Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSA Dariusz Kłodnicki

Sędziowie: SSA Anna Guzińska (spr.)

SSA Aleksandra Marszałek

Protokolant: Małgorzata Kurek

po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2015 r. we Wrocławiu na rozprawie

sprawy z powództwa Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) Centrum (...) w K.

przeciwko Narodowemu Funduszowi Zdrowia w W.

o zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Opolu

z dnia 4 lutego 2015 r. sygn. akt I C 652/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I i II w ten sposób, że powództwo oddala i zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej 3.600 zł kosztów procesu;

2.  zasądza od strony powodowej na rzecz strony pozwanej 8.704 zł kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 4 lutego Sąd Okręgowy w Opolu zasądził od strony
pozwanej Narodowego Funduszu Zdrowia z/s w W. na rzecz strony powodowej Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) Centrum (...) z/s w K. kwotę 120.074,08 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30.03.2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 9.621 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Wyrok ten zapadł w oparciu o następujące ustalenia i rozważania Sądu Okręgowego:

Strony zawarły umowy, których przedmiotem było udzielanie przez świadczeniodawcę - powoda, świadczeń opieki zdrowotnej. Umowy zostały zawarte w dniach:

-

27.12.2007 r. - nr (...) - na okres od 1.01.2008 r. do 31.12.2009 r.,

-

30.12.2008 r. - nr (...) - na okres od 1.01.2009 r. do 31.12.2009 r.

Powód zobowiązany był wykonać te umowy zgodnie z zasadami i na warunkach określonych w szczególności w warunkach zawierania i realizacji umów, ustalanych na dany okres rozliczeniowy w drodze zarządzenia Prezesa NFZ z dnia 27.08.2004 r., z dnia 19.09.2007r. (nr (...)) i z dnia 17.10.2007 r.
(nr (...)) oraz w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 30.08.2009 r. oraz zgodnie z Ogólnymi warunkami umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej stanowiącymi załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6.05.2008 r.

W § 6 obydwóch umów strony określiły, że pozwany może nałożyć na
powoda karę umowną w przypadku, między innymi niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, z przyczyn leżących po stronie powoda.

W dniu 29.12.2011 r. strony zawarły kolejną umowę nr (...), której przedmiotem było udzielanie przez świadczeniodawcę - powoda, świadczeń opieki zdrowotnej w zakresach określonych w załączniku nr 1 do umowy. Umowa została zawarta na okres od dnia 1.01.2012 r. do dnia 31.12.2013 r.

Powód zobowiązany był wykonać umowę zgodnie z zasadami i na warunkach określonych w szczególności w warunkach zawierania i realizacji umów,
ustalanych na dany okres rozliczeniowy w drodze zarządzenia Prezesa NFZ z dnia
27.08.2004 r., w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 30.08.2009 r. oraz zgodnie z Ogólnymi warunkami umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej stanowiącymi załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6.05.2008 r.

W umowie, w § 6 strony zawarły postanowienia o karach umownych w tej samej treści jak w poprzednich umowach.

Zgodnie z § 27 zarządzenia nr (...) Prezesa NFZ z dnia 29.07.2008 r.
w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju rehabilitacja lecznicza (k. 98 i n.) do osobodni podlegających rozliczeniu nie zalicza się dni kalendarzowych w czasie których świadczeniobiorca przebywał na przepustce lub był urlopowany przez więcej niż 12 godzin w ciągu doby.

W sierpniu 2009 r. oddział NFZ otrzymał anonimowe zgłoszenie o nieprawidłowościach w rozliczeniach powoda, dlatego przeprowadził kontrolę
- w oparciu o dostępną, przedstawioną zespołowi kontrolnemu dokumentację. Wówczas pozwany pozytywne ocenił realizację umowy nr (...) w zakresie prawidłowości i rzetelności rozliczania osobodni za czas pobytu pacjentów na przepustkach. Następnie pozwany zawiadomił Prokuraturę
Rejonową w N. o podejrzeniu przestępstwa polegającego na nieprawidłowościach rozliczaniu świadczeń z tytułu zawartej umowy z NFZ.

