Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2013r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 października 2013r. w S.

odwołania (...) Sp. z o.o. w W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 2 lipca 2012 r. Nr SER- (...) i SER_ (...)

w sprawie (...) Sp. z o.o. w W.

z udziałem zainteresowanej K. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o zwrot nienależnie pobranego świadczenia

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że (...) Sp. z o.o. w W. nie jest zobowiązana do zwrotu kwoty 1111,72 zł (jeden tysiąc sto jedenaście 72/100) wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę stanowiącą świadczenie nienależnie pobierane przez K. R. za okres od 07 września 1994r. do 29 lutego 2012r.;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W. kwotę 60 zł (sześćdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 672/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 02 lipca 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. w decyzji skierowanej do S. Sp. z o. o w W. działając na podstawie art. 84 ust. 6 ustawy z dn. 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007r. Nr 11 poz. 74 ze zm.) zobowiązał Spółkę do zwrotu nie należnie wypłaconych świadczeń za okres od 07 września 1994r. do 29 lutego 2012r. w kwocie brutto 1111,72 zł i odsetek od dnia 01 stycznia 1999r. do 02 lipca 2012r. w kwocie 1001,35 zł, tj. łącznie do zwrotu kwotę 2113,35 zł. Jednocześnie w pkt II wymienionej decyzji (...) Oddział w S. stwierdził, że ubezpieczonej K. R. wypłacono bezpodstawnie rentę z tytułu niezdolności do pracy i emeryturę w okresie od 07.09.1994r. do 28.02.2012r. w łącznej kwocie 1111,72 zł. W uzasadnieniu decyzji pozwany organ rentowy stwierdził, że obciążenie obowiązkiem zwrotu należności uzasadnione jest tym, że świadczenia zostały wypłacone bezpodstawnie, ponieważ zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym przez zakład pracy wykazany został urlop wychowawczy w okresie od 23.09.1978r. do 23.09.1981r. podczas gdy w świadectwie pracy z 01.07.1994r. złożonym do wniosku o rentę okres ten nie został wykazany, w związku z czym cały okres zatrudnienia zaliczony był do stażu jako okres składkowy.

Od decyzji tej odwołanie złożył (...) Sp. z o.o. w W. wnosząc o zmianę decyzji z dn. 02.07.2012r. i powołując się na treść art. 84 pkt 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zgłosił zarzut przedawnienia.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Oddział ZUS w S. wnosi o jego oddalenie. Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie podnosił, iż wystawione świadectwo pracy przez Zakłady (...) w W. (obecnie (...) Sp. z o.o.) z dn. 01.07.1994r. stwierdzało, iż K. R. zatrudniona była w tamtejszym zakładzie w okresie od 04.05.1977r. do 23.09.1981r., natomiast w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym w dniu 24.05.2011r. przez (...) Sp. z o.o. w W. stwierdzono, że K. R. w okresie od 23.09.1978r. do 23.09.1981r. przebywała na urlopie wychowawczym. Informacja ta nie została zawarta w świadectwie pracy z dn. 01.07.1994r. mimo obowiązku zawarcia takiej informacji wynikającego z § 7 Rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 20.11.1974r. w sprawie świadectw i opinii (Dz. U. z 1974r. Nr 45 poz. 269). Powyższe zdaniem organu rentowego spowodowało, że wysokość renty ubezpieczonej była obliczona w sposób nieprawidłowy, tj. okres w którym przebywała na urlopie wychowawczym został potraktowany jako okres składkowy.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje;

Ubezpieczona K. R. uzyskała na mocy decyzji z dn. 30.09.1994r. prawo do renty inwalidzkiej dla III grupy inwalidów (k. 28 a.r.). Prawo do tego świadczenia zostało przyznane na podstawie wniosku przygotowanego przez ostatniego pracodawcę K. R., tj. Zakład (...) w W.. Do wniosku były załączone świadectwa pracy K. R. wystawione przez jej dotychczasowych pracodawców. Każde z tych świadectw pracy zawierało informacje o pracowniku według obowiązującego wówczas wzoru. Wśród tych świadectw znajdował się duplikat świadectwa pracy wystawionego przez Zakłady (...) w W. z dn. 01.07.1994r. (k.6 a.r.). W świadectwie tym pracodawca stwierdził, że K. R. była zatrudniona w tamtejszym Zakładzie od 04.05.1977r. do 23.09.1981r. W świadectwie tym nie było rubryki dotyczącej urlopów wychowawczych i taka informacja nie znalazła się w tym dokumencie.

W toku postępowania o przyznanie uprawnień rentowych prowadzonych przez ZUS IV Oddział w W. wszystkie okresy znajdujące się na świadectwach pracy K. R. zostały zaliczone jako okresy składkowe za wyjątkiem okresów pobierania zasiłku chorobowego, który poprzedzał przyznanie prawa do renty. Podstawę wymiaru składek stanowiło wynagrodzenie z lat 1984-1988. Ubezpieczona przez kolejne lata pobierała nieprzerwanie rentę.

