Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2015 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2015 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa P. N.

przeciwko T. S.

o odszkodowanie, zadośćuczynienie i ustalenie

1.  zasądza od pozwanego T. S. na rzecz powoda P. N. kwotę 4 000 zł (cztery tysiące) złotych;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  zasądza od powoda P. N. na rzecz pozwanego T. S. kwotę 3 600,00 zł (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  odstępuje od obciążania stron nieuiszczonymi kosztami sądowymi.

SSO Tadeusz Trojanowski

I C 319/13 Uzasadnienie

Powód P. N. domagał kwoty 20.000 zł tytułem odszkodowania i kwoty 140.000 tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, podając że został zaatakowany przez pozwanego nożem, za co pozwany został skazany; kwota odszkodowania ma zostać przeznaczona na koszt operacji plastycznej twarzy.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa (k.29).Podał, że zdarzenie było sprowokowane przez powoda; Sąd karny przyjął, iż działał on w stanie silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami oraz orzekł o obowiązku zapłacenia przez powoda pozwanemu kwoty 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Kwota ta zdaniem pozwanego winna pokryć w całości roszczenia powoda.

Sąd ustalił co następuje.

Z A. S., koleżanką z pracy a żoną pozwanego, powód miał romans. Powód twierdził, że jest ojcem dzieci pozwanego i jego żony, także tego dziecka , które żona pozwanego poroniła. Nachodził pozwanego w jego domu. Obrzucał go wyzwiskami: „jesteś frajerem, miałem twoją żonę kiedy chciałem a ty się musiałeś prosić, słoma ci z butów wystaje „ itp.

Sąd Okręgowy w Gliwicach wyrokiem z 13.10.2011 r., IV K 80/11 uznał pozwanego- T. S. za winnego tego, że w dniu 7.11.2010 roku w P. w domu jednorodzinnym przy ul. (...), działając w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia P. N., pod wpływem silnego wzburzenia, usprawiedliwionego okolicznościami, ugodził go wielokrotnie nożem w różne części ciała, powodując rany kłute i cięte, lecz zamierzonego celu nie osiągnął, na skutek natychmiastowej pomocy medycznej, przy czym spowodował obrażenia ciała pokrzywdzonego w postaci rany ciętej potylicy z uszkodzeniem czepca ścięgnistego, rozległej rany cięto- kłutej prawego policzka, penetrującej do przedsionka jamy ustnej, rany cięto- kłutej szyi po stronie lewej, dochodzącej do tkanki podskórnej, głębokich ran kłutych pośladka prawego ( w tym dwóch głębokich, jednej z penetracją okolic odbytu), ran kłutych okolicy piersiowo- lędźwiowej kręgosłupa, głębokiej rany kłutej okolicy podobojczykowej prawej, ran kłutych i ciętych okolicy łonowej i krocza, licznych płytkich ran ciętych i kłutych innych okolic ciała oraz krwotocznego stłuczenia dolnego płata śledziony, stanowiące ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu.

T. S. został skazany na karę 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności na mocy art.14 par.1 kk w zw. art.148 par.4 kk przy zast. art.11 par.3 kk.

Na mocy art. 46 par.1 kk orzeczono od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. N. kwotę 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

W toku postępowania karnego powód domagał się zadośćuczynienia w kwocie początkowo 120.000 zł(k.335) a następnie kwoty 60.000 zł (k.336).Uzasadnienia wyroku karnego nie sporządzano.

Pozwany przed zdarzeniem nigdy nie miał konfliktu z prawem. Całe zdarzenie bardzo odbiło się na jego psychice.

Powód po zdarzeniu przebywał w szpitalu w K. od 8.11.2010r do 24.11.2010r. w toku leczenia rozpoznano pourazową przetokę kałową. W chwili przyjęcia był pijany – poziom alkoholu we krwi1,2 promila (k.96). W dniach od 14.02.2011 r do 14.03. 2011 r przebywał na oddziale chirurgii ogólnej. Ambulatoryjnie leczył się w poradni chirurgii ogólnej w K.. Powodowi obecnie przeszkadza blizna w okolicy żuchwy, policzka, kąta ust po prawej stronie oraz klatki piersiowej stronie prawej, blizna w okolicy szyi ani pozostałe blizny mu nie przeszkadzają. W obrębie twarzy znajdują się blizny szczegółowo opisane w opinii biegłych. U powoda rozpoznano blizny po zaopatrzonych chirurgicznie ranach, częściowe uszkodzenie gałęzi V3 nerwu trójdzielnego prawego po zranieniu okolicy policzka żuchwy, częściowe uszkodzenie nerwu łokciowego lewego na poziomie przedramienia utrwalonymi zaburzeniami czuciowymi po zranieniu przedramienia oraz utrwalony zespół korzeniowy prawostronny bólowo-czuciowo-ruchowy- po zranieniu okolicy pośladka i krocza.

