Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 5 listopada 2014 r. powód D. T. wniósł o zasądzenie od pozwanej Grup (...) spółki akcyjnej w P. kwoty 100.000 zł z odsetkami ustawowymi od 18 marca 2009 r. oraz kosztami postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu podał, że wykonał na rzecz pozwanej roboty budowlane w ramach realizacji łączącej strony umowy z dnia 28 lipca 2008 r., która obejmowała prace podstawowe i dodatkowe. Niniejszym pozwem powód dochodzi należności za prace dodatkowe w postaci reprofilacji skarpy kanału uzgodnione na spotkaniach w dniach 6 i 16 października 2008 r. a ich zakres i wartość zostały zaakceptowane przez upoważnionych przedstawicieli pozwanej w kosztorysie robót dodatkowych. Pozwana dokonała zaś tylko odbioru robót podstawowych, nie dokonując odbioru robót dodatkowych mimo zgłoszenia gotowości odbioru. Powód wykonał zlecone i zaakceptowane roboty dodatkowe, usunął drobne usterki zaś pozwana odmówiła zapłaty. Dalej powód wskazał, że strony w niniejszej sprawie przyjęły sposób rozliczenia wynagrodzenia w postaci ryczałtowej z możliwością modyfikacji w zależności od konieczności wystąpienia robót dodatkowych lub zmniejszenia zakresu robót podstawowych. Taki sposób wynikał z faktu, że na chwilę zawierania umowy nie był znany cały zakres prac do wykonania, gdyż dopiero po usunięciu namułów możliwe było stwierdzenie zakresu prac dodatkowych polegających na odtworzeniu linii brzegowej. Natomiast w umowie określono wysokość wynagrodzenia za prace dodatkowe poprzez zastosowanie stawek określonych w § 2 ust. 2 umowy. Ostatecznie strony ustaliły, że wartość robót dodatkowych wyniosła 951 489,41 złotych brutto. Po rozliczeniu z pozwaną wykonanych robót podstawowych do zapłaty pozostała kwota 880 651,36 złotych, jednak powód w tym postępowaniu dochodzi jedynie części tego wynagrodzenia w kwocie 100 000,00 złotych.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwana potwierdziła fakt zawarcia w dniu 28 lipca 2008 r. umowy, której przedmiotem było wykonanie rekonstrukcji kanału dosyłowego wody W – 2. Ewentualne roboty dodatkowe limitowane były potrzebami pozwanej jako zamawiającego a ich wykonanie zgodą pozwanej. Pozwana jednak zaprzeczyła aby zlecała powodowi prace dodatkowe, zakres umocowania przedstawicieli pozwanej nie zawierał umocowania do zaciągania zobowiązań finansowych na żadną kwotę. Nadto podniosła, że powód nigdy nie przystąpił do wykonania prac dodatkowych. Zakres prac, o których mowa w pozwie stanowił prace wykonane w ramach zamówienia podstawowego rozliczonego ryczałtem. Pozwana zaprzeczyła też by powód wzywał ją do przeprowadzenia odbioru robót dodatkowych wyznaczając odbiór na dzień 17 marca 2009 r. Dalej podniesiono zarzut przedawnienia. Pozwana przyznała wprawdzie, że 13 maja 2011 r. odbyło się posiedzenie pojednawcze w trybie zawezwania do próby ugodowej jednak w ocenie pozwanej postępowanie to nie spowodowało przerwy biegu przedawnienia. W piśmie z dnia 4 maja 2016 r. powód rozszerzył powództwo do kwoty 845 657,70 zł (tj. o kwotę 765 657,70 zł) wnosząc o zasądzenie od pozwanej tej kwoty wraz z kosztami postępowania według norm przepisanych. W odpowiedzi pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu od rozszerzonego powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

D. T. zwarł w dniu 28 lipca 2008 r. z Grupa (...) spółką akcyjną w P. umowę, której przedmiotem było wykonanie rekonstrukcji kanału dosyłowego wody W-2 (refulacja kanału, odtworzenie linii brzegowej). Umowa została zawarta w następstwie złożonej przez powoda oferty i prowadzonych między stronami negocjacji. Negocjacje były dwuetapowe, obejmowały ustalenia odnośnie robót podstawowych i dodatkowych. W piśmie z dnia 26 czerwca 2008 r. powód zaoferował wynagrodzenie ryczałtowe za wykonanie zadania polegającego na rekonstrukcji kanału dosyłowego w kwocie 1 366 592,85 zł brutto. Roboty dodatkowe nieujęte w zakresie podstawowym miały zostać skalkulowane na podstawie cen jednostkowych ujętych w zmienionym przez powoda załączniku nr 2 do oferty. Następnie w piśmie z dnia 4 lipca 2008 r. powód w ramach II etapu negocjacji przedstawił pozwanej propozycję, zgodnie z którą wynagrodzenie ryczałtowe za roboty podstawowe miało wynosić 590 000,00 zł netto, zaś roboty dodatkowe nie ujęte w zakresie prac miały zostać rozliczone na podstawie rzeczywiście wykonanych i odebranych ilości robót oraz cen jednostkowych. Powód zaproponował też rozliczenie w trzech fakturach, tj. pierwsza przejściowa za wykonanie prac na odcinku C, druga przejściowa za wykonanie prac na odcinku B i trzecia końcowa po zakończeniu prac. Nadto powód zaproponował by prace dodatkowe fakturowane były osobno.

Po przedstawieniu powyższych propozycji strony zawarły umowę nr (...). W § 2 ust. 1 umowy strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 590 000,00 zł plus podatek VAT .

W § 2 ust. 2 ustalono, że roboty dodatkowe nie ujęte w zakresie prac – Załączniku nr 1 do umowy, zostaną rozliczone na podstawie rzeczywiście wykonanych i odebranych ilości robót oraz następujących cen jednostkowych:

a)  uzupełnienie podparcia skarpy kanału, składającego się z palisady pali drewnianych dn. 14 cm, I=1,5 m wbijanych do rzędnej korony – 1,05 m, rozstawionych co 2 m z założoną deską oporową gr. 2 cm i szer. 20 cm – cena jednostkowa 232,00 zł/mb,

b)  uzupełnienie umocnienia skarpy dyblami betonowymi 50x40x15 cm na podsypce żwirowej od rzędnej – 1,05 m do rzędnej + 0,7 m – cena jednostkowa 300,00 zł/m ² ,

c)  wykonanie reprofilacji skarpy kanału ziemią urodzajną (humus) z obłożeniem darnią i dodatkowym obsiewem od rzędnej + 0,7 m do + 2,0 m – cena jednostkowa 50,00 zł/ m ², w tym obłożenie darnią 15,00 zł/ m ².

