Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 617/16

UZASADNIENIE

J. K. został obwiniony o to, że jako wicedyrektor Zespołu Szkół (...) w P. – będąc odpowiedzialnym za wykonywanie przepisów ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych – naruszył przepis art. 8 ust. 1 ww. ustawy poprzez zatwierdzenie w dniu 09 czerwca 2015 roku decyzji o dofinansowaniu do wypoczynku pracowników, podjętej na posiedzeniu komisji socjalnej z dnia 09 czerwca 2015 roku, na podstawie której jedyne ustawowe kryterium dotyczące sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych do korzystania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych rozszerzono o pozaprawne kryteria, w tym dotyczące wymiaru czasu pracy, tj. o czyn z art. 12a ust. 1 Ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 2015 roku poz. 111) w zw. z art. 8 ust.1i 2 tejże ustawy.

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 03 czerwca 2016 roku w sprawie II W 792/15 uznał obwinionego J. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, z tym uzupełnieniem jego opisu, iż na końcu dodał „oraz formalne kryterium terminu złożenia dokumentów” i na podstawie art. 12a ust.1 Ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych w zw. z art. 39 § 1 kw odstąpił od wymierzenia kary;

- zasądził od obwinionego kwotę 30 złotych tytułem opłaty oraz 100 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu pierwszoinstancyjnym.

Powyższy wyrok zaskarżony został przez oskarżyciela posiłkowego T. S..

Apelacja obwinionego skonstruowana na zarzucie obrazy prawa materialnego – art. 39 § 1 kw - skierowana została przeciwko rozstrzygnięciu o odstąpieniu od wymierzenia obwinionemu kary.

W konkluzji oskarżyciel prywatny wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie obwinionemu kary grzywny ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie jest niewątpliwym – jak prawidłowo ustalił Sąd pierwszej instancji – iż zachowanie obwinionego wypełniło dyspozycję wykroczenia z art. 12a ust.1 ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Jako wicedyrektor, pełniący pod nieobecność dyrektora szkoły jego obowiązki, zatwierdził przygotowaną przez komisję socjalną decyzję dotyczącą przyznania dofinansowania do wypoczynku letniego. Powyższą decyzją odmówiono przyznania takowego dofinansowania 4 nauczycielom, w tym oskarżycielowi prywatnemu, wobec złożenia przez nich po terminie wniosku w tym przedmiocie. Decyzja odnosiła się również do innych osób, które otrzymały obniżone dofinansowania do wypoczynku letniego z racji tego, że nie wykonywały one pracy w pełnym wymiarze tudzież pobierały świadczenia rentowe lub emerytalne.

Ogólne warunki przyznawania dofinansowania do wypoczynku urlopowego zawarte są w ustawie z dnia 04 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Ustawa ta w art. 8 ust. 1 ustala, że przyznanie świadczenia oraz jego wysokość uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. Wymiar etatu jak i okoliczność pobierania emerytury czy też renty, nie może zatem wpływać na wysokość przyznawanych świadczeń z tego źródła. Takie różnicowanie stanowi naruszenie ustawowych kryteriów przyznawania świadczeń socjalnych.

Decyzja przygotowana przez komisję socjalną wprowadzała takie pozaprawne kryteria, które to zaakceptował obwiniony zatwierdzając jej treść złożonym podpisem. W tej sytuacji zachowanie obwinionego zrealizowało dyspozycje art. 12a ust 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Będąc odpowiedzialnym w imieniu pracodawcy – dyrektora – za wykonywanie przepisów niniejszej ustawy, postąpił niezgodnie z nimi, uznając - wprowadzone przez komisje socjalną - ograniczenia w prawie do ubiegania się o dofinansowanie do wypoczynku urlopowego.

Sąd Okręgowy podzielił rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego o odstąpieniu od wymierzenia obwinionemu kary.

Zgodnie z treścią art. 39 § 1 kodeksu wykroczeń w wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie można – biorąc pod uwagę charakter i okoliczności czynu lub właściwości i warunki osobiste sprawcy – odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego.

Odstąpienie od wymierzenia kary możliwie jest zawsze, jeżeli zdaniem sądu jest to wypadek zasługujący na szczególne uwzględnienie. W swojej ocenie Sąd orzekający zobowiązany jest kierować się dwoma ujętymi alternatywnie kryteriami: przedmiotowym -charakter i okoliczności czynu oraz podmiotowym - właściwości i warunki osobiste sprawcy.

W przypadku obwinionego na szczególne uwzględnienie zasługują zarówno kryteria przedmiotowe jak i podmiotowe.

Jakkolwiek podsądny był wicedyrektorem od 2003 roku, to zważyć należy, iż materiał aktowy nie wskazuje na to aby, ww. zajmował się już kiedyś kwestią zatwierdzana decyzji w przedmiocie przyznawania dofinansowania do wypoczynku letniego. Podnieść również należy, iż decyzja zatwierdzona przez ww. była przygotowana przez 5 osobową komisję socjalną. Były to osoby, które nie po raz pierwszy zajmowały się rozdzielaniem środków przeznaczonych na dofinansowania do wypoczynku. W związku z tym nie powinny być im obce warunki przyznawania ww. dofinansowań, zawarte w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Uwzględnić przy tym należy także okoliczność, iż będące przedmiotem osądu zachowanie obwinionego, nie było działaniem ukierunkowanym na ograniczenie nauczycielom dostępu do pozyskiwania dofinansowań do wczasów. Wynika to stąd, że po złożeniu przez oskarżyciela posiłkowego T. S. zastrzeżenia do niniejszej decyzji podsądny zwrócił się do radcy prawnego o wydanie opinii prawnej w zakresie zgodności zapisu regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych z przepisami powołanej ustawy.

Wywód apelującego, iż Sąd Rejonowy przy podejmowaniu przedmiotowego rozstrzygnięcia, nie uwzględnił tego, że w sprawie pokrzywdzonych zostało kilka osób, nie jest przekonujący. Podkreślić należy, że osoby te były reprezentowane przez Państwową Inspekcję Pracy działającą w charakterze oskarżyciela publicznego. To w ich interesie przeprowadzona została kontrola w zakresie przestrzegania ich uprawnień do pozyskiwania dofinansowań do wypoczynku urlopowego i wyrok Sądu Rejonowego uznany został przez tenże organ za słuszny. Fakt nie przyjęcia postawy kolegi – T. S. – i nie zakwestionowania wyroku Sądu pierwszej instancji, daje podstawy twierdzić, że w ich uznaniu samo przesądzenie winy obwinionego odniesie wszelkie cele, które wiążą się z wymierzeniem kary.

Mając zatem na uwadze całokształt wskazanych okoliczności Sąd Rejonowy doszedł do słusznego przekonania, iż w sprawie zachodzi wypadek zasługujący na szczególne uwzględnienie, dający podstawę do skorzystania wobec obwinionego z dobrodziejstwa odstąpienia od wymierzenia kary.

Sąd Okręgowy dostrzegając fakt poniesienia przez oskarżyciela posiłkowego w wyniku działania obwinionego straty materialnej (nieotrzymanie dofinansowania do wypoczynku letniego) postanowił, mając na uwadze względy słuszności, zwolnić oskarżyciela posiłkowego od ponoszenia kosztów sądowych za drugą instancję.