Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 czerwca 2015 r., uzupełnionym następnie pismem z 16 listopada 2015 r., powód D. B. wniósł o zapłatę od pracodawcy Towarzystwa Budownictwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na jego rzecz zaległego wynagrodzenia w kwocie 7.600 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 28. dnia każdego miesiąca od zaległości wynoszącej po 950 zł za miesiąc. W uzasadnieniu pozwu podał, że był zatrudniony przez (...) Sp. z o.o. w S. na stanowisku specjalisty ds. rozliczeń. W okresie pracy w tej spółce odbył studia podyplomowe z zakresu gospodarowania nieruchomościami, a następnie uzyskał licencję zarządcy nieruchomości. Zgodnie z obowiązującym Regulaminem otrzymał z tego tytułu dodatek w wysokości 400 zł. Z dniem 2 stycznia 2014 r. (...) Sp. z o.o. w S. zostało przejęte przez pozwaną spółkę w trybie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h. Wszyscy dotychczasowi pracownicy otrzymali w związku z tym wypowiedzenie warunków umowy o pracę. Na mocy tegoż wypowiedzenia od dnia 1 maja 2014 r. objął stanowisko administratora z mniejszym o 550 zł wynagrodzeniem zasadniczym. Pozwana nie wypowiedziała natomiast dodatku za licencję zarządcy nieruchomościami. Łącznie miesięcznie jego wynagrodzenie zmalało o 950 zł. W dalszej części uzasadnienia pozwu powód stwierdził, że w wyniku kontroli PIP ustalono, że pracodawca nie był uprawniony do obniżenia należnego dodatku, a Prezes Zarządu pozwanej został z tego tytułu ukarany wyrokiem nakazowym (...) sądu za wykroczenie.

W dniu 20 stycznia 2016 r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym uwzględnił całe roszczenie.

Pozwana Towarzystwo Budownictwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnoszą o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu przyznała, że powód został przejęty w trybie art. 23 ¹ k.p. od spółki (...) Sp. z o.o. w S., a następnie wypowiedziała powodowi warunki pracy i płacy. Jednocześnie podniosła, że prawidłowo dokonała wypowiedzenia zmieniającego, które w przypadku powoda dotyczyło zajmowanego stanowiska, miejsca pracy oraz wynagrodzenia, a jego celem było dostosowanie stosunku pracy do organizacji pozwanej oraz obowiązującego u niej Regulaminu Pracy i Wynagradzania. Pozwana przyznała, że przed Sądem karnym zapadł wyrok nakazowy, który jednak stracił swoją moc, a ostatecznie wyrokiem z 22 stycznia 2016 r. uniewinniono Prezesa Zarządu pozwanej od zarzuconych mu czynów. Następnie pozwana wskazała, że powód bezzasadnie dochodzi zapłaty dodatku z tytułu posiadanej licencji, ponieważ od chwili wejścia w życie nowych warunków pracy i płacy nie miała obowiązku wypłacać go, skoro jej własny Regulamin Wynagradzania nie przewidywał takiego składnika. Treść wypowiedzenia – zdaniem pozwanej – dotyczyła całości wynagrodzenia, wraz ze wszystkimi jego składnikami. Pozwana dodała, że powód przyjął nowe warunki pracy i płacy oraz nie odwołał się od wypowiedzenia zmieniającego do sądu pracy, wobec czego nie może powoływać się na niezgodność wypowiedzenia z prawem.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 września 2005 r. D. B. zawarł umowę o pracę na czas nieokreślony ze spółką (...) Sp. z o.o. w S., na stanowisku specjalisty ds. rozliczeń, w pełnym wymiarze czasu pracy. Jego wynagrodzenie zasadnicze określono na 2.000 zł. Kolejnymi aneksami podwyższono płacę zasadniczą do kwoty 3.350 zł.

