Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Lucyna Stąsik – Żmudziak

Protokolant - starszy sekretarz sądowy Wioletta Wójtowicz

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2016 roku w Lublinie

sprawy B. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania B. Ł.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 9 czerwca 2014 roku, znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala B. Ł. wysokość emerytury na dzień (...) roku przy przyjęciu podstawy emerytury, na który składa się zwaloryzowany kapitał początkowy oraz suma kwoty składek ustalonej po ostatniej rocznej waloryzacji przeprowadzonej(...) roku i nominalnej kwoty składek należnych za okres od 1 stycznia 2013 roku do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty emerytury.

Sygn. akt VII U 1757/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 czerwca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury B. Ł. od dnia (...) roku, tj. od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy. Organ rentowy ustalił wysokość świadczenia przy zastosowaniu przepisu art. 183 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) po waloryzacji od 01.03.2014r. na kwotę 2598,38 złotych. Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę. Kwota składki zaewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji została ustalona na 82839,97 złotych a kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego na 511896,43 złotych.

W odwołaniu B. Ł. zaskarżył decyzję w części dotyczącej ustalenia wysokości świadczenia i wnosił o jej zmianę i ustalenie wysokości emerytury poprzez powtórne wyliczenie jej wysokości w oparciu o zasady zastosowane w decyzji z dnia 8 maja 2014 roku oraz wyrównanie emerytury poczynając od dnia jej wypłaty, tj. od dnia(...) roku do chwili obecnej. W uzasadnieniu ubezpieczony wskazał, że w decyzji z dnia 8 maja 2014 roku, którą organ rentowy ustalił prawo do emerytury, określił wysokość świadczenia na kwotę wyższą niż w decyzji z dnia 9 czerwca 2014 roku. Skarżący wskazał, że kwota składek zaewidencjonowanych na jego koncie emerytalnym z uwzględnieniem waloryzacji została przez organ określona na poziomie 89008,14 złotych, zaś kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego na poziomie 569943,91 złotych. Natomiast w decyzji z dnia 9 czerwca 2014 roku odpowiednio na poziomie 82839,97 złotych oraz 511896,43 złotych, co w jego ocenie skutkowało zaniżeniem świadczenia o około 200 złotych. Przyjęty przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji sposób ustalenia wysokości emerytury ubezpieczony uznał za niesprawiedliwy podnosząc jednocześnie, że organ powinien określić wysokość świadczenia w oparciu o zasady przyjęte w decyzji z dnia 8 maja 2014 roku, mając na względzie należytą waloryzację kapitału początkowego i waloryzację (odwołanie – k. 2 – 3 akt sądowych).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, jednocześnie podnosząc, że różnica w wysokości kwot zwaloryzowanych składek zaewidencjonowanych na indywidualnym koncie emerytalnym ubezpieczonego oraz kapitału początkowego w decyzji z dnia 9 czerwca 2014 roku i z dnia 8 maja 2014 roku wynika z faktu, iż w decyzji z dnia 8 maja 2014 roku, przyznającej prawo do emerytury od dnia (...) dokonano waloryzacji kwartalnej w oparciu o przepis art. 25a ust. 1 ustawy FUS, a w zaskarżonej decyzji z dnia 9 czerwca 2014 roku Zakład przeprowadził waloryzację roczną w myśl przepisu art. 25 ust. 3 ustawy FUS (odpowiedź na odwołanie – k. 4 – 5v. a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Decyzją z dnia 18 sierpnia 2008 roku Zakład (...) Oddział w L. ustalił wartość kapitału początkowego ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 167477,97 złotych. Do ustalenia wartości kapitału organ rentowy przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1467,63 złotych, okresy składkowe w łącznym wymiarze 28 lat, 10 miesięcy i 8 dni, tj. 346 miesięcy oraz okresy nieskładkowe w łącznym wymiarze 2 miesięcy i 16 dni, tj. 2 miesięcy, współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku oraz okresów składkowych i nieskładkowych w wysokości 85,15 % oraz średnie dalsze trwanie życia w wymiarze 209 miesięcy (decyzja – k. 71 akt dotyczących ustalenia kapitału początkowego).

Kolejną decyzją z dnia 29 kwietnia 2014 roku ZUS wobec nabycia przez skarżącego prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy FUS ponownie ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku, dodając do udowodnionych okresów składkowych okres różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym wynoszącym (...)a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę przez skarżącego, wynoszącym (...) Dodany okres składkowy wyrażonych w pełnych miesiącach wynosił 67 miesięcy. Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku w wyniku dokonanego przez organ dodania do udowodnionych okresów składkowych okresu będącego wypadkową różnicy wyżej wskazanych wartości wynosiła 189801,26 złotych (decyzja – k. 81 akt dotyczących ustalenia kapitału początkowego).

