Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PK 30/14
POSTANOWIENIE
Dnia 23 maja 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z powództwa I. G.
przeciwko M. W.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 23 maja 2014 r.,
na skutek skargi kasacyjnej pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 28 czerwca 2013 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy – Sąd Pracy w Ś. wyrokiem z dnia 27 lutego 2012 r. zasądził
od pozwanej M. W. na rzecz powódki I. G. następujące kwoty:
1. 12.843,99 zł tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych w
okresie od 1 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2007 r., z ustawowymi
odsetkami,
2. 1.054,45 zł tytułem dodatku za pracę w porze nocnej, z ustawowymi
odsetkami,
3. 233,83 zł tytułem diet za podróże służbowe, z ustawowymi odsetkami,
4. 2.895,20 zł tytułem ekwiwalentu pieniężnego, z ustawowymi odsetkami,
5. 423,46 zł tytułem ekwiwalentu pieniężnego za odzież roboczą oraz pranie
tej odzieży, z ustawowymi odsetkami,
6. 4.000 zł tytułem odprawy pieniężnej z ustawowymi odsetkami.
2
Sąd pierwszej instancji oddalił powództwo w pozostałym zakresie i orzekł o
kosztach procesu.
Rozpoznając sprawę na skutek apelacji pozwanej, Sąd Okręgowy – Sąd
Pacy w P. wyrokiem z 28 czerwca 2013 r. zmienił częściowo zaskarżony wyrok
Sądu Rejonowego w ten sposób, że zasądził od pozwanej na rzecz powódki
tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych kwotę 11.655,55 zł, z
ustawowymi odsetkami, tytułem dodatku za pracę w porze nocnej kwotę 969,46 zł,
z ustawowymi odsetkami, tytułem diet za podróże służbowe kwotę 212,83 zł, z
ustawowymi odsetkami, oddalając apelację w pozostałym zakresie.
Pozwana wywiodła skargę kasacyjną od wyroku Sądu Okręgowego,
zarzucając naruszenie prawa procesowego, tj. art. 386 § 2 w związku z art. 378 § 1
w związku z art. 379 pkt 5 k.p.c. i w związku z art. 227 k.p.c. w związku z art. 232
k.p.c. oraz art. 207 § 3 k.p.c., art. 386 § 2 w związku z art. 378 § 1 i w związku z
art. 379 pkt 5 k.p.c. w związku z art. 217 § 1 k.p.c. i art. 214 § 1 k.p.c., a także
art. 391 § 1 w związku z art. 202 k.p.c.
Skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającego
go wyroku Sądu Rejonowego, zniesienie postępowania w obu instancjach i
przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz
rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
W skardze kasacyjnej znajduje się wniosek o przyjęcie jej do rozpoznania,
„ponieważ zaskarżony wyrok został wydany bez uwzględnienia nieważności
postępowania zaistniałej przed Sądem I instancji, tj. z naruszeniem art. 379 pkt 5 w
związku z art. 214 k.p.c., a zatem została spełniona przesłanka z art. 3989
§ 1 pkt 3
k.p.c.”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje
potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub
wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność
postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. W związku z tym
3
wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powinien wskazywać, że
zachodzi przynajmniej jedna z okoliczności wymienionych w powołanym przepisie,
a jego uzasadnienie zawierać argumenty świadczące o tym, że rzeczywiście, biorąc
pod uwagę sformułowane w ustawie kryteria, istnieje potrzeba rozpoznania skargi
przez Sąd Najwyższy.
W skardze kasacyjnej złożonej przez pozwaną znajduje się wniosek o
przyjęcie jej do rozpoznania z uwagi na to, że zaszła nieważność postępowania
przed Sądem pierwszej instancji, czego nie uwzględnił Sąd Okręgowy.
Skarga kasacyjna jest środkiem odwoławczym od orzeczeń sądu drugiej
instancji (art. 3981
§ 1 k.p.c.). Oznacza to, że kontrola kasacyjna dokonywana przez
Sąd Najwyższy obejmuje stosowanie prawa - procesowego i materialnego - przez
sąd drugiej instancji, jeśli zaś chodzi o naruszenia prawa popełnione przez sąd
pierwszej instancji, to mogą one być wytykane w apelacji. Tej zasady - będącej
pochodną trójinstancyjnego systemu odwoławczego - nie zmienia fakt, że niektóre z
uchybień popełnianych przez sądy, a mianowicie te, które w myśl art. 379 k.p.c.
powodują nieważność postępowania, są brane przez sąd odwoławczy pod rozwagę
z urzędu. Także bowiem w tym wypadku kontroli odwoławczej podlega -
odpowiednio - w postępowaniu kasacyjnym postępowanie przed sądem drugiej
instancji, a w postępowaniu apelacyjnym - postępowanie przed sądem pierwszej
instancji.
Wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania nie może zatem
uzasadniać zarzut nieważności postępowania przed Sądem pierwszej instancji,
albowiem Sąd Najwyższy - rozpatrując skargę kasacyjną nie jest władny w ramach
bezpośredniej kontroli instancyjnej badać ważności (nieważności) postępowania
przed sądem pierwszej instancji. Badanie takie - mające jednak charakter pośredni
- jest natomiast możliwe w sytuacji, gdy skarżący w ramach drugiej podstawy
kasacyjnej zarzuca sądowi drugiej instancji naruszenie art. 378 § 1 w związku z
art. 386 § 2 k.p.c. przez nieuwzględnienie nieważności postępowania przed sądem
pierwszej instancji. W takiej jednak sytuacji wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej
do rozpoznania nie powinien się odwoływać do treści art. 3989
§ 1 pkt 3 k.p.c., czyli
nieważności postępowania, tak jak to czyni skarżąca w niniejszej sprawie, lecz
opierać o przesłankę wymienioną w art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c., czyli oczywistą
4
zasadność skargi w tym zakresie, z uwzględnieniem że powołanie się na tę
przesłankę zobowiązuje skarżącego do przedstawienia wywodu prawnego,
uzasadniającego jego pogląd, że skarga jest oczywiście uzasadniona, przy czym, o
ile dla uwzględnienia skargi kasacyjnej wystarczy, że jej podstawa jest
usprawiedliwiona, to dla jej przyjęcia do rozpoznania konieczne jest wykazanie
kwalifikowanej postaci naruszenia przepisów prawa materialnego lub procesowego
polegającej na jego oczywistości, widocznej prima facie, przy wykorzystaniu
podstawowej wiedzy prawniczej (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16
września 2003 r., IV CZ 100/03, LEX nr 82274). Pomijając samą treść wniosku o
przyjęcie w niniejszej sprawie skargi kasacyjnej do rozpoznania, wskazującą na
nieważność postępowania, również jego uzasadnienie nie spełnia powyższych
wymagań już z tego względu, że w ogóle nie powołuje się na naruszenie art. 378 §
1 w związku z art. 386 § 2 k.p.c. Podstawy skargi kasacyjnej nie podlegają zaś
badaniu na tym etapie postępowania przed Sądem Najwyższym, w związku z czym
o tym, że skarga jest oczywiście uzasadniona nie może decydować argumentacja
zawarta w uzasadnieniu jej podstaw, co w konsekwencji oznacza, iż skarżąca nie
zdołała wykazać, że zachodzi potrzeba rozpoznania jej skargi przez Sąd Najwyższy.
Z tych względów, z mocy art. 3989
k.p.c., należało postanowić jak w
sentencji.
eb