Istnieje możliwość korekcji chirurgicznej blizn pourazowych, koszt zabiegu wynosi 4.000 zł.

Zmiany pourazowe u powoda mają charakter utrwalony . Rokowania na przyszłość są raczej dobre, nie należy oczekiwać pogorszenia stanu zdrowia(opinia k. 96-98), z tym że sprawą odrębną jest kwestia przetoki okołoodbytniczej.

W dniu 8.11.2010 r. odbyło się pooperacyjne szycie ran. Dnia 14.11.2010 r stwierdzono obrzęk pośladka prawego i pojawienie się treści kałowej w ranie prawego pośladka – przetoka. Operacja przetoki odbyła się dnia 16.11. 2010r - przetokę zamknięto. Ponowne operacje odbyły się w dniach 03.03.2011 r i 11.02.2011 r. Powód skarży się na bóle pośladka i uda prawego, jego obrzęk. Obecnie nie ma objawów przetoki, czasami cieknie ropa – przy oddawaniu stolca .Poszkodowany od 4 lat po przeprowadzeniu ostatniego leczenia operacyjnego i zachowawczego w poradni chirurgicznej nie wymagał w tym zakresie żadnego postępowania medycznego. Zakończone leczenie przyniosło dobry wynik. Rokowanie na przyszłość jest dobre, choć przebyty uraz powikłany przetoka kałową około odbytniczą stanowi czynnik zwiększający w przyszłości możliwość nawrotu przetoki około odbytniczej. W tabeli oceny procentowej uszczerbku na zdrowiu ministra Pracy i Polityki Społecznej uszczerbek ten wynosi 15%.( opinia k.158).

Powód wzywał pozwanego do zapłaty kwoty 40.000 zł tytułem odszkodowania i kwoty 140.000 tytułem zadośćuczynienia pismem z dnia 23.10.2013 r. (k.8).

Pozwany pracuje i ma stawkę zasadniczą wynagrodzenia 2.400 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dokumenty:

- wyrok z 13.10.2011 roku –k.427 akt IV K 80/11 tut.Sądu

- opinie wydane w sprawie karnej- k.56-57,255-257 akt IV K 80/11 tut.Sądu

- opinia biegłych z zakresu ortopedii i traumatologii, neurologii i chirurgii plastycznej k.96-98

-opinia biegłego proktologa k.158

- wezwanie do zapłaty k.8

-zeznania świadka A. S. k 43

-zeznania świadka I. Ł. k.200

- zaświadczenie o zarobkach pozwanego k.34

-zeznania stron k.201

Dokumenty wątpliwości nie budziły. Zeznania powoda zasługują na wiarę z wyjątkiem okoliczności związanych z odczuwaniem następstw zdrowotnych zdarzenia, w zakresie w jakim zeznania powoda sprzeczne są z opiniami biegłych.

Sąd zważył co następuje:

Wyniki postępowania dowodowego wskazują bezsprzecznie na odczuwaną przez powodów krzywdę(art.444par.1 kc w zw. z art.445par.1 kc). Odnośnie wysokości kwoty zadośćuczynienia należy wskazać na ukształtowane orzecznictwo. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 5.07.2013r., nawet suma nawiązki może być wzięta pod uwagę przy określaniu w postępowaniu cywilnym wysokości odpowiedniego zadośćuczynienia.(I ACa 164/13 ).

Tym bardziej należy uwzględniać w niniejszym kwotę postępowaniu zadośćuczynienia ustalonego w postępowaniu karnym, za czym przemawia wykładnia art. 415 par.6 kpk dokonana w powołanym orzeczeniu.