W toku postepowania o ustalenie wysokości kapitału początkowego pozwany organ rentowy uzyskał zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione przez następcę prawnego (...) S. z o.o. w W. z dn. 24.05.2011r., w którym to ujawniona została informacja o urlopie wychowawczym jaki udzielony był K. R. przez ówczesnego pracodawcę, tj. Zakłady (...) w W. w okresie od 23.09.1978r. do 23.09.1981r. (pismo ZUS k. 166 a.r.). Uzyskanie tej informacji stało się podstawą do wszczęcia z urzędu postepowania o ponowne wyliczenia wysokości świadczenia.

Pozwany organ rentowy stwierdził nadpłatę wysokości renty za okres od 07.09.1994r. do 29.02.2012r. w kwocie 1111,72 zł brutto, jednocześnie pozwany ZUS uznał, że pobieranie zawyżonego świadczenia przez K. R. było spowodowane przekazaniem przez płatnika składek nieprawdziwych danych mających wpływ na wysokość świadczenia. W związku z tym zaskarżoną decyzją z dn. 02.07.2012r. skierowaną do następcy prawnego pracodawcy ubezpieczonej, tj. (...) Sp. z o.o. w W. domagał się zwrotu różnicy wypłaconego świadczenia rentowego wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę (k. 196 a.r.).

W ocenie Sądu Okręgowego odwołanie adresata decyzji jest uzasadnione, jakkolwiek nie z przyczyny wskazanej w odwołaniu, tj. przedawnienia dochodzenia roszczeń. W tym zakresie Sąd podzielił stanowisko organu rentowego powołującego się na treść art. 84 ust. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, iż należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej te należności. W świetle tego przepisu zarzut przedawnienia nie jest uzasadniony.

Zdaniem Sądu Okręgowego zaskarżona decyzja podlega zmianie, ponieważ nie wystąpiły okoliczności określone w przepisie art. 84 ust. 6 powołanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Materiał dowodowy zebrany w sprawie nie wskazuje aby zaistniała przesłanka po stronie płatnika składek, tj. Zakładów (...) w W. przekazania nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość. Po pierwsze należy stwierdzić, iż powołany przepis ma zastosowanie w przypadku umyślnego działania przez płatnika składek z zamiarem wprowadzenia w błąd organu rentowego. W świetle poczynionych ustaleń takiego wniosku nie da się wyprowadzić. Zarzut pozwanego organu rentowego opiera się na tym, iż w świadectwie pracy, które wystawił ówczesny pracodawca ubezpieczonej, który to dokument jest duplikatem wystawionym z datą 01.07.1994r. Niezasadnie zdaniem Sądu pozwany ZUS twierdzi, iż przepis § 7 Rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 20.11.1974r. obligował pracodawcę do zawarcia informacji w świadectwie pracy, które pracodawca wystawił po zakończeniu zatrudnienia przez ubezpieczoną w Zakładach (...) w W., które to zatrudnienie ustało z dniem 23.09.1981r. Przepis § 7 cyt. Rozporządzenia w dotychczasowym brzmieniu został wprowadzony w 1989r. na mocy rozporządzenia z dn.11.08.1989r. Duplikat świadectwa pracy, który wystawił pracodawca jest odzwierciedleniem, tak jak stanowi nazwa tego dokumentu, świadectwa pracy wystawionego z chwilą ustania zatrudnienia ubezpieczonej. Należy podkreślić, iż wszystkie świadectwa pracy, które dostarczone były do ZUS IV Oddział w W. jako załączniki do wniosku o przyznanie prawa do renty były wystawiane według takiego samego wzoru. W żadnym z tych świadectw nie ma rubryki, która zobowiązywałaby pracodawcę do zawarcia informacji o udzielonym urlopie wychowawczym. Podkreślić należy, iż rozpoznając wniosek o rentę ZUS IV Oddział w W. nie zwracał się do byłych pracodawców ubezpieczonej, bądź o nadesłanie zaświadczeń o zatrudnieniu i wynagrodzeniu (druk Rp-7). W kwestionariuszu osobowym wnioskodawcy również brak było zapytania o wykorzystanie urlopu wychowawczego.

W świetle powyższego w ocenie Sądu Okręgowego istnieją przesłanki aby przyjąć, że po stronie pracodawcy brak jest jakiegokolwiek zawinienia w zakresie przekazywania danych organowi rentowemu. Należy podkreślić, że świadectwo pracy jest przede wszystkim dokumentem wydawanym dla potrzeb pracownika w celu przedstawienia go u kolejnego pracodawcy. Nie było żadnych przeszkód aby organ rentowy rozpatrujący wniosek rentowy ubezpieczonej zwrócił się do dotychczasowym płatników składek o udzielenie stosownej informacji.

Przepisy Rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 07.02.1983r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalne, rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10 poz. 49 ze zm.) określały zasady postępowania organu rentowego, m.in. § 3 tego rozporządzenia obligował organ rentowy do informowania o warunkach i dowodach wymaganych do uzyskania świadczeń emerytalno rentowych. Organ ubezpieczeniowy, tj. IV Oddział ZUS w W. żadnej dodatkowej informacji, jak już wyżej podniesiono nie żądał ani od wnioskodawczyni, ani też od pracodawców jako płatników składek.

W tej sytuacji brak jest podstaw do żądania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń od strony odwołującej się w myśl powołanego wyżej art. 84 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 47714 § 2 kpc oraz na podstawie art. 98 § 1 kpc orzekł jak w sentencji.