Sygn. akt I Co 182/16
Dnia 9 sierpnia 2016 roku
Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim Wydział I Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSR Sylwia Sylwester-Furman
Protokolant: sekr. sądowy Justyna Wiśniewska
po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia 2016 roku w Nowym Dworze Mazowieckim
na posiedzeniu jawnym
sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela (...) S.A.
z udziałem dłużnika K. K.
w przedmiocie nadzoru nad egzekucją z nieruchomości
na skutek skargi dłużnika na czynność komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w N. A. L. tj. postanowienie z dnia 14 kwietnia 2016 roku o nałożeniu na dłużnika grzywny w sprawie Km (...)
postanawia
oddalić skargę.
postanowienia Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim
z dnia 9 sierpnia 2016 roku
W skardze na czynność komornika sądowego dłużnik K. K., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, zaskarżył postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w N. A. L. z dnia 14 kwietnia 2016 roku wydane w sprawie egzekucyjnej o sygn. Km (...)w przedmiocie nałożenia na dłużnika grzywny w wysokości 2000 zł. W uzasadnieniu skargi dłużnik zarzucił Komornikowi naruszenia art. 762 i 761 § 1 k.p.c. i wniósł o uchylenie postanowienia.
W ocenie dłużnika art. 761 § 1 k.p.c. ma zastosowanie jedynie do uczestników postępowania egzekucyjnego, a nie stron tego postępowania, stąd nałożenie grzywny na dłużnika było bezpodstawne. Żądanie składania wyjaśnień od dłużnika możliwe jest tylko w trybie art. 801 k.p.c. i art. 761 § 3 k.p.c. oraz w trybie postępowania o wyjawienie majątku.
W odpowiedzi na skargę Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w N. A. L. wniósł o oddalenie skargi jako bezzasadnej.
Komornik wyjaśnił, że w toku postępowania egzekucyjnego wezwał dłużnika do wskazania podmiotów w posiadaniu których znajdują się pojazdy dłużnika oraz do złożenia stosownych umów wynajmu tych pojazdów w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem nałożenia grzywny w wysokości 2000 zł. Żądana informacja była niezbędna do ustalenia trzeciodłużników wierzytelności z tytuł wynajmu pojazdów dłużnika, co mogło pozwolić na pełne zaspokojenie roszczeń wierzycieli egzekwujących. W związku z brakiem udzielenia wyjaśnień Komornik ponaglił dłużnika do ich złożenia od rygorem nałożenia grzywny, a następnie postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2016 roku nałożył na dłużnika grzywnę w wysokości 2000 zł. Komornik w uzasadnieniu odpowiedzi na skargę podniósł, że może żądać wyjaśnień w zakresie sposobu egzekucji wskazanego przez wierzyciela i za nieuzasadnioną odmowę złożenia wyjaśnień lub udzielenie informacji świadomie fałszywych może zastosować grzywnę z art. 762 k.p.c., przywołując na tę okoliczność aktualne stanowisko doktryny.
Zarządzeniem z dnia 30 czerwca 2016 roku sprawę w której zarejestrowano skargę ((...)) zakreślono i połączono do wspólnego rozpoznania ze sprawą (...) obejmującą egzekucję z nieruchomości i nadzór nad egzekucją w sprawie Km (...).
Na posiedzeniu jawnym w dniu 9 sierpnia 2016 roku pełnomocnik dłużnika podtrzymał swoje stanowisko w sprawie wywiedzione w skardze powołując się na art. 913 k.p.c. i 762 §2 k.p.c.
Sąd ustalił i zważył, co następuje:
W ocenie Sądu skarga dłużnika okazała się bezzasadna i podlegała oddaleniu.
Zgodnie z art. 762 § 1 k.p.c. za nieuzasadnioną odmowę udzielenia organowi egzekucyjnemu wyjaśnień lub informacji przewidzianych w art. 761 k.p.c. albo za udzielanie informacji lub wyjaśnień świadomie fałszywych osoba odpowiedzialna może być na wniosek wierzyciela lub z urzędu ukarana przez organ egzekucyjny grzywną do dwóch tysięcy złotych. Grzywną taką może być również ukarany dłużnik, który zaniedba obowiązku powiadomienia o zmianie miejsca swojego pobytu.
