Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Katarzyna Antoniak

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2016r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania W. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 21 sierpnia 2015 r. (Nr (...))

w sprawie W. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo W. S. do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 lipca 2015 roku do 30 czerwca 2018 roku.

Sygn. akt IV U 1132/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 sierpnia 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz. U. z 2015r. poz. 748 ze zm.), odmówił W. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, wskazując, że Komisja Lekarska w orzeczeniu z dnia 12 sierpnia 2015r. nie stwierdziła u ubezpieczonego niezdolności do pracy, w konsekwencji czego od dnia 1 lipca 2015r. nie został spełniony warunek wymieniony w art. 57 ust. 1 pkt 1 w/w ustawy.

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony W. S., wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do renty. W uzasadnieniu wskazano, iż w 2001r. ubezpieczony w wypadku samochodowym doznał złamania śródstopia lewej nogi i kręgosłupa na poziomie (...) i od tego czasu stan jego zdrowia zaczął się pogarszać. Obecnie cierpi na zwyrodnienie stawów kolanowych z zaleceniem zastosowania endoprotezy lewego stawu kolanowego, zerwane wiązadło krzyżowe prawego kolana, kręgozmyk na poziomie L5-S1. Ponadto ma uszkodzony nerw łokciowy lewej ręki z lekką dysfunkcją dłoni. Wnioskodawca wyjaśnił także, że prowadzi działalność gospodarczą polegającą na tankowaniu samochodów gazem (...) i sprzedaży butli z gazem. Z uwagi na małą opłacalność tego przedsięwzięcia sam jest zaangażowany w pracę (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na przepisy prawa oraz argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2-3 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony W. S. miał ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 30 czerwca 2015r. na mocy decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z dnia 18 lutego 2015r. (decyzja z 18.02.2015r. o ponownym ustaleniu renty k.78 akt rentowych). W dniu 29 czerwca 2015r. ubezpieczony wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (wniosek k.79 akt rentowych). Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez Lekarza Orzecznika, który w orzeczeniu z 20 lipca 2015r. ustalił, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (orzeczenie Lekarza Orzecznika z 20.07.2015r. k.82 akt rentowych). Na skutek sprzeciwu od powyższego orzeczenia ubezpieczony został skierowany na badanie przez Komisję Lekarską ZUS, która w orzeczeniu z 12 sierpnia 2015r. ustaliła, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy (sprzeciw ubezpieczonego od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS k.15 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej; orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 12.08.2015r. k.84 akt rentowych). Na podstawie powyższego orzeczenia, zaskarżoną decyzją z 21 sierpnia 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (decyzja z 21.08.2015r. k.85 akt rentowych).

W. S., ur. (...), posiada wykształcenie średnie techniczne w zawodzie budowa maszyn. W okresie od 25 września 1984r. do dnia 31 stycznia 1987r. był zatrudniony w Fabryce (...) w M. na stanowiskach monter konstrukcji stalowych oraz pracownik operacyjny podsuwnicowy (świadectwo pracy, k.4 akt organu rentowego za wnioskiem o rentę z 8.11.2002r.). Następnie w okresie od 13 października 1989r. do 31 sierpnia 1999r. był zatrudniony w D. P. K. S., później zaś od 1 września 1999r. do 6 grudnia 2002r. w (...) sp. z o.o. jako kierownik produkcji (świadectwo pracy z dnia 31.08.1999r. k.6 akt rentowych za wnioskiem o rentę z 8.11.2002r., świadectwo pracy z dnia 7.12.2002r. k.8 akt rentowych za wnioskiem o rentę z 18.02.2003r.). Wykonując czynności kierownika produkcji zadaniem ubezpieczonego było ustawianie i kontrolowanie urządzeń oraz nadzorowanie procesów technologicznych w firmach produkujących artykuły z tworzyw sztucznych, wykonywanych na zlecenie pracodawcy ubezpieczonego. Praca ta wiązała się z długotrwałym chodzeniem i staniem, a także z wielogodzinną jazdą samochodem. Od października 2004r. ubezpieczony prowadzi własną działalność gospodarczą w formie stacji auto-gaz, którą w późniejszym okresie rozszerzył o usługi ślusarskie (wykonywanie elementów ogrodzeń – bram, furtek). Obecnie wnioskodawca zatrudnia jednego pracownika na stacji paliw, a także ma wspólnika, który pomaga mu zarówno w działalności na stacji, jak i w czynnościach ślusarskich. Praca ta jest pracą wymagającą stania, chodzenia, schylania, klękania (wyjaśnienia ubezpieczonego k.17v-18 akt sprawy).

