Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 134/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny

w następującym składzie :

Przewodniczący : SSR Joanna Borkowska

Protokolant : staż. Martyna Suplewska

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2016 r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w Ł.

przeciwko G. G., K. G.

przy udziale Miasta Ł. jako interwenienta ubocznego po stronie powodowej

o eksmisję

1.  nakazuje pozwanym G. G., K. G. opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...) mieszczącego się w budynku położonym w Ł. przy ulicy (...) wraz ze wszystkimi rzeczami do nich należącymi;

2.  ustala, że pozwanym G. G., K. G. przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego;

3.  nie obciąża pozwanych obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania;

4.  uznaje wyrok za zaoczny wobec G. G.;

5.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności wobec G. G..

Sygn. akt I C 134/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 lutego 2016 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa im. (...) w Ł. reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o nakazanie pozwanym G. G. i K. G. opróżnienia lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w Ł. wraz z mieniem i wydanie go powódce oraz zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu, w tym opłaty sądowej, kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, iż pozwana G. G. była członkiem powodowej Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w Ł.. Przysługiwało jej spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w Ł.. We wskazanym lokalu mieszkają pozwani. Z uwagi na niewnoszenie opłat za użytkowanie lokalu pozwana została wykreślona z rejestru członków Spółdzielni prawomocną uchwałą Rady Nadzorczej nr (...) z dnia 24 marca 2015 r. Pozwana nie opuściła dobrowolnie mieszkania.

/pozew k. 2 – 5/

Odpis pozwu z załącznikami oraz został doręczony pozwanym K. G. i G. G. dnia 19 kwietnia 2016 r.

/potwierdzenie odbioru k. 62/

W odpowiedzi na pozew z dnia 21 kwietnia 2016 r. pozwany K. G. wskazał, iż od ponad 10 lat pobiera rentę socjalną z ZUS z uwagi na całkowitą niezdolność do pracy, ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności, od 16 roku życia leczy się u psychologa, zaś od 20. – u psychiatry. Dodatkowo cierpi na poważną wadę wzroku, skrzywienie kręgosłupa i kamicę nerkową. Pozwany K. G. wskazał, iż również jego matka G. G., z którą zamieszkuje, ma zdiagnozowaną schizofrenię paranoidalną, jednakże nie poddaje się leczeniu. Pozwany oświadczył, iż znajduje się w dramatycznej sytuacji materialnej - nie ma oszczędności, zaś komornik potrąca mu ¼ część renty, jednakże mimo to stara się opłacać energię elektryczną. Na wypadek orzeczenia eksmisji pozwany wniósł o przyznanie mu lokalu socjalnego.

/odpowiedź na pozew K. G. k. 31 – 32/

W dniu 2 maja 2016 r. pełnomocnik Miasta Ł. będący radcą prawnym złożył oświadczenie o wstąpieniu Miasta Ł. do sprawy w charakterze interwenienta ubocznego i w przypadku orzeczenia eksmisji pozwanych wniósł o orzeczenie braku uprawnienia do lokalu socjalnego z zasobów mieszkaniowych Miasta Ł..

/pismo procesowe z dn. 2.05.2016 r. k. 52/

Na rozprawie w dniu 7 czerwca 2016 r. pozwany K. G. wniósł o oddalenie powództwa.

/ protokół rozprawy z dn. 7.06.2016 r. k. 63 – 64/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwanej G. G. przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni użytkowej 62,09 m 2, położonego przy ul. (...) w Ł..

/bezsporne, przydział lokalu mieszkalnego z dn. 10.10.1983 r. k. 13 i v./

Właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni użytkowej 62,09 m 2, położonego przy ul. (...) w Ł..

/bezsporne/

Pozwana G. G. została poinformowana o planowanym na dzień 24 marca 2015 r. godz. 17.40 posiedzeniu Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w Ł. w sprawie jej wykreślenia z rejestru członków Spółdzielni za uchylanie się od wykonywania istotnych zobowiązań wobec Spółdzielni tj. nie wnoszenia opłat za używanie lokalu.

/bezsporne, pismo Rady Nadzorczej SM im. (...) I z dn. 17.03.2015 r. k. 14, potwierdzenie odbioru pisma k. 15/

W dniu 24 marca 2015 r. Rada Nadzorcza Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w Ł. podjęła uchwałę o wykreśleniu ze Spółdzielni członka G. G..

/bezsporne, uchwała nr 42/4/2015 k. 16 i v./

Pismem z dnia 31 marca 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa im. (...) w Ł. poinformowała G. G. o podjęciu uchwały o wykreśleniu jej z rejestru członków Spółdzielni oraz pouczyła o możliwości odwołania do Walnego Zgromadzenia oraz zaskarżenia uchwały do Sądu.

/bezsporne, pismo z dn. 31.03.2015 r. k. 17 – 18, potwierdzenie nadania k. 19/

Pismem z dnia 30 października 2015 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa im. (...) w Ł. wezwała G. G. do dobrowolnego opróżnienia lokalu nr (...) przy ul. (...) w Ł. wraz ze wszystkimi osobami w nim zamieszkującymi i przekazanie lokalu do Spółdzielni.

