Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 października 2016 roku

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie V Wydział Karny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Anna Walenciak

Protokolant: Przemysław Dominik

po rozpoznaniu w dniu 29 września 2016 r. i 17 października 2016 r. na rozprawie

sprawy przeciwko M. N. s. J. i L. z domu W. ur. (...) w B.

oskarżonego o to, że:

w dniu 12 lipca 2015r. przywiózł z Ukrainy na obszar celny Wspólnoty ponad dopuszczalną dla podróżnych normę i w Urzędzie Celnym (...) (...) w W. nie zgłosił w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami do odprawy celnej towaru w postaci 4.620 szt. (231 paczek) papierosów bez polskich znaków akcyzy różnych marek oraz 4,2 1 (6 butelek) - 40% alkoholu bez polskich znaków akcyzy marki (...), czym spowodował narażenie na uszczuplenie należności celnej w wysokości 192,- PLN, podatku akcyzowego w wysokości 3.850,- PLN oraz podatku VAT w wysokości 1.019,- PLN,

tj. o wykroczenie skarbowe określone w art. 86 § 1 i § 4 w zb. z art. 63 § 2 i § 7 w zb. z art. 54 § 1 i § 3 w zw. z art. 7 § 1 Kodeksu karnego skarbowego,

orzeka:

I.  oskarżonego M. N. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu wykroczenia skarbowego z art. 86 § 1 i § 4 w zb. z art. 63 § 2 i § 7 w zb. z art. 54 § 1 i § 3 w zw. z art. 7 § 1 kks i za to na podstawie art. 86 § 1 i 4 kks w zw. z art. 7 § 2 kks w zw. z art. 48 § 1 i 4 kks wymierza oskarżonemu karę grzywny w wysokości 2500 (dwa tysiące pięćset) złotych,

II.  na podstawie art. 49 § 2 kks orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych opisanych w spisie i opisie rzeczy /k. 6 pod poz. 1 - 9/ przechowywanych w magazynie depozytowy Urzędu Celnego (...) (...) w W. za pokwitowaniem seria PL/MF/AK numer (...) i zarządza ich zniszczenie,

III.  zwalnia oskarżonego z obowiązku uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania.

Sygn. akt V W 1469/16

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 lipca 2015 r. funkcjonariusz Urzędu Celnego(...) (...) w W. M. Ż. pełnił służbę w Oddziale Celnym Osobowym w W. w hali przylotów Terminala A (...) im. (...) w W.. Około godziny 16:25 skierował do kontroli z korytarza „zielona linia – nic do zgłoszenia” podróżnego M. N., który przyleciał z Ukrainy (K.) lotem rejsowym(...). W wyniku przeprowadzonej kontroli bagażu M. N., funkcjonariusz ujawnił niezgłoszone do odprawy celnej łącznie 4620 szt. papierosów różnych marek tj. (...) (...)” – 200 szt., (...) – 1640 szt., (...) – 1400 szt., (...) – 200 szt., (...) – 180 szt., (...) – 200 szt., (...) – 200 szt., (...) – 600 szt., oraz 4.2 litra alkoholu 40% (...) bez polskich znaków akcyzy – akcyza ukraińska, przywiezionych ponad dopuszczalną normę przysługującą podróżnym o łącznie wartości 389 PLN. W wyniku działań M. N. Skarb Państwa został narażony na uszczuplenie należności celnej w wysokości 192 złote, podatku akcyzowego w wysokości 3850 złotych oraz podatku VAT w wysokości 1019 złotych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: częściowo wyjaśnień oskarżonego M. N. /k. 38 – 39v, k. 97 - 98 /, zeznań świadka M. Ż. /k. 26 – 27 załącznika nr 3 do akt, k. 82/, a także kalkulator wyliczenia /k. 2 – 3/, protokół zatrzymania /k. 4 – 6/, pokwitowanie /k. 7/, protokół oględzin /k. 9/, dane o karalności /k. 17/, informacja z systemu teleinformatycznego /k. 61/, protokół oględzin /k. 9 – 10/, wydruki złożone przez obwinionego /k. 117 i następne do końca pisma obwinionego które wpłynęło 5 października 2016 r.

