Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dnia 13.04.2015 r. małoletnia L. C. (1) działając przez matkę K. C. (1) wniosła do SR w Kaliszu pozew o podwyższenie alimentów na rzecz małoletniej L. C. (1) z kwoty po 400 zł miesięcznie do kwoty po 1000 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu matka małoletniej podała, że ojciec małoletniej nie interesuje się losem małoletniej córki, a koszty utrzymania małoletniej od ostatniej sprawy wzrosły.

W odpowiedzi na pozew z dnia 10 czerwca 2015 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, podając, że sytuacja małoletniej córki od ostatniego ustalenia alimentów nie uległa zmianie, a sytuacja materialna pozwanego i jego rodziny nie pozwala na płacenie podwyższonych alimentów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem z dnia 29 grudnia 2009 r. SO w. K. w sprawie I C 1233/09 rozwiązał małżeństwo K. C. (1) z pozwanym Ł. C. (1) bez orzekania o winie.

Zasądził od pozwanego Ł. C. (2) na rzecz małoletniej L. C. (2) alimenty w kwocie po 400 zł miesięcznie płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca do rąk matki małoletniej.

Małoletnia L. C. (1) miała wtedy 5 miesięcy, zamieszkiwała razem z matką w G. w domu dziadków małoletniej. Matka małoletniej przebywała na urlopie macierzyńskim, pracowała w firmie (...) w K. i zarabiała ok. 1760 zł netto miesięcznie. Pozwany Ł. C. (2) zamieszkiwał w C. ze swoimi rodzicami. Pracował w firmie (...) i zarabiał 3000 zł brutto.

Dowód: wyrok SO w Kaliszu k. – 32 akt SO I C 1233/09; zeznania stron na k. – 27 akt SO I C 1233/09

Obecnie małoletnia L. C. (1) zamieszkuje razem z matką w K. przy ul. (...) w wynajmowanym mieszkaniu od 1.11.2014 r. Za wynajem w/w mieszkania matka małoletniej płaci 1100 zł miesięcznie (odstępne + czynsz za w/w lokal)/ za energię eklektyczną matka małoletniej płaci co 2 miesiące 120-130 zł, za gaz 30 zł raz na 2 miesiące, za telefon 60 zł miesięcznie, telewizja kablowa 50 zł miesięcznie. Od 1 września 2015 r. małoletnia uczęszcza do klasy I SP (...)w K.. Wcześniej uczęszczała do przedszkola K. – A. w K. przy ul. (...), czesne za przedszkole wynosiło390 zł miesięcznie.

Od września 2015 r. małoletnia korzysta ze stołówki szkolnej, miesięcznie za obiady matka małoletniej płaci 120 – 130 zł.

Po powrocie ze szkoły małoletnia spożywa obiad. Na wyżywienie dla małoletniej poza szkołą matka małoletniej wydaje około 400 zł miesięcznie. Na ubranie dla małoletniej ok. 100-120 zł miesięcznie.

W związku z wyposażeniem małoletniej do szkoły matka małoletniej wydała około 170 zł na plecak, na wyprawkę około 150 zł, 30 zł na książkę do religii. Na składki klasowe w szkole K. C. (1) przeciętnie wydaje 10 zł miesięcznie, na strój na (...) matka małoletniej wydała 15 zł, na bilety do kina i do teatru matka małoletniej wydaje 40 zł raz na 2 miesiące. Na środki czystości dla małoletniej ok. 120 zł miesięcznie (matka małoletniej kupuje dla córki specjalne proszki i płyny przeciwalergiczne). Małoletnia cierpi na alergię, jest uczulona na roztocza i inne alergeny. W związku z alergią zapada na schorzenia górnych dróg oddechowych. W okresie jesienno – zimowym choruje raz w miesiącu, wtedy matka małoletniej wydaje około 500 zł na leki. W związku z alergią małoletnia bierze na stałe X., który kosztuje 20 zł.

W 2015 r. przez 6 miesięcy małoletnia brała szczepionkę uodparniającą – R. – koszt terapii wynosi 360 zł

Małoletnia ma problemy z kolanami, winna korzystać z zabiegów rehabilitacyjnych, których koszt wizyty to ok. 50 zł (nie korzysta z nich ze względu na sytuację finansową matki małoletniej)

Małoletnia jest pacjentem poradni logopedycznej przy (...) Poliklinika w K. z powodu wady wymowy. Na zajęcia uczęszcza dwa – trzy razy w miesiącu.