W myśl § 2 ust. 3 ilość realizowanych robót dodatkowych wymienionych w ust. 2 wynikać miała z potrzeb pozwanej jako zamawiającego. Przedmiar tych robót powód miał obowiązek uzgodnić z pozwaną przed rozpoczęciem prac.

Zgodnie z § 2 ust. 4 należność za wykonanie przedmiotu umowy miała zostać rozliczona czterema fakturami:

a)  I faktura w wysokości 355 600,00 zł plus podatek VAT, po wykonaniu i odebraniu przez pozwaną odcinka C, obejmującego obszar kanału W -2 od estakady taśmociągu do ujęcia brzegowego W – 1 – długość odcinka (...) i C1, obejmującego odnogę kanału W-2 – długość odcinka 168 m,

b)  II faktura w wysokości 31 360,00 zł plus podatek VAT, po wykonaniu i odebraniu przez pozwaną odcinka B, obejmującego obszar kanału W – 2 od mostu na ulicy (...) do estakady taśmociągu. Długość odcinka 283 m

c)  III faktura w wysokości 203 040,00 zł plus podatek VAT, po wykonaniu i odebraniu przez pozwaną odcinka A, obejmującego obszar kanału w – 2 od pompowni W – 21 i W – 107 do mostu na ulicy (...). Długość odcinka 501 m.

d)  IV faktura za wykonane i odebrane roboty dodatkowe, wymienione w § ust. 2 oraz po dokonaniu przez pozwaną odbioru końcowego przedmiotu umowy. Koszt i obmiar robót dodatkowych powód miał obowiązek uzgodnić z pozwaną przed wystawieniem faktury.

Podstawą do wystawienia faktury miał być podpisany przez strony protokół odbioru robót, który pozwana miała obowiązek dołączyć do faktury (§ 2 ust. 5). Prawidłowo wystawiona faktura miała być płatna przelewem, z konta pozwanej, w ciągu 21 dni od daty jej dostarczenia (§ 2 ust. 6).

W § 3 ust. 1 strony ustaliły termin realizacji robót na 90 dni kalendarzowych od dnia protokolarnego przekazania placu budowy powodowi.

W § 4 strony wskazały swoich przedstawicieli.

Powód wyznaczył kierownika budowy w osobie H. H., oraz kierownika robót w osobie D. T. (ust. 1) Pozwana wyznaczyła następujących przedstawicieli:

a)  W. B. (1) – kierownika projektu, którego upoważniła do wsparcia organizacyjnego prowadzonych działań związanych z realizacją umowy i po zakończeniu do rozliczenia zadania inwestycyjnego,

b)  R. D. – do nadzoru nad realizacją umowy, składania wezwań i egzekwowania od powoda napraw objętych gwarancją oraz przeglądów gwarancyjnych,

c)  D. S. – do koordynowania umowy, którego upoważniła do współpracy i koordynowania wszelkich działań stron umowy przy realizacji jej postanowień, uczestnictwa w odbiorze końcowym przedmiotu umowy, monitorowania terminu realizacji umowy,

d)  P. L. jako inspektora nadzoru.

Zgodnie z § 7 odbiór końcowy miał obejmować przedmiot umowy oraz prace porządkowe. Wykonawca (kierownik budowy lub robót) miał zgłosić pozwanej (zamawiającemu) gotowość do odbioru wpisem w dzienniku budowy. Pozwana miała przystąpić do odbioru w ciągu 5 dni roboczych od daty potwierdzenia przez kierownika budowy w dzienniku budowy osiągnięcia gotowości do odbioru (zakończenie robót i sprawdzenie kompletności dokumentów odbioru)

W załączniku nr 1 do umowy strony określiły zakres prac refulacyjnych kanału W – 21 w następujący sposób:

1.  Podzielono kanał W – 2 na odcinki robocze:

a)  Odcinek A – obszar kanału w – 2 od pompowni W – 21 i W – 107 do mostu przy ulicy (...). Długość odcinka 501 m.

b)  Odcinek B – obszar kanału W – 2 od mostu na ulicy (...) do estakady taśmociągu. Długość odcinka 283 m.

c)  Odcinek C – obszar kanału W-2 od estakady taśmociągu do ujęcia brzegowego W - 1. Długość odcinka (...).

d)  Odcinek C1 – odnoga kanału W – 2. Długość odcinka 168 m.

2.  Zakres prac na poszczególnych odcinkach:

a)  Odcinek A – refulacja, odsączenie, załadunek, wywóz oraz utylizacja wybranego osadu. Do odsączania można było wykorzystać istniejące odmulniki W – 25 oraz W – 103. Maksymalna odległość tłoczenia do odmulników – 600 m.

b)  Odcinek B - refulacja i odłożenie osadu na pola PI lub (...)

c)  Odcinek C – refulacja i odłożenie osadu na pola PI, (...), (...)

d)  Odcinek C1 – refulacja i odłożenie osadu na pole (...).

e)  Ścięcie, wykarczowanie i usunięcie roślinności brzegowej na całej długości kanału W-2.

3.  Za prace wykonane prawidłowo uważa się oczyszczenie kanału W – 2 do osiągnięcia rzędnej dna kanału + 7,0 m (-3,0 m n.p.m.) i usunięcia roślinności brzegowej na całej jego długości. Jednocześnie powód miał zachować istniejące nachylenie skarp podwodnych – 1: 2,5 i szerokość dna kanału 8 m.

4.  Odbiór częściowy prac miał być potwierdzony sondażem dna przez uprawnioną jednostkę geodezyjną.

5.  W przypadku stwierdzenia, po usunięciu namułów i roślinności brzegowej, ubytków w betonowym umocnieniu brzegowym, należało naprawić umocnienia brzegowe pod i nad linią wody.

Zakresu prac dodatkowych na chwilę zawierania umowy nie można było przewidzieć ponieważ aby dokonać dokładnie tych ustaleń najpierw trzeba było wykonać prace podstawowe. Ta kwestia wiadoma była stronom już na wstępnym etapie rozmów i negocjacji. Dopiero po odsłonięciu refulatu, czyli mułu i usunięciu krzaków możliwy był do ustalenia zakres prac reprofilacyjnych. Z tego też względu strony ustaliły zakres prac podstawowych tyko do rzędnej 0,7 m a następnie dodatkowe prace składające się z reprofilacji skarp od rzędnej 0,7 do + 2 m.

Dowód: zaproszenie (k. 60), specyfikacja istotnych warunków zamówienia wraz z załącznikami (k. 61 – 72), pismo z dnia 26 czerwca 2008 r. z załącznikami (k. 73 - 88), zakres prac refulacyjnych (k. 89, 390), potwierdzenie odbioru (k. 91,391), kosztorys z dnia (k. 92 – 99), pisma z dnia 4 lipca 2008 r. (k. 100 - 101), propozycja oferenta (k. 102),projekt umowy z załącznikami (k. 103 – 115), oświadczenie (k. 116), pismo z dnia 5 maja 2008 roku (k. 117), decyzja (k. 118), zaświadczenie (k. 119 - 121), umowa nr (...) z załącznikami (k. 122 – 134, 379 - 389), zeznania świadka R. D. (k. 477 – 479), zeznania świadka D. S. (k. 479 – 482), zeznania świadka P. L. (k. 482 – 484), zeznania świadka R. P. (k. 504 – 509), zeznania świadka W. B. (2) (k. 543 – 546), przesłuchanie powoda D. T. (k. 556 – 559, 761 – 762).

