Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSO Jerzy Kozaczuk

Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Walerczak

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2016 r.

sprawy A. K.

obwinionego o wykroczenie z art. 92a kw

na skutek apelacji wniesionej przez obwinionego

od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim

z dnia 25 kwietnia 2016r. sygn. akt II W 1291/15

zmienia zaskarżony wyrok i A. K. uniewinnia od popełnienia zarzuconego mu czynu; stwierdza, że wydatki postępowania w sprawie ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 429/16

UZASADNIENIE

A. K. został obwiniony o to, że w dniu 23 kwietnia 2015 roku o godz. 13.12 w miejscowości S. kierując pojazdem marki P. o numerze rejestracyjnym (...), przekroczył dozwoloną prędkość o 37 km/h, tj. w miejscu, gdzie obowiązuje ograniczenie prędkości jazdy 90 km/h jechał z prędkością 127 km/h,

tj. o czyn z art. 92a k.w.

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2016 r., sygn. akt II W 1291/15, Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim:

obwinionego A. K. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czy­nu i z mocy art. 92a k.w. wymierzył wobec niego grzywnę w kwocie 300 zł. Zasądził od obwinionego 30 zł tytułem opłaty i obciążył go pozostałymi kosztami w sprawie w wysokości 100 zł.

Apelację od zaprezentowanego wyżej wyroku wywiódł obwiniony A. K., zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1.  błędną ocenę materiału dowodowego zebranego w sprawie w postaci:

a)  uznania za wiarygodne zeznań świadków D. J. oraz Ł. P. (1) w zakresie, iż to pojazd, którym się poruszałem jechał z prędkością 127 km/h w terenie gdzie obowiązywało ograniczenie do 90 km/h w sytuacji kiedy nie przedstawiono dowodu z nagrania videorejestratora znajdującego się w posiadaniu KPP w M. i w tym kontekście również błędną ocenę dowodu z pisma KPP w M., z którego Sąd wywiódł, że nagranie ze zdarzenia nie znajduje się w posiadania ww. jednostki Policji, w sytuacji kiedy w samym piśmie KPP wskazuje, iż „Z zasady są one (na­grania) usuwane po zgraniu na dysk CD i przekazane innej komórce organi­zacyjnej KPP realizującej czynności wyjaśniające w sprawie o wykroczenie” a więc winny znajdować się w posiadaniu KPP w M. choć­by w postaci kopii na płycie CD, której to Sąd nie zażądał, uchybienie to miało zaś wpływ na treść orzeczenia zapadłego w sprawie, gdyż gdyby Sąd prawi­dłowo ocenił całość materiału dowodowego to nie mógłby uznać, że to samo­chód, który prowadził został zarejestrowany jako przekraczający pręd­kość,

b)  uznania za wiarygodne zeznań świadków D. J. oraz Ł. P. (1) w zakresie, iż to pojazd, którym poruszał się obwiniony jechał z pręd­kością 127 km/h w terenie gdzie obowiązywało ograniczenie do 90 km/h w sytuacji kiedy Sąd uznał za dowód, na podstawie którego ustalono stan faktyczny także instrukcję obsługi videorejestratora videorapid 2, która wska­zuje wprost dozwolony sposób pomiaru prędkości tym urządzeniem i nie do­puszcza pomiaru prędkości samochodu nadjeżdżającego z naprzeciwka i w tym kontekście również nieprzeprowadzenie z urzędu dowodu z opinii biegłego z zakresu pomiaru prędkości na okoliczność:

1.  czy zmierzenie prędkości w sposób opisany przez D. J. było w ogóle dopuszczalne urządzeniem videorapid 2, w konfiguracji znajdującej się w samochodzie O. (...) o nr rej. (...), w szczególności bio­rąc pod uwagę dane zawarte w instrukcji jego użytkowania,

2.  czy rzekomy pomiar był przeprowadzony rzetelnie i czym może być wiary­godnym źródłem ustalenia prędkości oraz danych identyfikacyjnych – po uprzednim złożeniu do akt kopii nagrania rzekomego wykroczenia,

uchybienie to miało zaś wpływ na treść orzeczenia zapadłego w sprawie, gdyż gdyby Sąd prawidłowo ocenił całość materiału dowodowego to nie mógłby uznać, że to sa­mo­chód prowadzony przez obwinionego został zarejestrowany jako przekraczający prędkość.