Wyrokiem z dnia 26.06.2012 r. (sygn.. akt IIK 5/11) Sąd Rejonowy w N. uznał pracownika powoda winnego tego, że w okresie od 31.10.2008 r. do
6.04.2009 r. polecał podległym pracownikom potwierdzanie nieprawdy w dokumentacji medycznej w postaci „historii pielęgnowania pacjenta" oraz „karty gorączkowej ogólnej", a także w książce raportów pielęgniarskich pacjentów korzystających z przepustek, poprzez wykazywanie ich w raportach jako osób obecnych na oddziale oraz opisywanie ich stanu zdrowia, przyjmując jednocześnie, że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi i umorzył postępowanie karne
wobec winnego pracownika - warunkowo na dwuletni okres próby. Sąd umorzył postępowanie wobec pozostałych oskarżonych.

Po zakończeniu postępowania karnego i na podstawie własnych ustaleń pozwany uznał, że dokonano nienależnej wypłaty środków finansowych
powodowi, gdyż zostały one wydatkowane w oparciu o dokumenty poświadczające
nieprawdę, tj. rozliczeń świadczeń za 2008 r. i 2009 r. dotyczących pacjentów, którzy
przebywali w poszczególnych dniach na przepustkach, które pozwany sfinansował
a na podstawie dokumentacji przestawionej przez powoda. Pozwany uznał, że te dni nie powinny być rozliczane w ramach kontraktu.

Pismem z dnia 14.02.2013 r., doręczonym pozwanemu w dniu 15.02.2103 r., pozwany wezwał powoda do zapłaty 119.775,45 zł tytułem kary umownej, stanowiącej równowartość szkody poniesionej przez pozwanego tytułem zapłaty
za zobowiązanie w okresie od października 2008 r. do kwietnia 2009 r., które zostało wykonane niezgodnie z postanowieniami umowy. Termin zapłaty upłynął w dniu 1.03.2013 r.

Pozwany obciążył powoda dwoma notami księgowymi:

-

nr (...) z dnia 3.01.2013r. na kwotę 119 775,46 zł tytułem kary umownej za nienależyte wykonanie umowy,

Wysokość kary umownej została wyliczona na podstawie dzienników przepustek, które były w dyspozycji oddziału i wyliczane zgodnie ze stawką osobno w stosunku do pacjenta. Było to 143 pacjentów w 2008 roku i 260 pacjentów w 2009r. Ogółem była to wartość 119.731,20 zł.

Pierwotnie obie noty księgowe zawierały błędną datę umowy, której dotyczyły – 2012 r. zamiast 2008 r. i 2009 r., którą pozwany sprostował dopiero po pewnym czasie.

W dniu 6.03.2013 r. powód wystawił fakturę korygującą nr (...) zmniejszającą zobowiązanie określone w fakturze nr (...) do kwoty
653.546,60 zł

W dniu 7.03.2013 r. powód wystawił fakturę nr (...) za miesiąc luty 2013 r. do umowy na kwotę 1.226.560,70 zł.

W dniu 27.03.2013 r. powód odesłał bez księgowana notę nr (...) twierdząc, że jest ona bezpodstawna.

W dniu 29.03.2013 r. pozwany złożył oświadczenie o potrąceniu wierzytelności, które powodowi doręczono w dniu 2.04.2013 r. Pozwany dokonał potrącenia wierzytelności z faktury nr (...) na kwotę 1.226.560,79 zł ze swoimi należnościami w wysokości 773.788,28 zł w wynikającymi z:

-

faktur nr (...) r.,

-

noty obciążeniowej nr (...),

-

noty odsetkowej nr (...) z dnia 29.03.2013 r. na kwotę 298,62 zł.