W dniu 22 sierpnia 2008 r. przekazany został teren budowy i powód przystąpił w dniu 23 sierpnia 2008 r. do realizacji umowy.

Dowód: protokół przekazania (k. 135).

W dniu 12 września 2008 r. kierownik budowy H. H. zgłosił gotowość odbioru robót w związku z zakończeniem prac przy refulacji kanału dosyłowego wody W-2 odcinek C. W dniu 13 września 2008 r. zakończenie tych prac potwierdził wpisem w dzienniku budowy inspektor nadzoru P. L..

Dowód: dziennik budowy (k. 147 – 153).

W toku realizacji porządkowych prac refulacyjnych służby pozwanej na bieżąco oceniały ubytki i zakres prac dodatkowych, na bieżąco dokonywano obmiarów. W dniu 6 października 2008 r. odbyło się spotkanie H. H., W. B. (2), R. D., D. S. i P. L., na którym ustalono m.in., że powód do dnia 10 października 2008 r. miał dostarczyć zakres robót dotyczący reprofilacji skarp odcinka C a pozwana do 13 października 2008 r. miała zatwierdzić zakres prac. Po zatwierdzeniu zakresu prac reprofilacyjnych zobowiązał się do niezwłocznego przystąpienia do ich realizacji. Powód zobowiązał się też do usunięcia roślinności miękkiej z odcinka B równolegle z prowadzeniem prac refulacyjnych. W terminie 3 dni po zakończeniu tych prac powód miał przedstawić zakres naprawy umocowań skarby na odcinku B. W dniu 15 października 2008 r. kierownik budowy zgłosił gotowość do odbioru prac na odcinku B. W dniu 16 października 2008 r. odbyło się spotkanie H. H., W. B. (2), P. L., R. D. i D. S., na którym ustalono, że do dnia 20 października 2008 r. powód rozpocznie reprofilację skarpy kanału na odcinku C o powierzchni 12 831 m ² w cenie 50,00 zł/m ², czyli za kwotę 64 155,00 zł netto zgodnie z umową. Jednocześnie wskazano, że kwota wynagrodzenia może ulec zmianie po wykonaniu kosztorysu powykonawczego. Nadto ustalono, że do dnia 17 października 2008 r. powód dostarczy kosztorys naprawy palisady i umocowań betonowych na odcinkach A i B. W dniu 16 października 2008 r. powód sporządził kosztorys robót dodatkowych odcinek A i B bez jeziorka, w którym określono wartość robót dodatkowych za powyższy zakres na kwotę 951 489,41 zł brutto. Kosztorys ten został przedstawiony do akceptacji przedstawicielom pozwanej tj. W. B. (2), P. L., R. D. i D. S.. Wszystkie te osoby zaaprobowały kosztorys składając własnoręczne podpisy. Nadto, inspektor nadzoru P. L. umieścił adnotację o treści: „zakres i wartość robót prawidłowa”.

Dowód: notatka z dnia 6 października 2008 r. (k. 136), notatka z dnia 16 października 2008 r. (k. 137), kosztorys powykonawczy (k. 139 – 142, 392 - 395), dziennik budowy (k. 147 – 153, 396 - 404), zeznania świadka R. D. (k. 477 – 479), zeznania świadka D. S. (k. 479 – 482), zeznania świadka P. L. (k. 482 – 484), zeznania świadka R. P. (k. 504 – 509), zeznania świadka H. H. (k. 546 – 549), przesłuchanie powoda D. T. (k. 761 – 762).

W dniu 20 października 2008 r. powód przystąpił do realizacji robót dodatkowych w postaci reprofilacji skarpy odcinek A i B zgodnie z ustaleniami poczynionymi na spotkaniu w dniu 16 października 2008 r. Z uwagi na większy zakres prac dodatkowych niż ustalony na spotkaniach, powód zaproponował w piśmie z dnia 21 października 2008 r. aby zmienić postanowienia umowy dotyczące sposobu fakturowania robót dodatkowych ujętych w jej § 2 pkt d. Powód zaproponował aby należności za wykonanie robót dodatkowych pozwana rozliczyła czterema fakturami potwierdzonymi protokołami odbioru. W odpowiedzi na powyższe pozwana poinformowała powoda, że podtrzymuje uzgodnienia zawarte w § 2 ust. 4 pkt d) umowy z dnia 28 lipca 2008 r. dotyczące rozliczenia robót dodatkowych jedną fakturą.

Dowód: pismo z dnia 21 października 2008 r. (k. 143), pismo z dnia 27 października 2008 r. (k. 144), dziennik budowy (k. 147 – 153, 396 - 404),

W piśmie z dnia 26 listopada 2008 r. powód zwrócił się o przesunięcie terminu zakończenia robót zawartych w § 2 ust. 2 pkt b) i c) polegających na umocnieniu skarpy dyblami betonowymi oraz reprofilacji skarpy kanału z uwagi na pogorszenia pogodowe oraz wysoki stan wody i związane z tym trudności w wykonywaniu tych robót. Jednocześnie powód poinformował, że zakres prac podstawowych zostanie zakończony zgodnie z terminem i zgłoszony do dziennika budowy do dnia 27 listopada 2008 r.

Dowód: pismo z dnia 26 listopada 2008 r. (k. 145).

W dniu 27 listopada 2008 r. zgłoszono gotowość odbioru końcowego robót rekonstrukcji kanału przesyłowego wody W – 2. W dniu 29 listopada 2008 r. zakończono reprofilację skarpy na odcinku A jako robót dodatkowych uzgodnionych na spotkaniach w dniach 6 i 16 października 2008 roku. W dniu 9 grudnia 2008 r. zakończono reprofilację skarpy na odcinku B. W dniu 16 grudnia 2008 r. odbyło się spotkanie w związku ze zgłoszeniem do odbioru prac podstawowych (refulacyjnych), w trakcie prac odbiorowych stwierdzono konieczność wykonania poprawek w zakresie usuwania namułów.

Dowód: notatka służbowa z dnia 16 grudnia 2008 r. (k. 138), pismo powoda z dnia 19 grudnia 2008 r. (k. 146), dziennik budowy (k. 147 – 153, 396 - 404), dokumentacja zdjęciowa (k. 452), dokumentacja fotograficzna (k. 702 – 741), zeznania świadka D. S. (k. 479 – 482), zeznania świadka H. H. (k. 546 – 549).