Oskarżony M. N. w toku postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i wyjaśnił, że wyjeżdżał na Ukrainę kilka razy początkowo turystycznie, natomiast następnie w celu wspierania E.. Oskarżony wskazał, że nie zapoznawał się z informacjami celno – dewizowymi ani informacjami znajdującymi się na terenie portu lotniczego, podając, że uważa, że takich informacji tam nie ma. Oskarżony dodał, że w lipcu 2015 roku wyjechał na Ukrainę w celach krajoznawczych gdzie przebywał od 6 do 12 lipca a zabezpieczone od niego papierosy w ilości 231 paczek oraz 4,2 litra alkoholu przywiózł dla własnych potrzeb

Przed Sądem oskarżony podtrzymał swoje stanowisko co do przyznania się do winy i wyjaśnił, że w czasie popełnienia czynu przekonany był o braku jakichkolwiek limitów na wwożone towary, podkreślając przy tym, iż nigdy nie wykonywał tego typu działań, a podczas kontroli bagażu współpracował z funkcjonariuszami na lotnisku. Dalej oskarżony zaznaczył, że ulotki o istnieniu limitów na wwóz towarów akcyzowych uzyskał dopiero w toku przesłuchania i nie widział ich na lotnisku. M. N. podkreślił nadto, iż jest działaczem społecznym, działa w różnych organizacjach celem ochrony środowiska i przeprowadzania interwencji w razie łamania praw zwierząt oraz opisał, iż zatrzymany w dniu zdarzenia towar kupił w supermarketach na terenie Ukrainy gdyż ceny tych produktów go zdumiały, zatem zrobił zapas na kilka miesięcy.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika w sposób nie budzący wątpliwości, że M. N. dopuścił się czynu zarzuconego mu aktem oskarżenia. W pierwszej kolejności podkreślić należy, że stan faktyczny ustalony na podstawie zgromadzonych w trakcie postępowania karnoskarbowego dowodów – zarówno osobowych, jak i uzyskanych w wyniku czynności procesowych innych niż przesłuchanie oskarżonego i świadka, był w zasadzie bezsporny. Wszystkie zebrane w sprawie dowody, w zakresie istotnym dla odpowiedzialności karnoskarbowej oskarżonego, są względem siebie spójne, korelują ze sobą i brak jest w nich wzajemnych sprzeczności.