W tym samym dniu - 29.03.2013 r. - pozwany przekazał powodowi
452.772,42 zł za faktury nr (...)

Pismem z dnia 3.04.2013 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty
119.775,46 zł wynikającej z faktury nr (...) wraz z należnymi odsetkami
w wysokości ustawowej.

Mając te ustalenia na uwadze Sąd Okręgowy uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Sąd ten podkreślił ,że w sprawie bezspornym było, że strony od 2008 r. łączyły trzy kolejne umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, jak również to, że pracownik powoda został uznany za winnego fałszowania dokumentacji medycznej - książki raportów pielęgniarskich pacjentów korzystających z przepustek, poprzez wykazywanie ich w raportach jako osób obecnych na oddziale oraz opisywanie
ich stanu zdrowia. Również bezspornym była kwota dochodzona w pozwie,
którą pozwany naliczył jako karę umowną wraz z odsetkami i potrącił ze świadczeń przysługujących powodowi za wykonane świadczenia zdrowotne.

Pozwany nie kwestionował wierzytelności wynikającej z faktury nr (...) skorygowanej do kwoty 572.846,50 zł. Kwestią sporną była natomiast nałożona na powoda i przestawiona przez pozwanego do potrącenia kara umowna
w wysokości 119.775,46 zł.

Zastrzeżenie kary umownej w umowie powoduje modyfikację reguł odpowiedzialności kontraktowej w tym sensie, że wierzyciel wykazuje
jedynie sam fakt zastrzeżenia kary umownej i niewykonanie lub nienależyte
wykonanie zobowiązania przez dłużnika. Kara umowna stanowi zatem jedną
z umownych sankcji kontraktowych, aktualizującą się w związku z naruszeniem zobowiązania przez dłużnika, o uproszczonym sposobie jej zastosowania; w sferze odpowiedzialności kontraktowej obowiązek naprawienia szkody nie stanowi bowiem jedynej konsekwencji (sankcji) niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania. Zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania nie zwalnia dłużnika z obowiązku jej zapłaty w razie wykazania, że wierzyciel nie poniósł szkody.

Dalej Sąd stwierdził, iż strony zastrzegły w umowie możliwość nałożenia kary umownej przez pozwanego i wysokość nałożonej przez pozwanego kary mieści
się w granicach określonych w ogólnych warunkach umowy, tj. rozdziału 5 załącznika do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6.05.2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2008 r., poz. 484). Uznał Sąd, że zarzut potrącenia, którego treścią jest żądanie zapłaty kary umownej, nie może jednak w niniejszym postępowaniu być uwzględniony.
Na pozwanym bowiem spoczywał ciężar przeprowadzenia dowodu na okoliczność zaistnienia przesłanek zastosowania kary umownej i tym samym wykazania
zarzutu potrącenia, czego jednak pozwany nie przeprowadził. Pozwany nie wykazał bowiem w sposób należyty, że powód nienależycie wykonał zobowiązanie i na czym to nienależyte wykonanie zobowiązania miało polegać.

Wbrew stanowisku pozwanego, dowodu takiego nie stanowi wyrok karny
w sprawie IIK 5/11. Zgodnie z art. 11 kpc sąd, w postępowaniu cywilnym wiążą tylko
i wyłącznie ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa. W wyroku wydanym w sprawie
IIK 5/11 postępowanie karne przeciwko jednemu z pracowników powoda
zostało warunkowo umorzone, zaś wobec pozostałych oskarżonych zostało umorzone. Zgodnie zaś z powszechnie obowiązującym poglądem sąd cywilny nie jest zaś związany ustaleniami wyroku uniewinniającego, umarzającego postępowanie z powodu okoliczności wyłączających dopuszczalność postępowania karnego (umorzenie bezwarunkowe), czy też warunkowo umarzającego postępowanie.