W dniu 2 stycznia 2009 r. powód zakończył prace dodatkowe na odcinku A i B bez montażu umocnień koszy gabionowych z uwagi na niejasną sytuację finansową między stronami. Stan wykonania robót dodatkowych na odcinku A i B wynosił ok 80%. W dniu 5 stycznia 2008 r. powód przerwał wykonywanie wszystkich prac z uwagi na warunki pogodowe. W piśmie z dnia 9 stycznia 2009 r. powód zwrócił się z prośbą do pozwanej o przedłużenie terminu zakończenia robót dodatkowych do 30 kwietnia 2009 r. z uwagi na złe warunki pogodowe. W odpowiedzi na powyższe w piśmie z dnia 2 lutego 2009 r. pozwana wskazała, że przedłożona przez powoda dokumentacja nie zawierała poświadczenia uzyskania zgody na wykonywanie robót dodatkowych, do czasu uzyskania zgody zarządu pozwanej prace dodatkowe prowadzone są na ryzyko powoda. W piśmie z dnia 4 lutego 2009 r. powód wezwał pozwaną do niezwłocznego przystąpienia przez pozwaną do odbioru robót dodatkowych. W piśmie z dnia 12 lutego 2009 r. pozwana zakwestionowała fakt wykonania przez powoda robót dodatkowych. W dniu 16 lutego 2009 r. powód ponownie zgłosił gotowość do odbioru całości prac refulacyjnych objętych załącznikiem nr 1 do umowy z dnia 28 lipca 2008 r. Wniosek o zatwierdzenie robót dodatkowych został złożony do zarządu pozwanej.

Dowód: dziennik budowy (k. 147 – 153), pismo powoda z dnia 9 stycznia 2009 roku (k. 154), pismo z dnia 2 lutego 2009 r. (k. 155), pismo z dnia 4 lutego 2009 r. (k. 156 – 158), pismo z dnia 12 lutego 2009 r. (k. 159 – 160), notatka (k. 161), dokumentacja zdjęciowa (k. 405 – 424), dokumentacja zdjęciowa (k. 452), dokumentacja projektowa (k. 654), zeznania świadka D. S. (k. 479 – 482), zeznania świadka H. H. (k. 546 – 549).

W dniu 3 marca 2009 r. zarząd pozwanej spółki podjął uchwałę, w której wyraził zgodę na podjęcie przez powoda prac dodatkowych ale tylko w zakresie 120 000,00 złotych netto. Do dnia 10 marca 2009 r. pozwana dokonała odbioru całości robót podstawowych. Jednocześnie na spotkaniu w tym dniu pozwana i powód uzgodniły, że wynagrodzenie za roboty podstawowe zostanie pomniejszone o 1 % wartości ryczałtu za wady niosące zagrożenia prawidłowej eksploatacji kanału oraz zatrzymano kwotę 30 000 zł za niedostateczne usunięcie roślinności brzegowej na odcinku C kanału W – 2. Powód zobowiązał się też, pod warunkiem nieuzyskania referencji za wykonane prace, że nie będzie wnosił roszczeń o zapłatę za wykonane prace reprofilacyjne ponieważ z przyczyn technicznych musiały one być wykonane przy realizacji zakresu podstawowego, wynagrodzonego ryczałtem. Z uwagi na niedokonanie odbioru robót dodatkowych powód w dniu 17 marca 2009 r. dokonał odbioru jednostronnego tych robót. Powód w dniu 5 maja 2009 r. wykonał kosztorys powykonawczy robót dodatkowych odcinków A i B bez jeziorka według, którego wartość prac wyniosła 880 651,36 zł brutto. Z uwagi na to, że jak się w toku prac okazało, część materiałów wydobywanych powód mógł wykorzystać ponownie w swoich pracach (dyble), odliczono wynagrodzenie proporcjonalnie do ich liczby. W dalszej korespondencji strony podtrzymywały swoje wcześniej wyrażone stanowiska w zakresie robót dodatkowych.

Dowód: protokół z dnia 10 marca 2009 r. (k. 162 – 163, 367 - 368), protokół z dnia 17 marca 2009 r. (k. 164 – 165), kosztorys powykonawczy (k. 166 – 169), pismo z dnia 28 maja 2009 r. (k. 170 - 172), pismo z dnia 9 października 2009 r. (k. 173), pismo z dnia 2 listopada 2009 r. (k. 174), protokół z dnia 22 września 208 r. (k. 369), protokół z dnia 27 października 2008 r. (k. 370), informacja (k. 371), projekt porozumienia (k. 372 – 373), notatka służbowa z dnia 10 marca 2009 r. (k. 374), referencje (k. 375), dokumentacja fotograficzna (k. 405 – 424), zeznania świadka R. D. (k. 477 – 479), zeznania świadka D. S. (k. 479 – 482), zeznania świadka P. L. (k. 482 – 484), zeznania świadka R. P. (k. 504 – 506), zeznania świadka K. K. (k. 506 – 508), przesłuchanie powoda D. T. (k. 761 -762).

Powód nie wystawił pozwanej faktury VAT z tytułu prac dodatkowych.

Bezsporne.

W piśmie z dnia 18 lutego 2011 r. powód wezwał pozwaną do próby ugodowej. W dniu 13 maja 2011 r. w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie odbyło się posiedzenie w tym zakresie jednak do zawarcia ugody nie doszło. Wnioskiem z dnia 28 lutego 2014 r. powód ponownie wezwał pozwaną do próby ugodowej w związku z roszczeniem wynikającym z umowy z dnia 28 lip[ca 2008 r. W dniu 7 maja 2014 r. w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie odbyło się posiedzenie w tym zakresie jednak do zawarcia ugody nie doszło.

Dowód: wniosek o zawezwanie do próby ugodowej (k. 175 – 180), wypis z protokołu (k. 181), płyta CD (k. 182), wniosek o zawezwanie do próby ugodowej (k. 645 – 648), protokół (k. 449).

Powód wykonał zakres prac dodatkowych na odcinku A i B . Nie wykonano jedynie darniowania skarp wykonano natomiast nawiezienie humusu z obsianiem skarp. Powód nie wykonał robót dodatkowych na odcinku C. Wartość robót dodatkowych kształtuje się na poziomie 845 657,70 zł brutto.