Niesporne, a nadto:

- umowa o pracę z 1 września 2005 r. – k. 5

- aneksy do umowy o pracę – k. 6-8

W okresie pracy w (...) Centrum (...) ukończył studia podyplomowe i uzyskał licencję zarządcy nieruchomości. Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 5 Regulaminu Wynagradzania pracownikowi z tego tytułu przysługiwał dodatek za posiadanie uprawnień wykorzystywanych na zajmowanym stanowisku. Pracodawca naliczył dodatek w wysokości 400 zł

Niesporne, a nadto:

- Regulamin Wynagradzania (...) Centrum (...) – k. 50-53

W dniu 2 stycznia 2014 r. (...) Sp. z o.o. w S. zostało przejęte przez Towarzystwo Budownictwa (...) Sp. z o.o. w S., w drodze połączenia spółek. TBS (...) przejęło pracowników (...) Centrum (...), o czym pracownicy zostali poinformowani na piśmie.

Niesporne, a nadto: informacja o przejęciu zakładu pracy – k. 68-69

Regulamin Wynagradzania Towarzystwa Budownictwa (...) nie przewidywał żadnego dodatku do wynagrodzenia zasadniczego z tytułu posiadania licencji zarządcy nieruchomości.

Dowód: Regulamin Wynagradzania TBS (...) – k. 62-66

W dniu 28 stycznia 2014 r. D. B. otrzymał wypowiedzenie warunków umowy o pracę, z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia, który miał upłynąć 30 kwietnia 2014 r., w części dotyczącej miejsca pracy, zajmowanego stanowiska i wynagrodzenia. Jako przyczynę wskazano dostosowanie warunków umowy do przepisów obowiązujących w Towarzystwie Budownictwa (...). Po upływie okresu wypowiedzenia tj. od dnia 1 maja 2014 r. pracodawca zaproponował następujące warunki Pracy: miejsce pracy – oddział spółki przy ul. (...) w S., stanowisko – administrator, wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2.800 zł. Pozostałe warunki umowy o pracę zgodne z obowiązującymi przepisami w TBS (...). Jednocześnie pracodawca pouczył pracownika o trybie przyjęcia albo odmowy przyjęcia proponowanych warunków pracy i płacy, a także o prawie do wniesienia odwołania do sądu pracy.

Dowód: wypowiedzenie zmieniające – k. 67

Celem pracodawcy składającego wypowiedzenia zmieniające było dostosowanie organizacji przejętego zakładu pracy i warunków wynagradzania do własnej struktury – ujednolicenie. Cel ten zawierał w sobie także rezygnację z dodatkowych składników wynagrodzenia, nie przewidzianych we własnym Regulaminie Wynagradzania.

Dowód: zeznania świadka B. P. – k. 86-87

D. B. przyjął proponowane warunki pracy i płacy oraz nie złożył odwołania od wypowiedzenia zmieniającego do sądu pracy. Począwszy od 1 maja 2014 r. pracodawca wypłacał mu wynagrodzenie zasadnicze w kwocie 2.800 zł oraz nie wypłacał dodatku za posiadanie licencji zarządcy nieruchomości.

Niesporne

Sąd zważył, co następuje:

Żądanie zapłaty wynagrodzenia znajduje oparcie w treści art. 22 § 1 kodeksu pracy, zgodnie z którym przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Z przepisu tego, jak również z treści art. 84 k.p., wynika zasada odpłatności stanowiąca podstawową zasadę prawa pracy. Za wykonaną pracę wynagrodzenie podlega zapłacie w określonym przez strony terminie, nie później jednak niż do dnia 10. następnego miesiąca (art. 85 § 1 i 2 k.p.)

W przeprowadzonym postępowaniu większość okoliczności faktycznych była poza sporem, a w szczególności wysokość wynagrodzenia i dodatku powoda w poprzednim zakładzie pracy, a także po złożeniu wypowiedzenia zmieniającego przez pozwanego, który przejął zakład pracy.

Natomiast osią sporu było ustalenie zakresu złożonego przez pozwaną wypowiedzenia warunków pracy i płacy, a w tym czy obejmowało ono dodatek za posiadanie licencji zarządcy nieruchomości. Poza tym powód zakwestionował prawo do złożenia wypowiedzenia zmieniającego domagając się zasądzenia na jego rzecz nie tylko dodatku, ale także wynagrodzenia zasadniczego w wysokości sprzed wypowiedzenia.