Z uwagi na to, że stron powodowa przeczyła zasadności nałożenia kary umownej, a sąd w niniejszej sprawie nie jest związany wskazanym wyrokiem karnym, na stronie pozwanej spoczywał ciężar przeprowadzenia w całości postępowania dowodowego, które pozwoliłoby na uzyskanie przez Sąd przekonania, iż nałożenie kary umownej było uzasadnione. W szczególności dowodu na okoliczność,
iż doszło do fałszowania dokumentacji medycznej, w jakim zakresie, w jakim czasie
i że tego rodzaju zachowanie stanowiło nienależyte wykonanie zobowiązania. Tymczasem pozwany, poza ogólnikowymi sformułowaniami dowodów takich nie przeprowadził, opierając się w zasadzie wyłącznie na wyroku sądu karnego.

Pozwany nie wykazał, by ewentualne fałszowanie dokumentacji przez pracowników powoda należało kwalifikować w kategoriach nienależytego wykonania zobowiązania przez powoda. Pozwany traktował to jako rzecz oczywistą w procesie, tymczasem powód słusznie podniósł, że do 2010 r. nie miał obowiązku informowania pozwanego o ilości pacjentów przebywających na przepustkach, co wynikało
z ówczesnej treści rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20.06.2008 r. w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowego sposobu rejestrowania tych informacji oraz ich przekazywania podmiotom zobowiązanym do finansowania świadczeń ze środków publicznych
(Dz. U. z 2008 r., poz. 801 ze zm.) określającego m.in. zakres niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców, szczegółowy sposób rejestrowania
tych informacji oraz ich przekazywania ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, Narodowemu Funduszowi Zdrowia. Dopiero nowelizacją z dnia 9.08.2010 r. wprowadzono pojęcie "przepustki" do rozporządzenia. Do tego czasu powód nie miał obowiązku rejestrowania informacji o pacjentach przebywających na przepustce,
co wyklucza automatyczne przyjęcie, że fałszowanie dokumentacji poprzez
wpisanie jako obecnych pacjentów na przepustkach doprowadziło do nienależytego wykonania umowy przez powoda. Pozwany powinien był wykazać że powód
przyjął do rozliczenia „osobno" pacjentów przebywających poza jednostką, gdyż to mogłoby doprowadzić do nienależnego wykonania umowy przez powoda. Sam fakt, że sfałszowano rejestr ich obecności, nie prowadzi sam przez się do takich wniosków.

Skoro pozwany kwestionował zasadność rozliczeń świadczeń wykonanych przez powoda i na tej podstawie nałożył na niego karę umowną, to wobec stanowiska powoda kwestionującego te twierdzenia powinien wykazać, że powód
na podstawie sfałszowanej dokumentacji uzyskał zapłatę (przedstawić wyliczenia księgowe obrazujące wysokość świadczeń za pacjentów, którzy przebywali na przepustkach), przyjęty sposób rozliczenia ich kosztów, zgodnie z ogólnymi warunkami umowy, tj. powinien wykazać, że powód dokonał nienależytych rozliczeń. Pozwany tego nie uczynił. Podkreślił jedynie, że z § 27 zarządzenia nr (...) Prezesa NFZ z dnia 29.07.2008r. w sprawie określenia warunków zawierania
i realizacji umów w rodzaju rehabilitacja lecznicza (k. 98 i n.) do osobodni podlegających rozliczeniu nie zalicza się dni kalendarzowych w czasie których świadczeniobiorca przebywał na przepustce lub był urlopowany przez więcej niż
12 godzin w ciągu doby. Należy przy tym podkreślić, że nie wiadomo czy powód znał treść tego zarządzenia. W treści umowy obowiązującej w 2008 r. i 2009 r. strony powołały się na zarządzenia Prezesa NFZ nr (...) i nr (...), których treści strony nie dołączyły, zaś zarządzenie Prezesa NFZ nr (...) dotyczy wyłącznie 2008 r. i nie odsyła do niego żadna z umów łączących strony w 2008 i 2009 r. Z dokumentów tych nie wynika zatem, że powód został zobowiązany
do rozliczania przepustek w sposób wskazany w zarządzeniu nr (...).