Przechodząc do oceny wyjaśnień oskarżonego M. N., mając na względzie ilość oraz różnorodność przywiezionych przez niego towarów, Sąd nie dał wiary tej części jego wyjaśnień, w której wskazywał on, że w sposób niezawiniony nie miał on w chwili popełnienia czynu żadnej wiedzy na temat ilości towarów, które może wwieść z terytorium Ukrainy bez konieczności ich zgłaszania do oclenia. Oczywisty przy tym jest fakt, na który wskazywał sam oskarżony, że ceny towarów na Ukrainie są znacznie niższe niż w krajach Unii Europejskiej, dlatego też wielu podróżnych przyjeżdża na Ukrainę w celach wyłącznie handlowych, aby zakupione towary sprzedać ze znacznym zyskiem na terenie Europy lub też przy okazji bytności na terenie tego kraju dokonuje zakupów większej ilości towaru czyniąc „zapas” dla własnego użytku. Okoliczność przy tym, że istnieją normy ilościowe i wartościowe towarów przywożonych w bagażu osobistym podróżnych, przyjeżdżających z państw trzecich (tj. spoza Unii Europejskiej), które są zwolnione z należności celnych przywozowych jest w ocenie Sądu faktem powszechnie znanym, jak również okolicznością uregulowaną prawem i dlatego też powoływanie się przez oskarżonego na jego brak świadomości w tym zakresie nie został przez Sąd uznany za wskazujący na brak zawinienia. Wszakże takie informacje znajdują się nie tylko na terenie każdego lotniska, ale także przy innych przejściach granicznych, na stronach internetowych Straży Granicznej, Ministerstwa Finansów i innych instytucji. Temat powyższy jest też często poruszany w mediach w związku z chociażby kwestią pieszego przekraczania granicy z Ukrainą przez tzw. „mrówki”, czyli osoby, które kilkukrotnie przechodząc przez przejście graniczne każdorazowo przenoszą towar tylko w takiej ilości, która nie przekracza dozwolonej normy ilościowej. Oskarżony zatem jako osoba młoda, wykształcona i jak wynika z załączonych przez niego dokumentów zorientowana i zaangażowana społecznie, a nadto rozumiejąca w pełni normy prawne bez wątpienia co najmniej godził się na to (skoro nie poszukiwał samodzielnie informacji na temat przepisów regulujących wwożenie towarów spoza granic Unii Europejskiej na terytorium Polski), że wwożąc dużą ilość towarów akcyzowych może popełnić czyn zabroniony tj. działał w zamiarze ewentualnym czyli umyślnie.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd wziął również pod uwagę zeznania złożone przez funkcjonariusza Urzędu Celnego(...) (...) w W., które to zeznania były logiczne, rzeczowe i spójne, odpowiadają one zasadom doświadczenia życiowego i korespondują z notoryjnością spraw podobnych. Świadek jest funkcjonariuszem celnym, a co za tym idzie osobą zaufania publicznego. Należycie wykonując swoje obowiązki służbowe, zareagował on na popełnione przez oskarżonego wykroczenie skarbowe. Była to bezpośrednia przyczyna podjętych przez niego działań, które zostały udokumentowane i nadto potwierdzone przez samego oskarżonego. Nie znajdując podstaw do zakwestionowania zeznań tego świadka, Sąd dał im wiarę w całości.

Sąd dał również wiarę dokumentom zgromadzonym w niniejszej sprawie i zaliczonym w poczet dowodów, które należało uznać za w pełni wiarygodny materiał dowodowy albowiem zostały one sporządzone zgodnie z przepisami, a żadna ze stron nie kwestionowała przy tym ich zgodności ze stanem faktycznym, zaś Sąd nie znalazł powodów, które podważałyby wiarygodność tych dokumentów. W związku z powyższym uczynił je podstawą dokonanych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych.

Oskarżonemu M. N. zarzucono popełnienie czynu określonego w art. 86 § 1 i § 4 kks w zb. z art. 63 § 2 i § 7 kks w zw. z art. 7 § 1 kks.

Przepis art. 86 kks penalizuje przemyt celny ujęty w dwóch jego odmianach (wedle kryterium rodzaju towaru): w postaci przywozu z zagranicy lub wywozu za granicę towaru bez jego przedstawienia organowi celnemu lub zgłoszenia celnego (§ 1) oraz przemytu celnego dotyczącego towaru w obrocie z zagranicą, co do którego istnieje reglamentacja pozataryfowa (§ 2). Przedmiotem ochrony deliktu karnoskarbowego z art. 86 kks jest mienie Unii Europejskiej i Skarbu Państwa. Towary wprowadzane na obszar celny Unii Europejskiej a następnie dostarczane do urzędu celnego wyznaczonego przez organ celny, albo do innego miejsca wyznaczonego lub uznanego przez te organy, podlegają przedstawieniu organom celnym. Forma ochrony art. 86 kks polega na zabezpieczeniu przed bezprawnym wprowadzaniem na obszar Unii Europejskiej towarów z zagranicy oraz bezprawnym wywozem towarów za granicę. Pojęcie przywozu oznacza wprowadzenie na obszar celny Unii towaru.