Dowód: opinia biegłego sądowego M. W. (k. 612), ustna uzupełniająca opinia biegłego sądowego M. W. (k. 672 – 675), przesłuchanie powoda D. T. (k. 761 -762).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Przedstawione wyżej ustalenia faktyczne prowadzą do wniosku, że roszczenie główne zasługiwało na uwzględnienie w całości, natomiast częściowemu oddaleniu podlegało żądanie w zakresie odsetek ustawowych od roszczenia głównego. Powód wywoził swoje roszczenie z umowy nr (...) zawartej w dniu 28 lipca 2008 roku, na podstawie której zobowiązał się do wykonania na zlecenie pozwanej robót w zakresie rekonstrukcji kanału dosyłowego wody. W ramach tej umowy powód miał wykonać roboty podstawowe wyszczególnione w załączniku nr 1 do umowy tj. refulację, odsączenie, załadunek i utylizację wybranego osadu, ścięcie, wykarczowanie oraz usunięcie roślinności brzegowej, jak również roboty dodatkowe polegające na naprawie ubytków w betonowym umocnieniu brzegowym (tzw. reprofilacja). Powyższą umowę, będącą źródłem roszczenia powoda, z uwagi na zakres zleconych jej robót, należy ocenić jako umowę o roboty budowlane w rozumieniu art. 647 k.c. Przedmiotowym pozwem powód dochodził zapłaty wynagrodzenia wyłącznie za roboty dodatkowe, o których mowa w § 2 ust. 2 umowy, której fakt zawarcia nie był w niniejszej sprawie sporny. Wobec tego zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art. 647 k.c. zobowiązany był wykazać zakres oraz fakt wykonania zleconych mu w ramach tej umowy czynności. W ocenie Sądu z powyższych obowiązków powód wywiązał się należycie.

Argumentując bezzasadność powództwa w odpowiedzi na pozew pozwana zaprzeczyła by zlecała powodowi prace dodatkowe i by powód je wykonał, z drugiej strony twierdziła, że prace jakie powód uznaje za prace dodatkowe były w rzeczywistości objęte zakresem prac podstawowych. Nadto pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia. Analiza zgromadzonego materiału dowodowego nie pozwala uwzględnić argumentacji prezentowanej przez pozwaną.