W kolejnej decyzji z dnia 28 maja 2014 roku Zakład ponownie ustalił wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku. Organ rentowy dodał do udowodnionych okresów składkowych okres różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym wynoszącym (...), a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę przez skarżącego, wynoszącym (...). Dodany okres składkowy wyrażonych w pełnych miesiącach wynosił 62 miesiące. Wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku w wyniku dokonanego przez organ dodania do udowodnionych okresów składkowych okresu będącego wypadkową różnicy wyżej wskazanych wartości wynosiła 188143,89 złotych (decyzja – k. 84 akt dotyczących ustalenia kapitału początkowego).

B. Ł. urodzony (...), w dniu (...) roku złożył wniosek o emeryturę (wniosek – k. 1 – 2 akt emerytalnych). Decyzją z dnia 25 września 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury (decyzja – k. 27 a.e.). W dniu 18 października 2012 roku ubezpieczony wniósł odwołanie od decyzji odmawiającej przyznania prawa do emerytury. Rozpoznający odwołanie Sąd Okręgowy VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 24 października 2013 roku w sprawie o sygn. akt VII U 3938/12 zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił B. Ł. prawo od emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od dnia (...)roku (wyrok – k. 38 a.e.; uzasadnienie wyroku – k. 39 a.e.). Rozpoznający wniesioną od wskazanego wyroku apelację organu rentowego Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt III AUa 1569/13 wyrokiem z dnia 19 marca 2014 roku apelację oddalił (wyrok – k. 30 a.e.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykonując wyrok Sądu w dniu 8 maja 2014 roku wydał decyzję przyznającą emeryturę od dnia (...) roku, tj. od daty wskazanej w wyroku. Organ rentowy dokonał obliczenia wysokości emerytury w trzech wariantach:

1)  Obliczono wysokość emerytury zgodnie z przepisem art. 53 ustawy FUS. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 117,65 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 117,65 % przez kwotę bazową 2974,69 zł wyniosła 3499,72 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 42 lat, 8 miesięcy i 12 dni, tj. 512 miesięcy oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 4 miesięcy i 14 dni, tj. 4 miesięcy. Wysokość emerytury wyniosła 2663,27 zł.

2)  Obliczono wysokość emerytury zgodnie z przepisem art. 26 ustawy FUS. Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego. Kwota składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wyniosła 89008,14 zł, a kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego 569943,91 zł. Średnie dalsze trwanie życia wyniosło 247,50 miesięcy. Wysokość emerytury wyniosła 2662,43 zł.

3)  Obliczono wysokość emerytury zgodnie z przepisem art. 183 ustawy emerytalnej. Wobec osiągnięcia wieku uprawniającego do emerytury w 2012 roku wysokość emerytury od dnia(...)roku wyniosła 35 % emerytury obliczonej na podstawie przepisu art. 53 ustawy emerytalnej, tj. 932,14 zł i 65 % emerytury obliczonej na podstawie przepisu art. 26 ustawy emerytalnej – 1730,58 zł, łącznie 2662,72 zł.

Jednocześnie poinformowano, że wysokość emerytury obliczonej w oparciu o przepis art. 26 jest mniej korzystna niż wysokość emerytury obliczona w oparciu o przepis art. 183, w związku z tym Zakład podjąłby wypłatę świadczenia korzystniejszego w kwocie 2662,72 zł. Jednocześnie organ zawiesił wypłatę emerytury z powodu kontynuowania przez ubezpieczonego zatrudnienia. Ponadto organ poinformował ubezpieczonego, że z uwagi na to, iż zgodnie z art. 25 ustawy emerytalnej podstawę obliczenia emerytury wskazanej w części II pkt 2, a więc obliczonej zgodnie z art. 26 stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, wysokość emerytury zostanie ustalona w ostatecznej kwocie z chwilą podjęcia wypłaty emerytury, tj. po rozwiązaniu stosunku pracy i zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty emerytury. Średnie dalsze trwanie życia zostanie ustalone na dzień zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury (decyzja – k. 56 a.e.). W przedmiotowej decyzji organ rentowy do obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonego przyjął kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego, wynikającą z wartość kapitału początkowego, ustalonej decyzją z dnia 29 kwietnia 2014 roku na kwotę 189801,26 złotych oraz z waloryzacji kwartalnej, dokonanej przez organ rentowy przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji obowiązującego w III kwartale 2012 roku (pismo – k. 54 a.e.).