Matka małoletniej z zawodu jest pedagogiem. Pracuje w firmie (...) w K. jako telemarketerka. Przeciętnie zarabia 1276 zł miesięcznie. Obecnie pozostaje na zwolnieniu lekarskim w związku z problemami z kręgosłupem szyjnym. Dodatkowo matka małoletniej dorabia pracując fizycznie, np. myje okna u znajomych, z czego otrzymuje około 100 raz na 2 miesiące.

Korzysta z okazyjnych pożyczek tzw. chwilówek, przeciętnie pożycza 600 zł miesięcznie w V., w W. C.. W grudniu 2015 r. sprzedała tablet za kwotę 200 zł. Matka małoletniej powódki jest osobą niepełnosprawną w stopniu lekkim, z tego tytułu otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny z Biura Świadczeń Rodzinnych w kwocie 153 zł miesięcznie.

Do lipca2015 r. matka małoletniej powódki korzystała z pomocy finansowej brata P. S., który przekazywał je średnio miesięcznie od 700 do 1000 zł. Z uwagi na zmianę pracy brat K. C. (1) - P. S. wycofał swoją pomoc finansową dla siostry.

Dowód: zeznania matki małoletniej powódki k. 163 – 165 i nagranie z protokołu rozprawy z dnia 2.09.2015 r. od 00:05 do 00:27:11 i na k. 203 -205 i nagranie z protokołu rozprawy z dnia 03.02.2016 r. od 00:07:24 do 00:59, zeznanie świadka P. S. k. 190 -191 i nagranie z dnia 4.11.2015 r. od 00:38:46 do 01:04:41, umowa najmu na k 62- 63 ,rachunki na k. 70-73, zaświadczenie o stanie zdrowia na k. - 102, 112,113 karta leczenia szpitalnego 114, historia zdrowia i choroby k 115, zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach na k. – 52, odpis zeznań podatkowych na k. 53 – 56, 57, orzeczenie o niepełnosprawności na k. – 61, 222, 223

Pozwany Ł. C. (2) ma obecnie 35 lat z zawodu jest operatorem obrabiarek.

W dniu 30.11.2011 r. zawarł związek małżeński z K. C. (2). Obecnie zamieszkuje w K. przy ul. (...). H. K. 9/18 razem z żoną K. C. (2), dzieckiem żony A. G. ur. (...) oraz z dzieckiem z małżeństwa A. C. (1) ur. (...)

Rodzina przeznacza na czynsz ok. 1200 zł miesięcznie (mieszkanie (...) pokojowe), za energię elektryczną płaci 150 zł miesięcznie, na multimedia w/w wydaje 107 zł, miesięcznie na środki czystości ok. 200 zł miesięcznie, na ubranie na 4 osoby ok. 400 zł miesięcznie. Na wyżywienie rodzina przeznacza ok. 1200 zł miesięcznie.

Małoletni A. C. (2) uczęszcza do przedszkola. Za przedszkole rodzice małoletniego płacą ok. 310 zł miesięcznie.

Żona pozwanego otrzymuje alimenty na syna A. w kwocie 250 zł miesięcznie. Syn żony pozwanego uczęszcza do klasy I liceum ogólnokształcącego.

Pozwany nie ma samochodu, korzysta z samochodu ojca. Do pracy dojeżdża autobusem, na bilety wydaje 120 – 150 zł miesięcznie. Za telefony komórkowe rodzina płaci ok. 200 zł ( 70 zł telefon żony pozwanego, 100 zł telefon pozwanego, 50 zł telefon A.)

Żona pozwanego pracuje w B. (...) w charakterze zastępcy kierownika sklepu i przeciętnie zarabia 2100 – 2200 zł miesięcznie. Na wyprawkę do przedszkola dla A. – matka małoletniego wydała: 360 zł w tym komitet 80 zł, książki 68 zł, przybory szkolne 60 zł, ubezpieczenie 35 zł, obuwie ok. 36 zł.

Małoletni A. okresowo choruje. W sierpniu 2015 r. przebywał w szpitalu w związku z urazem stawu skokowego i stopy, skierowany został przez lekarza rodzinnego na konsultację ortopedyczną z uwagi na koślawości stóp i na konsultację ortopedyczną związaną z leczeniem krótkowzroczności.