Odnosząc się do kwestii robót dodatkowych wskazać należy, że ich wykonanie strony przewidziały w § 2 ust. 2 umowy, co tego nie ma żadnych wątpliwości. Natomiast, z uwagi na specyfikę tych prac, na chwilę zawierania umowy nie było możliwe precyzyjne ustalenie ich zakresu a co za tym idzie wartości. Z tego względu w umowie przewidziano konieczność ich wykonania co do zasady, jednocześnie ustalono, że zostaną one rozliczone na podstawie rzeczywiście wykonanych i odebranych robót według cen jednostkowych wskazanych w § 2 ust. 2 pkt a)-c). Z kolei w § 2 ust. 3 strony postanowiły, że ilość zrealizowanych robót dodatkowych wynikać miała z potrzeb pozwanej jako zamawiającego. Powód zobowiązał się do uzgodnienia z pozwaną przedmiaru robót przed rozpoczęciem prac. W ocenie Sądu takie postanowienia umowy stanowią odzwierciedlenie długiego procesu negocjacyjnego prowadzonego przez strony przed zawarciem umowy, w wyniku którego potencjalni kandydaci do realizacji prac, zakwalifikowani do etapu II, w tym powód, wskazywali na szczególne zależności w zakresie prac podstawowych i dodatkowych uniemożliwiające ocenę zakresu tych drugich prac bez przeprowadzenia w pierwszej kolejności prac podstawowych. Dopiero bowiem w wyniku wykonywania prac refulacyjnych można było dokonać ustaleń, czy zaistniały, a jeśli tak to jakie uszkodzenia, które wymagały naprawy. Powyższe znajduje potwierdzenie w zeznaniach świadków R. D. P. L., którzy wskazali, że zakres prac podstawowych w chwili zawierania umowy nie był możliwy do ustalenia, gdyż najpierw trzeba było dokonać odmulenia kanału i wyczyszczenia brzegów z roślinności i to dopiero dawało obraz jakie prace dodatkowe będą potrzebne (k. 477, 482). Fakt, iż w zakres umowy wchodziły oprócz robót relufacyjnych, także roboty reprofilacyjne potwierdził też świadek W. B. (1) (k. 543). Powyższe koreluje z propozycją oferenta, czyli powoda złożoną pozwanej w ramach II etapu negocjacji (k. 102), w której podał on jedynie cenę jednostką danego elementu robót dodatkowych. Dlatego też umowa zawarta między stronami w dniu 28 lipca 2008 r. została ukształtowana w sposób uwzględniający specyfikę zleconych prac, stwierdzoną już na etapie negocjacji prowadzonych przed zawarciem umowy. Co istotne w trakcie wykonywania prac refulacyjnych (podstawowych) istniała możliwość ustalenia – przynajmniej w pewnym zakresie – rodzaju i ilości ubytków, powodujących konieczność przeprowadzenia prac reprofilacyjnych. Z tego względu powód już podczas realizowania robót podstawowych rozpoczął wykonywanie prac dodatkowych. Jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego ostateczny zakres prac dodatkowych został ustalony na spotkaniach, które odbyły się w dniach 6 i 16 października 2008 r. Wówczas już strony miały wiedzę odnośnie rodzaju i ilości prac, jakie miały zostać wykonane w ramach robót dodatkowych i jakie były potrzeby pozwanej jako zamawiającego. Na spotkaniu w dniu 6 października 2008 r. ustalono, że powód do 10 października 2008 r. dostarczy zakres robót dotyczący reprofilacji skarp na odcinku C, nadto usunie roślinność miękką z odcinka B równolegle z prowadzeniem prac refulacyjnych a po ich zakończeniu przedstawi zakres naprawy umocnień skarpy na odcinku B. Na spotkaniu w dniu 16 października 2008 r. ustalono z kolei termin rozpoczęcia prac reprofilacyjnych na odcinku C wskazując powierzchnię i określając cenę za ten zakres prac. Podczas tego spotkania zobowiązano też powoda do przedstawienia kosztorysu naprawy odcinka A i B. W ocenie Sądu na powyższych spotkaniach potwierdzono tylko zakres prac dodatkowych i wartość kosztorysową skoro sama konieczność ich wykonania przewidziana została w umowie. Pozwany miał uzgodnić z pozwaną jedynie przedmiar robót dodatkowych i uzyskać akceptację osób uprawnionych. Taka sytuacja w niniejszej sprawie zaistniała. Nie było zatem potrzeby, jak twierdziła pozwana, zawierana kolejnej umowy, czy też aneksu. Realizowane były bowiem prace objęte umową. Jak wynika z postanowień umowy doprecyzowania wymagał jedynie przedmiar robót co też zostało wykonane na takim etapie zaawansowania robót, na którym to stało się w ogóle możliwe, czyli po rozpoczęciu wykonywania prac refulacyjnych. Powyższego nie należy utożsamiać, jak chce tego pozwana, z zamówieniem dodatkowym, czy kolejnym zobowiązaniem. W spotkaniach brały udział i podpisy pod ustaleniami złożyły osoby upoważnione przez pozwaną w umowie do podejmowania czynności w tym zakresie. Powód miał zatem prawo przypuszczać, że pozwana zaakceptowała poczynione w ten sposób ustalenia, zwłaszcza, że jednocześnie zobowiązano go do rozpoczęcia w dniu 20 października 2008 roku prac reprofilacyjnych. W notatce z 16 października 2008 r. wskazano na możliwość zmiany wynagrodzenia po sporządzeniu kosztorysu powykonawczego, zatem wbrew zarzutom pozwanej, osoby które uczestniczyły w spotkaniach posiadały stosowne uprawnienie w tym zakresie, w szczególności W. B. (1), który zgodnie z § 4 ust. 2 pkt a) upoważniony został do rozliczenia zadania inwestycyjnego po zakończeniu działań. Jeśli więc upoważniono kierownika projektu do samodzielnego rozliczenia zadania inwestycyjnego to tym bardziej przyjąć należało, że posiadał on kompetencje do sprecyzowania zakresu dodatkowego robót. Konsekwencją tych spotkań i ustaleń na nich poczynionych był kosztorys ofertowy z dnia 16 października 2008 r. (mylnie oznaczony powykonawczym) złożony przez powoda na wykonanie prac na odcinku A i B, które to prace – co należy podkreślić – zlecone już zostały mocą umowy. Kosztorys podpisały osoby upoważnione w tej właśnie umowie do reprezentowania pozwanej. Nadto, zatwierdzając kosztorys P. L. pełniący funkcję inspektora nadzoru zawarł adnotację, według której zakres i wartość robót ustalona w kosztorysie jest prawidłowa. Nie zasługuje więc na aprobatę twierdzenie pozwanej, iż nie zlecała powodowi robót dodatkowych. Powyższe okoliczności zasadnie stały się dla powoda podstawą rozpoczęcia robót reprofilacyjnych, o których pozwana niewątpliwie wiedziała. O fakcie tym świadczą między innymi dowody w postaci korespondencji pomiędzy stronami. W piśmie z dnia 21 października 2008 r., a więc w toku realizacji prac, powód zwrócił się do pozwanej z prośbą o zmianę zasad fakturowania robót dodatkowych ujętych w § 2 ust. 2 umowy z uwagi na większy zakres niż wymieniony w umowie. Ta prośba nie spotkała się z akceptacją pozwanej, która w odpowiedzi zakwestionowała wyłączne przedstawiony przez powoda sposób rozliczenia, wskazując, że nie zgadza się na inne rozliczenie niż zawarte w § 2 ust. 4 pkt d) umowy. Powyższe, w ocenie Sądu, stanowi o tym, że pozwanej znany był fakt wykonywania przez powoda prac dodatkowych obok podstawowych, a nie zgodziła się jedynie na inny sposób rozliczenia niż przyjęty w umowie, nie zgłaszając żadnych zastrzeżeń co do samego faktu wykonywania tych prac. W szczególności pozwana nie wezwała powoda do wstrzymania prac z uwagi na brak zlecenia w tym zakresie. Zdaniem Sądu, pismo pozwanej z dnia 27 października 2008 r., w zestawieniu z umową, kosztorysem jak i spotkaniami, które się odbyły w dniach 6 i 16 października 2008 r. świadczy o tym, że pozwana nie tylko miała wiedzę i akceptowała te prace dodatkowe, a wręcz oczekiwała ich wykonania. W świetle powyższego Sąd nie znalazł podstaw by przyjąć za prawdziwe twierdzenia pozwanej jakoby w dniach 6 i 16 października 2008 r. nie doszło do uzgodnienia (sprecyzowania) zakresu prac dodatkowych, a tym bardziej by pozwana nie miała o tym wiedzy i zakresu tego nie akceptowała. Tak formułowanych twierdzeń pozwana w toku procesu nie dowiodła. Nie polega też na prawdzie twierdzenie pozwanej jakoby powód prac dodatkowych nie wykonał. Przeczą temu wpisy w dzienniku robót świadczące zarówno o rozpoczęciu w dniu 20 października 2008 r. prac reprofilacyjnych zgodnie z ustaleniami z dnia 16 października 2008 r., jak i o zakończeniu w dniu 29 listopada 2008 r. prac na skarpie A i w dniu 2 grudnia 2008 r. na skarpie B oraz zakończeniu w dniu 2 stycznia 2009 r. wszystkich robót dodatkowych na tych odcinkach. Kluczowa dla takiej oceny jest notatka z dnia 10 marca 2009 roku, z której jednoznacznie wynika, że prace te zostały wykonane, skoro pozwana sama w treści tego pisma stwierdziła, iż prace reprofilacyjne, z przyczyn technicznych musiały być wykonane przy realizacji zakresu podstawowego. Powyższa notatka, sporządzona i podpisana przez przedstawicieli pozwanej, przesądza też o wiedzy i braku sprzeciwu pozwanej co do prac dodatkowych wykonanych przez powoda. Podobnie należy ocenić kwestię wpisów w dzienniku robót. Inspektor nadzoru P. L. uczynił w dniu 5 stycznia 2009 r. wpis o konieczności przerwania robót ze względów pogodowych nie kwestionując poprzednich wpisów w zakresie zakończenia poszczególnych etapów prac dodatkowych. Wobec tego wnioskować należy, że są one zgodne ze stanem faktycznym przedstawianym przez powoda, a zatem prace dodatkowe zostały wykonane za zgodą i wiedzą pozwanej spółki. Zresztą zauważyć w tym miejscu należy, że w odpowiedzi na pozew pozwana kwestionowała nie tyle sam fakt wykonania robót dodatkowych ile twierdziła, że objęte one zostały zakresem prac podstawowych, co jak wyżej wskazano nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia.