U W. S. rozpoznano zaawansowaną chorobę zwyrodnieniową obu stawów kolanowych z ograniczeniem ruchomości, szpotawością, dolegliwościami bólowymi, zaburzeniami wydolności chodu, guz palca II ręki prawej, a także stan po złamaniu trzonu kręgu (...) (po leczeniu nieoperacyjnym). Ubezpieczony od kilkunastu lat leczy się z powodu choroby zwyrodnieniowej obu stawów kolanowych. Miał wykonywane artroskopie, które jednak nie spowodowały trwałej poprawy funkcji stawów. W 2001r. podczas wypadku drogowego doznał złamania trzonu kręgu (...) oraz złamania kości lewego śródstopia i nadal odczuwa dolegliwości bólowe kręgosłupa w miejscu przebytego złamania, nasilające się podczas prac fizycznych. Stwierdzone zmiany zwyrodnieniowe obu stawów kolanowych stanowią przeciwwskazanie do wykonywania prac fizycznych wymagających długotrwałego stania, chodzenia, chodzenia po nierównościach, po schodach, prac wymagających podnoszenia i przenoszenia ciężarów, wymagających innej wymuszonej pozycji, np. klęku, czy długotrwałego siedzenia. Wnioskodawca nie jest w stanie wykonywać prac w pełnym wymiarze czasu pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji i rodzajem dotychczas wykonywanego zatrudnienia. Ubezpieczony jest niezdolny do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na wykonywaniu usług ślusarskich, może za to wykonywać dorywczo prace przy prowadzeniu stacji paliw, np. tankowanie pojazdów, przyjmowanie opłat, pod warunkiem, że nasilenie ruchu na stacji będzie niewielkie lub będzie prowadził tę działalność z innym współpracownikiem. Wobec powyższego W. S. jest częściowo niezdolny do pracy od dnia 1 lipca 2015r. na okres 3 lat (opinia biegłego lekarza z zakresu medycyny pracy k.36-36v akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego W. S. zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art.57 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r. poz. 748) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w okresach wyszczególnionych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów, przy czym ostatniego wymogu nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W myśl art.12 ust.1, 2 i 3 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Rozstrzygnięcie o zasadności odwołania ubezpieczonego od decyzji organu rentowego odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wymagało ustalenia, czy ubezpieczony po dniu 30 czerwca 2015r. pozostaje osobą niezdolną do pracy. W tym celu Sąd zasięgnął opinii biegłych lekarzy neurologa i ortopedy oraz lekarza specjalisty z zakresu medycyny pracy. Powołani w sprawie biegli w sporządzonych opiniach jednoznacznie wskazywali, iż stwierdzone u ubezpieczonego zmiany zwyrodnieniowe obu stawów kolanowych stanowią przeciwwskazanie do wykonywania prac fizycznych wymagających długotrwałego stania, chodzenia, chodzenia po nierównościach, po schodach, prac wymagających podnoszenia i przenoszenia ciężarów, wymagających innej wymuszonej pozycji, np. klęku, czy długotrwałego siedzenia. Niemniej jednak biegły lekarz z zakresu medycyny pracy doszedł do odmiennych wniosków niż zespół biegłych lekarzy o specjalnościach neurolog i ortopeda. W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe, w szczególności dowód z opinii biegłego lekarza z zakresu medycyny pracy, dało podstawy do ustalenia, że ubezpieczony jest w dalszym ciągu osobą częściowo niezdolną do pracy świadczonej wcześniej zarówno w ramach stosunku pracy, jak i wykonywanej w zakresie własnej działalności gospodarczej. Zdaniem biegłego z zakresu medycyny pracy niezdolność ta jest okresowa i trwa od 1 lipca 2015r. przez okres 3 lat, tj. do dnia 30 czerwca 2018r.