Reasumując Sąd stwierdził, że mając na uwadze treść art. 11 kpc, nie sposób przyjąć, stwierdzenie iż pracownik powoda fałszował dokumentację (nawet jeśli uznać to za udowodnione zgodnie z regułami procesowymi) jest równoznaczne
z tym, że powód nienależycie wykonał umowę.

Pozwany, pomimo obowiązku wynikającego z art. 503 kpc zaniechał złożenia wniosku o dopuszczenie dowodu z dokumentacji obrazującej wysokość świadczeń, zasady ich rozliczania, a tym samym nie wykazał przesłanek do zastosowania kary umownej. Dopiero w piśmie z dnia 14.11.2014 r. pozwany przedłożył zestawienie przepustek z lat 2008 - 2009, które było spóźnione, dlatego na podstawie art.
503 § 1 kpc Sąd oddalił wniosek o jego dopuszczenie. Ponadto przedłożone zestawienie było wydrukiem komputerowym niepotwierdzonym za zgodność, zatem
i z tego powodu nie mogło być dopuszczone jako dowód.

Mając powyższe na względzie Sąd przyjął, iż pozwany nie wykazał, by miał podstawy do naliczenia kary umownej, a tym samym nie wykazał podstaw do dokonania potrącenia. Z uwagi na to, że roszczenie główne wraz w należnymi od niego odsetkami było bezsporne i Sąd uwzględnił je w całości i obciążył pozwanego kosztami procesu.

Pozwany zaskarżył powyższy wyrok w całości, zarzucając mu:

I. naruszenie przepisów prawa materialnego, a w szczególności:

1. naruszenie art. 483 § 1 k.c. oraz art. 484 § 1 k.c. w zw. z art. 155 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tj. Dz. U z 2008 r., Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) i § 29 oraz § 30 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 81, poz. 484) na skutek błędnego przyjęcia, że postępowanie powoda nie stanowiło naruszenia zapisów umowy nr (...) oraz umowy nr (...), a także zapisów zarządzenia nr (...) Prezesa NFZ z dnia 29 lipca 2008 r.,

2. art. 5 k.c. oraz art. 354 k.c. na skutek niezastosowania tych przepisów mimo złożenia zarzutu naruszenia przez powoda zasad współżycia społecznego w trakcie realizacji wskazanych wyżej umów.

II. Naruszenie przepisów postępowania, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a w szczególności:

1.  art. 233 § 1 k.p.c. na skutek sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie, że pozwany nie wykazał faktu naruszenia przez powoda zapisów wskazanych wyżej umów;

2.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez ustalenie, że fałszowanie dokumentacji medycznej przez pracowników powoda było elementem należytego wykonania zobowiązania;

3.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że pozwany winien przedstawić szczegółowe wyliczenie księgowe obrazujące wysokość świadczeń za pacjentów, którzy przebywali na tzw. przepustkach;

4.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powód nie był związany treścią rozporządzenia nr 52 Prezesa NFZ z dnia 29 lipca 2008 r.;

5.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie zeznań świadka P. K. (1);

6.  art. 328 k.p.c. poprzez niewskazanie przyczyn, dla których odmówił wiarygodności; ustaleniom zawartym w protokołach z rozpraw toczonych w ramach postępowania prowadzonego przed Sądem Rejonowym w N. (sygn. akt II K 5/11), ustaleniom zawartym w akcie oskarżenia z dnia 30 grudnia 2010 r. oraz w wyroku z dnia 26 czerwca 2012 r.;

7.  art. 328 k.p.c. poprzez niewskazanie przyczyn, dla których odmówił wiarygodności zeznaniom świadka P. K. (1);

8.  art. 328 k.p.c. poprzez nieustosunkowanie się do podniesionego faktu naruszenia przez powoda zasad współżycia społecznego.