W następstwie powyższego odwołujący się wniósł o zmianę zaskarżonego wy­roku i uniewinnienie go od popełnienia zarzuconego mu czynu, ewentualnie zaś o uchylenie zanegowanego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpo­znania Sądowi I instancji.

W toku rozprawy apelacyjnej obrońca obwinionego poparł apelację i wnioski w niej zawarte. Obwiniony przyłączył się do stanowiska swojego obrońcy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna i jako taka doprowadziła do zmiany zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie A. K. od popełnienia zarzuconego mu czynu.

W okolicznościach niniejszej sprawy nieuprawnioną jest konstatacja Sądu Rejo­nowego, w myśl której brak nagrania pozyskanego przez funkcjonariuszy Policji przy wykorzystaniu videorejestratora w dniu 23 kwietnia 2015 r. o godz. 13:12 nie stanowi przeszkody dla przypisania A. K. zarzuconego mu czynu, zaś dowodem wy­star­czającym dla potwierdzenia sprawstwa obwinionego są zeznania funkcjo­nariuszy Policji w osobach D. J. i Ł. P. (1).

Dowód rejestrujący popełnienie wykroczenia jest w sprawach o niezastosowanie się do ograniczenia prędkości dowodem podstawowym, a inne dowody powinny mieć charakter dowodów uzupełniających, weryfikujących trafność i prawidłowość przeprowadzonego pomiaru. Ustalenie przekroczenia dozwolonej prędkości wymaga uchwycenia tegoż prze­kroczenia przy wykorzystaniu właściwych środków technicznych. Nie jest w stanie dokonać go w sposób precyzyjny i dokładny percepcja zmysłowa człowieka. Zdolno­ści tejże percepcji ograniczają się bowiem do ogólnego odczucia decydującego się na dokona­nie pomiaru funkcjonariusza Policji, że konkretny pojazd porusza się zbyt szybko. Wery­fikacja takiego przypuszczenia wymaga wykorzystania odpowiedniego urządzenia pomiarowego. Mimo, że w sprawie A. K. pomiaru takiego dokonano, to jed­nak sam Sąd Rejonowy przyjął, iż z oświadczenia Policji wynika, iż dowód w postaci nagrania video nie został należycie zabezpieczony, czego efektem stała się jego utrata (k. 52). Z całą mocą podkreślić w tym miejscu trzeba, że na oskarżycielu publicz­nym, który zdecydował się na wystąpienie z wnioskiem o ukaranie, ciąży bez­względny obowiązek zabezpieczenia dowodów potwier­dzają­cych sprawstwo ob­winio­nego. W uzasadnieniu stanowiska takiej treści zważyć na­leży, że w myśl art. 54 § 1 k.p.w. w celu ustalenia, czy ist­nieją podstawy do wystąpienia z wnioskiem o uka­ranie oraz zebrania danych niezbędnych do sporządzenia takiego wniosku Policja z urzędu przeprowadza czynności wyjaśniające. Skoro we wspo­mnianym wniosku winno znaleźć się wskazanie dowodów (art. 57 § 2 pkt 3 k.p.w.), to postępowanie wyjaśniające z natury rzeczy obejmuje także ich zabezpiecze­nie. Dotyczy to w szczególności dowodów uzyskanych przez policję podczas wykonywania rutynowych czynności.