Okoliczność wykonania prac dodatkowych, ich zakres oraz wartość znajduje potwierdzenie także w opinii biegłego sądowego M. W., sporządzonej w oparciu o cały zebrany w sprawie materiał dowodowy, w tym dokumentację fotograficzną i oględziny. Biorąc powyższe pod uwagę biegły potwierdził zarówno w opinii pisemnej jak i ustnej, fakt wykonania przez powoda robót podstawowych objętych umową z dnia 28 lipca 2008 r. Biegły w szczególności stwierdził, że czyniąc te ustalenia miał na uwadze treść samej umowy oraz wpisów kierownika budowy w dzienniku robót, co do których brak podstaw by kwestionować ich rzetelność. Według biegłego udokumentowany został zakres prac dodatkowych dla odcinka A i B, a świadczą o tym także zdjęcia złożone do akt przez powoda (k. 452), na których widać wykonywanie robót na tych odcinkach. Na wyciągnięcie takiego wniosku pozwoliły też biegłemu oględziny. Po ich dokonaniu biegły stwierdził, że gdyby poddane oględzinom skarpy nie zostały umocnione dyblami to uległyby zniszczeniu (spłynięciu). Natomiast z uwagi na brak stosownych dowodów nie sposób przyjąć by wykonane zostały prace na odcinku C. Nadto w toku oględzin biegły nie stwierdził darniowania skarp, co było objęte kosztorysem z dnia 16 października 2008 r. Takiemu ustaleniu powód nie przeczył czemu dał wyraz rozszerzając powództwo do kwoty wyliczonej w opinii przez biegłego sądowego i zasądzenia takiej też kwoty ostatecznie zażądał. Biegły wyliczył należne powodowi wynagrodzenie za wykonane roboty dodatkowe na poziomie 845 657,70 zł opierając się w tej kwestii na zapisach umowy, w której to w § 2 ust. 2 pkt. a) – b) określono stawki za poszczególne elementy prac. Nie sposób postawić biegłemu jakichkolwiek zarzutów w zakresie tak dokonanego wyliczenia. Słusznie biegły przyjął stawki przyjęte w umowie bowiem to umowa jako źródło stosunku zobowiązaniowego wiąże strony a nie przedmiar robót. Wobec tego zarzucanie powodowi, że inne wartości przyjęte są w przedmiarze robót a inne w kosztorysie powykonawczym nie ma znaczenia w kontekście sporządzonej prawidłowo opinii. Zauważyć należy, że powód wykonując przedmiar robót nie miał wiedzy – a co wnika z omówionej już specyfiki prac - odnośnie konkretnej ilości elementów podlegających naprawie. Nie dziwi więc, że w takiej sytuacji - nie wiedząc ile dybli i umocnień będzie musiał wykorzystać – wyliczył stawki tak jakby musiał dokonać ich zakupu. W toku prac okazało się, że część materiałów można było ponownie wykorzystać dlatego też tę ilość powód odliczył w kosztorysie powykonawczym. Powód zatem obliczył wynagrodzenie adekwatnie do wykonanych prac co też biegły potwierdził w opinii.

Powyższą opinię Sąd podziela w całości jako, że koreluje ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym w postaci umowy i załączników, dokumentacji fotograficznej a także korespondencji prowadzonej między stronami na etapie negocjacji warunków umowy, w toku jej wykonywania jak i po zakończeniu robót. Opinia została sporządzona rzetelnie a także zawiera logiczne, zgodne z doświadczeniem życiowym wnioski. Wątpliwości jakie powstały po sporządzeniu opinii pisemnej zostały rzeczowo i wnikliwie wyjaśnione przez biegłego w drodze ustnej opinii uzupełniającej. W świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego, zdaniem Sądu dowiedziony przez powoda został fakt wykonania robót dodatkowych zleconych umową (z wyjątkiem darninowania) a zatem miał on prawo oczekiwać zapłaty w wykazanej opinią biegłego wysokości. Pozwana w toku wykonywania tych prac nie zgłaszała jakichkolwiek uwag, natomiast dopiero w chwili zakończenia prac w styczniu 2009 roku i wezwania w lutym 2009 r. do odbioru zaczęła kwestionować wyrażenie zgody na ich prowadzenie jak i zakres, uchylając się tym samym od obowiązku dokonania odbioru a w konsekwencji zapłaty. Zasadności roszczenia nie może sprzeciwiać się fakt sporządzenia jednostronnego protokołu odbioru robót. Z uwagi na niedokonanie odbioru robót, mimo stosownego wezwania w piśmie z dnia 4 lutego 2009 r., powód uzyskał prawo do sporządzenia protokołu odbioru w takim trybie. Inwestor ma bowiem obowiązek odebrać wykonany obiekt i zapłacić umówione wynagrodzenie. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1998 r., II CKN 673/97, LEX nr 50627).

Ostatecznie zatem powództwo w zakresie roszczenia głównego zasługiwało na uwzględnienie w całości, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

Jeśli chodzi o należności z tytułu odsetek ustawowych to niezasadnie jest żądanie powoda tych odsetek od dnia 18 marca 2009 r. W § 2 ust. 6 umowy strony postanowiły, że wynagrodzenie błędzie płatne w terminie 21 dni od dostarczenia pozwanej faktury. Poza sporem jest fakt, iż powód do chwili obecnej faktury nie wystawił toteż oczywistym jest, że nie mógł zostać spełniony warunek jej doręczona pozwanej. Powód nie dokonał też czynności polegającej na wezwaniu pozwanej do zapłaty wynagrodzenia z określeniem konkretnej kwoty, a przynajmniej takowego wezwania nie przedłożył do akt. Z tego względu pozwana nie miała możliwości zapoznania się z treścią żądania, zwłaszcza że wynagrodzenie za roboty dodatkowe nie było określone ryczałtowo, czyli pozwana nie miała wiedzy o wysokości należności. Takiej kwoty, która miała być wyliczona na podstawie kosztorysu powykonawczego nie podano także w protokole jednostronnego odbioru robót z dnia 17 marca 2009 r. Kosztorys powykonawczy, z którego wynika kwota należnego wynagrodzenia za prace dodatkowe, został sporządzony w maju 2009 r. jednak w aktach sprawy brak jest dowodu na okoliczność doręczenia go pozwanej celem zapoznania z jego treścią. Wprawdzie kwotę wynagrodzenia powód podał we wniosku o zawezwanie do próby ugodowej jednak z uwagi na brak informacji, w jakiej dacie wniosek ten został pozwanej doręczony, zdaniem Sądu, pierwsza data pewna, w jakiej pozwana miała możliwość uzyskania wiedzy o wysokości wynagrodzenia to 13 maja 2011 r. a więc data rozprawy wyznaczonej na skutek wniosku. Dlatego należało przyjąć, że z tą datą pozwana dowiedziała się o konkretnej kwocie roszczenia i od tego momentu pozostaje w opóźnieniu z jego zapłatą. Odsetki dalej idące podlegały oddaleniu, o czym orzeczono w pkt II wyroku.

Nietrafny okazał się zarzut przedawnienia roszczenia. Uzasadniając ten zarzut pozwana przyznała, że doszło do zawezwania do próby ugodowej, która mogła stanowić zdarzenie przerywające bieg przedawnienia, jednak w niniejszej sprawie z uwagi na to, że wniosek nie był sprecyzowany co do wysokości i rodzaju roszczenia, nie mógł wywołać skutku przerwania biegu przedawnienia. Z takim stanowiskiem pozwanej nie sposób się zgodzić.

