Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UO 1/15
POSTANOWIENIE
Dnia 10 marca 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący)
SSN Maciej Pacuda (sprawozdawca)
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z wniosku SZKOŁY […] w W. i J. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w W.
o ubezpieczenie społeczne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 10 marca 2015 r.,
wniosku sędziów Sądu Apelacyjnego w X. o ich wyłączenie z rozpoznania sprawy
sygn. akt […] i wyznaczenie do rozpoznania apelacji organu rentowego Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w W. innego sądu
1) wyłącza od rozpoznania sprawy sędziów Sądu
Apelacyjnego w X.:[…]
2) wyznacza do rozpoznania sprawy Sąd Apelacyjny w Y.
UZASADNIENIE
W zawisłej przed Sądem Apelacyjnym w X. sprawie […], zainicjowanej
odwołaniami wniesionymi przez Szkołę […] w W. i ubezpieczonego J. K. od decyzji
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w W., w której organ rentowy wniósł
apelację od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w W., sędziowie wymienionego Sądu Apelacyjnego złożyli wnioski o wyłączenie ich
od rozpoznawania tej sprawy. Uzasadniając swoje wnioski oświadczyli, że
odwołujący się w tej sprawie J. K. jest sędzią tego Sądu, znanym sędziom
2
osobiście, co ich zdaniem mogłoby wywołać wątpliwości co do bezstronności tych
sędziów.
Ponieważ, jak wynika z towarzyszącego wnioskom sędziów pisma Zastępcy
Przewodniczącego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Apelacyjnego
w X., dotyczą one wszystkich sędziów tego Sądu, w myśl art. 52 § 1 k.p.c. winny
podlegać rozpoznaniu przez Sąd Najwyższy jako sąd przełożony nad Sądem
Apelacyjnym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zgodnie z treścią art. 49 k.p.c., niezależnie od przyczyn wymienionych w
art. 48 k.p.c., sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli
istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co
do bezstronności sędziego w danej sprawie.
Zdaniem Sądu Najwyższego, nawet stosunki wyłącznie służbowe w
stosunkowo niewielkiej przecież instytucji, jaką jest Sąd Apelacyjny w X., mogą ze
względu na osobistą znajomość oraz osobisty charakter kontaktów zostać uznane
za stosunki tego rodzaju, że wywołają w odbiorze zewnętrznym uzasadnioną
wątpliwość co do bezstronności sędziów. Jak trafnie uznaje się bowiem w
doktrynie, „przyczyną wyłączenia jest sama możliwość powstania wątpliwości, i to
zarówno u podmiotów zgłaszających wniosek o wyłączenie, jak i u innych
występujących w procesie, jak również u osób spoza procesu. Sąd postanowi o
wyłączeniu sędziego, jeżeli stwierdzi możliwość istnienia tych wątpliwości,
niezależnie od własnego przekonania o ich zasadności” (M. Jędrzejewska [w:] T.
Ereciński, J. Gudowski, M. Jędrzejewska, Komentarz do Kodeksu postępowania
cywilnego, cz. 1, t. I, Warszawa 2004, s. 159). W ocenie Sądu Najwyższego, taka
możliwość będzie zachodzić zwłaszcza wtedy, gdy Sąd miałby rozpoznawać, jak w
rozpatrywanym przypadku, sprawę z udziałem sędziego pełniącego urząd w tym
Sądzie, bez wątpienia znanego osobiście wszystkim pozostałym sędziom, którego
ponadto, przynajmniej z częścią z nich, łączą stosunki koleżeńskie.
3
Kierując się przedstawionymi motywami, Sąd Najwyższy stoi zatem na
stanowisku, że wskazane we wnioskach sędziów okoliczności uzasadniają
wyłączenie ich od rozpoznawania sprawy na podstawie art. 49 k.p.c.
Wyłączenie wszystkich sędziów wymienionego Sądu od rozpoznawania
sprawy, zgodnie z art. 44 k.p.c., stanowi z kolei przeszkodę uniemożliwiającą
dalsze jej prowadzenie przez tenże Sąd. Konieczne jest zatem wydanie przez Sąd
przełożony nad nim aktu o charakterze organizacyjno – administracyjnym, jakim
jest wyznaczenie innego sądu do rozpoznania sprawy. Z tej przyczyny, opierając
się na treści art. 44 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł jak w punkcie 2 swego
postanowienia, wyznaczając do rozpoznania sprawy Sąd Apelacyjny w Y., będący
najbliżej położonym sądem równorzędnym.
eb