9.  podnosząc te zarzuty pozwany domagał się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych za obie instancje ,ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył.

Apelacja pozwanej podlega uwzględnieniu jako uzasadniona.

Sąd Okręgowy dokonał w sprawie ustaleń, które to ustalenia Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne, podkreślając, że w znacznej części ustalenia te były bezsporne. Za Sądem I instancji należy zaznaczyć, że bezsporne były ustalenia dotyczące zawarcia umów o udzielenie świadczeń zdrowotnych, jak tez wysokość
kwoty dochodzonej pozwem. Poza sporem pozostawała tez okoliczność skazania pracownika powoda za sfałszowanie dokumentacji medycznej powódki za lata 2008
i 2009. Sąd Okręgowy dopuścił tez dowody z wyroku karnego II K 5/11 Sądu Rejonowego w N. wraz z uzasadnieniem, protokołów rozpraw karnych, aktu oskarżenia, jednakże, co ma istotne znaczenie przy rozstrzyganiu sprawy dowodów tych nie ocenił zgodnie z wymogami wynikającymi z art. 244 kpc i art. 252 kpc,
o czym będzie mowa poniżej.

Sąd w swych rozważaniach jedynie powołał się na przepis art. 11 kpc wskazując, że ustalenia wyroku karnego go nie wiążą, bowiem wyrokiem tym umorzono warunkowo postępowanie wobec pracownika powoda. Sąd I instancji przeprowadził tez dowód z zeznań świadka P. K. na okoliczność nieprawidłowości w dokonywanych przez powoda rozliczeniach i sposobu wyliczenia kary umownej, jednakże również tego dowodu nie ocenił.

W tym stanie rzeczy jako uzasadniony należało uznać zarzut apelacji, co do naruszenia przez Sąd meriti prawa procesowego w tym przepisu to art. 233 § 1 kpc
i art. 328 kpc.

Sąd Apelacyjny wskazuj ,że akt oskarżenia, prawomocny wyrok karny i protokoły rozpraw przed sądem karnym są to dokumenty urzędowe, które korzystają z domniemania autentyczności oraz domniemania zgodności z prawdą tego co w nich urzędowo zaświadczono. Są to domniemania prawne, które mogą być obalane tylko w sposób przewidziany w art. 252 kpc. Domniemanie zgodności z prawdą dokumentu urzędowego staje się najbardziej wiarygodnym środkiem dowodowym
w postępowaniu cywilnym, mającym dla sądu rozstrzygające znaczenia. W doktrynie podkreśla się też, że w zasadzie możliwość zwalczania zgodności z prawdą nie dotyczy dokumentów sądowych. Należy podkreślić, że z treści prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w N. wynikało, że „pracownik powoda potwierdzał nieprawdę w dokumentacji medycznej w tym w książce raportów pacjentów korzystających z przepustek poprzez wykazywanie ich w raportach jako osoby obecne na Oddziale … „ . Z aktu oskarżenia wynika natomiast, że działaniem tym naraził na szkodę NFZ na kwotę ponad 100.000 zł, (k. 80-84). Powyższe świadczy
o tym, że powód nienależycie wykonywał umowę.

W tym stanie rzeczy nie odniesienie się przez Sąd I instancji do tych dokumentów i uznanie przy zgromadzonym materiale dowodowym, że pozwany nie wykazał by przysługiwała mu kara umowna z powodu nienależytego wykonywania umowy, stanowi naruszenie art. 233 § 1 kpc. Co tez istotne powód nie zaprzeczał prawdziwości tych dokumentów a na mim tego rodzaju dowód spoczywał zgodnie
z art. 252 kpc. Racje ma tez apelująca wywodząc, że takie działanie powoda narusza art. 354 kc i art. 5 kc.