Sąd w niniejszym postępowaniu nie był uprawniony do badania zgodności z prawem i zasadności wypowiedzenia warunków pracy i płacy z 28 stycznia 2014 r., ponieważ powód (co również niesporne) nie złożył odwołania od tego wypowiedzenia do sądu pracy. W słusznym wyroku z 24 listopada 2004 r. (I PK 17/04) Sąd Najwyższy orzekł, że pracownik, który nie wniósł powództwa o uznanie wypowiedzenia warunków pracy i płacy za bezskuteczne (o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach) nie może powoływać się na niezgodność wypowiedzenia z prawem lub jego niezasadność i na tej podstawie żądać wynagrodzenia wynikającego z warunków umowy o pracę sprzed ich zmiany.

Do wprowadzenia od dnia 1 maja 2014 r. nowych warunków pracy i płacy doszło w trybie przyjętym w Kodeksie pracy, a ponadto za zgodą powoda, który pouczony o możliwości odwołania się do sądu od decyzji pracodawcy, nie skorzystał z niej, jak również nie złożył do połowy okresu wypowiedzenia oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych warunków. Jednostronne decyzje pracodawcy w przedmiocie wypowiedzenia, zmiany lub rozwiązania bez wypowiedzenia umowy o pracę mogą być podważane w trybie przewidzianym w tym Kodeksie i ze skutkami w nim określonymi. Tryb ten - w szerokim ujęciu - obejmuje sposób i terminy zaskarżania decyzji pracodawcy, drogę dochodzenia roszczeń, organy uprawnione do rozpoznawania tych roszczeń oraz sposób i formę rozstrzygnięcia o nich. Zatem stosownie do art. 30 § 3 k.p. w związku z art. 42 § 1 k.p., oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu pracownikowi warunków umowy o pracę powinno być złożone na piśmie, powinno też wskazywać przyczynę mającą uzasadniać to wypowiedzenie (art. 30 § 4 k.p.), zawierać pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania się do sądu pracy (art. 30 § 5 k.p.) oraz o możliwości odmowy przyjęcia zaproponowanych warunków (art. 42 § 3 k.p.). Uchybienie tym wymaganiom przez pracodawcę, nazywane wypowiedzeniem dokonanym z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umów o pracę (i odpowiednio - warunków pracy lub płacy), daje pracownikowi roszczenie o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia (w okresie wypowiedzenia) lub o przywrócenie do pracy (po tym okresie) albo o odszkodowanie. Również wtedy, gdy wypowiedzenie nie miało zasadnej przyczyny - pracownikowi przysługują te same roszczenia (art. 45 § 1 k.p. i art. 42 § 1 w związku z art. 45 § 1 k.p.). Jak z przedstawionego uregulowania wynika, podważenie jednostronnej czynności prawnej pracodawcy polegającej na zmianie, wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę może nastąpić w ustawowo określony sposób i z ustawowo określonym rezultatem. Obecnie więc powód nie może kwestionować wypowiedzenia zmieniającego, jego zasadności i przyczyn. Do tego zaś niewątpliwie zmierza jego żądanie wyrównania wynagrodzenia za czas od maja 2014 r. do grudnia 2014 r. oparte na twierdzeniu, że wypowiedzenie zmieniające było niezgodne z prawem i przez to nieważne.

Oczywiście, przyjęty w Kodeksie pracy tryb kwestionowania wymienionych wyżej jednostronnych czynności pracodawcy nie wyklucza w ogóle istnienia nieważności w stosunkach pracy, co odnosi się zwłaszcza do postanowień umów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, jak również do wszelkich umów dotyczących stosunku pracy na dalszych etapach jego trwania, a więc umów zmieniających, rozwiązujących, ugód. Przepis art. 18 § 2 k.p. stanowi, że postanowienia umów i aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy są nieważne; zamiast nich stosuje się odpowiednio przepisy prawa pracy. Unormowanie to oznacza, że wprowadzenie do umowy postanowienia mniej korzystnego dla pracownika niż przepis prawa pracy, nie powoduje nieważności całej umowy, lecz tylko tego - mniej korzystnego postanowienia, ale z takim skutkiem, że na jego miejsce wchodzi odpowiedni przepis prawa. Powyższa reguła odnosi się również do zmian wprowadzonych do umowy o pracę w drodze wypowiedzenia zmieniającego. Stosując bowiem to wypowiedzenie, pracodawca nie może obniżać standardów ustalonych w normach jednostronnie bezwzględnie obowiązujących. Odnosząc zaś tę regułę do rozpoznawanej sprawy, trzeba stwierdzić, że zaproponowane powodowi w wypowiedzeniu zmieniającym i przyjęte przez niego stanowisko i wynagrodzenie nie były dla niego mniej korzystne niż wynikające z konkretnego, bezwzględnie obowiązującego przepisu prawa pracy. Nie ulega też wątpliwości, że w granicach, o których mowa wyżej, dopuszczalne jest pogorszenie sytuacji pracownika w drodze wypowiedzenia zmieniającego, jeżeli jest to uzasadnione ważnymi przyczynami. Wypowiedzenie zmieniające jest bowiem prawnie dozwolone, a jego zastosowanie przez pracodawcę podlega kontroli sądowej jedynie w wyniku powództwa wniesionego przez pracownika do sądu pracy.