Sporządzone w sprawie opinie są odmienne we wnioskach: biegli ortopeda i neurolog nie uznali ubezpieczonego za niezdolnego do pracy, zaś biegły z zakresu medycyny pracy stwierdził, że wnioskodawca jest nadal częściowo niezdolny do pracy. W ocenie Sądu należało w całości podzielić stanowisko zawarte w opinii biegłego lekarza medycyny pracy, bowiem jest to opinia uwzględniająca wszystkie okoliczności sprawy, w tym kwalifikacje ubezpieczonego. Biegły z zakresu medycyny pracy dokonał oceny zdolności do pracy W. S. z punktu widzenia swojej specjalizacji, odnosząc się zarówno do pracy świadczonej przez ubezpieczonego w ramach stosunku pracy, jak i wykonywanej w zakresie działalności gospodarczej. Podkreślenia wymaga, że zgodnie z obowiązującymi przepisami przy dokonywaniu oceny zdolności do pracy danej osoby w pierwszej kolejności bierze się pod uwagę poziom posiadanych kwalifikacji. Dokonywanie oceny zdolności do pracy z punktu widzenia jakiejkolwiek innej pracy możliwej do wykonywania przez wnioskodawcę jest nieuzasadnione. Opinia biegłych lekarzy neurologa i ortopedy, zdaniem Sądu, jest wewnętrznie sprzeczna. Biegli orzekli bowiem, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy, przy czym w uzasadnieniu wskazywali na istotne ograniczenia w wykonywaniu przez niego pracy z uwagi na stwierdzone zmiany zwyrodnieniowe obu stawów kolanowych. Schorzenie to stanowi przeciwwskazanie do wykonywania prac fizycznych wymagających długiego stania, dłuższego chodzenia, chodzenia po nierównościach, podnoszenia i przenoszenia ciężarów. Biegli uznali, że pomimo powyższych ograniczeń ubezpieczony nie kwalifikuje się do uznania go za częściowo niezdolnego do pracy, bowiem praca przy tankowaniu samochodów nie polega na długotrwałym chodzeniu, chodzenie odbywa się na krótkich odcinkach i istnieje możliwość robienia przerw na odpoczynek. W ocenie Sądu, w tym zakresie opinia biegłych ortopedy i neurologa jest niespójna. Nadto biegli wykraczają poza zakres ich kompetencji, bo ustalają, że wnioskodawca zatrudnia pracownika, może robić przerwy oraz chodzić na krótkich odcinkach. Formułowanie takich założeń jest nieuzasadnione, a biegli powinni wprost odnieść się do tego, czy ubezpieczony może wykonywać daną pracę czy też nie. W opinii tej najpierw zwrócono uwagę na to, że ubezpieczony nie może długo chodzić, stać, podnosić i przenosić ciężarów, zaś później wskazano, że pomimo tych ograniczeń W. S. jest w stanie pracować. Co prawda biegli lekarze neurolog i ortopeda uznali ubezpieczonego za zdolnego do pracy, lecz zdaniem Sądu, treść ich opinii wykazała, że stopień naruszenia sprawności organizmu wnioskodawcy jest znaczny. W opinii uzupełniającej, chociaż podtrzymują swoje dotychczasowe stanowisko, to ponownie wskazują, że ubezpieczony nie może wykonywać czynności wymagających ciągłego chodzenia lub stania, a w odniesieniu do drugiego przedmiotu działalności gospodarczej wnioskodawcy wyjaśniają, iż wykonywanie usług ślusarskich wiąże się z długotrwałym staniem, podnoszeniem cięższych przedmiotów, pracy w pochyleniu do przodu, czego ubezpieczony nie może wykonywać przy stwierdzonych schorzeniach i w tym zakresie odwołują się do biegłego z zakresu medycyny pracy. Biegły lekarz specjalista z zakresu medycyny pracy w sporządzonej na zlecenie Sądu opinii wskazał, że W. S. nie jest w stanie wykonywać pracy w pełnym wymiarze czasu pracy zgodnie z poziomem zdobytych kwalifikacji i rodzajem dotychczas wykonywanego zatrudnienia, a także jest niezdolny do świadczenia w pełnym zakresie pracy realizowanej w ramach działalności gospodarczej. Biegły ten zwrócił uwagę, że ubezpieczony jest niezdolny do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na wykonywaniu usług ślusarskich, może za to wykonywać dorywczo prace przy prowadzeniu stacji paliw, np. tankowanie pojazdów, przyjmowanie opłat, pod warunkiem, że nasilenie ruchu na stacji będzie niewielkie lub będzie prowadził tę działalność z innym współpracownikiem. Wobec powyższych rozważań wniosek organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu medycyny pracy nie zasługiwał na uwzględnienie, gdyż zastrzeżenia organu rentowego sprowadzają się jedynie do kwestii, iż posiadając wykształcenie średnie techniczne ubezpieczony wykonywał prace różne, w tym o charakterze nadzorczym (kierownik produkcji) oraz jako właściciel stacji paliw, a zatem jest zdolny do pracy (k.43 akt sprawy). Jak już jednak wskazano, biegły lekarz z zakresu medycyny pracy w sporządzonej opinii prawidłowo odniósł się do wszystkich posiadanych przez wnioskodawcę kwalifikacji, w związku z tym Sąd obdarzył ją wiarygodnością i podzielił zawarte w niej stanowisko.

Całokształt okoliczności sprawy pozwala zatem stwierdzić, że W. S. po dniu 30 czerwca 2015r. w dalszym ciągu spełnia wszystkie przesłanki do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określone w art.57 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Za dowodem z opinii biegłego lekarza z zakresu medycyny pracy Sąd uznał ubezpieczonego za częściowo niezdolnego do pracy od dnia 1 lipca 2015r. do 30 czerwca 2018r.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc, zmieniono zaskarżoną decyzję i orzeczono jak w sentencji wyroku.