W tym stanie rzeczy należy stwierdzić, że sfałszowanie dokumentów przez pracownika powoda zostało wykazane (udowodnione) i nie może budzić wątpliwości. Tego rodzaju działanie niewątpliwie stanowi nienależyte wykonanie umowy. Natomiast sposób wyliczenia kary umownej został wykazany zeznaniami świadka
P. K., które to zeznania mają potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym w tym wyroku karnym oraz wykazie przepustek (k. 157 – 170).
W ocenie Sądu Apelacyjnego dowód ten w okolicznościach sprawy nie był spóźniony i dopuszczenie tego dowodu nie spowodowało by zwłoki w rozpoznaniu sprawy.

W konsekwencji uzasadniony jest zarzut apelacji co do naruszenia art.
233 § 1 poprzez nie dokonanie wszechstronnej oceny dowodów oraz art. 328 § 2 kpc i poprzez sporządzenie uzasadnienia z naruszeniem tego przepisu.

Brak jest tez uzasadnienia dla stanowiska Sądu meriti, który przyjął, że
zapisy zarządzenia Prezesa NFZ nr (...) nie obowiązywały powoda. Nie ulega wątpliwości, że zarządzenie to obowiązywało wszystkich świadczeniodawców udzielających świadczeń w zakresie rehabilitacji leczniczej bowiem dotyczyło postępowań w sprawie zawarcia i realizacji umowy w rodzaju rehabilitacja lecznicza a także warunków wymaganych od świadczeniodawców zainteresowanych zawarciem umowy i miało zastosowanie do świadczeń kontraktowanych na 2008 r.
i lata następne, co wynika wprost z § 32 tego aktu. Okoliczność, że w treści umowy nie wpisano numeru nowego zarządzenia a wpisano Nr (...) wynika z faktu,
że umowę na 2008 r podpisano 27.12.2007 r. a zarządzenie zostało wydane 28 lipca 2008 r. Natomiast w § 31 tego aktu wyraźnie wskazano, że traci moc zarządzenie
nr (...). Zatem nie mógł powód dokonywać jakichkolwiek rozliczeń za rok 2008
i 2009 (tych lat dotyczą kary umowne) w oparciu o zarządzenie, które utraciło moc jeszcze w lipcu 2008 r.

Równie w ocenie Sądu Apelacyjnego nie można się zgodzić z Sądem Okręgowym, że skoro Sąd ten nie jest związany przepisem art. 11 kpc to nie można stwierdzić, że pracownik powoda fałszował dokumenty. Fakt nienależytego wykonywania umowy przez powoda wynika, co już wyżej wykazano, z dokumentów urzędowych i zeznań świadka. Zatem naruszenie przepisów zarządzenia zostało niewątpliwie wykazane a podstawa do domagania się kar umownych wynikała z uregulowania zawartego w § 8 i 6 zawartych przez strony umów.

Sama wysokość kar nie była kwestionowana i pozwana przywołała podstawy do wyliczenia tej kary, dodając że zastosowała kary w najniższej wysokości.
(R.. Ministra Zdrowia z 6.05.2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej Dz. U. 81 poz. 484).

Reasumując potrącenie dokonane przez pozwaną w lutym 2013 r. które dotyczyło wzajemnej wierzytelności powoda było skuteczne bowiem obie wierzytelności spełniały warunki z art. 498 kc. Wzajemna wierzytelność pozwanej
z tytułu kar umownych została postawiona w stan wymagalności wezwaniem do zapłaty z 8.02.2013 r. (k. 85), a następnie potrącona oświadczeniem pozwanej
z 14.02.2013 r. (k. 88). Wobec skutecznie złożonego zarzutu potrącenia, wierzytelności te umorzyły wzajemnie (art. 498 § 2 kc). Zatem wobec tego umorzenia powodowi nie przysługuje już wierzytelność i powództwo o jej zasądzenie podlega oddaleniu jako nieuzasadnione.

W tym stanie rzeczy zaskarżony wyrok należało zmienić w ten sposób,
że powództwo oddalić (art. 386 kpc).

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do przepisu art. 98 kpc.