W dniu 16 maja 2014 roku ubezpieczony złożył wniosek o podjęcie wypłaty emerytury, dołączając świadectwo pracy, z treści którego wynikało, że łączący go stosunek pracy z (...) Sp. z o.o. w T. Zakład w P. ustał w wyniku rozwiązania na mocy porozumienia stron z dniem 31 maja 2013 roku (wniosek – k. 59 a.e.; świadectwo pracy – k. 60 – 60v. a.e.). Decyzją z dnia 9 czerwca 2014 roku Zakład ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury od dnia 1 czerwca 2013 roku, tj. od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy.

Organ rentowy dokonał obliczenia wysokości emerytury w trzech wariantach:

1)  Obliczono wysokość emerytury zgodnie z przepisem art. 53 ustawy emerytalnej. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1972 roku do 1995 roku oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 117,65 %. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 117,65 % przez kwotę bazową 2974,69 zł wyniosła 3499,72 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 42 lat, 10 miesięcy i 26 dni, tj. 514 miesięcy oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 7 miesięcy i 1 dnia, tj. 7 miesięcy. Wysokość emerytury wyniosła 2676,98 zł.

2)  Obliczono wysokość emerytury zgodnie z przepisem art. 26 ustawy emerytalnej. Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego. Kwota składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wyniosła 82839,97 zł, a kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego 511896,43 zł. Średnie dalsze trwanie życia wyniosło 244,20 miesięcy. Wysokość emerytury i waloryzacji od dnia 1 marca 2014 roku wyniosła 2474,42 zł.

3)  Obliczono wysokość emerytury zgodnie z przepisem art. 183 ustawy emerytalnej. Wobec osiągnięcia wieku uprawniającego do emerytury w 2012 roku wysokość emerytury od dnia 1 stycznia 2013 roku wyniosła 35 % emerytury obliczonej na podstawie przepisu art. 53 ustawy emerytalnej, tj. 974,42 zł i 65 % emerytury obliczonej na podstawie przepisu art. 26 ustawy emerytalnej – 1583,04 zł, łącznie 2557,46 zł, a po uwzględnieniu waloryzacji od dnia 1 marca 2014 roku 2598,38 zł.

Jednocześnie poinformowano, że wysokość emerytury obliczonej w oparciu o przepis art. 26 jest mniej korzystna niż wysokość emerytury obliczona w oparciu o przepis art. 183, w związku z tym Zakład podjąłby wypłatę świadczenia korzystniejszego w kwocie 2598,38 zł. Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę. Kwota składki zaewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji została ustalona na 82839,97 zł, a kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego na 511896,43 zł (decyzja – k. 63 – 64 a.e.). W przedmiotowej decyzji do obliczenia wysokości emerytury ubezpieczonego Zakład przyjął kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego, wynikającą z wartość kapitału początkowego, ustalonej decyzją z dnia 28 maja 2014 roku na kwotę 188143,89 zł oraz z waloryzacji rocznej, dokonanej przez organ rentowy przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji obowiązującego w 2012 roku o wartości 104,68 % (pismo – k. 83 akt dotyczących ustalenia kapitału początkowego).

W toku postępowania sądowego Sąd zobowiązał ZUS do nadesłania informacji zawierającej szczegółowe wyliczenie wysokości emerytury wnioskodawcy, wskazując metodę wyliczenia tej emerytury jaką uznał, iż wynika z treści przepisów dotyczących ustalania jej wysokości. (k. 17 as)

Ostatecznie ZUS na żądanie Sądu wskazał wysokość emerytury wnioskodawcy przy uwzględnieniu wskazanych kryteriów. (k.24 as i 30as)

W między czasie z uwagi na to, że w orzecznictwie sądowym w całej Polsce pojawiły się wątpliwości co do sposobu wyliczania wysokości emerytury przyznawanej w czerwcu danego roku w związku ze sposobem waloryzacji kapitału początkowego problem dotarł na wokandę Sądu Najwyższego. Sądy zwróciły się do Sądu Najwyższego z pytaniami prawnymi podnosząc wątpliwości co sposobu waloryzacji przez ZUS zewidencjonowanych składek i kapitału początkowego.

