Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

przy udziale Prokuratora Krzysztofa Cieplińskiego

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2016 r.

sprawy D. D.

oskarżonego z art. 178a§4 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie

z dnia 25 maja 2016 r. sygn. akt II K 538/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  na zasadzie art. 42§3 kk orzeka wobec oskarżonego D. D. dożywotnio zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych;

2.  na zasadzie art. 43a§2 kk orzeka wobec oskarżonego D. D. świadczenie pieniężne w wysokości 10.000 (dziesięć tysięcy) zł;

II.  w pozostałej części wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia oskarżonego od opłaty i wydatków postępowania odwoławczego, stwierdzając, że te ostatnie ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 445/16

UZASADNIENIE

D. D. został oskarżony o to, że w dniu 2 maja 2014 roku
w miejscowości A. gm. S., województwa (...) będąc uprzed­nio prawomocnie skazanym za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nie­trzeźwości przez Sąd Rejonowy w Ostrołęce w sprawie II K 1075/08, kierował
po drodze publicznej, droga krajowa nr. 17 samochodem m-ki F. (...) o nr. rej. (...), będąc w stanie nietrzeźwości, wynik 1.30 mg/l i 1,18 mg/l alkoholu
w wydychanym powietrzu,

tj. o przestępstwo z art. 178a § 4 k.k.

Wyrokiem z dnia 25 maja 2016 r., sygn. akt II K 538/14, Sąd Rejonowy
w Garwolinie:

I.  oskarżonego D. D. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 178a § 4 k.k. i za ten czyn na podsta­wie art. 178a § 4 k.k. w zw. z art. 37a k.k. w zw. z art. 34 § 1 i § 1a pkt 1 k.k.
w zw. z art. 35 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego karę ograniczenia wolności
w wymiarze 2 lat ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłat­nej kontrolowanej prace na cele społeczne w wymiarze 40 godzin w stosunku miesięcznym;

II.  na podstawie art. 42 § 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego dożywotni zakaz pro­wadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym;

III.  na podstawie art. 34 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. orzekł od oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pokrzywdzonym oraz Pomocy Post­penitencjarnej w kwocie 500 złotych;

IV.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 90 złotych tytułem wydatków, w pozostałej części zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania.

Apelację od zaprezentowanego wyżej wyroku wywiódł Prokurator Rejonowy
w Garwolinie, zaskarżając go w części tj. w punkcie II. dotyczącym orzeczenia wobec oskarżonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądo­wym, oraz w punkcie III. dotyczącym orzeczenia od oskarżonego świadczenia pienięż­nego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej
w kwocie 500 zł, na niekorzyść oskarżonego i zarzucając mu:

I.  obrazę przepisu prawa karnego materialnego, a mianowicie art. 42 § 3 k.k. po­przez orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym, podczas gdy wskazany przepis nie pozwala na ograniczenia orzeczenia ww. środka karnego do strefy ruchu lądowego,

II.  obrazę przepisu prawa karnego materialnego, a mianowicie art. 43a § 2 k.k. poprzez błędne zaniechanie jego zastosowania i orzeczenia od oskarżonego świad­czenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Po­mocy Postpenitencjarnej w kwocie co najmniej 10.000 /dziesięć tysięcy/
zł w sytuacji skazania oskarżonego z art. 178a § 4 k.k., oraz błędne zastosowanie art. 34 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. polegające na orzeczeniu wobec oskarżonego świadczenia pieniężnego w kwocie 500 zł na podstawie przepisu przewidującego fakultatywną możliwość orzeczenia ww. środka karnego przy orzekaniu kary ograniczenia wolności.

W następstwie tak sformułowanych zarzutów odwołujący się wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie II. poprzez orzeczenie na podstawie
art. 42 § 3 k.k. wobec oskarżonego D. D. dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych,

2)  zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie III. poprzez orzeczenie na podstawie
art. 43a § 2 k.k. od oskarżonego D. D. świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej
w kwocie 10.000 zł.

W toku rozprawy apelacyjnej prokurator poparł apelację i wnioski w niej zawarte. Oskarżony D. D. nie stawił się pomimo prawidłowego zawia­domienia o terminie tejże rozprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna i jako taka doprowadziła do rozstrzygnięcia o cha­rakterze reformatoryjnym.

Nie sposób nie zgodzić się z oskarżycielem publicznym, o ile wywodzi on,
że w postępowaniu pierwszoinstancyjnym doszło do obrazy prawa materialnego,
a mianowicie art. 42 § 3 k.k. W myśl rzeczonego przepisu, sąd orzeka zakaz pro­wadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie popełnienia prze­stępstwa określonego w art. 178a § 4 k.k. lub jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 173 k.k., którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 § 2 k.k. lub w art. 355 § 2 k.k. był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami. Literalne brzmienie przytoczonego przepisu dowodzi, że orzekany na jego podstawy dożywotni zakaz obejmuje upraw­nienia do prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych; dotyczy uprawnień do prowadzenia każdego pojazdu mechanicznego. Nie jest możliwe wyłączenie jakie­gokol­wiek pojazdu mechanicznego z zakresu jego działania. Objęte są nim upraw­nienia do prowadzenia pojazdów mechanicznych we wszystkich stre­fach ruchu. Nie jest dopuszczalne ograniczenie tego zakazu do pojazdów mechanicz­nych określonego rodzaju ( vide R. A. Stefański, Komentarz do art. 42 Kodeksu kar­nego, [w:] M. Filar, Kodeks karny. Komentarz, WK 2016, teza 8.). Przekładając powyższe na realia sprawy D. D. skonstatować należy, że skoro wyżej wymieniony został uznany za winnego występku z art. 178a § 4 k.k., to Sąd Re­jo­nowy był zobligowany do orzeczenia w stosunku do jego osoby środka karnego
w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, bez ograniczenia zakresu tego środka karnego do strefy ruchu lądowego. W związku z tym Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że na zasadzie art. 42 § 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego D. D. dożywotnio zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

W dalszej kolejności na akceptację zasługiwał także zarzut obrazy prawa ma­terialnego w postaci art. 43a § 2 k.k., przez błędne jego niezastosowanie. Zgodnie
z unormowaniem art. 43a § 1 i 2 k.k., w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 1 k.k., art. 179 k.k. lub art. 180 k.k. sąd orzeka świadczenie pieniężne wymienione w art. 39 pkt 7 k.k. na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzyw­dzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości co najmniej 5 000 złotych,
a w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 178a § 4 k.k. co najmniej 10 000 zł, nie przekraczając jednak 60 000 złotych. Jako, że z treści przytoczonego przepisu wynika wprost, iż w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone
w art. 178a § 4 k.k., a takiego właśnie czynu dopuścił się podsądny, obligatoryjnym jest orzeczenie świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości nie mniejszej niż 10 000 zł, Sąd Okrę­gowy zmienił zaskarżony wyrok także w ten sposób, że na zasa­dzie art. 43a § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego D. D. świadczenie pieniężne w wysoko­ści 10.000 zł.

Z tych wszystkich względów, a także wobec niestwierdzenia uchybień, które winny zostać uwzględnionymi z urzędu, Sąd Okręgowy orzekł, jak w części dyspozy­tywnej swego wyroku.

Wobec okoliczności, iż do rozstrzygnięcia o charakterze reformatoryjnym do­szło wskutek zawinionych błędów Sądu Rejonowego, Sąd Okręgowy kierując się za­sa­dami słuszności, o których mowa w art. 624 § 1 k.p.k., zwolnił oskarżonego od opła­ty i wydatków postępowania odwoławczego, stwierdzając, że te ostatnie ponosi Skarb Państwa.