Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 127/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 maja 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Szewczyk
SSN Eugeniusz Wildowicz
Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka
w sprawie Ł. S.
uznanego z winnego wykroczenia z art. 119 § 1 k.w.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 27 maja 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich na korzyść obwinionego
od wyroku Sądu Rejonowego w W.
z dnia 19 kwietnia 2012 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i na podstawie art. 5 § 1 pkt 8
k.p.s.w umarza postępowanie, kosztami procesu w sprawie
obciążając Skarb Państwa .
UZASADNIENIE
Do Sądu Rejonowego w W. wpłynął wniosek o ukaranie Ł. S. za to, że w
dniu 22 maja 2011 r. w R., wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą
dokonał tankowania samochodu marki Rover o nr rej. […] paliwem Pb wartości
166,24 zł, nie uiściwszy zapłaty na szkodę „B. w K.”, to jest o czyn z art. 119 1 k.w.
2
Sąd Rejonowy w W., wyrokiem nakazowym z dnia 19 kwietnia 2012 r., ,
uznał Ł. S. za winnego zarzucanego mu czynu i wymierzył mu karę jednego
miesiąca ograniczenia wolności, zobowiązując w tym czasie do wykonywania
nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin. Wyrok
ten nie został zaskarżony i uprawomocnił się z dniem 5 maja 2012 r.
Kasację od tego wyroku, na korzyść Ł. S., wniósł Rzecznik Praw
Obywatelskich. Zaskarżył w niej wyrok w całości i zarzucił rażące, stanowiące
bezwzględną przyczynę odwoławczą określoną w art. 104 § 1 pkt 7 k.p.s.w.,
naruszenie prawa procesowego, to jest art. 5 § 1 pkt 8 k.p.s.w., polegające na
ukaraniu Ł. S. za czyn z art. 119 § 1 k.w., popełniony w dniu 22 maja 2011 r.,
pomimo tego, że stanowił on element czynu ciągłego z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art.
12 k.k. przy zastosowaniu art. 64 § 1 k.k., popełnionego w okresie od 9 maja 2011
r. do 14 czerwca 2011 r., za dokonanie którego Ł. S. skazany został wcześniejszym
wyrokiem Sądu Rejonowego w C. z dnia 21 marca 2012 r.
W uzasadnieniu kasacji Rzecznik Praw Obywatelskich podkreślił, że
wyrokiem Sądu Rejonowego w C. z dnia 21 marca 2012 r., Ł. S. uznany został za
winnego tego, że w okresie od 9 maja 2011 r. do 14 czerwca 2011 r. na stacji B. ,
działając wspólnie i w porozumieniu z inną ustaloną osobą, w krótkich odstępach
czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, trzykrotnie dokonał kradzieży
paliwa Pb 95 i tak: w dniu 9 maja 2011 r. o wartości 248,42 zł, w dniu 11 maja 2011
r. o wartości 249,04 zł oraz w dniu 14 czerwca 2011 r. o wartości 248,16 zł w
łącznej ilości 144,5 litrów, czym spowodował łączne straty w wysokości 745,52 zł
na szkodę B.,przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do
przestępstwa, to jest za winnego przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.
przy zastosowaniu art. 64 § 1 k.k. i za przestępstwo to wymierzono mu karę 2 lat
pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 5 lat
próby. Wyrok ten nie został zaskarżony i uprawomocnił się z dniem 29 marca 2012
r.
Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł w kasacji o uchylenie zaskarżonego
wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w W. i umorzenie postępowania wobec
Łukasza Sobieraja na podstawie art. 5 § 1 pkt 8 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
3
Kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich jest zasadna w stopniu
oczywistym, co zgodnie z art. 535 § 5 k.p.k. pozwala na jej rozpoznanie i
uwzględnienie na posiedzeniu. Analiza treści obu wskazanych wyżej wyroków
prowadzi do wniosku, że w chwili wydawania zaskarżonego kasacją wyroku Sądu
Rejonowego w W. prawomocny był już wyrok Sądu Rejonowego w C., którym
skazano Ł. S. za identyczne działania w okresie od 9 maja 2011 r. do 14 czerwca
2011 r. objęte konstrukcją czynu ciągłego z art. 12 k.k. Istotą tej konstrukcji jest
przyjęcie, że kilka jednostkowych zachowań tworzy razem jeden czyn zabroniony
wtedy, gdy zostały podjęte w krótkich odstępach czasu i stanowią wykonanie z góry
powziętego zamiaru. Zachowania jednostkowe mogą wyczerpywać przy tym bądź
znamiona przestępstwa, bądź wykroczenia. Tracą one jednak swój jednostkowy
charakter, tworzą bowiem łącznie jeden czyn zabroniony, jedno przestępstwo
ciągłe. W tym stanie rzeczy nie ma znaczenia czy jednostkowe kradzieże paliwa
przypisane Ł. S. wyczerpywały znamiona wykroczenia z art. 119 § 1 k.w., czy
przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. Skoro przypisane mu działania stanowiły jeden
czyn, to istotna jest kwalifikacja przestępstwa ciągłego, za które został skazany. Z
tego punktu widzenia, w sytuacji faktycznej i prawnej Ł. S. nie znajduje
zastosowania reguła wynikająca z art. 10 k.w. (zob. wyrok SN z dnia 21
października 2010 r., V KK 291/10, OSNKW z 2011 r., z. 12, poz. 108).
Z przyjętej przez Sąd Rejonowy w C. konstrukcji przestępstwa ciągłego
wynika, że w sytuacji w której doszło do prawomocnego skazania Ł. S. za
identyczne zachowania objęte z góry powziętym zamiarem w okresie od 9 maja do
14 czerwca 2011 r., niemożliwe jest prowadzenie postępowania w odniesieniu do
innego jednostkowego zachowania, mieszczącego się w granicach osądzonego
przestępstwa ciągłego. Tymczasem czyn przypisany Ł.S. przez Sąd Rejonowy w
W. został dokonany w dniu 22 maja 2011 r. i był identyczny z zachowaniami
objętymi konstrukcją przestępstwa ciągłego.
Wobec powyższego doszło do spełnienia przesłanki z art. 5 § 1 pkt 8 k.p.w.,
to jest do zaistnienia sytuacji, w której postępowanie co do tego samego czynu
obwinionego zostało już prawomocnie zakończone. Z tego powodu, wobec
wystąpienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 104 § 1 pkt 7 k.p.w.
4
konieczne stało się uchylenie zaskarżonego kasacją wyroku i umorzenie
postępowania.