Sąd Najwyższy wydając w dniu 06.10.2015r. orzeczenia w sprawie III UZP9/15 i w dniu 03.11.2015r. w sprawie III UZP 12/15 wprawdzie odmówił podjęcia uchwały jednakże w uzasadnieniu wyjaśnił. w jaki sposób powinna być przeprowadzana waloryzacja, będąca podstawą ustalania wysokości emerytur, których wypłata jest podejmowana w czerwcu danego roku. W szczególności w uzasadnieniu sprawy III UZP9/15, dotyczącej ustalenia wysokości emerytury, której wypłata następowała w czerwcu 2014roku wyraźnie wskazał, że „w przypadku ustalania wysokości emerytury w czerwcu 2014r., składki zaewidencjonowane na koncie ubezpieczonego podlegają jedynie rocznej waloryzacji. Waloryzacja roczna przeprowadzona w dniu 1 czerwca 2014 r. dotyczy bowiem składek wpłaconych do końca 2013 r. i zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na dzień 31 stycznia 2014 r. Składki te nie podlegają już ponownej waloryzacji kwartalnej z art. 25a ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, skoro nie są składkami zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację. Natomiast w świetle art. 25a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy, składki wpłacone poczynając od dnia 1 stycznia 2014 r. podlegają waloryzacji kwartalnej w przypadku emerytur, których wysokość ustalana jest poczynając od trzeciego kwartału tegoż roku. Jeśli zatem wysokość emerytury ustalana jest w czerwcu 2014 r., na podstawę jej obliczenia składa się suma:

1) kwoty składek ustalonej po ostatniej rocznej waloryzacji przeprowadzonej 1 czerwca 2014 r. (tekst jedn.: kwoty zwaloryzowanych składek należnych do końca 2013 r.);

2) nominalnej kwoty składek należnych za okres od 1 stycznia 2014 r. do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty emerytury, które w świetle art. 25a ust. 1 ustawy nie podlegają waloryzacji kwartalnej, a jednocześnie nie zostaną objęte kolejną waloryzacją roczną przypadającą dopiero na dzień 1 czerwca 2015 r.”

Przenosząc ten pogląd na realia niniejszej sprawy, przy czym przyjmując, że wnioskodawcy podjęto wypłatę emerytury od 01.06.2013r. Sąd rozstrzygający niniejszą sprawę, podzielając ocenę prawną cytowanych przepisów dokonaną przez Sąd Najwyższy, zobowiązał ZUS do ustalenia wysokości emerytury B. Ł. stosując przy waloryzacji kapitału początkowego oraz zewidencjonowanych składek kryteria wskazane przez Sąd Najwyższy, z tym, że odnosząc waloryzację roczną przeprowadzaną w dniu 01.06.2013r. oraz wartość nominalną kwoty składek za okres od stycznia 2013r. do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty emerytury. (k.45as)

W odpowiedzi ZUS wskazał, że wartość kwoty składek ustalonej po ostatniej rocznej waloryzacji przeprowadzonej 01.06.2013r. wynosi 89 008,14zł., nominalna kwota składek za okres od stycznia 2013r. do 31.05.2013r. wynosi 1475,07zł., kwota zwaloryzowanego kapitału wynosi 564 967,06zł. Wysokość emerytury na dzień 01.06.2013r. ustalona w myśl art. 26 ustawy wynosi 2684,07zł. natomiast wysokość emerytury obliczona w myśl art. 183 ustawy emerytalnej od 01.01.2013r. wynosi 2719,07zł. (k.49as)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w całości na dowodach z dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowych. Stan faktyczny wynika z dokumentów urzędowych i w zakresie podstawy faktycznej jest niesporny.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie B. Ł. jest zasadne i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

Istota sporu w rozpoznawanej sprawie sprowadza się do stwierdzenia, czy ustalając wysokość emerytury w czerwcu, ostatniej waloryzacji składek oraz kapitału początkowego dokonuje się za czwarty kwartał poprzedniego roku według zasad opisanych w art. 25a ustawy o emeryturach i rentach z FUS przy przyjęciu kwartalnych wskaźników waloryzacyjnych za cztery kwartały 2012 roku, czy też wyłącznie według zasad opisanych w art. 25 cyt. ustawy przyjmując, iż zostały w dniu 1 czerwca 2013 roku zwaloryzowane wskaźnikiem waloryzacji rocznej za 2012 rok, czy też istniej jeszcze inny sposób ustalenia tej emerytury.

