego wynika z surowości grożącej mu kary, a co dodatkowo jest
samoistną przesłanką stosowania tymczasowego aresztowania.
Skoro więc Wojskowy Sąd Okręgowy uznał, że na tym etapie postępowania
jedynym środkiem zabezpieczającym jego prawidłowy, niezakłócony tok jest
izolowanie podejrzanego, nie musiał analizować powodów, dla których
niewystarczające byłoby stosowanie środków nieizolacyjnych. Toteż zarzuty
sformułowane w punktach 3 i 4 zażalenia uznać należało za formalnie poprawne,
ale nieuzasadnione.
3
Podejmując próbę wykazania, że w obecnym stanie postępowania
stosowanie tymczasowego aresztowania wobec M. S. nie jest uzasadnione,
ponieważ prawdopodobne jest wymierzenie mu kary z warunkowym zawieszeniem
jej wykonania, bądź też bezwzględnej kary pozbawienia wolności w wymiarze
zbliżonym do dolnej granicy ustawowego zagrożenia, obrońca bazuje na założeniu,
że w sprawie nie występują przesłanki do formułowania zarzutu kierowania przez
podejrzanego zorganizowaną grupą przestępczą, do czego się nie przyznał.
Analiza materiału dowodowego zebranego w dotychczasowym
postępowaniu wskazuje, że twierdzenie Sądu a quo o dużym prawdopodobieństwie
popełnienia przez podejrzanego wszystkich zarzucanych mu przestępstw nie jest
bezzasadne i nie może być skutecznie podważane. Występują bowiem w sprawie
okoliczności, które mogą być uznane za przejaw kierowania grupą, której trzon jest
niezmienny, a zmieniają się współdziałający. Na wiodącą rolę M. S. wskazują jego
zachowania o charakterze władczym, dyktowanie cen, negocjowanie warunków
realizacji poszczególnych działań i to nie tylko we własnym imieniu. Co oczywiste,
oceny te nie mogą być na tym etapie postępowania kategoryczne, tym niemniej
uprawdopodabniają fakt kierowania grupą przestępczą, a w tym stanie – aktualizują
się wszystkie przesłanki stosowania tymczasowego aresztowania, o których pisał
wprost i przez odwołanie się do innych procesowych wypowiedzi Wojskowy Sąd
Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.
Utrzymując zaskarżone postanowienie w mocy Sąd Najwyższy podziela te
wywody z jednym tylko zastrzeżeniem. Sąd przedłużający stosowanie
tymczasowego aresztowania odwołał się m. in. do wywodów zawartych we wniosku
o przedłużenie stosowania tego środka, lecz nie dostrzegł lub nie zanegował
okoliczności, które pozostają jedynie w sferze zamierzeń prowadzących
postępowanie karne, a odnoszących się do uzupełnienia zarzutów przedstawionych
podejrzanemu. Tego rodzaju zamierzenie nie może mieć i nie ma żadnego wpływu
na podejmowane decyzje, których bazą jest aktualny stan sprawy. Zamierzenia
takie nie powinny być artykułowane przez wnioskodawcę, ale skoro znalazły się we
wniosku, konieczne było odniesienie się i do tej, pominiętej zarówno przez Sąd jak i
skarżącego kwestii.
4
Podsumowując, Sąd Najwyższy uznał, że zaskarżone postanowienie jest
zasadne i dalsze stosowanie tymczasowego aresztowania wobec M. S. niezbędne
dla zapewnienia prawidłowego toku postępowania karnego, wobec czego orzekł jak
na wstępie.
kc