W postępowaniu karnym powód dochodząc zadośćuczynienia powołał się na te same okoliczności które następnie przytoczył w postępowaniu cywilnym . Następnie –w procesie karnym- zredukował swoje roszczenie o połowę. Zatem już w ocenie powoda wysokość roszczenia była wygórowana i określona bez dokładnych przesłanek. Powód nie dał wyrazu by kwestionował wydane w tym zakresie orzeczenie karne, nawet nie uzyskał uzasadnienia wyroku. Jak wynika z łącznej opinii biegłych wydanej w niniejszej sprawie , stan zdrowia powoda nie uległ zmianie od czasu badania go w sprawie karnej, natomiast z porównania opinii biegłego proktologa i zeznań powoda wynika, że pozwany opisuje jako aktualne swe odczucia z czasu gdy była u niego przetoka. Odczucia powoda w zakresie bólu są z założenia subiektywne i nie można negować, że opisywane cierpienia powód odczuwa, ale ich nasilenie winno się zmniejszyć wobec wyleczenia przetoki. Zatem cierpienia powoda są takie jak w sprawie karnej. , mając przy tym na uwadze upływ czasu.

Zasądzona kwota zadośćuczynienia nie zrekompensuje powodowi cierpienia, ma jednak na celu częściową pomoc w próbie dostosowania się do nowej rzeczywistości oraz zapewnić satysfakcje moralną.

Przy ocenie „odpowiedniej sumy” w niniejszej sprawie wzięto pod uwagę wszystkie okoliczności zdarzenia mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy(wyrok SN z 3.02.2000 r.,I CKN 969/98 LEX 50824).Jak ustalono wyżej życie powoda po opisywanym zdarzeniu zmieniło się. Oczywistym jest iż nie można cierpienia ludzkiego przy delikcie cywilnym przeliczać na pieniądze przy użyciu skali procentowej, w tym zakresie orzecznictwo wypowiadało się wielokrotnie; w realiach niniejszej sprawy, ustalone w wyroku świadczenie-w zaistniałych okolicznościach- jest odpowiednie. Skutki zdarzenia są trwałe i zadośćuczynienie objęło także tę krzywdę nowo-ujawnioną.

Jednocześnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreślane jest przede wszystkim i traktowane jako zasada to , ze wysokość „odpowiedniej” sumy, zależy przede wszystkim od rozmiaru doznanej przez poszkodowanego krzywdy, ustalonej przez Sąd przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy. Roszczenie powoda było zasadne do kwoty przyznanej tytułem zadośćuczynienia. Jak wiążąco ustalił Sąd karny (art.11 kpc) pozwany działał pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami. Przy uwzględnieniu wyżej opisanych okoliczności, biorąc to pod uwagę wysokość kwoty przyznanej w postępowaniu karnym, powództwo o dalsze zadośćuczynienie oddalono.

Każdą sprawę należy rozpatrywać indywidualnie, co wielokrotnie podkreślał Sąd Najwyższy, w jego orzeczeniach jednak powtarza się pogląd ,ze dopuszczalne jest analizowanie też innych spraw by uniknąć rażących rozbieżności w orzecznictwie. Można zatem przytoczyć wyrok SA we Wrocławiu z 10.09.2014r.,II Ka 247/14; orzekano w nim w sprawie oskarżonego, który „działając w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia T.B. ugodził go dwukrotnie nożem kuchennym w klatkę piersiową „. Poszkodowany w tamtej sprawie zmarł, a oskarżonego zobowiązano do uiszczenia na rzecz matki zmarłego oraz małoletniej córki zmarłego kwot po 50.000 zł. Sąd tamten stwierdził ,że brak majątku, zadłużenie i obciążenie obowiązkiem alimentacyjnym nie mogą zostać uwzględnione w kontekście wysokości orzeczonego środka karnego a zatem powołane orzeczenie ma walor uniwersalny.

Odnośnie kwoty odszkodowania – kosztu operacji plastycznej orzeczono zgodnie z opinia biegłych na zasadzie art.444 par.1 kc , w pozostałym zakresie oddalając roszczenie jako nie uzasadnione.

Pozwany uległ powodowi w nieznacznej części żądania a zatem na zasadzie art.100 kpc zdanie drugie zasądzono od powoda cale koszty procesu(wynagrodzenie pełnomocnika).

O nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono w oparciu o art.113 ust.4uoks w związku z art.100 kpc i na zasadzie ust 4 powołanego przepisu odstąpiono od obciążania powód stron tymi kosztami, które winny być ściągnięte, w przypadku powoda z zasądzonego roszczenia . Sąd uznał iż zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek gdyż w przeciwnej sytuacji zasądzone świadczenie, i tak nieznaczne, w całości zostałoby przeznaczone na koszty biegłych.