Stosownie do treści przepisu art. 25 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj.: Dz.U. z 2013 roku, poz. 1440 ze zm.) podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w przepisie art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w przepisach art. 173 - 175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz przepisu art. 185 ustawy emerytalnej. Waloryzację składek przeprowadza się corocznie, od dnia 1 czerwca każdego roku, poczynając od waloryzacji za rok 2000, z uwzględnieniem przepisu art. 25a. W wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan konta nie może ulec obniżeniu (ust. 3). Waloryzacji podlega kwota składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzana waloryzacja, powiększona o kwoty z tytułu przeprowadzonych waloryzacji (ust. 4). Stosownie zaś do przepisu art. 25a ust. 1 przy ustalaniu wysokości emerytury kwota składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację, o której mowa w art. 25, jest waloryzowana kwartalnie. W przypadku ustalania wysokości emerytury:

1) w pierwszym kwartale danego roku - ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za trzeci kwartał poprzedniego roku;

2) w drugim kwartale danego roku - ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za czwarty kwartał poprzedniego roku;

3) w trzecim kwartale danego roku - ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za pierwszy kwartał danego roku;

4) w czwartym kwartale danego roku - ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za drugi kwartał danego roku (art. 25a ust. 2).

Natomiast przepis art. 25a ustawy emerytalno-rentowej, który stanowi uszczegółowienie regulacji zawartej w art. 25, ma zastosowanie przy ustalaniu wysokości emerytury do składek na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią waloryzację, o której mowa w art. 25, wówczas kwota tych składek waloryzowana jest kwartalnie.

Waloryzacji kwartalnej podlega kwota składek zewidencjonowanych
na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który przeprowadzana jest waloryzacja, powiększona o kwoty uzyskane w wyniku poprzednich waloryzacji kwartalnych (art. 25a ust. 3). Waloryzację kapitału początkowego prowadzi się
natomiast na podstawie przepisu art. 173 ust. 4, 5 i 5a ustawy emerytalnej, który stanowi, iż pierwszej waloryzacji kapitału początkowego dokonuje się od dnia 1 czerwca 2000 roku przez pomnożenie tego kapitału wskaźnikiem wzrostu przeciętnego wynagrodzenia z 1999 roku, pomniejszonego o naliczone i potrącone od ubezpieczonego składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia za 1998 roku. Drugiej waloryzacji przeprowadzanej od dnia 1 czerwca 2001 roku dokonuje się na zasadach określonych w art. 25 ust. 3 - 5, 9 i 10 oraz w art. 25a, natomiast trzeciej waloryzacji przeprowadzanej od dnia 1 czerwca 2002 r. oraz kolejnych dokonuje się na zasadach określonych w art. 25 ust. 3 - 8 i 10 oraz w art. 25a. Waloryzacja roczna składek polega na pomnożeniu zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek emerytalnych na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzana, przez wskaźnik waloryzacji, powiększona o kwotę przeprowadzonych już waloryzacji. Przeprowadzana jest od 1 czerwca każdego roku – corocznie. Waloryzacje kapitału początkowego przeprowadzane są według wskaźników waloryzacji składek.

Natomiast zgodnie z przepisem art. 25a ustawy o emeryturach i rentach
przy ustalaniu wysokości emerytury kwota składek na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowanych po 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnia roczną waloryzację, jest waloryzowana kwartalnie.

W niniejszej sprawie istotnym jest, że na mocy zaskarżonej decyzji, nastąpiło podjęcie wypłaty emerytury wnioskodawcy z uwagi na zakończenie zatrudnienia. Zaskarżona decyzja z dnia 09 czerwca 2014 r., nie była decyzją przyznającą prawo do świadczenia, lecz była to decyzja "o ustaleniu wysokości i podjęciu wypłaty emerytury".

W tym stanie rzeczy składki zaewidencjonowane na koncie wnioskodawcy po 31 stycznia 2013 r. powinny zostać zwaloryzowane w oparciu o przepis art. 25a ust. 2 pkt 2 ustawy emerytalno-rentowej, tak jak wskazał to Sąd Najwyższy w cytowanych wyżej orzeczeniach.

Regulacja ta bowiem została wprowadzona w celu zapewnienia osobom nabywającym prawo do emerytury w różnych miesiącach roku (w przypadku wnioskodawcy w styczniu 2013 r.), że nie będą wyłączone z waloryzacji te okresy, które nie są objęte waloryzacją roczną.