W przypadku, gdy kwota należności celnej narażonej na uszczuplenie lub wartość towaru w obrocie z zagranicą, co do którego istnieje reglamentacja pozataryfowa, nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 art. 86 kks podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Pojęcie ustawowego progu zostało uregulowane w art. 53 § 6 kks. W świetle art. 53 § 6 jest to kwota określona w art. 53 § 3 kks, w którym definiuje się pojęcie wykroczenia skarbowego. Ustawowym progiem jest zatem taka wartość przedmiotu czynu (w tym uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności), która nie przekracza 5-krotności wysokości minimalnego miesięcznego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. Z kolei minimalne wynagrodzenie zgodnie z § 4 niniejszego artykułu jest to wynagrodzenie za pracę ustalone na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314). Zgodnie z art. 2 ust. 1 niniejszej ustawy wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę jest corocznie przedmiotem negocjacji w ramach Trójstronnej Komisji. W 2016 roku, zgodnie z § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 września 2014 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2015 r., wynosiło ono 1.750 złotych. Mając na uwadze powyższe kwota podatku narażonego na uszczuplenie w wyniku działania oskarżonego nie przekroczyła ustawowego progu.

Art. 86 §1 i 4 kks penalizuje zatem nieujawnienie w ogóle właściwemu organowi - w tym nieuczynienie tego w terminie, jeżeli ustawa podatkowa to przewiduje - samego przedmiotu opodatkowania albo podstawy opodatkowania bądź niezłożenie wymaganej dla takiego ujawnienia deklaracji. Jeżeli chodzi przy tym o moment powstania obowiązku podatkowego w zakresie VAT i akcyzy to jest on różny w zależności od czynności, której dotyczy, a w niniejszym przypadku będzie to moment powstania długu celnego, a więc już w samym momencie rozpoczęcia odprawy celnej. Z kolei wykrocznie z art. 63§2 i 7 kks popełnia ten, kto wbrew przepisom ustawy przywozi na terytorium kraju wyroby akcyzowe bez ich uprzedniego oznaczenia znakami akcyzy, jeżeli podatek akcyzowy nie przekracza ustawowego progu. Regulacje dotyczące zwolnień celnych zawarte są przede wszystkim w przepisach rozporządzenia Rady (EWG) Nr 918/83 z dnia 28 marca 1983 r. ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych, z którego wynika, iż co do wyrobów tytoniowych, jeżeli są przywożone w transporcie lotniczym lub w transporcie morskim przez podróżnego, który ukończył 17 lat zwolnieniu podlegają papierosy w ilości 200 sztuk, zaś co do napoi destylowanych i spirytusowych o zawartości alkoholu przekraczającej 22% objętości: zwolnieniu podlega 1 litr ( przy czym Państwa Członkowskie mogą wymagać, aby ilość ta znajdowała się w jednej butelce). Nie można inaczej oceniać zachowania oskarżonego, gdy weźmie się pod uwagę, że oskarżonego nikt nie zmuszał do przewożenia na teren Polski papierosów i alkoholu, a uczynił to sam świadomie i chcąc to zrealizować, niż w ten sposób, iż tym samym wypełnił on znamiona obu zarzucanych mu wykroczeń skarbowych. Przepisy art. 86 kks typizujące przemyt celny pozostają w kumulatywnym zbiegu z przepisami art. 63§2 i 7 kks , zachodzi wówczas kumulatywny zbieg przepisów ustawy (art. 7 kks). W realiach niniejszej sprawy, stosownie do poczynionych ustaleń faktycznych, Sąd przyjął, iż oskarżony M. N. w dniu 12 lipca 2015r. przywiózł z Ukrainy na obszar celny Wspólnoty ponad dopuszczalną dla podróżnych normę i w Urzędzie Celnym (...) (...) w W. nie zgłosił w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami do odprawy celnej towaru w postaci 4.620 szt. (231 paczek) papierosów bez polskich znaków akcyzy różnych marek oraz 4,2 1 (6 butelek) - 40% alkoholu bez polskich znaków akcyzy marki (...), czym spowodował narażenie na uszczuplenie należności celnej w wysokości 192,- PLN, podatku akcyzowego w wysokości 3.850,- PLN oraz podatku VAT w wysokości 1.019,- PLN. Oskarżony w złożonych wyjaśnieniach potwierdził fakt przywozu w/w towarów. W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia wątpliwości w zakresie winy oskarżonego, która została udowodniona. Jeszcze raz należy podkreślić, iż w chwili popełnienia czynu oskarżony był człowiekiem dojrzałym życiowo, w pełni poczytalnym. Nie zachodziła żadna okoliczność wyłączająca winę oskarżonego. Żaden z przeprowadzonych dowodów nie wskazuje, aby nie można było wymagać od oskarżonego zachowań zgodnych z prawem w tej konkretnej sytuacji.