Z tych przyczyn oddaleniu podlegało roszczenie o wyrównanie wynagrodzenia zasadniczego po 550 zł za każdy miesiąc, poczynając od 1 maja 2014 r.

Z kolei roszczenie o zapłatę dodatku za posiadanie licencji zarządcy nieruchomościami (po 400 zł za każdy miesiąc licząc od 1 maja 2014 r.) okazało się niezasadne, ponieważ pozwana skutecznie wypowiedziała ten składnik wynagrodzenia powoda oświadczeniem z dnia 28 stycznia 2014 r.

Powód błędnie podnosił, że wypowiedzenie zmieniające dotyczyło jedynie wynagrodzenia zasadniczego, natomiast nie odnosiło się do dodatku.

Otóż zakres wypowiedzenia zmieniającego należy oceniać przez pryzmat regulacji przepisu art. 42 § 2 k.p., który stanowi, że wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. Zatem to propozycja nowych warunków wyznacza granice przedmiotowe wypowiedzenia zmieniającego. Wypowiedzenie wręczone powodowi w tychże propozycjach zawierało: miejsce pracy – oddział spółki przy ul. (...) w S., stanowisko – administrator, wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2.800 zł, także – co najistotniejsze w tym wypadku zwrot zawarty w punkcie 4.: „Pozostałe warunki umowy o pracę zgodne z obowiązującymi przepisami w T. P.”.

Z tego ostatniego punktu proponowanych warunków wynika, że pozostałe warunki wynagradzania – poza płacą zasadniczą – będą od chwili wejścia w życie wypowiedzenia zmieniającego, takie jak wynikające z przepisów obowiązujących w T. P.. Do tych przepisów należy również Regulamin Wynagradzania, w myśl art. 9 § 1 k.p. Tymczasem Regulamin Wynagradzania pozwanej – w odróżnieniu od tego obowiązującego w (...) Centrum (...) – nie przewidywał dodatku za licencję zarządcy nieruchomości. Jednym z celów wypowiedzenia zmieniającego było dostosowanie siatki płacowej do Regulaminu Wynagradzania T. P., o czym zeznała świadek B. P.. Zresztą taki cel niemal zawsze towarzyszy wypowiedzeniom zmieniającym po przejęciu zakładu pracy.

Punkt 4. proponowanych nowych warunków umowy, wskazuje więc, że wypowiedzenie zmieniające miało wyłączyć wszelkie dodatkowe składniki płacowe, o ile nie przewiduje ich Regulamin Wynagradzania T. P.. Zatem wyłączyło sporny dodatek.

Kierując się powyższymi argumentami Sąd oddalił powództwo w całości.

Oddalając powództwo, Sąd miał obowiązek zasądzić od powoda, jako strony przegrywającej, koszty procesu na rzecz strony pozwanej, co wynika z art. 98 § 1 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c. Do kosztów tych należały jedynie koszty zastępstwa procesowego (udziału radcy prawnego). Ich wysokość, uzależniona od wartości przedmiotu sporu, wyniosła 900 zł ( § 6 pkt 4 w zw. z § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów j pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - Dz.U.2013.490 j.t.).

ZARZĄDZENIE

1. odnotować;

2. odpis wyroku wraz z odpisem uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi powoda (P. B.);

3. akta z pismami lub za 21 dni.