Pozwany pali papierosy, na które wydaje 40 zł miesięcznie. Pozwany Ł. C. (2) od 1.03.2004 r. pracuje jako starszy operator w firmie (...) w K.. W 2015 r. otrzymał wynagrodzenie (płaca zasadnicza, premie, dodatki za godziny nocne, dopłaty do urlopu wypoczynkowego, odpracowanie nieobecności, wynagrodzenie za czas choroby, świadczenia wypłacone z fundusz socjalnego) w łącznej kwocie 38486,34 zł – co daje średnio miesięcznie 3207 zł netto. Pozwany w 2014 r. uzyskał dochód roczny w kwocie netto 36835,19 zł co daje miesięcznie kwotę 3069 zł netto .

Pozwany korzysta z pożyczek w Pracowniczej kasie zapomogowo – pożyczkowej. W październiku 2015 r. zaciągnął pożyczkę w kasie z terminem spłaty w 2017 r. Na dzień 9.02.2016 r. zadłużenie z tytułu pożyczki wynosi 9166 zł, pozwany spłaca raty miesięcznie w kwocie 417 zł z tytułu pożyczki. Wcześniej również korzystał z pożyczek w kasie zapomogowo-pożyczkowej i z tego tytułu opłacał raty w kwocie 417 zł miesięcznie. Pozwany za kwotę ostatniej pożyczki zakupił szafę, stół, łóżko i ławę.

W ostatnim okresie – w trakcie trwania niniejszej sprawy pozwany odnowił kontakty z córką, zabiera córkę do siebie od soboty od godz. 10 – tej do niedzieli do godz. 18 – tej co 2 tygodnie. Zakupił dla małoletniej odzież w postaci spodni jeansowych i dresowych i bluzki na długi rękaw, wcześniej obdarowywał małoletnią córkę okresowo słodyczami – paczkami świątecznymi z zakładu pracy.

Dowód: zeznanie pozwanego na k. 165 – 166 oraz nagranie z dnia 2.09.2015 r. 00:28:47 – 00:48:09 i na k. 205 – 206 i nagranie z dnia 3.02.2016 r. od 00:59:00 – 01:49:34, zeznanie świadka K. C. (2) k.188 - 190 nagranie z dnia 3.11.2015 r. od 00:03:00 do 00:37:34, odpis zeznania podatkowego na k. – 196 – 197, 201, zaświadczenia o zarobkach na k. 16, 145-146,214,215, informacji na k. 138-139, umowy na k. 26, rachunków i faktur na k. 27-43, zaświadczenia na k. 146, 215

Sąd w zasadzie dał wiarę zeznaniom matki małoletniej, co do kosztów utrzymania małoletniej córki. Są one potwierdzone złożonymi do akt sprawy rachunkami i fakturami. Nie można zgodzić się z twierdzeniami matki powódki, że ubranie miesięcznie dla córki kosztuje ją miesięcznie 220 zł. Zasady doświadczenia życiowego wskazują, że koszt utrzymania małoletniej w zakresie ubrania to koszt ok. 120 zł miesięcznie. Sama matka małoletniej podała, że w okresie 5 miesięcy wydała na odzież dla córki ok. 500 zł. Wskazywałoby to, że miesięcznie jest to kwota 100 zł.

Sytuacja materialna matki małoletniej powódki została potwierdzona zeznaniami świadka P. S., któremu Sąd dał wiarę.

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego, co kosztów utrzymania jego rodziny. Są one potwierdzone zeznaniami świadka żony pozwanego K. C. (2) oraz przedłożonymi rachunkami i fakturami.

Pozwany nie do końca orientuje się w kosztach utrzymania małoletniej córki i kwestionował jej wydatki dla zasady – w celu uzyskania lepszej sytuacji procesowej. Sam stwierdził słuchany, że trudno mu powiedzieć jakie powinny być koszty utrzymania córki bo z nią nie mieszka. Raz podawał, że jest to kwota 600 – 700 zł, później że jest to kwota 1500 zł i jeszcze na koniec stwierdził, że trudno mu powiedzieć jaka jest to kwota.

Nie można się zgodzić z twierdzeniami pozwanego, że zarabia miesięcznie kwotę 2400 zł, gdyż rozliczone dochody netto z 2015 r. (z przesłanych przez firmę pozwanego zaświadczeń o zarobkach) wskazują, że pozwany średnio zarabia ok. 3200 zł. przy odliczeniu pożyczki ok. 2800 zł.

Sąd zważył co następuje

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może oznaczać zarówno zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, jak i zmniejszenie bądź ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji. Wystąpienie którejkolwiek z tych sytuacji wymaga skorygowania ustalonego uprzednio zakresu obowiązku alimentacyjnego, poprzez jego zwiększenie bądź ograniczenie.