Jako okoliczność istotnie łagodzącą Sąd potraktował uprzednią niekaralność obwinionego oraz aktywność, działalność społeczną i obywatelską obwinionego, w tym angażowanie się w pomoc innym.

Kierując się ogólnymi dyrektywami i zasadami sądowego wymiaru kary określonymi w art. 12 § 1 i 2 kks i art. 13 § 1 kks, uznając oskarżonego za winnego popełnienia przypisanego mu w wyroku czynu, z mocy art. 86 § 1 i 4 kks w zw. z art. 7 § 2 kks, Sąd wymierzył mu karę grzywny w wysokości 2500 zł. (pkt I wyroku). Orzeczona kara grzywny w wysokości 2500 zł w ocenie Sądu jest odpowiednia do przeciętnego stopnia społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego oraz jego zawinienia i stanowić będzie dolegliwość o charakterze wychowawczym, sprzyjającą w przyszłości przestrzeganiu porządku prawnego. Jednocześnie Sąd zwrócił uwagę, że towary sprowadzone przez oskarżonego w żaden sposób nie łączyły się z prowadzoną przez niego działalnością społeczną. Ponadto zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, które Sąd w pełni podziela, „w sprawach dotyczących uszczupleń należności celnych i podatkowych kwalifikowanych z u.k.s., o ich stopniu społecznego niebezpieczeństwa decyduje w istocie strona przedmiotowa, a więc wysokość uszczupleń i sposób ich dokonania. Natomiast okoliczności dotyczące osoby sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, przy orzekaniu kar majątkowych, odgrywają rolę drugorzędną. Te okoliczności mogłyby mieć istotne znaczenie w tej sytuacji, gdyby Sąd rozważał potrzebę wymiaru kary pozbawienia wolności” (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 sierpnia 1997 r. V KKN 330/96 Prok.i Pr.-wkł. 1998/3/21). Sąd jest zatem zdania, iż poprzez orzeczenie względem oskarżonego kary grzywny, zrealizowane zostaną tak cele prewencji indywidualnej, która ma na celu przede wszystkim powstrzymanie sprawcy od tego typu zachowań w przyszłości, jak i prewencji generalnej, której zadaniem jest kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa i utwierdzanie jej prawidłowych postaw wobec prawa.

Sąd wymierzając karę oskarżonemu miał też na uwadze fakt, iż wykroczenie skarbowe, którego się dopuścił, polegające na przemycie celnym są nagminne, szczególnie na obszarach, w których występują zewnętrzne przejścia graniczne Strefy S.. Przy wymiarze kary Sąd wziął pod uwagę trudną sytuację materialna oskarżonego i ocenił, że kara w wysokości 2500 zł będzie stanowiła odpowiednią dolegliwość dla oskarżonego, biorąc pod uwagę dodatkowo orzeczenie przepadku zatrzymanych przedmiotów. W wydanym wyroku na podstawie art. 49 § 2 kks orzeczono przepadek na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych, zatrzymanych za pokwitowaniem depozytowym PL/MF/AK numer (...) i zarządzono ich zniszczenie.

Mając na uwadze zasady słuszności, a więc fakt, że oskarżony obecnie jest studentem i nie posiada stałego zatrudnienia, ani stałych dochodów i w myśl art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks, Sąd zwolnił oskarżonego z obowiązku zapłaty w całości opłat i kosztów postępowania.