/bezsporne, pismo z dn. 30.10.2015 r. k. 20, potwierdzenie nadania k. 21/

W lokalu przy ul. (...) w Ł. od 1983 r. zamieszkuje G. G. oraz jej syn K. G.. Pozwana G. G. otrzymywała korespondencję ze Spółdzielni.

/bezsporne, dowód z przesłuchania pozwanego K. G. w charakterze strony, protokół rozprawy z dn. 7.06.2016 r. k. 63 – 64/

Pozwani G. G. i K. G. zaprzestali uiszczania opłat za lokal nr (...) przy ul. (...) w Ł. około 2,5 roku temu.

/bezsporne, dowód z przesłuchania pozwanego K. G. w charakterze strony, protokół rozprawy z dn. 7.06.2016 r. k. 63 – 64/

Pozwany K. G. ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności. Ma zdiagnozowaną schizofrenię paranoidalną, poddał się leczeniu. Również G. G. ma orzeczony II stopień niepełnosprawności oraz zdiagnozowaną schizofrenię paranoidalną, jednakże nie poddaje się leczeniu. Pozwana G. G. ma 67 lat.

/dowód z przesłuchania pozwanego K. G. w charakterze strony, protokół rozprawy z dn. 7.06.2016 r. k. 63 – 64 zaświadczenie lekarskie z dn. 16.05.2016 r. k. 58 i v./

Pozwani nie mają żadnego innego miejsca, w którym mogliby zamieszkać. Utrzymują się z rent, przy czym część jest zajęta przez potrącenia komornicze.

/dowód z przesłuchania pozwanego K. G. w charakterze strony, protokół rozprawy z dn. 7.06.2016 r. k. 63 – 64/

G. G. i K. G. nie figurują w ewidencji osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Ł..

/informacja z PUP w Ł. z dn. 22.04.2016 r. k. 33/

K. G. otrzymuje rentę socjalną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Kwota świadczenia brutto za miesiąc kwiecień 2016 r. wynosi 741,35 zł, zaliczka na podatek 30 zł, składka na ubezpieczenie zdrowotne 66,72 zł, potrącenia komornicze inne niż alimenty 185,33 zł. Kwota świadczenia do wypłaty to 459,30 zł.

/informacja z ZUS z dn. 25.04.2016 r. k. 35/

G. G. otrzymuje emeryturę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w kwocie 897,85 zł (kwota świadczenia do wypłaty 771,04 zł).

/informacja z ZUS z dn. 25.04.2016 r. k. 35/

K. G. i G. G. od 2008 r. korzystają z zasiłku celowego Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ł. w zakresie programu wieloletniego: pomocy państwa w zakresie dożywania – świadczenie pieniężne na zakup posiłku lub żywności.

/kartoteka świadczeń z MOPS k. 40 – 50/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o materiał dowodów przedstawiony przez strony postępowania. Twierdzenia strony powodowej nie były kwestionowane przez pozwanych, wobec czego należało je uznać za bezsporne.

UZASADNIENIE

Powództwo w niniejszej sprawie zasługiwało na uwzględnienie w całości jako uzasadnione.

Podstawę żądania strony powodowej stanowił art. 222 § 1 k.c., który przewiduje, iż właściciel może żądać od osoby, która faktycznie włada jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Uwzględnienie roszczeń na podstawie powołanego przepisu wymaga zatem ustalenia czy podmiot, który faktycznie rzeczą włada posiada skuteczne względem właściciela uprawnienie do wykonywania powyższego.

W niniejszej sprawie bezspornym było, iż Spółdzielnia Mieszkaniowa im. (...) jest właścicielem lokalu nr (...) przy ul. (...) w Ł.. Pozwanym zaś nie przysługiwało prawo do dysponowania przedmiotowym lokalem mieszkalnym.

Z uwagi na fakt długotrwałego zalegania opłatami za mieszkanie przez pozwaną G. G. Rada Nadzorcza Spółdzielni Mieszkaniowej im. (...) w Ł. podjęła uchwałę o wykluczeniu jej ze spółdzielni. Pozwana – pomimo odebrania korespondencji ze Spółdzielni – nie odwoływała się od przedmiotowej uchwał, wobec czego na podstawie art. 11 ust. 1 ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. 2013, poz.1222) spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przysługujące pozwanej G. G. wygasło. Z uwagi na fakt, iż strony nie zawarły następnie żadnej innej umowy regulującej stosunku między nimi i dalsze zamieszkiwanie pozwanych w lokalu, uznać należało, że pozwani zajmują lokal bez tytułu prawnego.

Art. 7 komentowanej ustawy przewiduje, iż w ciągu 3 miesięcy po wygaśnięciu tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego osoby, którym przysługiwało spółdzielcze prawo do lokalu, oraz zamieszkujące w tym lokalu osoby, które prawa swoje od nich wywodzą, są obowiązane do opróżnienia lokalu. Na spółdzielni nie ciąży obowiązek dostarczenia innego lokalu. O przedmiotowej kwestii strona powodowa poinformowała pozwaną pismem z dnia 30 października 2015 r., wzywając ją do opróżnienia lokalu.

