Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSR del. Urszula Sipińska-Sęk

Protokolant st. sekr. sądowy Zofia Aleksandrowicz

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku H. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

o prawo do emerytury

na skutek odwołania H. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M..

z dnia 2 lipca 2013 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VU 1023/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 lipca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. odmówił wnioskodawcy H. P. prawa do wcześniejszej emerytury ponieważ nie osiągnął 25 letniego stażu pracy oraz wieku emerytalnego (60 lat).

W odwołaniu z dnia 15 lipca 2013r. H. P. wniósł o przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury podnosząc, że przepracował 25 lat, w tym 15 lat w warunkach szczególnych. Wnioskodawca wniósł o zaliczenie mu do ogólnego stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym babki Z. K. (1) w okresie od dnia 13 grudnia 1978r. do 3 kwietnia 1979r. oraz od 10 grudnia 1981r. do dnia 19 lutego 1984r.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. wniósł o jego oddalenie. Organ podniósł, że zaliczył wnioskodawcy okresy pracy w gospodarstwie rolnym przypadające przed 1 stycznia 1983r., a mianowicie od dnia 13 grudnia 1978r. do dnia 3 kwietnia 1979r. oraz od dnia 10 grudnia 1981r. do dnia 31 grudnia 1982r., natomiast okresów pracy w gospodarstwie od 1 stycznia 1983r. do dnia 19 lutego 1984r. nie uznał z uwagi na brak dokumentu potwierdzającego fakt opłacania składek przez babkę wnioskodawcy na ubezpieczenie społeczne domowników.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

H. P.urodził się w dniu (...) roku. W dniu 21 marca 2013 roku złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-3 akta ZUS)

Skarżący na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnił przed organem rentowym staż pracy wynoszący 24 lata, 7 miesięcy i 21 dni, w tym staż pracy w warunkach szczególnych 15 lat, 9 miesięcy i 4 dni.

( dowód: decyzja - k.52 akta ZUS)

Wnioskodawca w okresie od dnia 13 grudnia 1978r. do dnia 3 kwietnia 1979r. oraz od dnia 10 grudnia 1981r. do dnia 19 lutego 1984r. pracował stale, jak domownik, w gospodarstwie rolnym należącym do jego babci Z. K. (2), położonym w S., Z., P., G. o powierzchni przeszło 3 ha.

Brak dokumentów potwierdzających uiszczenie składek na ubezpieczenie społeczne rolników wnioskodawcy za okres od dnia 1 stycznia 1983r. do dnia 19 lutego 1984r.

(dowód: oświadczenie wnioskodawcy z dnia 12 marca 2013r. – k. 8 akt ZUS, oświadczenie K. S. – k. 9 akt ZUS, oświadczenie J. G.- k. 10 akt ZUS, zaświadczenie z 4 czerwca 2013r. – k. 36 akt ZUS).

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Odwołanie nie jest uzasadnione.

Stosownie do art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. w dniu 1 stycznia 1999 r.) osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

W świetle powyższych regulacji żądanie wnioskodawcy należało rozpoznać w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem. Z treści § 4 tego rozporządzenia wynika, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2.  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Ten „wymagany okres zatrudnienia” to okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia), natomiast pracą w warunkach szczególnych jest praca świadczona stale i w pełnym wymiarze na stanowiskach wskazanych w załączniku do tegoż aktu (§ 1 i § 2 rozporządzenia).

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca legitymuje się 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach. Nie spełnił jednak pozostałych przesłanek, od których zależy prawo do emerytury, a mianowicie nie osiągnął wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat oraz nie udowodnił na dzień 1 stycznia 1999r. 25-letniego wymaganego okresu zatrudnienia.

Skarżący wniósł o uzupełnienie brakującego okresu zatrudnienia okresem pracy w gospodarstwie rolnym babci Z. K. (2) po 31 grudnia 1982 roku.

Podstawę prawną do uzupełniania okresów składkowych i nieskładkowych uprawniających do emerytury okresami pracy w gospodarstwie rolnym stanowi art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( j.t. Dz.U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227, z późn. zm. ). W myśl tego przepisu przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56 , jak okresy składkowe:

-okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

- przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

-przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Zatem jak wynika z treści tego przepisu osoba, która ubiega się o emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i nie ma odpowiednio długich okresów składkowych i nieskładkowych może ubiegać się o ich uzupełnienie okresami pracy w gospodarstwie rolnym w charakterze domownika, okresami prowadzenia gospodarstwa rolnego lub okresami ubezpieczenia społecznego rolników za które opłacono składki na to ubezpieczenie. Przy czym z okresów pracy domowników rolnika w gospodarstwie rolnym mogą być zaliczane tylko okresy przypadające do końca grudnia 1982 roku, gdyż w tamtym czasie domownicy rolnika nie podlegali ubezpieczeniom społecznym. Od 1 stycznia 1983 roku rolnicy mieli już obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne swoich domowników, o ile pracowali w ich gospodarstwach i nie podlegali innemu ubezpieczeniu. Stąd też od tej daty zaliczeniu podlegają tylko te okresy za które opłacono wymagane składki.

Skarżący nie przedstawił jakichkolwiek dowodów na to, że w okresie od 1 stycznia 1983 roku zostały za niego uiszczone składki na ubezpieczenie społeczne rolników z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym babci w charakterze domownika. A to na nim stosownie do treści art. 6 k.c spoczywał ciężar dowodu. Oświadczenie skarżącego jakoby jego nieżyjąca od 27 grudnia 1988r. babcia mówiła mu, że uiszczała składki na ubezpieczenie rolnicze, jako nie poparte żadnymi dowodami, Sąd uznał za gołosłowne.

Skoro zatem wnioskodawca nie udowodnił, aby w spornym okresie od 1 stycznia 1983r. do 19 lutego 1984r. zostały za niego opłacone składki na ubezpieczenie społeczne rolników, to brak podstaw do zaliczenia w/w okresu do jego ogólnego stażu pracy. Wcześniejszy okres pracy skarżącego w gospodarstwie rolnym babci w charakterze domownika został mu zaliczony do ogólnego stażu pracy przez organ rentowy, gdyż jak to wyżej przedstawiono domownicy pracujący w gospodarstwie rolnika przed 1 stycznia 1983r. nie podlegali ubezpieczeniom społecznym. O zaliczeniu jako uzupełniającego okresu pracy w gospodarstwie rolnym przed 1 stycznia 1983r. decydował li tylko sam fakt stałej pracy domownika w gospodarstwie po ukończeniu 16 roku życia. Organ rentowy nie kwestionował, tego faktu. Dlatego też Sąd oddalił wniosek skarżącego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków na okoliczność stałej pracy w spornym okresie w gospodarstwie rolnym jego babci. Okoliczność ta nie jest bowiem między stronami sporna, a nadto nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Wnioskodawca nie spełnił zatem warunków do przyznania mu emerytury w obniżonym wieku emerytalnym, gdyż nie ma wymaganego 25-letniego stażu pracy oraz nie ukończył 60 lat.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 184 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227, z późn. zm. ) orzekł jak w sentencji.