W myśl art. 120 § 1 k.p.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia kiedy roszczenie stało się wymagalne, jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Wymagalność nie została zdefiniowana w prawie cywilnym, powszechnie przyjmuje się jednak, że wyraża ona stan, w którym obiektywnie rzecz ujmując wierzyciel ma prawną możliwość żądania zaspokojenia przysługującej mu wierzytelności. Początek wymagalności nie daje się sformułować w regułę ogólną ponieważ, dla różnych stosunków prawnych i dla różnych roszczeń może być on zróżnicowany. Określa go każdorazowo konkretna wierzytelność oraz treść, charakter lub właściwość zobowiązania, z którego wierzytelność się wywodzi. Powyższe może zostać określone w taki sposób, który będzie o tej wymagalności przesądzał w stosunkach danego rodzaju. Na gruncie niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że termin przedawnienia roszczenia o zapłatę wynikającą z umowy o roboty budowlane, jako związany z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata (art. 118 k.c.). Wymagalność roszczenia decyduje o początku biegu terminu przedawnienia. W niniejszej sprawie uzasadnione jest przyjęcie, że określenie w § 2 ust. 6 umowy terminu zapłaty wynagrodzenia należnego powodowi (21 dni od doręczenia pozwanej faktury) jest równoznaczne z określeniem wymagalności roszczenia wykonawcy o jego zapłatę. Niemniej jednak, co nie było przedmiotem sporu, powód takowej faktury ostatecznie nie wystawił ani tym bardziej nie doręczył pozwanej. Wobec tego przyjąć należało, że roszczenie powoda jako wykonawcy o zapłatę wynagrodzenia powstało z chwilą zrealizowania przedmiotu umowy tj. oddania przedmiotu umowy, co oznacza wykonanie obciążającego wykonawcę zobowiązania niepieniężnego, rodzącego po stronie inwestora obowiązek odebrania wykonanych robót. Tym samym stało się wymagalne w dacie przekazania obiektu inwestorowi (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2002 r., IV CKN 1273/00, LEX nr 80268; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 marca 2006 r., I ACa 1900/05. LEX nr 217197). W okolicznościach sprawy termin wymagalności roszczenia rozpoczął bieg z chwilą odebrania tych prac, która została określona w jednostronnym protokole odbioru robót z dnia 17 marca 2009 r. a ściślej rzecz biorąc z chwilą, kiedy ten obiór powinien nastąpić, gdyby pozwana nie uchybiła obowiązkowi odbioru robót. Pozwany bowiem mimo wpisu w dzienniku budowy w dniu 2 stycznia 2009 r. o zakończeniu robót dodatkowych oraz mimo wezwania w piśmie z 4 lutego 2009 r. do odbioru robót, ostatecznie uchylił się od tego obowiązku kwestionując fakt ich zlecenia. Tym samym po stronie powoda zaktualizowało się uprawnienie do sporządzenia jednostronnego odbioru robót (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1998 r., II CKN 673/97, LEX nr 50627). Zdaniem Sądu 3 – letni termin przedawnienia, który rozpoczął swój bieg w 2009 roku został jednak przerwany poprzez zawezwanie do próby ugodowej, stosownie do art. 123 § 1 pkt 1 k.p.c. Słusznie wskazała pozwana, że aby zawezwanie do próby ugodowej mogło być uznane za zdarzenie przerywające bieg przedawnienia w rozumieniu art. 123 k.p.c. musi wskazywać, jakie roszczenia składają się na kwotę wierzytelności. W ocenie Sądu wniosek zawezwanie do próby ugodowej z dnia 18 lutego 2011 r. wygania te spełnia. Z treści tego wniosku jednoznacznie bowiem wynika czego dotyczy żądnie i w jakiej wysokości. Powód jasno wskazał, że domaga się zapłaty kwoty 951 489,44 zł z tytułu zrealizowanych robót dodatkowych w ramach umowy jaką strony zawarły w dniu 28 lipca 2008 r. W ocenie Sądu nie można zgodzić się ze stanowiskiem pozwanej, że roszczenie przedstawione w próbie ugodowej nie w pełni odzwierciedla dochodzone niniejszym pozwem żądanie. Podkreślić należy, że powód nie musiał dołączać do wniosku o zawezwanie do próby ugodowej wszystkich dokumentów świadczących o łączącym ich stosunku zobowiązaniowym. Niemniej jednak jak wynika z treści wniosku dołączył te dowody mające najistotniejsze znaczenie a mianowicie: umowę, kosztorys powykonawczy i dziennik robót. Pełnomocnik pozwanej stawił się na rozprawę w dniu 13 maja 2011 r. i nie podniósł okoliczności na, którą powołał się w odpowiedzi na pozew, a mianowicie, że nie wiadomo czego dotyczy żądanie. Z treści wniosku jednoznacznie wynika jakie jest źródło żądania i jaka jest jego wysokość. Tym samym tak sformułowany wniosek spełnia te wymagania zawezwania do próby ugodowej, które powodują, że niewątpliwie stanowi on zdarzenie przerywające bieg przedawnienia w rozumieniu art. 123 k.p.c. W tym kontekście stwierdzić należało, że bieg przedawnienia, który rozpoczął swój bieg 17 marca 2009 r. został przerwany i do chwili wytoczenia powództwa w dniu 13 listopada 2013 r. nie upłynął. Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalony został na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których treść i forma nie budziły wątpliwości Sądu, a także nie były podważane przez żadną ze stron. Sąd czynił ustalenia faktyczne także w oparciu o dowody z zeznań świadków, przesłuchania powoda oraz dowód z opinii biegłego sądowego. Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadków R. D., D. S., P. L., W. B. (2), R. P. i K. K. co do faktu, że strony łączyła umowa o treści jak załączona do pozwu. Świadkowie potwierdzili zarówno fakt prowadzenia negocjacji przed jej zawarciem oraz ich przedmiot. Świadkowie ci zgodnie wskazywali, że strony oprócz prac podstawowych przewidziały w umowie prace dodatkowe. Natomiast z zeznań świadka R. D. czy P. L. wynika specyfika owych prac, polegająca na tym, że w chwili zawierania umowy nie było możliwości ustalenia prac dodatkowych. Dopiero odmulenie kanału dawało obraz jakie prace dodatkowe są niezbędne do wykonania. Zeznania te pokrywają się w całości z dowodem z przesłuchania powoda w tym zakresie. Nie zasługiwały natomiast na uwzględnienie zeznania tych świadków w zakresie w jakim kwestionowali oni fakt wykonania i zlecenia powodowi robót dodatkowych. Zeznania w tym zakresie są sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, w szczególności z zatwierdzonym kosztorysem, korespondencją między stronami, notatkami ze spotkań, wpisami w dzienniku robót oraz opinią biegłego, którą Sąd uwzględnił zgodnie z kryteriami o jakich mowa w art. 233 § 1 k.p.c.

Mając na uwadze art. 98 k.p.c. Sąd orzekł, że pozwany wygrał niniejszy proces w 100 % i na podstawie art. 108 k.p.c. stosownie do wyniku tego procesu szczegółowe wyliczenie pozostawił referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt VIII GC 216/14

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)