Pozwana G. G., której prawo wygasło oraz zamieszkujący z nią K. G. do chwili obecnej nie opuścili lokalu, wobec czego żądanie powódki zawarte w pozwie jest uzasadnione i zasługuje na uwzględnienie, o czym Sąd orzekł w punkcie 1. sentencji wyroku.

W toku postępowaniu ustalić należało również okoliczności mające wpływ na ocenę uprawnienia pozwanych do przyznania im lokalu socjalnego. Art. 14 ust. 1 art. ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U.2014.150 t.j.) przewiduje, iż w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, Sąd orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną (ust.3). Ust. 4 komentowanego przepisu przewiduje, iż Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:

1) kobiety w ciąży,

2) małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414, z późn. zm.6) 7) lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,

3) obłożnie chorych,

4) emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,

5) osoby posiadającej status bezrobotnego,

6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały

- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

Przepisu ust. 4 nie stosuje się do osób, które utraciły tytuł prawny do lokalu niewchodzącego w skład publicznego zasobu mieszkaniowego, z wyjątkiem osób, które były uprawnione do używania lokalu na podstawie stosunku prawnego nawiązanego ze spółdzielnią mieszkaniową albo z towarzystwem budownictwa społecznego (ust. 7.).

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż pozwana G. G. posiadała spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu na podstawie przydziału z 1983 r., zaś jej syn K. G. był uprawniony do przebywania w nim. Przepis art. 14 ust. 4 u.o.p.l. ma zatem zastosowanie do przedmiotowego stanu faktycznego.

W toku postępowania dowodowego ustalono, iż pozwany K. G. posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności. Również G. G. ma II grupę inwalidzką. Wobec ustalenia niepełnosprawności obojga pozwanych Sąd na podstawie art. 14 ust. 4 pkt 2) był zobligowany do ustalenia, iż przysługuje im uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego.

Wskazać należy, iż nawet w braku ustalenia przesłanek obligatoryjnego przyznania pozwanym lokalu socjalnego w przekonaniu Sądu istniały podstawy do otrzymania lokalu socjalnego na podstawie art. 14 ust. 3 komentowanej ustawy przy uwzględnieniu dotychczasowego sposobu korzystania przez nich z lokalu oraz ich szczególnej sytuacji materialnej i rodzinnej. Pozwany K. G. korzysta z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ł., nie jest zarejestrowany jako bezrobotny, ma zdiagnozowaną schizofrenię paranoidalną, jest całkowicie niezdolny do pracy oraz utrzymuje się z otrzymywanej renty socjalnej. Pozwana G. G. również ma zdiagnozowaną schizofrenię paranoidalną, posiada II grupę inwalidzką, zaś utrzymuje się z otrzymywanej emerytury. Zastosowanie art. 14 ust. 3 komentowanej ustawy uzasadnia zatem wyjątkowo trudna sytuacja zdrowotna oraz niskie dochody, które to okoliczności dotyczą obojga pozwanych.

Na podstawie art. 339 § 1 k.p.c. Sąd uznał wyrok za zaoczny wobec G. G. , zaś na podstawie art. 333 § 1 pkt 3) k.p.c. nadał mu w punkcie 1. rygor natychmiastowej wykonalności wobec G. G..

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 102 k.c. W piśmiennictwie wskazuje się, iż zastosowanie tego przepisu możliwe jest wówczas, gdy rozstrzygnięcie o kosztach postępowania na zasadach ogólnych, tj. w szczególności na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w okolicznościach konkretnej sprawy byłoby trudne do pogodzenia z poczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Ocena możliwości zastosowania art. 102 k.p.c. pozostawiona została uznaniu sądu, który rozstrzygając winien mieć na względzie zarówno okoliczności leżące po stronie powodowej jak i pozwanej. Wskazać należy, iż w niniejszej sprawie sytuacja materialna pozwanych jest wyjątkowo trudna. Oboje pozwani są osobami od lat schorowanymi i niezdolnymi do podjęcia zatrudnienia. Utrzymują się z niskich rent, które dodatkowo są pomniejszane o dokonane zajęcia komornicze. Pomimo tak trudnej sytuacji pozwany K. G. stara się regulować choć część niezbędnych zobowiązań, wykazując dobra wolę. Okoliczności zalegania z opłatami za czynsz oraz w konsekwencji wykluczenia ze spółdzielni są zatem przez pozwanych niezawinione, co powoduje iż rozstrzygnięcie w oparciu o zasadę odpowiedzialności stron za wynik procesu stałby w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Za zastosowaniem art. 102 k.p.c. przemawia również okoliczność, iż strona powodowa jest profesjonalistą w obrocie, korzystającym ze stałej obsługi prawnej, a zatem niniejszej postępowanie nie wygenerowało dla powoda nadmiernych dodatkowych kosztów.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd w pkt. 3 wyroku rozstrzygnął na podstawie art. 102 k.p.c.