Według art. 135. § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Komentarz do art.128 teza 4. kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U.64.9.59), [w:] Z. K., Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 k.r.o., według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa.

Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb.

Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji.

Zebrany materiał dowodowy uzasadnia podniesienie alimentów do kwoty 680 zł miesięcznie. W/w kwota jest adekwatna do potrzeb małoletniej i możliwości zarobkowych ojca małoletniej oraz wieku małoletniej.

Koszty utrzymania małoletniej wynoszą ok. 1430 zł – bez zabiegów rehabilitacyjnych ( 550 zł czynsz + wynajem, obiady na stołówce – 130 zł, wyżywienie – 400 zł, środki czystości - 120 zł, X. – 20 zł, ubranie – 120 zł, koszty szkoły – ok. 40 zł miesięcznie, kultura – 20-30 zł miesięcznie, okresowo koszty szczepionki – 30 zł, ewentualnie zabiegi rehabilitacyjne ok 200 zł miesięcznie – wizyta raz w tygodniu).

Pozwany obecnie pracuje i zarabia kwotę ok. 3200 zł miesięcznie. Możliwości pozwanego pozwalają na wygospodarowanie z w/w zarobków kwotę 680 zł miesięcznie tytułem alimentów.

Pozwany przed zaciągnięciem pożyczek z kasy zapomogowo - pożyczkowej powinien rozważyć kwestię alimentowania małoletniej córki i jej zwiększających się potrzeb. Zarobki pozwanego i jego żony pozwalają na utrzymanie (przy płaceniu alimentów w kwocie 680 zł miesięcznie na małoletnią L.) syna A. z drugiego małżeństwa pozwanego, którego koszty utrzymania wynoszą przeciętnie ok. 900 zł miesięcznie, zwłaszcza że obowiązek utrzymania małoletniego A. również spoczywa na jego matce, która zarabia ok. 2100-2200 zł miesięcznie.

Sytuacja materialna rodziny pozwanego jest o wiele lepsza niż sytuacja finansowa matki małoletniej powódki ( rodzina pozwanego dysponuje dochodami z pensji pozwanego oraz jego żony, które przeciętnie wynoszą około 5400 zł miesięcznie – przy odliczeniu pożyczki około 5000 zł. ). Koszty utrzymania pozwanego wynoszą ok. 1100 zł, a koszty utrzymania rodziny ok. 4000 zł.

Należy zauważyć, że kwota 680 zł to jedynie ok. 48 % usprawiedliwionych potrzeb powódki. Średnia opłat tylko kosztów utrzymania małoletniej w zakresie mieszkania i jej wyżywienia wynosi ok. 950 zł miesięcznie.

Możliwości zarobkowe matki małoletniej są zdecydowanie mniejsze niż pozwanego. Przeciętnie zarabia ona 1270 zł miesięcznie, jest to więc kwota mniejsza od zarobków pozwanego prawie o 2000 zł. Matka małoletniej powódki jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym, nie można jej więc zarzucić że nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości zarobkowych. Nie można pominąć również faktu, że czyni ona osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniej córki.

Należy zauważyć również, że ostatnie alimenty były zasądzone w wyroku rozwodowym z dnia 21.12.2009 r. sygn. akt I C 1233/09, tj. gdy małoletnia miała 5 miesięcy. Obecnie L. C. (1) ma 7 lat i uczęszcza do szkoły, w związku z tym uzasadnione potrzeby małoletniej istotnie wzrosły.

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w punkcie 1 wyroku zasądzając podwyższone alimenty od dnia wpływu pozwu ( gdyż koszty małoletniej wzrosły już w dacie wniesienia pozwu).

Zgodnie z art. 333 par 1 pkt 1 kpc Sąd wyrokowi w pkt 1 nadał rygor natychmiastowej wykonalności w pkt 3 wyroku)

Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie, jak w pkt 2 wyroku nie uznając go za zasadne.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 kpc i art. 13.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 „o kosztach sądowych w sprawach cywilnych’’ jak w punkcie 5 wyroku.

Biorąc pod uwagę sytuację materialną matki powódki i jej zarobki Sąd nie obciążył jej kosztami postępowania w sprawie na zasadzie art. 102 kpc (punkt 4 wyroku)

Z uwagi na fakt, że strony wygrały i przegrały proces w zasadzie po połowie sąd koszty zastępstwa procesowego wzajemnie zniósł jak w pkt. 6 wyroku.