W realiach sprawy niniejszej szczegółowego podkreślenia wymaga fakt, iż obwiniony od samego początku kwestionował popełnienie wykroczenia, a więc było rzeczą oczywistą, iż o jego ewentualnym sprawstwie zdecyduje Sąd. Postawa prezentowana przez obwinionego nakładała więc na organa ścigania bezwzględny obowiązek zabezpieczenia zapisu z videorejestratora.

Rozstrzygając w przedmiocie wierności odzwierciedlenia przez funkcjo­nariuszy Policji wyniku po­miaru prędkości wyświetlonego przez urządzenie, zważyć trzeba, że bez do­wodu ze wzmiankowanego nagrania nie sposób obiektywnie odtworzyć innych okoliczności zdarzenia, które mogą przesądzać o ewentualnej winie, a zatem nie sposób ustalić chociażby odcinka drogi, na którym miało ono miejsce, długości doko­nanego pomiaru, czy też kąta widzenia kamery oraz po­prawno­ści działania samego rejestratora.

Okoliczności te nabierają szczególnego znaczenia w sprawach o czyny z art. 92a k.w. W przedmiotowej sprawie sąd, pomimo przesłuchania funkcjonariuszy policji, nie opierał się bowiem na dowodach bezpośrednich, a jedynie na dowodach pośrednich. Podstawowym dowodem w tego typu sprawach jest zapis video, zaś pozostałe dowody mają charakter jedynie pomocniczy.

Podnieść należy, że w sytuacji, gdy między organem procesowym a faktem udowadnianym pojawiają się dodatkowe ogniwa (np. świadek "ze słuchu", szkic miejsca zdarzenia), grozi to zdeformowaniem obrazu ustalanego w postę­powaniu dowodowym wskutek zniekształceń, jakim nieu­chronnie podlegają pocho­dzące zawsze "z przekazu" dowody pochodne ( vide A. Ga­berle, Dowody w sądowym procesie karnym, Oficyna 2007). W związku całokształtem powyższego przyjąć należy, iż wobec zniszczenia dowodu z zapisu video, zachodzą niedające się zweryfikować wątpliwości , w przedmiocie ewentualnego przekroczenia dozwolonej prędkości przez A. K..

W realiach zaprezentowanego stanu rzeczy zaznaczyć trzeba, iż podstawową re­gułą prawa karnego procesowego jest zasada domniemania niewinności oraz wyni­kający z niej obowiązek rozstrzygania nieusuniętych w toku postępowania wąt­pliwo­ści na korzyść obwinionego (art. 5 k.p.k. w zw. z art. 8 k.p.w.). Dla unie­winnienia obwinionego nie ma zatem potrzeby udowodnienia, że nie popełnił on wy­kroczenia, lecz wystarczy niemożliwość udowodnienia, że wykroczenie popełnił. Udowodnienie sprawstwa musi być przy tym całkowite, pewne i wolne od wątpliwości ( vide wyrok Sądu Najwyż­szego z 24 lutego 1999 r., V KKN 362/97, LEX nr 564945). Skoro w spra­wie A. K. brak jest podstawowego i jedynie obiektywnego dowodu w postaci nagrania videorejestratora, to tym samym brak jest wskazanych wyżej możliwości weryfikacyjnych inne dowody, to uznać należy, iż występuje zgodnie z dyspozycją art. 5 § 2 kpk nie­możności udowodnienia, iż wyżej wymieniony dopuścił się wykroczenia. W efekcie zbędnym okazało się prowadzenie szczegółowych rozważań poświęconych każdemu z aspektów poruszonych w apelacji wywiedzionej na korzyść obwinionego (art. 436 k.p.k. w zw. z art. 109 § 2 k.p.w.).

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy, kierując się zasadą rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść obwinionego orzekł, jak w części dys­po­zytywnej swego wyroku.

Na podstawie art. 118 § 2 k.p.w. Sąd Okręgowy, z uwagi na uniewinnienie A. K., stwierdził, że wydatki postępowania w sprawie ponosi Skarb Państwa.