W orzeczeniu z dnia 3 listopada 2015 roku ( (...)) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że kwotę emerytury w systemie zdefiniowanej składki ustala się tylko raz. Tak ustalona emerytura może być już tylko powiększona w przypadku dalszego opłacania składek w sposób podany w art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W odniesieniu do emerytury nabytej na podstawie art. 24 ustawy ryzykiem emerytalnym było osiągnięcie wieku emerytalnego zatem wypłata emerytury następowała bez konieczności rozwiązania stosunku pracy. Decyzja wydawana była tylko raz i w ustawie nie przewidziano przepisu ustalającego tryb przeliczenia podstawy wymiaru emerytury w systemie zdefiniowanej składki. W tym kontekście wysokość emerytury ubezpieczonego w systemie zdefiniowanej składki została ustalona prawidłowo w maju 2014 roku w dniu wykonania wyroku ustalającego nabycie przez niego prawa do emerytury.

Podobny pogląd wyraził Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 6 października 2015 roku ( (...)), gdzie nadto dokładnie zilustrował mechanizm ustalania podstawy obliczenia świadczenia na podstawie wniosków emerytalnych złożonych w roku 2014.

Z tych względów nie można podzielić stanowiska organu rentowego zgodnie z którym ponieważ wnioskodawca rozwiązał umowę o pracę w dniu 31 maja 2013 roku, dokonano ostatecznego przeliczenia i podjęcia wypłaty emerytury od dnia(...) roku, tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym nastąpiło rozwiązanie umowy o pracę. Taki stan faktyczny spowodował, że składki i kapitał początkowy zostały ponownie zwaloryzowane jedynie wskaźnikiem waloryzacji za 2012 rok, nie można było tutaj przeprowadzić waloryzacji kwartalnej, ani też żadnej innej operacji wpływającej na wysokość emerytury. Przeprowadzenie jedynie waloryzacji rocznej powoduje, że są jedynie uwzględniane składki, zewidencjonowane na koncie do 31 stycznia roku, w którym przeprowadzana jest waloryzacja, należne do końca poprzedniego roku kalendarzowego, (roku waloryzacji) a więc praktycznie składki zapisane na koncie na koniec IV kwartału 2012r., co też spowodowało obniżenie wysokości świadczenia.

Podnieść bowiem należy jednak, że wprowadzając zmianę w sposobie waloryzacji, wolą ustawodawcy była zmiana częstotliwości waloryzacji składek dla osób przechodzących na emeryturę tak, aby stan ich konta uwzględniał przyrost przypisu składek przypadających po ostatniej waloryzacji rocznej. Jednoznacznie wskazano, że w przypadku ustalania wysokości emerytury w drugim kwartale danego roku – ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za czwarty kwartał poprzedniego roku, uściślając, iż waloryzacji kwartalnej podlega kwota składek zewidencjonowanych na ostatni dzień pierwszego miesiąca kwartału, za który przeprowadzana jest waloryzacja, powiększona o kwoty uzyskane w wyniku poprzednich waloryzacji kwartalnych. Tym samym podany został mechanizm obliczenia waloryzacji, pomiędzy wskazaną w art. 25a ust. 2 ostatnią kwartalną waloryzacją, a ostatnią waloryzacją roczną.

Jednakże przy podjęciu wypłaty emerytury w czerwcu, składki zewidencjonowane na koncie podlegają jedynie waloryzacji rocznej.

Natomiast w świetle art. 25a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy, składki wpłacone poczynając od dnia(...)r. podlegają waloryzacji kwartalnej w przypadku emerytur, których wysokość ustalana jest poczynając od trzeciego kwartału tegoż roku. Jeśli zatem wysokość emerytury ustalana jest w czerwcu 2013 r., na podstawę jej obliczenia składa się suma:

1) kwoty składek ustalonej po ostatniej rocznej waloryzacji przeprowadzonej 1 czerwca 2013 r. (tekst jedn.: kwoty zwaloryzowanych składek należnych do końca 2012 r.);

2) nominalnej kwoty składek należnych za okres od 1 stycznia 2013 r. do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty emerytury, które w świetle art. 25a ust. 1 ustawy nie podlegają waloryzacji kwartalnej, a jednocześnie nie zostaną objęte kolejną waloryzacją roczną przypadającą dopiero na dzień 1 czerwca 2014 r.”

Jak wynika z wyliczeń ZUS wysokość emerytury wyliczona przez ZUS z zastosowaniem powyższych zasad jest wyższa niż ustalona w zaskarżonej decyzji.

Mając na uwadze te wszystkie okoliczności, na mocy powołanych wyżej przepisów w związku z art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji wyroku.