W myśl art. 761 § 1 k.p.c. organ egzekucyjny może żądać od uczestników postępowania złożenia wyjaśnień oraz zasięgać od organów administracji publicznej, organów wykonujących zadania z zakresu administracji publicznej, organów podatkowych, organów rentowych, banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, przedsiębiorstw maklerskich, organów spółdzielni mieszkaniowych, zarządów wspólnot mieszkaniowych oraz innych podmiotów zarządzających mieszkaniami i lokalami użytkowymi, jak również innych instytucji i osób nieuczestniczących w postępowaniu informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji.
Sąd uznał za niezasadny zarzut dłużnika, w którym wskazuje, że komornik w trybie art. 761 k.p.c. może żądać składania wyjaśnień tylko od uczestników postępowania, a nie od stron.
Przez uczestników postępowania egzekucyjnego, od których organ egzekucyjny może żądać złożenia wyjaśnień niezbędnych do prowadzenia egzekucji, należy rozumieć zarówno strony oraz innych uczestników tego postępowania (por. J. Jankowski, Uczestnicy sądowego postępowania egzekucyjnego, Łódź 1992; K. Lubiński, Uczestnicy sądowego postępowania egzekucyjnego, PES 1994, Nr V, s. 5 i n.). Przepis ten ma więc zastosowanie również do dłużnika.
Pełnomocnik dłużnika podniósł, że komornik może żądać wyjaśnień od dłużnika tylko w ramach art. 801 k.p.c. Zgodnie z art. 801 k.p.c. jeżeli wierzyciel albo sąd zarządzający z urzędu przeprowadzenie egzekucji albo uprawniony organ żądający przeprowadzenia egzekucji nie wskaże majątku pozwalającego na zaspokojenie świadczenia, komornik wzywa dłużnika do złożenia wykazu majątku lub innych wyjaśnień niezbędnych do przeprowadzenia egzekucji. Komentowany artykuł ma zastosowanie do wszystkich przypadków wszczęcia postępowania egzekucyjnego i ma zastosowanie w przypadku, gdy wierzyciel lub organ nie ma żadnych informacji na temat majątku, z którego można byłoby zaspokoić roszczenia wierzyciela. Celem tej regulacji jest uzyskanie od dłużnika wiadomości co do istniejących, a nieznanych wierzycielowi lub organowi składników majątku dłużnika.
W ocenie Sądu nie ma przeszkód, by stosować art. 761 k.p.c. do wyjaśnień dłużnika w sytuacji, gdy majątek dłużnika jest znany, a konieczne są dodatkowe wyjaśnienia w tym zakresie (np. jak w niniejszej sprawie – celem uzyskania danych trzeciodłużników, którzy wynajęli pojazdy należące do dłużnika i ustalenia miejsca, gdzie pojazdy te się znajdują). Wezwanie do złożenia wyjaśnień w trybie art. 801 k.p.c. stanowi bowiem jedną z postaci żądania wyjaśnień, o których mowa w art. 761 § 1 k.p.c. (wyjaśnienia z art. 801 k.p.c. mieszczą się w zakresie przepisu art. 761 § 1 k.p.c.). Ustawodawca w przepisie art. 801 k.p.c. jedynie doprecyzowuje cel złożenia wyjaśnień oraz wskazuje, iż w tym przypadku komornik ma obowiązek żądania wyjaśnień. W związku z tym odmowa złożenia przez dłużnika wyjaśnień w trybie art. 801 k.p.c. także jest obwarowana sankcją ukarania grzywną, o której mowa w art. 762 k.p.c.
Reasumując w doktrynie nie budzi wątpliwości, że do wezwania dłużnika do złożenia wyjaśnień ma zastosowanie art. 762 § 1 k.p.c., zgodnie z którym za udzielanie informacji lub wyjaśnień świadomie fałszywych osoba odpowiedzialna może być na wniosek wierzyciela lub z urzędu ukarana przez komornika grzywną (Komentarz do art. 801 k.p.c. red. Zieliński 2016, wyd. 8/Flaga-Gieruszyńska, Komentarz do art. 801 k.p.c. red. Gołaczyński 2016, wyd. 1/Woźniak).
Zdaniem Sądu dłużnik może więc być ukarany grzywną w następujących sytuacjach:
w razie odmowy złożenia wyjaśnień w trybie art. 761 §1 k.p.c. i w trybie art. 801 k.p.c. oraz w razie niedopełnienia przez dłużnika obowiązku powiadomienia o zmianie miejsca swojego pobytu (wynikającego z art. 136 k.p.c.).
Mając powyższe na względzie należało uznać, że działania Komornika w niniejszej sprawie były prawidłowe.
W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.
1. (...)
2. (...)
3. (...)